Lời giới thiệu:
"Trò chơi trẻ con, em cô dâu mới chưa nghe nặng sầu.Chú rể ngẩn ngơ ra hái hoa cà làm quà cưới cô dâu..." (nhạc TTT) Kỷ niệm tuổi thơ, có những lúc người ta tưởng rằng chỉ là những đẹp đẽ thoáng qua trong quá khứ mà thôi, nhưng có khi lại là những gắn bó muôn đời không quên.Từ những đơn sơ, ngờ nghệch đó, tình yêu sẽ lớn dậy, nối kéo cuộc đời của người ta với nhau trong một dạng thức yêu thương nào đó! Hạnh phúc, hoan ca hay dang dở, đau buồn.
Introduction: "Children's game, the new bride has never heard of heavy sorrow. The groom absent-mindedly picks lavender flowers as a wedding gift for the bride..." (TTT music) Childhood memories, sometimes people think that they are just fleeting beauties in the past, but sometimes they are eternal bonds that cannot be forgotten. From those simple, naive things, love will grow, connecting people's lives together in some form of love! Happiness, joy or unfinished, sad.
Ðây là một đoản văn, viết về câu chuyện yêu thương của một người bạn, một sĩ quan trẻ của VNCH ngày xưa. Ðể kỷ niệm cho anh, cho Vân, người tình dang dở tuổi ấu thơ của anh và cho cả người cháu Nguyễn thị Hồng Yểm mà tôi đã gặp, đã ngẩn ngơ nghe kể về mối tình tuyệt đẹp nhưng hơi buồn đau của họ.
(Lưu An)
This is a short story, written about the love story of a friend, a young officer of the Republic of Vietnam in the past. To commemorate him, Van, his unfinished childhood lover and also his niece Nguyen Thi Hong Yem whom I met, absent-mindedly listening to the story of their beautiful but somewhat sad love.
(Luu An)
Thanh không biết vì đưa đẩy nào đã mang gia đình Vân đến cái xóm nhỏ, khá nghèo của anh. Căn nhà Vân cách cái giếng nước chung của xóm, đằng sau nhà Thanh chỉ vài chục mét. Vân mồ côi cha từ ngày còn bé, nàng sống với mẹ và hai người chị trưởng thành, đã có gia đình, cùng nhau trông coi một sạp bán đồ gia vị ở chợ gần nhà. Vân theo đạo Công giáo cho nên thay vì học ở trường tiểu học công lập của khu vực cùng với anh em Thanh, nàng vào học ở ngôi trường của nhà thờ.
Thanh did not know what circumstances had brought Van's family to his small, rather poor neighborhood. Van's house was only a few dozen meters from the neighborhood's common well, behind Thanh's house. Van lost her father when she was young. She lived with her mother and two grown, married sisters, who together looked after a spice stall at the market near her house. Van was Catholic, so instead of going to the local public elementary school with Thanh and her brothers, she went to the church school.
Khi Vân dọn đến xóm, nàng 11 tuổi, Thanh lên 9 và hai đứa em của Thanh mới 8 và 6 tuổi. Dù tuổi tác cách biệt nhau nhưng Vân và ba anh em Thanh thân nhau rất nhanh ngay từ những ngày đầu tiên vừa đến xóm. Ðặc biệt với Thanh, sự thân tình, gắn bó giữa hai đứa đã làm ba mẹ Thanh cũng như gia đình Vân ngạc nhiên. Gần như mỗi ngày khi vừa đi học về hai đứa lại tìm đến nhau, vui chơi với nhau đến độ quên cả giờ ăn.
When Van moved to the neighborhood, she was 11 years old, Thanh was 9, and Thanh's two younger siblings were 8 and 6 years old. Despite the age gap, Van and Thanh's three brothers became very close to each other very quickly from the first days they arrived in the neighborhood. Especially with Thanh, the intimacy and closeness between the two surprised Thanh's parents as well as Van's family. Almost every day after school, the two children would find each other, playing together to the point of forgetting mealtimes.
Tình thân của hai đứa bé đã thắt buộc hai gia đình lại với nhau. Bà Tứ, mẹ Vân và hai người chị vì bận bịu buôn bán, không chăm sóc bài vở thường xuyên cho Vân được. Ba mẹ Thanh đã kéo Vân đến nhà học hành, chỉ dạy bài vở cùng với anh em Thanh.
The close relationship between the two children tied the two families together. Mrs. Tu, Van's mother and two older sisters were busy with business and could not take care of Van's studies regularly. Thanh's parents brought Van to their house to study and teach her lessons with Thanh and his siblings.
Trong bất cứ trò chơi nào với lũ trẻ trong xóm, cần đến sự chia phe nhóm, hai đứa luôn luôn vào một nhóm. Cả đến những trò chơi cần đến cảnh ẵm bế, cõng nhau hay tập tành hỏi han, săn sóc nhau khi bệnh hoạn... bắt chước sinh hoạt của người lớn, chúng vẫn về phe với nhau. Ở cái tuổi ấu thơ, chưa biết gì ngại ngùng thích bắt chước đó. Chúng đã diễn tả những hành động, lời nói và dáng điệu đôi khi làm cho cha mẹ của chúng ngẩn ngơ suy nghĩ.
In any game with the children in the neighborhood, which required grouping, the two children always joined a group. Even in games that required holding each other, piggybacking each other, or practicing asking and caring for each other when sick... imitating adult activities, they still joined each other. At that young age, not knowing anything about shyness and liking to imitate, they performed actions, words and gestures that sometimes made their parents think absent-mindedly.
Một lần, khi vừa làm xong bài kiểm, trước mặt ba mẹ Thanh. Vân xếp vội mấy cuốn vở vào cặp, rồi chạy vòng qua chiếc bàn học, cầm lấy tay của Thanh, với giọng nói rất ngọt ngào:
One time, after finishing a test, in front of Thanh's parents. Van quickly put the notebooks in her bag, then ran around the desk, took Thanh's hand, and said in a very sweet voice:
- Thanh, ra đây chơi với Vân. Chúng ta tiếp tục chơi trò vợ chồng nữa nhe?
- Thanh, come here and play with Van. Let's continue playing husband and wife, okay?
Trong khi Thanh còn đang bận bịu với mấy cái bút chì màu đang gọt dở. Con bé nói tiếp:
While Thanh was still busy sharpening the colored pencils, the little girl continued:
- Vân làm mẹ bị bệnh, nằm trên giường với con. Còn Thanh làm cha săn sóc cho Vân và con nhe.
- Van is the sick mother, lying in bed with you. And Thanh is the father taking care of Van and you, okay?
Ông bà Chánh, ba mẹ của Thanh im lặng ngẩn ngơ nhìn và nghe hai đứa bé đối đáp. Một lúc sau, bà Chánh kéo Vân vào lòng mình, âu yếm vuốt ve, hỏi nhẹ con bé:
Mr. and Mrs. Chanh, Thanh's parents, silently looked at each other and listened to the two children's conversation. A moment later, Mrs. Chanh pulled Van into her arms, lovingly caressed her, and gently asked the little girl:
- Vân, cháu có thương Thanh không?
- Van, do you love Thanh?
- Cháu thương mà, bác không thấy sao, ngày nào cháu và Thanh cũng chơi trò vợ chồng. Cháu là vợ của Thanh, còn Thúy và Trọng hai em của Thanh là hai đứa con của chúng cháu đó.
- I do, don't you see, Thanh and I play husband and wife every day. I am Thanh's wife, and Thuy and Trong, Thanh's two younger siblings, are our two children.
Rồi với giọng ngây thơ, con bé kể lể ra những hình ảnh một mái gia đình đầm ấm với đủ hoạt cảnh, giặt giũ, săn sóc nhau khi bệnh tật... Ông bà Chánh thích thú ngồi nghe, thỉnh thoảng đưa ra vài câu hỏi han hay giúp vài ý kiến cho cái khung gia đình tưởng tượng đầy ắp hạnh phúc trong đầu nó.
Then, with an innocent voice, the little girl recounted images of a warm family with all sorts of scenes, doing laundry, taking care of each other when sick... Mr. and Mrs. Chanh happily sat and listened, occasionally asking a few questions or giving some ideas for the imaginary family frame full of happiness in her head.
Bà Chánh quay sang nhìn chồng tâm sự:
Mrs. Chanh turned to look at her husband and confided:
- Cứ đà này, chúng nó chắc chắn sẽ có rất nhiều kỷ niệm đẹp lắm. Tương lai không biết ra sao đây?
- At this rate, they will definitely have many beautiful memories. I wonder what the future will be like?
Ngẫm nghĩ một chút, bà Chánh tiếp:
Thinking for a moment, Mrs. Chanh continued:
- Em tự nhiên thương con Vân này quá anh ạ. Em mong với 2 tuổi lớn khôn hơn của nó, không phải là trở ngại cho thằng Thanh của chúng mình...
- I suddenly love Van so much, honey. I hope that with her 2 years of growing up, she won't be an obstacle for our Thanh...
Ông Chánh vỗ nhẹ lên vai vợ, ngắt lời:
Mr. Chanh patted his wife's shoulder and interrupted:
- Ðúng là vớ vẩn, em chỉ lo xa mà thôi. Nếu chúng yêu thương nhau thì kể gì tuổi tác.
- That's nonsense, you're just worrying too much. If they love each other, age doesn't matter.
Thấm thoát đã hơn một năm kể từ ngày gia đình Vân dọn đến xóm. Những trò chơi ngây thơ vẫn tiếp nối mang theo thân tình càng ngày càng gắn bó của hai đứa bé. Ngày cuối tuần Vân vẫn trong chiếc áo dài trắng đều đặn đi lễ nhà thờ. Thanh dù không theo đạo nhưng vẫn theo Vân đến nhà thờ, rồi chia tay khi Vân vào xem lễ. Thanh lang thang ở phía ngoài sân, lén lút hái những bông hoa sứ trong sân nhà thờ bỏ vào trong một bọc giấy. Chờ lúc tan lễ, trên đường về nhà hai đứa chia nhau thích thú, hút những giọt mật hoa ngọt lịm từ cuống hoa.
It's been more than a year since Van's family moved to the neighborhood. The innocent games continue, bringing with them the increasingly close friendship of the two children. On weekends, Van still wears a white ao dai and regularly goes to church. Thanh, although not religious, still follows Van to church, then says goodbye when Van goes to watch the mass. Thanh wanders outside the yard, secretly picking frangipani flowers in the church yard and puts them in a paper bag. Waiting for the mass to end, on the way home, the two share the fun, sucking the sweet nectar drops from the flower stems.
Một buổi chiều sau khi đã hoàn tất xong tất cả những bài vở của nhà trường, Thanh và hai đứa em cùng với Vân tham dự với trẻ trong xóm chơi trò trốn tìm ''năm mười''. Dĩ nhiên, cũng như tất cả các cuộc chơi khác, Thanh và Vân không rời nhau, luôn luôn cùng chạy, cùng trốn với nhau. Một lần hai đứa cùng núp vào một hốc kẹt kín đáo của căn nhà. Cả hai nín thở, im lặng cố giữ kín nơi ẩn núp của mình. Thanh nhìn thấy đứa trẻ “kiếm tìm” từ xa đang đi lại, sục sạo tìm kẻ trốn. Vì sợ bị tìm thấy, Thanh cố ép sát thân mình vào Vân, đôi tay ôm sát lấy Vân, khuôn mặt hai đứa chạm sát vào nhau. Hơi thở đứt quãng, hồi hộp vì lo sợ bị thằng bé kiếm tìm khám phá ra chỗ hai đứa đang ẩn núp.
One afternoon, after finishing all their schoolwork, Thanh and his two younger siblings, along with Van, joined the children in the neighborhood in playing hide-and-seek "five and ten". Of course, like all other games, Thanh and Van are inseparable, always running and hiding together. Once, the two of them hid in a hidden corner of the house. Both held their breaths, silently trying to keep their hiding place secret. Thanh saw the "searching" child from afar walking around, searching for the hider. Because of fear of being found, Thanh tried to press her body close to Van, her arms hugging Van tightly, their faces touching each other. Her breathing was ragged, nervous because she was afraid that the searching child would discover where they were hiding.
Có lẽ vì quá hăng say với trò chơi và lo sợ bị thua... Thanh không chú ý đến thái độ khó chịu, có tí chút giận dỗi của Vân. Cô bé cố cựa mình ra khỏi vòng tay của Thanh, tìm cách đẩy thằng bé ra xa. Nhưng vì mắc trong góc kẹt, quá chật chội, khó xoay trở. Con bé đã không làm sao thoát ra khỏi được mà còn bị Thanh ghì chặt hơn nữa! Ðến một lúc vì quá bực bội, không thể nào làm hơn được, Vân gắt lên:
Perhaps because she was too engrossed in the game and afraid of losing... Thanh did not pay attention to Van's unpleasant, slightly angry attitude. The little girl tried to move out of Thanh's arms, trying to push the little boy away. But because she was stuck in a corner, it was too cramped, difficult to turn around. She could not escape and Thanh held her even tighter! At one point, because she was too frustrated, unable to do anything more, Van snapped:
-Bỏ người ta ra, kỳ lắm !
Nhưng ở cái tuổi lên 10. Ðứa con trai còn đầy rẫy ngờ nghệch, tâm hồn trong sáng và nhất là lo sợ bị thua cuộc chơi thì làm sao Thanh hiểu được câu nói “Kỳ lắm” của Vân, cô gái vừa bước sang tuổi 12 được? Nó còn cố ghì sát hơn, như muốn hóa giải sự cưỡng lại của con bé. Thấy không còn làm sao hơn được, Vân lấy hết sức đẩy bật thằng bé ra khỏi chỗ núp và giơ thẳng bàn tay với tất cả sức mạnh tát một cái vào má thằng bé đánh “chát”! với nét mặt bực tức Vân nói:
But at the age of 10. The boy was still full of naivety, innocent soul and especially afraid of losing the game, so how could Thanh understand the words "It's strange" of Van, the girl who had just turned 12? He tried to hold on even closer, as if to dissolve the girl's resistance. Seeing that there was no other way, Van used all her strength to push the boy out of his hiding place and raised her hand with all her strength to slap the boy on the cheek, "slap!" With an angry expression, Van said:
- Ðã bảo mà không nghe.
- I told you but you didn't listen.
Với cái tát như đổ lửa đó, trên khuôn mặt đau đớn đầy nét bàng hoàng, ngạc nhiên của Thanh in rõ dấu bàn tay đỏ gay của Vân. Giương mắt tức giận lên nhìn thẳng vào mặt con bé, Thanh nói như hét:
With that slap like pouring fire, on Thanh's painful face full of shock and surprise, Van's red handprint was clearly imprinted. Raising her angry eyes to look straight at the girl's face, Thanh said as if shouting:
Rồi đưa tay lên xoa má ra chiều đau đớn, đứng bật dậy bước ra khỏi chỗ núp, chỉ thẳng ngón tay vào sát mặt Vân, giận dữ nó hét:
Then she raised her hand to rub her cheek in pain, stood up and walked out of her hiding place, pointed her finger straight at Van's face, angrily shouted:
- Vân điên hả, tôi không thèm chơi nữa!
- Are you crazy, Van? I don't want to play anymore!
Hình như nhìn thấy dấu bàn tay đỏ hồng của mình còn in trên khuôn mặt đau đớn và nhất là hai dòng lệ đang chảy từ khoé mắt Thanh đã làm cho Vân hối hận, sợ hãi. Cô bé vội vàng đưa tay nắm lấy cánh tay Thanh kéo trở lại với giọng nói run run như muốn khóc:
It seemed like seeing her red handprint still imprinted on Thanh's painful face and especially the two streams of tears flowing from the corner of Thanh's eyes made Van regretful and scared. She quickly reached out to grab Thanh's arm and pulled him back with a trembling voice as if about to cry:
- Thanh, Vân xin lỗi Thanh. Tại Vân đã nói “kỳ quá” bao nhiêu lần, mà Thanh không nghe.
- Thanh, Van apologizes to Thanh. It's because Van said "too weird" so many times, but Thanh didn't listen.
Nói xong Vân đưa bàn tay vuốt nhẹ lên má Thanh, nhìn thằng bé với ánh mắt như van lơn, xin lỗi. Nhưng đứa con trai lên 10, ngây ngô, làm sao hiểu được nguyên nhân bực bội để cảm thông, chấp nhận ánh mắt hối hận van xin của cô bạn gái lớn khôn hơn nó được? Nó giận dỗi hất tay Vân, vùng vằng đứng dậy, bước ra khỏi chỗ ẩn nấp, không quên quay đầu lại nói như gắt vào khuôn mặt cũng đang rướm lệ, ân hận của Vân:
After saying that, Van gently stroked Thanh's cheek, looked at him with eyes that seemed to be pleading, apologizing. But how could a naive 10-year-old boy understand the cause of his frustration to sympathize and accept the regretful, pleading eyes of his older girlfriend? He angrily shook off Van's hand, stood up angrily, walked out of his hiding place, and didn't forget to turn around and say sharply to Van's tear-stained, remorseful face:
- Thôi, tôi không thèm chơi nữa, tôi ghét Vân lắm!
- Okay, I don't want to play anymore, I hate Van so much!
Nói xong Thanh quay mặt, lầm lì bước đi, không thèm nhìn lại, dù biết rằng phía sau mình vẫn còn đôi mắt ân hận và khuôn mặt đẫm lệ của Vân nhìn theo bước chân nó với vài tiếng gọi với theo:
After saying that, Thanh turned around and walked away sullenly, not even looking back, even though he knew that behind him were still Van's regretful eyes and tear-stained face watching his steps with a few calls:
- Thanh, đừng giận Vân nữa. Vân đã xin lỗi Thanh rồi mà.
- Thanh, don't be angry with Van anymore. Van already apologized to Thanh.
Bỏ cuộc chơi, thằng bé lủi thủi đi về nhà. Lúc đó bà Tứ và ba mẹ Thanh đang ngồi nói chuyện trong phòng khách. Bà Chánh thấy thằng con cúi mặt dáng dấp rầu rĩ, khuôn mặt vẫn còn nhem nhuốc nước mắt bước vào nhà. Bà ngoắc tay gọi:
Giving up the game, the boy walked home dejectedly. At that time, Mrs. Tu and Thanh's parents were sitting and talking in the living room. Mrs. Chanh saw her son bow his head, looking sad, his face still smeared with tears, walking into the house. She beckoned:
- Thanh, con sao vậy? chắc lại đánh nhau với ai rồi phải không? Lại đây mẹ bảo.
- Thanh, what's wrong? You must have fought with someone again, right? Come here, Mom told me.
Câu trả lời của thằng bé không những làm bà Chánh ngạc nhiên mà còn làm cho mẹ Vân và ông Chánh ngẩn ngơ giương mắt nhìn. Ðúng lúc đó mọi người đều nhìn thấy Vân đang khép nép nấp ở cánh cửa ra vào, nhìn vào trong với vẻ mặt sợ sệt. Bà Tứ với nét mặt không vui, định lên tiếng gọi Vân vào để trách mắng. Nhưng bà Chánh có lẽ cảm thấy có điều gì không bình thường, khó tin xảy ra giữa hai đứa bé rất thương yêu nhau, chưa bao giờ trái ý, gây gỗ nhau. Bà kín đáo ra dấu cho bà Tứ im lặng, rồi đưa tay vẫy gọi Vân, với giọng âu yếm:
The boy's answer not only surprised Mrs. Chanh but also made Van's mother and Mr. Chanh stare in amazement. At that moment, everyone saw Van hiding at the door, looking inside with a frightened expression. Mrs. Tu, with an unhappy expression, intended to call Van in to scold her. But Mrs. Chanh probably felt that something unusual and unbelievable was happening between the two children who loved each other very much, who had never disagreed or quarreled with each other. She discreetly signaled Mrs. Tu to be quiet, then waved to Van, in a loving voice:
- Vân, cháu vào đây với bác.
- Van, come here with me.
Vân với khuôn mặt vẫn còn ướt lệ rón rén đến bên cạnh mẹ của Thanh. Bà Chánh kéo cô bé sát vào thân bà, đứng bên cạnh Thanh. Ðưa bàn tay âu yếm vuốt nhẹ mái tóc Vân, nhẹ nhàng bà hỏi:
Van, with her face still wet with tears, tiptoed to Thanh's mother's side. Mrs. Chanh pulled the little girl close to her body, standing next to Thanh. Gently stroking Van's hair with her loving hand, she asked softly:
- Vân, tại sao cháu đánh Thanh đau như vậy? Cháu không thương nó sao?
- Van, why did you hit Thanh so hard? Don't you love him?
- Cháu đã nói mãi mà Thanh không nghe...
- I've been telling you for a long time but Thanh doesn't listen...
Thanh bực bội ngắt lời Vân:
Thanh angrily interrupted Van:
- Chứ không phải tự nhiên tát người ta hay sao? Tôi ghét Vân lắm, từ nay tôi không thèm chơi với Vân nữa, người đâu mà ác quá như vậy!
- Didn't you just slap someone for no reason? I hate Van so much, from now on I won't play with Van anymore, what kind of person is that?
Mẹ Thanh đưa tay vỗ nhẹ vai nó:
Thanh's mother patted her shoulder:
-Thanh, con để im cho Vân nói cho ba mẹ và bà Tứ nghe.
- Thanh, let Van tell your parents and Mrs. Tu.
Rồi bà quay sang Vân, lời lẽ rất ôn tồn:
Then she turned to Van, her words very gentle:
-Vân, cháu kể cho bác nghe đi, tại sao cháu đánh Thanh?
- Van, tell me, why did you hit Thanh?
Với chút e dè, ngượng ngập Vân kể lại tất cả những diễn tiến. Dù với lời kể đứt khúc, ngập ngừng, không rõ ràng nhưng cũng quá đủ cho ba người lớn hiểu rõ vấn đề. Bà Chánh đưa mắt nhìn chồng và bà Tứ như thầm nói: Thanh đứa con trai 10 tuổi vẫn con ngập chìm trong cái ngây thơ, trong trắng của đứa trẻ đúng nghĩa. Làm sao hiểu được cái lớn khôn đang khởi đầu của Vân cô bé 12 tuổi được? Ngần ngừ một tí bà Chánh quay bên má của Thanh vẫn còn in hằn dấu bàn tay đỏ ửng về hướng con bé, bà nói rất nhẹ bên tai Vân:
With a bit of hesitation and embarrassment, Van recounted all the events. Even though her story was broken, hesitant, and unclear, it was enough for the three adults to understand the problem. Mrs. Chanh looked at her husband and Mrs. Tu as if to say: Thanh, the 10-year-old son, is still immersed in the innocence and purity of a true child. How can he understand the beginning of Van, the 12-year-old girl's growth? Hesitating a bit, Mrs. Chanh turned Thanh's cheek, which still had a red handprint, towards the little girl. She spoke very softly in Van's ear:
-Vân, cháu thấy không, cháu đánh Thanh đau như thế này, thôi cháu lấy tay xoa má cho nó một tí rồi xin lỗi Thanh đi.
-Van, you see, you hit Thanh so hard, just rub his cheek a little and then apologize to Thanh.
Vân lưỡng lự một chút, khuôn mặt hơi đỏ hồng, đưa bàn tay mát lạnh lên xoa nhẹ trên má thằng bé với giọng ân hận:
Van hesitated a bit, her face slightly red, she raised her cool hand to gently rub the boy's cheek with a regretful voice:
- Vân xin lỗi Thanh, đừng giận Vân nữa nhé!
- Van, I'm sorry Thanh, don't be angry with Van anymore!
Thanh im lặng nhìn Vân, ra vẻ vừa lòng rồi đưa bàn tay lên vuốt má mình. Bàn tay hai đứa bé chạm nhau, chúng nhìn nhau nở nụ cười trước khi nắm tay nhau chạy ra khỏi cửa.
Thanh silently looked at Van, looking satisfied, then raised his hand to stroke his cheek. The two children's hands touched, they looked at each other and smiled before holding hands and running out the door.
Sau đó, tình thân của Thanh và Vân vẫn không có gì giảm sút, nhưng hình như đã êm nhẹ bước sang một trạng thái tình thân khác trong những cuộc chơi đùa với nhau. Nó manh nha một tí vẻ ngượng ngập, giới hạn của Vân mỗi khi Thanh có vài hành động quá thân cận vì vô tình hay quá ngây ngô của nó đem lại. Tuy vậy những buổi đi lễ của Vân, Thanh vẫn là kẻ đồng hành, chờ đợi cô bé ra về với những bông hoa sứ còn tươi đựng trong bao giấy nhỏ. Hai đứa vẫn chia cho nhau hút mật hoa ngọt lịm cùng với tiếng cười thích thú.
After that, Thanh and Van's affection did not decrease, but it seemed to have gently moved to another state of affection when playing together. It was a little awkward, Van's limit whenever Thanh had some actions that were too close because of her carelessness or naivety. However, on Van's trips to the temple, Thanh was still the companion, waiting for her to return with fresh frangipani flowers in small paper bags. The two still shared the sweet nectar with each other and laughed with delight.
Mỗi ngày sau khi hoàn tất xong bài vở nhà trường, khi ánh nắng chiều đã mất đi cái nóng cháy của mặt trời buổi giữa trưa. Thanh vẫn ra giếng làm công việc giúp đỡ mẹ, múc nước đổ đầy mấy thùng phuy của gia đình. Vân cũng ra giếng giúp đỡ gia đình giặt quần áo. Trong dịp làm việc đó, Thanh múc nước cho Vân giặt giũ, ngược lại không lần nào Vân quên nhắc nhở Thanh đưa quần áo của nó cho cô bé giặt hộ... Những hình ảnh đơn sơ đó cứ chồng chất lên thể xác và trí nhớ của chúng, vô tình tạo cho chúng những kỷ niệm đẹp đẽ của tuổi ngây thơ.
Every day after finishing schoolwork, when the afternoon sun had lost the scorching heat of the midday sun, Thanh still went to the well to help her mother, drawing water to fill the family's barrels. Van also went to the well to help her family wash clothes. During that time, Thanh fetched water for Van to do the laundry, but Van never forgot to remind Thanh to give her clothes to her to wash... Those simple images piled up in their bodies and memories, unintentionally creating for them beautiful memories of their innocent age.
Nhưng mấy năm sau, khi Thanh vừa lên năm đầu tiên trung học. Gia đình Thanh dọn nhà sang một ngõ hẻm khác khang trang hơn, nhưng cũng không quá xa xóm cũ. Có lẽ vì bận rộn với việc học hành hơn hay vì chưa quen thuộc với nếp sống của căn nhà mới. Thanh không có dịp sang thăm xóm cũ để gặp lại bạn bè trong xóm, trong số đó có Vân, người con gái thân thiết nhất trong tuổi ngây thơ mà đôi lần nó cũng cảm thấy nhớ nhung.
But a few years later, when Thanh was in her first year of high school, Thanh's family moved to another alley that was more spacious, but not too far from the old neighborhood. Perhaps because they were busier with their studies or because they were not yet familiar with the lifestyle of the new house, Thanh did not have the opportunity to visit the old neighborhood to meet his friends in the neighborhood, among them was Van, the closest girl in his innocent age whom he sometimes missed.
Bẵng đi, nhiều tháng trời sau đó, khi đã quen thuộc với xóm mới, Thanh mới có dịp sang thăm lại xóm cũ vài lần. Lần nào Thanh cũng nhìn thấy hay gặp Vân trong xóm hay trên đường đi lễ... Thời gian xa cách dù không quá xa, nhưng kỳ lạ làm sao, khi chúng gặp nhau, hai đứa chỉ nhìn nhau, ánh mắt hình như dò hỏi, pha nhuộm rất nhiều ngại ngần ngượng nghịu rồi im lặng đi qua! Cũng có vài lần Thanh đi cùng với mẹ, dù có sự nối kết của bà Chánh nhưng Thanh và cả Vân cũng chỉ nói với nhau vài câu ngắn ngủi, nhiều khi chẳng có nghĩa lý gì hay vờ vĩnh nhìn ra hướng khác.
Many months later, when he was familiar with the new neighborhood, Thanh had the opportunity to visit the old neighborhood a few times. Every time Thanh saw or met Van in the neighborhood or on the way to the temple... Although the time apart was not too far, strangely, when they met, the two just looked at each other, their eyes seemed to be questioning, mixed with a lot of shyness and then silently passed by! There were also a few times Thanh went with her mother, even though Mrs. Chanh connected them, Thanh and Van only said a few short sentences to each other, often meaningless or pretending to look away.
Thanh còn nhớ có một lần vào ngày cuối tuần, khi nó đang học lớp đệ ngũ. Bà Chánh cho biết mẹ của Vân mời gia đình Thanh sang ăn mừng lễ đầy năm của đứa cháu ngoại. Con trai đầu lòng của một người chị của Vân. Thanh đang sửa soạn đi với gia đình, thì một đứa bạn cùng lớp đến rủ đi đá banh, Thanh nhìn ông bà Chánh tỏ vẻ ngần ngại không muốn đi dự tiệc. Bà Chánh nhìn thằng con với đôi mắt khó hiểu:
Thanh still remembers one time on a weekend, when she was in fifth grade. Mrs. Chanh said that Van's mother invited Thanh's family to celebrate the first birthday of her grandson. The first son of Van's older sister. Thanh was getting ready to go with his family when a classmate came and invited him to play soccer. Thanh looked at Mr. and Mrs. Chanh, seeming hesitant to go to the party. Mrs. Chanh looked at her son with puzzled eyes:
- Con không muốn đi sao? Có lẽ Vân nó rất mừng gặp con đó!
- You don't want to go? Maybe Van is very happy to see you!
Thanh tỏ vẻ không mấy chú ý, hơi cau mày, tí ngập ngừng nó nói:
Thanh seemed not to pay much attention, slightly frowning, then he hesitantly said:
- Thôi, con không đi đâu mẹ. Ðể dịp sau vậy.
- Okay, I won't go anywhere, Mom. Let's do it later.
Nghe lời lựa chọn của thằng con, bà Chánh đã nhìn thấy đứa con trai 14 tuổi của bà vẫn còn ngờ nghệch lắm, tâm hồn vẫn trắng trong, đơn giản của một đứa con nít. Bà biết chắc chắn rằng, Vân đứa con gái mà bà thương yêu muốn kết hợp với con trai bà, nay đã 16 tuổi. Cái tuổi chưa được gọi là khôn lớn, nhưng ít ra con bé đã pha trộn bóng dáng của một cô thiếu nữ rồi. Làm sao có thể hòa hợp được cái vẻ ngây ngô, vẫn còn mê đá bóng tạt hình của con bà được.
Listening to her son's choice, Mrs. Chanh saw that her 14-year-old son was still very naive, his soul was still pure and simple like a child. She knew for sure that Van, the daughter she loved, wanted to be with her son, who was now 16 years old. The age is not yet considered mature, but at least the girl has mixed the image of a young woman. How can it be compatible with the naive look, still fond of kicking soccer balls of her daughter.
Rồi Sài Gòn mùa mưa như nước đổ, mùa nắng gắt cháy da tiếp nối nhau nhiều năm sau đó. Ðôi lần Thanh cũng gặp Vân thoáng qua trên đường phố. Hai đứa vẫn chỉ nhìn nhau, không một lời chào hỏi, nhưng ánh mắt lại như quen nhau và mang rất nhiều nối kết. Vân đã chững chạc trong bóng dáng cô thiếu nữ 21 tuổi, đã ra đời buôn bán cùng mẹ và hai người chị. Thanh cũng tạm đủ lớn khôn với cái đẫy đà của người thanh niên 19 tuổi vừa lên đai học. Nhưng vẫn còn đôi nét non choẹt, thư sinh, vẫn phải xin tiền cha mẹ ăn điểm tâm mỗi sáng hay vẫn thích ồn ào với lũ bạn trai.
Then Saigon's rainy season like pouring water, the scorching hot season followed many years later. Thanh also met Van briefly on the street a few times. The two still only looked at each other, without a word of greeting, but their eyes seemed familiar and had a lot of connection. Van was mature in the image of a 21-year-old girl, had started a business with her mother and two sisters. Thanh was also mature enough with the plumpness of a 19-year-old young man who had just started college. But there were still some childish, scholarly features, still had to ask her parents for money for breakfast every morning or still liked to make noise with her boyfriends.
Năm sau, một buổi chiều khi Thanh vừa về học, mẹ cho biết đã nhận được thiệp mời đám cưới của Vân. Chồng Vân là một hạ sĩ quan. Mặc dầu đã mấy năm nay, cuộc quen biết thân thương thủa ấu thơ đã đi vào kỷ niệm, chẳng có gì khả dĩ được gọi là tình yêu, nhưng khi cầm tấm thiệp cưới trên tay Thanh có cảm tưởng như vừa bị mất mát một cái gì rất nhẹ nhàng nhưng xói buốt trong lòng mình. Hình ảnh ngày xưa, thời thơ ấu với những trò chơi và cả lần giận dỗi vì cái tát nảy lửa đánh dấu sự lớn khôn của Vân... Tất cả lại hiện ra trong trí nhớ làm Thanh im lặng đờ đẫn. Anh không nhìn thấy bà Chánh cũng đang theo dõi nét mặt tiếc nuối có tí chút buồn đau của đứa con trai.
The following year, one afternoon when Thanh had just returned from school, her mother told her that she had received Van's wedding invitation. Van's husband is a non-commissioned officer. Although for several years now, the intimate childhood acquaintance has become a memory, there is nothing that can be called love, but when Thanh holds the wedding invitation in her hand, she feels like she has just lost something very gentle but painful in her heart. The images of the past, childhood with games and even the time of anger because of the fiery slap that marked Van's growing up... All appeared in her memory, making Thanh silent and dazed. He did not see Mrs. Chanh also watching her son's regretful and slightly sad face.
- Thanh, con buồn lắm phải không? Mẹ cũng không ngờ chuyện xảy ra nhanh như vậy.
- Thanh, are you very sad? I also did not expect things to happen so quickly.
Tiếng nói của mẹ đã làm Thanh sực tỉnh, kéo anh trở lại với thực tế:
Mother's voice woke Thanh up, pulling him back to reality:
- Thật sự đã có gì đâu giữa con và Vân hả mẹ? Cô ta hơn con hai tuổi, huống chi con có gì để bảo đảm tương lai đâu.
- Really, there was nothing between you and Van, Mom? She is two years older than you, let alone you have anything to guarantee your future.
-Nhưng mẹ tiếc quá con ạ! Không hiểu sao mẹ rất thương con bé đó. Mẹ không quên được hình ảnh con và nó thân nhau lạ kỳ ngày hai đứa còn bé.
- But I am so sorry, my son! I don't know why my mother loves that girl so much. She can't forget the image of you and her being strangely close when you two were little.
Thanh lấy cớ bận học hành không tham dự đám cưới của Vân, nhưng anh không quên gửi quà tặng và nhờ mẹ nói lời chúc mừng cũng như xin lỗi vì không tham dự đám cưới của Vân được.
Thanh used the excuse of being busy with school to not attend Van's wedding, but he didn't forget to send a gift and ask his mother to congratulate and apologize for not being able to attend Van's wedding.
Sau khi Vân lấy chồng được khoảng 5, 6 tháng. Qua sự móc nối của mẹ một người bạn thân, Thanh quen với cô em họ của anh ấy, kém anh vài tuổi. Tình yêu lớn rất nhanh vì cả hai ở trong lứa tuổi yêu đương và có sự đồng ý của hai bên gia đình. Biết bao nhiêu âm thanh của hẹn hò và dự tính tương lai, nhưng cũng chỉ kéo dài được khoảng nửa năm, rồi vì một lần giận dỗi vu vơ, mối tình gãy đổ không hàn gắn được. Kết qủa Thanh nhận lấy cái đau đớn thất tình đầu tiên trong đời mình khi cô quyết định lập gia đình với người khác!
About 5 or 6 months after Van got married. Through the connection of a close friend's mother, Thanh met his cousin, a few years younger than him. Love grew very quickly because they were both at the age of love and had the consent of both families. There were so many sounds of dating and future plans, but it only lasted about half a year, then because of a momentary anger, the love broke down and could not be repaired. As a result, Thanh received the first painful heartbreak in her life when she decided to marry someone else!
Một dịp không lâu sau ngày thất tình đó Thanh có dịp đi cùng với mẹ sang xóm cũ thăm người bà con trong họ. Khi đi gần đến căn nhà của Vân, từ đằng xa, trong chiếc hiên tráng xi măng trước căn nhà. Vân lệch thệch với chiếc bụng mang thai đang phơi quần áo. Vừa trông thấy Thanh, không biết vô tình hay cô ý, Vân vội vàng thu gom đống quần áo vào chiếc giỏ mây rồi cúi đầu đi thẳng vào trong nhà.
One time not long after that heartbreak, Thanh had the opportunity to go with her mother to the old neighborhood to visit a relative. When they got close to Van's house, from afar, in the cement porch in front of the house, Van was hanging clothes out to dry with her pregnant belly. As soon as she saw Thanh, not knowing if it was intentional or not, Van quickly gathered the clothes into a rattan basket and bowed her head and went straight into the house.
Bà Chánh quay sang hỏi Thanh:
Mrs. Chanh turned to Thanh and asked:
- Thanh, con có muốn gặp Vân nói chuyện một tí không?
- Thanh, do you want to meet Van and talk for a bit?
Hơi cau mày ra ý không hiểu, Thanh hỏi lại mẹ:
Frowning slightly as if she didn't understand, Thanh asked her mother again:
- Tại sao mẹ lại hỏi con như vậy? Người ta có chồng và sắp có con rồi, con gặp để làm gì? Mẹ vớ vẩn thật!
- Why are you asking me that? She's married and about to have a child, what's the point of meeting her? You're so silly!
- Ai chả biết chuyện đó. Mẹ đâu có nói con yêu thương cô ta và mẹ cũng đâu có nói cô ta yêu thương con. Nhưng mẹ nghĩ tình thân của con và Vân ngày còn bé quá đẹp, khi có dịp gặp lại nhau mà con tránh mặt, không nói vài lời hỏi thăm, có vẻ vô tình quá!
- Everyone knows that. You didn't say I loved her and you didn't say she loved you. But I think the relationship between you and Van when you were young was so beautiful, when you had a chance to meet again, you avoided each other, not saying a few words to ask how you were, it seemed so unintentional!
Ngẫm nghĩ một chút, mẹ nói tiếp:
Thinking for a moment, Mom continued:
- Hơn nữa có mẹ cùng đi với con mà, có gì là không minh bạch đâu? Con gặp Vân nói chuyện đàng hoàng cũng là điều lịch sự với nhau mà.
- Moreover, with Mom going with you, what's unclear? It's also polite for you to talk to Van properly.
Thấy Thanh im lặng có vẻ xiêu lòng, mẹ mỉm cười:
Seeing Thanh's silence, seemingly moved, Mom smiled:
- Thôi, để lúc về hãy vào thăm, tiện hơn. Mẹ cũng muốn gặp bà Tứ hỏi thăm một chút, lâu nay không thấy bà ấy đi chợ.
- Okay, let's go visit when we get back, it's more convenient. Mom also wants to see Mrs. Tu to ask how she is, I haven't seen her go to the market for a long time.
Sau khi thăm người bà con, Thanh và mẹ trở về. Không biết vô tình hay có chủ đích, khi hai người vừa đến gần đoạn đường trước nhà Vân, đã thấy nàng đứng tựa cửa như có ý đợi chờ. Vừa thấy Thanh và mẹ, Vân vồn vã chào hỏi:
After visiting her relative, Thanh and Mom returned. Not knowing if it was by accident or on purpose, when the two of them just got near the road in front of Van's house, they saw her standing by the door as if waiting. As soon as she saw Thanh and Mom, Van enthusiastically greeted:
- Chào bác Chánh và anh Thanh. Bác và anh vẫn khỏe chứ ạ?
- Hello Uncle Chanh and Thanh. Are you and Mr. Thanh still well?
- Cám ơn cháu Vân, Bác định tạt vào thăm mẹ cháu đây. Mẹ cháu có nhà không?
- Thank you, Van. I was going to stop by to visit your mother. Is your mother home?
- Có bác ạ. Mẹ cháu hôm nay hơi khó chịu trong mình, đang nằm trên gác, để cháu lên gọi mẹ cháu xuống.
- Yes, your mother is feeling a bit unwell today. She is lying upstairs. Let me go up and call her down.
Nói xong, Vân đang định quay đi, nhưng mẹ Thanh ra tay cản lại:
After saying that, Van was about to turn away, but Thanh's mother stopped her:
- Thôi, khỏi phiền mẹ cháu xuống, để bác lên đó tiện hơn. Cháu ở dưới này nói chuyện với Thanh đi.
- Okay, don't bother your mother to come down. It's more convenient for me to go up there. You stay down here and talk to Thanh.
Dù có ngớ ngẩn, Thanh và Vân cũng biết rõ chủ ý của bà Chánh, muốn tránh mặt để cho họ có dịp nói chuyện với nhau. Khi bà Chánh vừa biến mất phía sau căn phòng khách. Khoảng không gian bao trùm Thanh và Vân hình như trở lên nặng nề, đầy âm vang ngượng ngập làm cho cả hai bối rối. Mãi một lúc sau, Thanh lấy lại được phần nào bình thản, anh hỏi nhẹ:
Even though it was silly, Thanh and Van clearly knew Mrs. Chanh's intention. She wanted to avoid them so they could have a chance to talk to each other. When Mrs. Chanh had just disappeared behind the living room, the space surrounding Thanh and Van seemed to become heavy, full of awkward echoes, making both of them confused. After a while, Thanh regained some composure and asked softly:
- Vân khoẻ không? Thanh xin lỗi vì không tham dự được đám cưới của Vân vừa rồi.
- Are you okay, Van? Thanh apologized for not being able to attend Van's wedding.
- Em cũng nghĩ anh sẽ không đến dự, nhưng...
- I also thought you wouldn't come, but...
Thanh vội vã ngắt lời:
Thanh quickly interrupted:
- Thật ra ban đầu Thanh cũng muốn đi lắm, nhưng lại sợ mình quá buồn không tốt cho ngày vui của Vân nên đổi ý không đi nữa!
- Actually, at first, Thanh really wanted to go, but she was afraid that she would be too sad for Van's happy day, so she changed her mind and didn't go anymore!
Tiếp theo là những kể lể về những kỷ niệm của những năm chơi đùa với nhau thủa ấu thơ, bầu không khí trở lên thoải mái hơn, mất đi vẻ ngại ngần ban đầu. Thanh hỏi Vân:
Following that, they recounted memories of the years they played together as children, the atmosphere became more comfortable, losing the initial awkwardness. Thanh asked Van:
-Bao giờ em sinh nở?
- When will I give birth?
Vừa trả lời xong, với chút ngập ngừng Vân chậm rãi nói rất nhẹ như vừa đủ cho Thanh nghe:
Just after answering, with a bit of hesitation, Van slowly spoke very softly, just enough for Thanh to hear:
- Thanh, anh đặt tên cho con em đi?
Thanh cau mày ra vẻ khó nghĩ với ý kiến lạ lùng của Vân. Hình như nhìn thấy ý nghĩ của Thanh, Vân nói tiếp:
Thanh frowned, looking puzzled at Van's strange opinion. Seemingly seeing Thanh's thoughts, Van continued:
- Ghi dấu kỷ niệm của một người bạn thời thơ ấu, có gì lạ lùng đâu Thanh? Anh đừng ngại gì cả.
- Marking the memory of a childhood friend, what's so strange about that, Thanh? Don't be shy.
Ngần ngừ một chút, ra vẻ suy nghĩ rồi Thanh nói nhẹ:
Hesitating a bit, pretending to think, Thanh said softly:
- Yểm, Hồng Yểm tên đó được không?
- Yem, Hong Yem, is that name okay?
Vân giương mắt nhìn ra vẻ muốn Thanh giải thích thêm về ý nghĩa cái tên lạ kỳ mà anh vừa nói. Thanh đưa bàn tay xoa nhẹ lên gò má của mình, hơi nhăn mặt ra vẻ đau đớn, rồi mỉm cười anh giải thích:
Van looked up, wanting Thanh to explain more about the meaning of the strange name he had just said. Thanh raised his hand to gently rub his cheek, slightly grimacing in pain, then smiling, he explained:
- Yểm, tiếng Hán có nghĩa là gò má. Nếu con trai thì khỏi cần chữ đệm, con gái thì dùng chữ hồng để...
- Yem, in Chinese it means cheekbone. If it's a boy, there's no need for a middle name, if it's a girl, use the word "hong" to...
Chẳng để cho Thanh nói tiếp, Vân tỏ vẻ buồn bã nhìn Thanh nàng hỏi nhẹ:
Not letting Thanh continue, Van looked at Thanh sadly and asked softly:
- Anh vẫn không quên được lần quá đáng của em ngày đó sao? Vẫn còn giận dỗi vì lỗi lầm của em sao?
- You still can't forget my outrageous behavior that day? Are you still angry because of my mistake?
Ngần ngừ một chút, tỏ vẻ buồn bã, Thanh trả lời:
Hesitating a bit, looking sad, Thanh replied:
- Giận dỗi thì không, mà có gì để phải giận dỗi Vân đâu. Nhưng quên thì chắc không bao giờ quên được. Dù sao đó cũng là kỷ niệm mà bất cứ ai nếu có cũng không thể nào quên được!
- I'm not angry, but there's nothing to be angry about with Van. But I'll never forget it. Anyway, it's a memory that no one can forget!
Bước sang năm 1973, Khi Thanh vừa lên năm cuối cùng ban cử nhân, anh lại có một cuộc tình với một người bạn gái cùng trường, sau anh hai lớp. Ông bà Chánh và cha mẹ cô bạn gái đã gặp nhau, đồng ý tổ chức đám cưới cho Thanh vào cuối năm khi hoàn tất việc học. Nhưng dự định cũng lại bị gãy đổ, khi gia đình người bạn gái lấy cớ không hợp tuổi để từ chối, rồi cô ta kết hôn với người khác có nhiều điều kiện tốt đẹp hơn.
In 1973, when Thanh was in his final year of bachelor's degree, he had a love affair with a girlfriend at the same school, two classes behind him. Mr. and Mrs. Chanh and the girlfriend's parents met and agreed to hold a wedding for Thanh at the end of the year when he finished his studies. But the plan was broken again when the girlfriend's family used the excuse of not being compatible in age to refuse, and she married someone else with better conditions.
Ðây là một lần thất bại đau đớn nhất, làm thay đổi tương lai cuộc sống của Thanh. Mang cho anh cảm giác chán nản, buông xuôi mà kết quả cuối niên học Thanh đã không tốt nghiệp và phải động viên vào Thủ Ðức.
This was the most painful failure, changing Thanh's future life. It made him feel discouraged and resigned that at the end of the school year Thanh did not graduate and had to be mobilized to Thu Duc.
Vài tháng trước khi mãn khóa sĩ quan Thủ Ðức, trong lần về phép cuối tuần. Thanh ngẫu nhiên gặp Vân bế con đi bộ trên đường phố, trong dáng dấp thiểu não, mất tất cả vẻ khỏe mạnh vui tươi ngày trước. Trên đầu nàng và đứa con gái quàng chiếc khăn tang màu trắng còn mới. Trông thấy Thanh, Vân đứng sửng lại ngẩn ngơ như kẻ mất hồn, không lời chào hỏi! Thanh đoán có gì không may cho nàng, ngần ngừ anh hỏi:
A few months before the end of the Thu Duc officer course, during a weekend leave, Thanh accidentally met Van carrying her child walking on the street, looking miserable, losing all the healthy and cheerful appearance of the past. On her head and her daughter's head were a new white mourning scarf. Seeing Thanh, Van stood there, stunned as if she had lost her soul, without a word of greeting! Thanh guessed that something was wrong with her, he hesitantly asked:
- Vân, em có chuyện buồn phải không?
Vân im lặng, từ khoé mắt đôi dòng lệ chảy dài xuống gò má, mãi sau nàng mới nói:
Van was silent, from the corner of her eyes, tears streamed down her cheeks, only after a long time did she say:
- Vài tuần trước chồng em tử trận rồi anh ạ!
- A few weeks ago, my husband died in battle!
Thanh thừ người ra, anh không biết nói gì để chia sớt nỗi đau khổ hiện rõ trên khuôn mặt hốc hác, hơi xanh với những giọt lệ chảy dài trên đôi má của Vân. Vân ôm chặt đứa con gái vào lòng như muốn chuyền cho con sự ấm áp thương tâm mà hoàn cảnh đã đẩy đưa sự bất hạnh cho đời nó:
Thanh was stunned, he didn't know what to say to share the pain that was clearly visible on Van's haggard, slightly pale face with tears streaming down her cheeks. Van hugged her daughter tightly as if wanting to pass on to her the heartbreaking warmth that circumstances had brought to her life:
- Tội nghiệp con quá! Chỉ mới hơn 2 tuổi đầu đã mồ côi cha!
- Poor girl! Only a little over 2 years old and already an orphan!
Thanh càng bối rối hơn, anh im lặng đưa tay nắm nhẹ lấy vai Vân, thẩn thờ nhìn sự âu yếm buồn bã của Vân đối với đứa con. Mãi một lúc tự thấy thái độ của mình có vẻ kịch cỡm và ngờ nghệch, Thanh mới chậm rãi với giọng buồn bã, an ủi nàng:
Thanh was even more confused, he silently reached out to gently hold Van's shoulder, absentmindedly looking at Van's sad affection for her child. After a while, realizing that his attitude seemed ridiculous and foolish, Thanh slowly, with a sad voice, comforted her:
- Anh chỉ biết chia buồn vơí em mà thôi Vân ạ. Số phận là những gì mà người ta khó có thể đổi thay được! Nhất là trong cuộc chiến tranh khốc liệt này, có mấy người may mắn thoát khỏi một vài điều bất hạnh, khổ đau đâu.
- I can only sympathize with you, Van. Fate is something that people can hardly change! Especially in this fierce war, how many people are lucky enough to escape some misfortunes and sufferings?
Dừng lại một chút như để nhìn lại vị trí của mình trong bộ đồ quân nhân, Thanh nói tiếp:
Stopping for a moment as if to look back at his position in the military uniform, Thanh continued:
- Em thấy không, anh cũng đã khởi đầu rồi... Có gì bảo đảm cho tương lai an toàn của anh đâu? Em cố gắng vững mạnh để sống với con, đó là điều cần thiết và thực tế nhất Vân à.
- You see, I have already started... What guarantees my safe future? You try to be strong to live with your child, that is the most necessary and practical thing, Van.
Hình như lời nói chí tình, cảm thông của Thanh đã mang được vài an ủi cho Vân, nàng đưa tay vuốt đi những giọt lệ trên khuôn mặt. Cố lấy lại vẻ tự nhiên, Vân nói với đứa con gái:
It seems that Thanh's sincere and sympathetic words have brought some comfort to Van, she reached out to wipe away the tears on her face. Trying to regain her natural composure, Van said to her daughter:
- Yểm, Hồng Yểm con chào bác Thanh đi!
- Yem, Hong Yem, say hello to Uncle Thanh!
Thanh giật mình, cảm động khi nghe Vân nói đến tên đứa bé. Ký ức chợt kéo anh trở lại hơn 2 năm về trước, trong lần gặp nhau, lúc đó Vân đang có thai. Vân đã nhờ anh đặt tên cho đứa con đầu lòng sắp sinh nở. Rồi cũng vì kỷ niệm thủa thơ ngây, anh đã đưa cho nàng cái tên Yểm để ghi dấu lần giận dỗi của anh và nàng... Hôm nay gặp lại, dù trong nỗi buồn đau và bất hạnh của Vân. Nhưng trong lòng anh vẫn thoáng nhẹ cái cảm giác xúc động nhè nhẹ dễ thương vì cái tên ghi dấu kỷ niệm thời ấu thơ.
Thanh was startled and touched when he heard Van mention the baby's name. Memories suddenly pulled him back more than 2 years ago, during their meeting, when Van was pregnant. Van asked him to name her first child who was about to be born. Then, because of the memories of their childhood, he gave her the name Yem to mark the time they were angry... Today, meeting again, despite Van's sadness and unhappiness. But in his heart, he still felt a slight, lovely feeling of emotion because the name marked the memories of his childhood.
Thái độ ngẩn ngơ của Thanh khi nghe Vân gọi tên đứa bé lộ hẳn ra trên mặt, nhưng có lẽ vì quá buồn đau Vân đã quên bẵng đi ý nghĩa và nguyên thủy của cái tên kỷ niệm của nàng và Thanh. Thanh vuốt đầu đứa bé gái, âu yếm bế nó lên tay nghe vài tiếng chào thỏ thẻ chưa rõ ràng của nó, ngần ngừ một chút anh nói nhẹ với Vân:
Thanh's bewildered expression when hearing Van call the child's name was clearly shown on his face, but perhaps because of too much sadness, Van had forgotten the meaning and origin of the name that commemorated her and Thanh. Thanh stroked the little girl's head, lovingly picked her up and listened to her few unclear whispers of greetings. Hesitating a bit, he said softly to Van:
- Hồng Yểm! Cám ơn em, Vân ạ.
- Hong Yem! Thank you, Van.
Lúc này thì Vân đã hiểu ra, nàng ngước mắt nhìn Thanh trong ánh mắt cảm động, khó hiểu.
At this moment, Van understood, she looked up at Thanh with a touched, puzzled look.
Sau lần gặp gỡ đó, Thanh trở lại quân trường, cho đến ngày mãn khoá vào giữa năm 1974, anh không có dịp về phép Sài Gòn nữa. Ngày mãn khóa được diễn ra trong khói mù của chiến tranh, Thanh được điều động trực tiếp ra đơn vị chiến đấu để cung ứng cho đòi hỏi của chiến trường đang bước vào giai đọan khốc liệt.
After that meeting, Thanh returned to the military school, until the graduation day in mid-1974, he did not have the opportunity to return to Saigon on leave. The graduation day took place in the smoke of war, Thanh was mobilized directly to the combat unit to supply the demands of the battlefield which was entering a fierce phase.
Ðược khoảng hơn 3 tháng, trong một cuộc đụng độ dữ dội với địch quân. Thanh chỉ còn nhớ mang máng là đơn vị của anh trong lần tiến chiếm mục tiêu đã bị rơi vào ổ phục kích của địch, Thanh bị thương và được trực thăng cấp cứu.
After about 3 months, in a fierce clash with the enemy, Thanh only vaguely remembered that his unit, while advancing to capture the target, fell into an enemy ambush, Thanh was injured and had to be rescued by helicopter.
Không biết qua bao nhiêu ngày mê man và giải phẩu, khi vừa mở mắt ra, người mà Thanh nhìn thấy đầu tiên là ba mẹ anh và toàn thể gia đình của hai người em. Mọi người nhìn Thanh với ánh mắt đầy đau thương, buồn bã. Cũng chính lúc nửa mê nửa tỉnh đó, cái nhói đau đã làm Thanh nhìn xuống phần dưới thân thể mình. Cảm giác đau buốt tâm can đến với Thanh, khi biết mình đã thành kẻ tàn phế, ống chân trái không còn nữa, phần đùi cũn cỡn đã được bó gọn gàng bằng băng vải trắng xóa.
After not knowing how many days of coma and surgery, when he opened his eyes, the first people Thanh saw were his parents and the entire family of his two younger siblings. Everyone looked at Thanh with eyes full of pain and sadness. At that moment, half-conscious, half-awake, the sharp pain made Thanh look down at the lower part of his body. A heart-wrenching pain came to Thanh when he realized he had become disabled, his left leg was gone, his stubby thigh was neatly wrapped in a white bandage.
Có lẽ nhìn thấy nỗi bàng hoàng, đau khổ hiện trên khuôn mặt Thanh. Bà Chánh đưa bàn tay âu yếm vuốt vài sợi tóc loà xòa trên vừng trán còn tái xanh của Thanh, với giọng nói êm ả nhưng không giấu được buồn rầu. Lo lắng:
Perhaps seeing the shock and pain on Thanh's face, Mrs. Chanh gently stroked a few strands of hair that were falling on Thanh's pale forehead, her voice gentle but unable to hide her sadness. Worried:
-Thanh, con có đau lắm không? Tội nghiệp con quá!
-Thanh, are you in a lot of pain? Poor you!
Thanh vuốt cánh tay mẹ, im lặng nhìn những giọt nước mắt chảy giàn giụa trên khuôn mặt u ám đầy lo lắng của mẹ mà lòng anh quặn đau. Anh có cảm tưởng khuôn mặt của mẹ hôm nay như bị già đi vì đau khổ với bất hạnh của mình. Cố trấn tỉnh, lấy can đảm, nở nụ cười trên môi với giọng nói cứng mạnh Thanh an ủi mẹ:
Thanh stroked his mother's arm, silently watching the tears streaming down his mother's dark, worried face, his heart ached. He felt that his mother's face today seemed to have aged because of her suffering and misfortune. Trying to calm down, mustering up courage, putting a smile on her lips, Thanh comforted her mother with a strong voice:
- Mẹ đừng lo lắng làm gì cho khổ! Khối óc của con còn minh mẫn, đôi tay, mắt mũi còn toàn vẹn, con vẫn còn nhiều dịp để vươn lên mà. Trong cuộc chiến tranh hiện tại, sự mất mát của con như thế này vẫn còn may mắn hơn so với nhiều người khác đó mẹ.
- Don't worry, Mom! My mind is still sharp, my hands, eyes and nose are still intact, I still have many opportunities to rise up. In the current war, my loss like this is still luckier than many others, Mom.
Bà Chánh nắm lấy bàn tay đứa con trai nắn nhè nhẹ. Dù biết đó là những lời trấn an của con, muốn xua đuổi đi nỗi buồn đau trong lòng bà, nhưng dù sao lời nói đó cũng mang đến cho bà đôi phần an ủi vì sự bất hạnh không đến nỗi bà phải vĩnh viễn xa rời nó. Mấy năm vừa qua, bà biết rõ đứa con của bà đã liên tiếp gặp những chuyện buồn khổ. Qua mấy lần trắc trở yêu đương, dù nó không nói với bà, nhưng bà hiểu, những dở dang đó đã làm nó buồn chán, bỏ bê việc học hành.
Mrs. Chanh took her son's hand and gently squeezed it. Although she knew that those were her son's words of comfort, wanting to dispel the sadness in her heart, but anyway, those words brought her some comfort because the misfortune was not so bad that she had to leave him forever. In the past few years, she knew clearly that her son had continuously encountered sad things. After several failed love affairs, even though he didn't tell her, she understood that those unfinished things had made him bored and neglected his studies.
Sáng hôm sau khi mấy người y tá vừa thay băng vết thương xong. Thanh nằm trên giường để mắt bâng quơ qua khung cửa sổ dõi theo vài con chim chuyền nhảy trên hàng cây điệp ngoài sân. Cảm giác cô đơn, buồn bã xấm chiếm tâm hồn, khi Thanh nhìn đến những ngày tháng sắp tới của đời mình với tấm thân tàn phế và việc học hành dở dang. Một tiếng động nhẹ làm Thanh giật mình quay lại khi thấy Vân và đứa con gái đã đứng sát bên chiếc giường của anh từ lúc nào, đôi mắt buồn bã, đẫm lệ đang nhìn anh. Thanh ngẩn ngơ, chưa kịp mở miệng, Vân đã nói:
The next morning, after the nurses had just finished changing the bandages, Thanh lay on the bed, staring blankly out the window at a few birds hopping on the row of cypress trees in the yard. A feeling of loneliness and sadness filled his soul as he looked at the upcoming days of his life with a crippled body and unfinished studies. A slight noise startled Thanh and made him turn around when he saw Van and her daughter standing next to his bed, their sad, tearful eyes looking at him. Thanh was stunned, before he could open his mouth, Van said:
- Anh Thanh, mẹ con em đến thăm anh đây!
- Brother Thanh, my mother and I came to visit you!
Không giấu được sự mừng rỡ, ngạc nhiên, Thanh hỏi dồn dập:
Unable to hide his joy and surprise, Thanh asked repeatedly:
- Vân, em đến đây bao giờ vậy? Làm sao em biết anh bị thương mà đến thăm?
- Van, when did you get here? How did you know I was injured and come to visit?
- Chiều hôm qua, mẹ anh báo tin cho em đó!
- Yesterday afternoon, your mother told me the news!
Thanh ngước mắt, im lặng nhìn thật kỹ dáng dấp của Vân. Dù đã là một thiếu phụ nhưng vẫn còn những nét mù mờ của cô bé với biết bao nhiêu kỷ niệm thủa ấu thơ của anh. Vẫn cặp má hơi ốm, làn da mịn màng làm nổi bật đôi môi mỏng. Hình ảnh của ngày xưa, của lần giận dỗi trong trò chơi trốn tìm hiện lên trong trí nhớ, làm Thanh chợt hiểu ý tứ của mẹ khi báo tin cho Vân. Mẹ lại muốn nối lại tình thân giữa anh và Vân, người con gái mà mẹ yêu mến từ ngày nàng còn bé.
Thanh raised his eyes, silently looking carefully at Van's figure. Even though she was a young woman, there were still vague features of the little girl with so many memories of his childhood. Still the slightly thin cheeks, smooth skin highlighting the thin lips. The image of the past, of the tantrum during the game of hide and seek appeared in his memory, making Thanh suddenly understand his mother's intention when telling Van the news. His mother wanted to rekindle the relationship between him and Van, the girl she loved since she was a child.
Nhưng khi vừa day thân mình, cảm giác nhói đau từ chiếc chân cụt đã kéo Thanh nhớ đến hiện trạng tàn phế của mình, cùng với nỗi đau đớn vì bị phản bội trong 2 cuộc tình dĩ vãng. Cảm giác tự ti và chán ngán, nghi ngờ tình yêu lại đổ ập đến nhắc nhở Thanh. Với giọng buồn bã Thanh nói với Vân:
But when he just rubbed his body, the sharp pain from his amputated leg reminded Thanh of his current crippled state, along with the pain of being betrayed in two past love affairs. The feeling of inferiority and boredom, doubting love came rushing back to remind Thanh. With a sad voice, Thanh said to Van:
- Cám ơn Vân, anh không dám phiền em đâu!
- Thank you Van, I don't dare bother you!
Vân ngẩn ngơ khi nghe câu trả lời của Thanh, ngẫm nghĩ một tí, nàng hỏi nhẹ:
Van was stunned when she heard Thanh's answer. After thinking for a moment, she asked softly:
- Anh không muốn em đến đây sao? Chắc anh có người khác lo lắng săn sóc cho anh rồi hả?
- You don't want me to come here? Maybe you have someone else to take care of you?
Thanh biết thái độ lạnh lùng, buồn chán của mình đã làm Vân hiểu lầm. Ngần ngừ tí chút rồi anh trả lời:
Thanh knew that his cold and bored attitude had made Van misunderstand. Hesitating for a moment, he replied:
- Không! Em hiểu lầm rồi. Sau vài lần bị phản bội anh chẳng còn dám nghĩ đến yêu thương nữa. Huống chi ngày nay anh là một kẻ tàn tật Vân ạ! Anh....
- No! You misunderstood. After being betrayed a few times, I no longer dare to think about love anymore. Moreover, today I am a disabled person, Van! I....
Chẳng để Thanh nói tiếp, Vân ngắt lời:
Not letting Thanh continue, Van interrupted:
- Thanh, anh tưởng rằng em không biết tình trạng bị thương của anh trước khi đến đây sao?
- Thanh, do you think I didn't know about your injury before coming here?
Vân âu yếm vuốt nhẹ trên khuôn mặt Thanh, nàng tiếp:
Van gently stroked Thanh's face and continued:
- Nếu anh không quên những kỷ niệm ngày xưa. Chúng mình sẽ nối tiếp trở lại, chẳng có gì ngăn cách được, Thanh ạ.
- If you don't forget the memories of the past. We will continue to be together again, nothing can separate us, Thanh.
Thanh cảm động nắm lấy bàn tay Vân ép nhẹ lên khuôn mặt, bờ môi của mình. Niềm hạnh phúc ấm cúng lan khắp tâm hồn anh.
Thanh was moved, holding Van's hand and pressing it gently against his face and lips. Warm happiness spread throughout his soul.
Thanh phải nằm bệnh viện hơn một tháng trời, Vân và Hồng Yểm gần như hằng ngày đều đến thăm nuôi, chăm sóc anh. Hạnh phúc cuả mối tình muộn màng luôn luôn hiện diện, nồng nàn giữa Thanh và hai mẹ con Vân. Mọi người trong gia đình Thanh cũng vui mừng vì cuộc đời anh đã được an ủi rất nhiều sau những khổ đau và thất bại.
Thanh had to stay in the hospital for more than a month, Van and Hong Yem came to visit and take care of him almost every day. The happiness of the late love was always present, passionate between Thanh and Van and her mother. Everyone in Thanh's family was also happy because his life had been comforted a lot after the pain and failure.
Rời bệnh viện, mối tình gắn bó hơn bằng tất cả những ngọt ngào, chiều chuộng nhau. Sau những buổi chợ Vân thường bế Hồng Yểm đến với Thanh, mang cho anh những món ăn ngon ngọt. Những ngày rảnh rỗi, họ hẹn nhau đi phố, hình ảnh mái gia đình hạnh phúc với người vợ hiền thục, gắn bó thương yêu người chồng tàn tật bên đôi nạng gỗ, trong tiếng cười vui của đứa bé gái ngây ngô 3 tuổi trên đường phố, trong tiệm ăn. Ðôi khi đã làm cho vài khách bộ hành ngẩn ngơ, cảm động ngó theo.
Leaving the hospital, the love was more attached with all the sweetness, pampering each other. After the market, Van often carried Hong Yem to Thanh, bringing him delicious food. On free days, they made appointments to go out, the image of a happy family with a virtuous wife, lovingly attached to her disabled husband with wooden crutches, in the joyful laughter of the innocent 3-year-old girl on the street, in the restaurant. Sometimes it made some passersby look on in amazement and emotion.
Tháng 4 năm 1975, cuộc chiến tranh chấm dứt trong ngỡ ngàng của thời thế, đưa đến biết bao nhiêu đổi thay của cuộc sống. Gia đình Thanh cũng như hầu hết mọi người khác của miền Nam đã rơi vào một giai đoạn kinh hoàng của khó khăn. Ba Thanh, ông Chánh sau một lần bịnh hoạn đã bất thình lình ra đi trong thời điểm nhiễu nhương đổi thay đó.
In April 1975, the war ended in the surprise of the times, bringing about many changes in life. Thanh's family, like most other people in the South, fell into a terrible period of difficulty. Thanh's father and Mr. Chanh, after an illness, suddenly passed away during that turbulent time of change.
Không hiểu vì đưa đẩy thế nào mà toàn thể gia đình hai người chị và bà Tứ, mẹ của Vân đã kịp di chuyển theo đoàn người di tản rồi được định cư tại Mỹ. Vân và bé gái Hồng Yểm còn ở lại.
I don't know why, but the entire family of the two sisters and Mrs. Tu, Van's mother, were able to move with the group of evacuees and then settled in the US. Van and her little girl Hong Yem remained.
Trong bối cảnh đó, tình thân thương của hai mẹ con Vân và Thanh cũng như gia đình anh càng trở nên thắm thiết. Mọi người nương tựa nhau, giúp đỡ nhau trong hoàn cảnh khó khăn về mọi mặt của xã hội như một đại gia đình đầy hạnh phúc. Mặc dầu sống tách biệt nhau, nhưng dưới mắt mẹ cũng như hai em của Thanh, Vân đã là thành viên ruột thịt của gia đình họ chưa chính thức mà thôi. Thanh và Vân dự định chờ đủ 3 năm mãn tang của của ba Thanh sẽ làm đám cưới và chính thức sống với nhau.
In that context, the affection between Van and Thanh's mother and his family became even more intimate. Everyone relied on each other, helped each other in difficult circumstances in all aspects of society like a big, happy family. Although they lived apart, in the eyes of Thanh's mother and two younger siblings, Van was already an unofficial member of their family. Thanh and Van planned to wait until Thanh's father's 3-year mourning period to get married and officially live together.
Cuộc sống hạnh phúc đó kéo dài được hơn 2 năm dù trong khó khăn, thiếu thốn về vật chất nhưng lại đầy tràn hoan lạc, thương yêu. Những bất hạnh trong quá khứ, mặc cảm tự ti, chán nản sau hai lần tình yêu gãy đổ cũng như khiếm khuyết thân thể vì chiến cuộc... Tất cả đã dần dần biến mất trong cảm nghĩ, trí nhớ của Thanh. Thay vào đó là những tin tưởng, hạnh phúc của hiện tại để chờ đợi ngày mãn tang đang gần đến cho ngày đám cưới chính thức kết hợp thành một mái gia đình.
That happy life lasted for more than 2 years, despite the hardships and material deprivation, but was filled with joy and love. The misfortunes of the past, the inferiority complex, the depression after two failed loves as well as the physical disability due to the war... All gradually disappeared from Thanh's thoughts and memories. Instead, there were the trust and happiness of the present, waiting for the approaching mourning period for the official wedding day to unite as a family.
Nhưng cuộc sống vẫn có những hạt mầm của ngỡ ngàng phi lý. Ðôi khi mang cho người ta những buồn đau ngoài tính toán. Vân tự nhiên giảm dần việc đến nhà Thanh, thái độ thay đổi kỳ lạ, khó hiểu của nàng, không riêng gì Thanh mà tất cả mọi người trong gia đình anh linh cảm có điều gì khác lạ, không hay sắp xảy ra cho tình yêu của Thanh.
But life still has seeds of unreasonable surprise. Sometimes it brings people sadness beyond calculation. Van naturally gradually reduced her visits to Thanh's house, her strange and incomprehensible change in attitude, not only Thanh but everyone in his family sensed that something strange and bad was about to happen to Thanh's love.
Tuy nhiên, trong cái xã hội hết sức phức tạp và đầy rẫy những mù mờ của vài năm sau 1975. Thanh nghĩ rằng Vân đang gặp điều gì khó khăn mà nàng không muốn thộ lộ với mọi người trong gia đình anh. Rất có thể những rắc rối riêng tư của gia đình mấy người chị và mẹ nàng ở bên Mỹ gửi về, hay lại có vài lộn xộn về bé Hồng Yểm với gia đình bên người chồng cũ của Vân như đã xảy ra vài lần trước đây?...
However, in the extremely complex and obscure society of a few years after 1975, Thanh thought that Van was facing some difficulties that she did not want to reveal to everyone in his family. It is very possible that the private troubles of her sisters and mother's family in America sent them back, or there was some confusion about little Hong Yem with Van's ex-husband's family like what happened a few times before?...
Nhưng bất thình lình, Thanh và gia đình bàng hoàng khi nhận được lá thư đoạn tuyệt của Vân:
But suddenly, Thanh and her family were shocked to receive a letter of separation from Van:
Sàigòn, ngày... tháng... năm 1977
Saigon, date... month... year 1977
Suốt mấy tháng vừa qua, em đã giấu anh một điều rất khó nói, đã giày vò em với biết bao nhiêu lưỡng lự. Nhưng hôm nay thì sự kiện đã rõ ràng rồi, em không thể giấu giếm anh được nữa. Em phải nói với anh, dù biết rằng sẽ làm anh buồn đau, hận ghét em.
For the past few months, I have hidden something from you that was very difficult to say, and it has tormented me with so much hesitation. But today the event is clear, I can't hide it from you anymore. I have to tell you, even though I know it will make you sad and hate me.
Như anh đã biết, mẹ và hai người chị của em đang sống tại Mỹ, hầu hết những lá thư gửi về cho em đều nói đến vấn đề đoàn tụ. Mẹ em đã già, đau ốm liên miên, không biết sống chết lúc nào, mẹ chỉ ước ao được nhìn thấy em và bé Hồng Yểm được sang Mỹ, cùng sống với hai chị của em. Gia đình đã xếp đặt để cho em ra đi sang Pháp dưới dạng kết hôn với một người quen biết, rồi sau đó sẽ tìm cách sang Mỹ. (Thời gian này chỉ có con đường sang Pháp để ra đi chính thức được mà thôi.)
As you know, my mother and two sisters are living in America, and most of the letters sent to me are about the issue of reunification. My mother is old, constantly sick, not knowing when she will live or die, she only wishes to see me and little Hong Yem go to America, to live with my two older sisters. The family has arranged for me to leave for France under the guise of marrying an acquaintance, and then find a way to go to America. (At this time, the only way to leave officially is to go to France.) I have been hesitant for over a year, because with you I have found so much happiness. The happiness of the passionate love you have for me as well as the close, sincere affection your mother and your two younger siblings have shown me over the years. But what can I do when circumstances push me, forcing me to make a choice. A painful choice with a lot of regret and sadness. That is, I have to leave, have to accept leaving you, even though I truly love you! I know that my reluctant choice will bring you so much sadness and anger, but I hope you understand my situation and forgive me. Time and separation will be the ingredients that fade away the sadness, Thanh. Well, no matter how I write to you, in the end it will still be separation. I wish you and everyone in the family peace and happiness forever. Sincerely and lovingly! (Van and Hong Yem) After reading the letter, Thanh was absent-minded as if he had lost his soul, he let himself sit down on a chair, his eyes staring blankly out onto the street, his heart feeling as if it was being torn apart. Mrs. Chanh picked up the letter, glanced at the handwriting and the absent-minded appearance of her disabled son, and she could guess that misfortune had once again befallen his life! Reading it briefly, she let out a sad sigh:
Em đã mang nhiều lưỡng lự trong hơn một năm vừa qua, bởi vì bên anh em đã tìm được quá nhiều hạnh phúc. Cái hạnh phúc của tình yêu nồng nàn mà anh dành cho em cũng như của tình thân gắn bó, chân thật mà mẹ anh cũng như hai người em của anh đối đãi với em trong nhiều năm qua.
- Thanh, I didn't expect Van to be so heartless and inhumane! I'm sorry, I was the one who tried to connect you, but today you're the one who has to suffer.
Nhưng biết làm sao được khi hoàn cảnh đẩy đưa, bắt em phải chọn lựa. Cái chọn lựa khổ tâm với rất nhiều ân hận và đau buồn. Ðó là em phải ra đi, phải chấp nhận rời xa anh, dù em thật sự yêu anh! Em biết rằng sự lựa chọn miễn cưỡng của mình sẽ mang đến biết bao nhiêu buồn đau và tức giận nơi anh, nhưng em hy vọng anh hiểu cho hoàn cảnh của em, tha thứ cho em. Thời gian và ngăn cách sẽ là những cấu chất làm phai nhoà những buồn đau Thanh ạ.
Thanh limped to his feet, put his arms around his mother's shoulders, and with a bitter smile on his face, he said:
Thôi, viết thế nào cho anh, cuối cùng vẫn là chia ly. Em cầu chúc mọi sự an lành và niềm vui mãi mãi đến với anh và mọi người trong gia đình.
- Why are you apologizing to me? People are so heartless and cleverly deceitful, how could we have expected it!
Kính mến và thương yêu!
Thinking for a moment, Thanh continued:
(Vân và Hồng Yểm )
- Moreover, that's my fate, Mom! From now on, I won't be foolish anymore. The three times I suffered because of betrayal and being gullible is enough to let me know that I have nothing left to lose in my life.
Ðọc xong lá thư, Thanh thẩn thờ như người mất hồn, buông mình ngồi xuống chiếc ghế, đưa mắt nhìn bâng quơ ra phía ngoài đường mà lòng cảm thấy xót đau như bị cắt xé. Bà Chánh cầm lá thư lên, nhìn thoáng qua nét chữ và dáng điệu thất thần của đứa con trai tàn tật, bà cũng đoán được bất hạnh lại đổ lên cuộc đời của nó! Ðọc thoáng qua, bà buông tiếng thở dài buồn bã:
- Thanh, mẹ không ngờ Vân nó vô tình, bất nhân như thế! Mẹ xin lỗi con, chính mẹ đã tìm cách kết nối cho con để rồi ngày nay con lại nhận chịu lấy khổ đau.
Van left for almost two years, completely silent, without a single letter sent home. Thanh's family life, like most other Vietnamese people, was still plunged into poverty by the whirlwind of the times. They still had to work hard to earn a living, and had to find ways to survive with meals mixed with corn every day. In that dire situation, Thanh no longer had the time or mind to remember or be angry with the woman who betrayed him that he once loved. Thanh's mother and two younger siblings never reminded him, trying to avoid stirring up the secret pain that everyone knew was still bleeding in his heart.
Thanh khập khễnh đứng dậy, đưa đôi tay ôm lấy vai mẹ, miệng nở nụ cười cay đắng, anh nói:
One morning, Thanh was sitting in the house reading a few newspapers. Suddenly, a man with a rather luxurious Honda stopped in front of the house. With a happy expression as if he had known him for a long time, he walked into the house and asked Thanh:
- Tại sao mẹ xin lỗi con nhỉ? Con người vô tình, giả dối khéo léo như vậy, mẹ con ta làm sao mà ngờ được!
Ngẫm nghĩ một chút rồi Thanh tiếp:
Thanh looked at him blankly in wonder, but also answered:
- Hơn nữa đó cũng là số phận của con mà thôi mẹ a! Từ nay con sẽ không dại khờ nữa. Ba lần đau khổ vì phản bội, dễ tin đã quá đủ cho con biết rằng đời con chẳng còn gì để mất mát nữa.
- Yes, what does it have to do with me?
***
- I'm looking for you. My family is abroad and told me to find you to give you the equivalent of 200 US dollars (quite a lot in the late 1970s).
Vân ra đi được khoảng gần hai năm, hoàn toàn im lặng, chẳng có một lá thư nào gửi về. Cuộc sống của gia đình Thanh cũng như phần lớn người VN khác, vẫn bị cơn lốc xoáy của thời cuộc nhấn sâu vào đói khổ. Vẫn phải làm việc quần quật kiếm ăn, phải tìm đủ cách sinh tồn với những bữa cơm độn bo bo hằng ngày. Trong hoàn cảnh cùng cực đó Thanh chẳng còn thời gian và trí não để nhớ đến hay giận hờn người đàn bà phản bội mà một lần mình đã yêu đương. Mẹ và hai đứa em của Thanh cũng không bao giờ nhắc nhở, cố tránh khơi dậy nỗi đau đớn thầm kín mà mọi người biết chắc chắn vẫn còn rướm máu trong lòng anh.
After saying that, he took out a bag of money, a piece of paper and a pen from his briefcase:
Một buổi sáng khi Thanh đang ngồi trong nhà đọc vớ vẩn vài tờ báo. Bất chợt một người đàn ông vơí chiếc xe Honda, khá sang trọng dừng trước cửa nhà. Với vẻ mặt mừng rỡ như quen thuộc anh từ lâu, ông ta bước vào nhà hỏi Thanh:
- Please write a few lines for me on this piece of paper so I can send it to inform you that you have received the money.
- Ông là ông Thanh phải không?
Thanh looked at him with surprise. Thanh clearly said:
Thanh ngẩn ngơ nhìn ông ta trong thắc mắc, nhưng cũng trả lời:
- You've got the wrong person! I don't have any close acquaintances abroad who would send me such a large sum of money! You should ask your acquaintances so as not to cause trouble for you and me.
- Vâng, Có chuyện gì liên quan đến tôi vậy?
- Mr. Thanh, I'm not mistaken. Could it be that the address and the form that my acquaintance wrote for me were wrong?
- Tôi đang kiếm ông đây. Người nhà tôi ở ngoại quốc, nói tôi tìm ông để đưa cho ông món tiền tương đương với 200 dollars Mỹ (khá to vào cuối thập niên 1970).
Hesitating a bit, he spoke very softly, enough for Thanh to hear:
Nói xong ông ta móc trong cặp ra một bịch tiền, cùng một tờ giấy và cái bút:
- Are you a warrant officer of the 25th Division of the Republic of Vietnam? And are you a disabled veteran, missing your left leg?... I'm not mistaken, Mr. Thanh. Just admit it...
- Xin ông viết cho tôi vài hàng vào tờ giấy này để tôi gửi đi, báo tin là ông đã nhận tiền rồi.
Thanh quickly interrupted him:
Thanh giương mắt nhìn ông ta với tất cả ngạc nhiên. Thật rõ ràng Thanh nói:
- But that's strange! I assure you, no one is so kind as to send me money like that! I've already accepted it, if your acquaintance finds out the mistake, how can I have the money to return it to you? Well, you should take it home, it's better to ask your acquaintance to be sure.
- Ông lầm người rồi! Tôi chẳng có ai quen biết thân thiết ở ngoại quốc, đến độ họ gửi tặng cho tôi món tiền lớn như thế đâu! Ông nên hỏi lại người quen của ông để không gây ra rắc rối cho ông và cả cho tôi nữa.
- Mr. Thanh, I know for sure this money is for you! Don't worry, I'll take responsibility for any mistakes if they happen.
- Ông Thanh, tôi không lầm đâu. Chẳng nhẽ sai địa chỉ còn sai cả hình dạng mà người quen tôi viết cho tôi nữa sao?
Seeing Thanh still hesitating, not deciding. He leaned close to Thanh's ear and whispered:
Ngần ngừ một tí, ông ta nói rất nhẹ, đủ để Thanh nghe:
- I think the Association of Veterans of the Republic of Vietnam overseas helped him...
- Ông có phải là chuẩn úy Sư Ðoàn 25 VNCH không? Và ông có phải là phế binh, mất chân trái không?... Tôi không lầm đâu ông Thanh à. Ông cứ nhận đi...
Thanh was stunned by his very reasonable explanation, turned to look at his mother as if asking for her opinion. His mother nodded slightly and said to Thanh:
Thanh vội vã ngắt lời ông ta:
- He said so for sure, so just accept it.
- Nhưng lạ quá! Tôi chắc với ông, không có ai tốt đến độ gửi tiền bạc khơi khơi cho tôi như vậy đâu! Tôi nhận rồi, người quen của ông tìm ra sự nhầm lẫn thì làm sao tôi có tiền mà trả lại cho ông được? Thôi, ông mang về đi, hỏi người quen ông cho chắc chắn vẫn hơn.
Then she turned to the man, in a very clear voice:
- Ông Thanh à, tôi biết chắc chắn tiền này gửi cho ông mà! Ông đừng lo, mọi sự sai lầm nếu xảy ra tôi chịu trách nhiệm.
- If there is anything wrong or wrong, please don't blame us!
Thấy Thanhvẫn còn ngần ngại, chưa quyết định. Ông ta ghé sát vào tai Thanh nói nhỏ:
- Uncle and Thanh, don't worry, I'm not so stupid as to joke about giving a large sum of money.
- Theo tôi nghĩ, Hội cưụ chiến binh VNCH ở hải ngoại giúp đỡ ông đó...
That sum of money, must be called great for the desperate situation at that very difficult time. It solved so many living problems for Thanh and everyone in the family.
Thanh ngẩn ngơ với lời giải thích qúa hợp lý của ông ta, quay sang nhìn mẹ như hỏi ý kiến. Mẹ hơi gật đầu nói với Thanh:
Then strangely enough, about 3 months later the same man came again, this time there was nothing to discuss or debate about right or wrong. He said that it was contributed by a group of former RVN officers.
- Ông ta đã nói chắc như vậy thì con cứ nhận đi.
After that, every 3 or 4 months Thanh received similar help, sometimes in foreign currency, sometimes in Vietnamese currency. The person giving the money also changed constantly, sometimes it was an overseas Vietnamese, sometimes it was a middleman... Especially, no one clearly stated the name or address of the benefactor or the helping association, even though Thanh asked. Thanh could only say a few words of thanks or write a general letter expressing his gratitude for the help.
Rồi bà quay sang ngươì đàn ông, với giọng rất minh bạch:
Such continuous help lasted for nearly 15 years, Thanh's family was well-off and had capital to do business. Thanh's family's life changed completely. From being hungry and miserable to being comfortable and prosperous. From being cramped with 12 adults and children, huddled in a shabby house in the neighborhood, it was replaced by a spacious 3-story house on the main street so that his younger sister could open a tailor shop on the ground floor.
- Nếu có gì lầm lẫn, sai trái, mong ông đừng đổ trách nhiệm lên đầu chúng tôi nhé!
Entering the 1990s, his mother was old and weak, Thanh was also nearly 50, his health had also declined a lot after his accident in the war, so Thanh and his mother just stayed at home to help his younger sister's family or take care of the education of a few grandchildren.
- Bác và anh Thanh đừng lo, cháu không đến nỗi ngu muội đưa một món tiền lớn ra làm trò đùa đâu.
One afternoon, Thanh was sitting in the living room reading the newspaper. The tailor led in a girl, quite elegant, young, about 20 years old. As soon as she saw Thanh, she happily greeted:
Món tiền đó, phải gọi là vĩ đại cho hoàn cảnh cùng túng vào thời điểm quá khó khăn đó. Nó đã giải quyết biết bao nhiêu vấn đề sinh sống cho Thanh và mọi người trong gia đình.
- Uncle Thanh, are you well?
Rồi lạ kỳ lại tiếp nối, khoảng 3 tháng sau lại cũng người đàn ông đó đến, lần này thì chẳng còn gì để bàn cãi, tranh luận đúng sai nữa. Ông ta cho biết, do một nhóm cựu sĩ quan VNCH ngày xưa đóng góp.
Seeing Thanh's surprised, unfamiliar expression, she smiled and continued:
Sau đó lại cứ khoảng 3 hay 4 tháng Thanh lại nhận được những giúp đỡ tương tự, khi bằng ngoại tệ, khi bằng tiền Việt Nam. Người đưa tiền cũng thay đổi luôn, lúc thì một Việt kiều, khi thì một kẻ trung gian ăn lời... Ðặc biệt là chẳng ai nói rõ tên, địa chỉ của ân nhân hay hội đoàn giúp đỡ, dù Thanh gặng hỏi. Thanh chỉ nói được vài lời cám ơn hay viết lá thư tổng quát tỏ bày cảm động biết ơn sự giúp đỡ đó mà thôi.
- Don't you recognize me?
Sự giúp đỡ liên tục như vậy kéo dài suốt gần 15 năm trời, gia đình Thanh đã dư giả và còn có vốn để làm ăn. Cuộc sống của gia đình Thanh thay đổi hoàn toàn. Từ thiếu ăn khổ cực đến nhàn nhã sung túc. Từ chật chội với 12 người lớn bé, chui rúc trong căn nhà lụp xụp trong xóm, đã được thay bằng một căn nhà 3 tầng lầu khang trang ở mặt đường lộ để cho cô em gái mở tiệm may ở tầng trệt.
Thanh frowned, trying to search his memory to find out how he knew her, but he couldn't. He said to her:
Bước sang thập niên 1990, Mẹ đã già yếu, Thanh cũng đã gần 50, sức khoẻ sau lần bị nạn trong chiến tranh cũng đã xuống rất nhiều, vì vậy Thanh và mẹ cũng chỉ quanh quẩn ở nhà giúp đỡ phần nào cho gia đình cô em gái hay chăm sóc việc học cho vài đứa cháu mà thôi.
- I'm sorry, I don't recognize you at all.
Một buổi chiều, Thanh đang ngồi đọc báo trong phòng khách. Chị thợ may dẫn vào một cô gái, khá sang trọng, còn trẻ khoảng trên dưới 20 tuổi. Vừa trông thấy Thanh, cô ta mừng rỡ chào hỏi:
The girl smiled, seemingly amused by Thanh's strangeness:
- Bác Thanh, bác có khoẻ mạnh không?
Nhìn thấy nét ngỡ ngàng, xa lạ của Thanh, cô ta cười nói tiếp:
Thanh was stunned, looking carefully at the girl, only then did he find a few familiar points of the little girl Hong Yem from more than 17 years ago. The 4, 5 year old girl that he had held and loved. But at the same time, the feeling of resentment and pain rushed to his soul. The image of the treacherous, heartless, deceitful woman appeared in his memory. Thanh had to try to calm himself down to not say rude words and chase the girl out of the house. Thanh frowned and looked at the girl with a cold, unhappy gaze, and said to her:
- Bác không nhận ra cháu sao?
- Yes, hello. I recognize you!
Thanh cau mày, cố lục lọi trí nhớ để tìm ra sự quen biết với cô ta, nhưng đành chịu. Anh nói với cô ta:
Not letting the girl answer, Thanh continued to nag:
- Xin lỗi cô, tôi chẳng nhận ra cô là ai cả.
- What are you here for? I asked you to tell your mother that I have nothing left for you and your mother to take advantage of!
Cô gái mỉm cười có vẻ thích thú vì sự lạ lùng của Thanh:
Waving his crippled left leg toward the girl, he continued:
- Cháu là Hồng Yểm đây!
- You see, with this crippled, defective body, how can it be worthy of the noble reputation of you and your mother?
Thanh ngẩn ngơ, nhìn thật kỹ cô gái, lúc đó anh mới tìm được một vài điểm quen thuộc của cô bé Hồng Yểm đã hơn 17 năm ngày trước. Cô bé 4, 5 tuổi mà anh đã từng ẵm bế, thân thương. Nhưng cũng ngay lúc đó cảm giác uất hận, đau đớn đổ dồn đến xoáy buốt tâm hồn anh. Hình ảnh người đàn bà phản bội, bạc tình, lừa dối lại hiện ra trong trí nhớ anh. Phải cố trấn tỉnh, Thanh mới không phát ra những lời sỗ sàng, xua đuổi cô gái ra khỏi nhà. Thanh nhíu lông mày nhìn cô gái trong ánh mắt lạnh lùng, không vui, anh nói với cô ta:
Even seeing the girl's pained, bewildered expression, Thanh could not lessen his anger. He waved his hand at the girl:
- Vâng, chào bà. Tôi đã nhận ra bà rồi!
- Leave me alone, go home! I am not foolish enough to be deceived or betrayed again. Please get out of my house!
Chẳng để cho cô gái trả lời Thanh đay nghiến tiếp:
The girl looked at Thanh's anger with pain. After a while, her face was wet with tears flowing from her eyes. The girl spoke softly in tears:
- Bà đến đây để làm gì vậy? Tôi nhờ bà nói với mẹ của bà, tôi chẳng còn gì để mẹ con bà lợi dụng nữa đâu!
- Uncle Thanh! My mother is no longer here, she just passed away two months ago. My mother has lived in regret and pain for over 17 years! Since the day she left you.
Giơ chiếc chân trái tàn phế về hướng cô gái, anh tiếp:
- How sad for your mother! But what does it have to do with me?
- Bà thấy không, với cái thân thể tàn tật, khiếm khuyết này làm sao xứng đáng với cái danh giá cao sang của mẹ con bà được?
The girl spoke again as if pleading:
Dù nhìn thấy nét mặt đau khổ, ngẩn ngơ của cô gái, Thanh cũng không bớt được cơn giận dữ. Anh phẩy tay về phía cô gái:
- Uncle Thanh, please calm down to understand and forgive my mother.
- Thôi bà để tôi yên, bà về đi! Tôi không còn dại khờ để bị lừa đảo, phản bội lần nữa đâu. Mời bà ra khỏi nhà tôi!
As she spoke, she opened her handbag, took out a letter and handed it to Thanh with a sad attitude. She said very softly:
Cô gái đau khổ nhìn sự tức giận của Thanh. Mãi một lúc sau, nét mặt ướt đẫm vì dòng lệ đang chảy ra từ đôi mắt. Cô gái nói thật nhẹ trong tiếng khóc:
- Please read this letter from my mother to you, before she passed away. After reading it, if you still think that my mother is a cursed person. I am not qualified to be your grandchild as my mother wanted, I will leave you immediately, and never bother you again!
- Bác Thanh! Mẹ cháu không còn nữa, vừa mất hai tháng nay. Mẹ cháu đã sống trong hối hận, trong đau khổ suốt hơn 17 năm qua! Từ ngày rời xa bác.
Holding the letter in his hand, Thanh intended to tear it up in front of the girl to express the hatred he had accumulated over the past 17 years. But when he looked up at the girl's tearful face, his memories pulled him back to the more than 2 warm and happy years with her mother. He had once held her in his arms with so much passion like a father and daughter. Her name, Nguyen Thi Hong Yem, was also given by him to commemorate the innocent anger and resentment of Thanh and her mother in their childhood... All those beautiful things, those distant memories came back to Thanh's eyes, making him hesitate a bit before opening the letter to read:
- Thật buồn cho mẹ của bà! Nhưng có gì để liên quan đến tôi chứ?
Cali, date... month... year 1994
Cô gái lại nói như năn nỉ:
- Bác Thanh, bác hãy bình tĩnh lại để hiểu và tha thứ cho mẹ cháu.
More than 17 years have passed. Time, I thought, was long enough to bury the memories of our childhood and more than two years of sweet, happy love since the day you were injured and hospitalized.
Vừa nói, cô ta vừa mở chiếc xách tay, rút ra một lá thư đưa tận tay Thanh với thái độ buồn bã cô ta nói rất nhẹ:
But today, I am facing the final loss of my life. I want to confide in you again, to rekindle the sadness and anger in your heart because of my heartlessness and injustice towards you. But I also want to tell you, to explain to you the heartbreaking and seemingly reasonable reasons why I chose to leave you more than 17 years ago. As you know, I lost my father when I was a child, when my mother was still young. My mother lived alone, devoting all her love to her three daughters, of whom I was the youngest. Then the incident of 1975 happened, turning the whole family's way of life upside down. My mother and two sisters passed away, leaving me behind. In a strange land, my mother cried because she could not forget me, so my two sisters tried every way to make sure I could come to America. At that time, going directly to America under the form of sponsorship for a child was not considered, so my family had to use the path of marriage with an acquaintance. He has French nationality and the conditions to take me to America after I arrived in France. I hesitated a lot before deciding because I truly love you, do not want to leave you, because with you I have found happiness. But when I thought about my mother's sad and sick situation, I made the wrong choice with you, receiving regret and remorse until the day I closed my eyes to be near my mother and two sisters. Although I imagined the suffering of choosing to lose you, but when I came to France, then to America. Only then did I truly understand the meaning of the two words love! I cannot forget you, miss you during the day and often see you in my dreams! The man beside me was just a faint shadow, without feelings, and the result was the end after more than a year of living together. After that, I went to work and returned to live with my mother with Hong Yem, but after only a few years, my mother passed away. I went to work, tried to save money, and found a way to send a little bit back to help you. I knew that if I told the truth, you would definitely not accept my help, so I made up a reason to make you feel at ease and accept. Dear Thanh, for more than 17 years, I have lived in regret for causing you pain. But right now, I ask myself, if the same situation repeats itself again, would I dare to leave my beloved mother, who has sacrificed her whole life for me, for the sake of loving you? Probably not, Thanh! That is why I am writing this letter to you, hoping that you will understand and forgive me for causing you pain due to circumstances. My dear, have you ever thought that over the past 17 years I have wanted to write a letter, to contact you to ask for your forgiveness and to let me be close to you again? Do you know that several times when I returned to the country, I stood far away and looked at your house. Seeing you faintly, tears flowed and I left in pain. It was only because I thought that hatred was still full in your heart and the embarrassment and shame were still in my memory... Those feelings made me shy, not brave enough to come to you, even though I still loved you. I thought that my life would forever be in that state of separation. But a few months ago, after getting sick, I had to go to the hospital and discovered that my liver cancer had reached a desperate stage. Today, standing at the threshold of death, I try to calmly write this letter to you, asking Hong Yem to hand it to you. The last letter I write to you so that I can prepare to leave forever. The letter hopes that you will accept and forgive me for the mistakes that I have made because of circumstances, causing you pain and hatred over the past 17 years. I also hope that you will accept and consider Hong Yem as your grandchild, just like you once held and loved her. She will help and take care of you like a grandchild repaying the kindness of an aunt that her mother loved but because of circumstances, made mistakes! Dear Thanh, the memories of my childhood and your image will never fade from my memory and soul, even though we are forever apart. (Van) After reading the letter, Thanh absentmindedly let herself go and sat down on the sofa. He never expected that, over the past 15 years, thanks to the money he had received, which had fed, created happiness and warmth for his extended family through the famine of the transitional period, it was the sweat and strength of Van, the woman he would never forget with hatred! Now, facing the truth, Van's kindness and affection were clearly revealed, making him regretful and moved.
- Bác hãy đọc lá thư này của mẹ cháu gửi cho bác, trước khi mất. Sau khi đọc xong, nếu bác còn nghĩ rằng mẹ cháu là ngươì đáng nguyền rủa. Cháu không đủ tư cách làm đứa cháu của bác như mẹ cháu mong muốn, cháu sẽ rời xa bác ngay, vĩnh viễn không bao giờ làm phiền đến bác nữa!
Thanh raised his head to look out onto the street, from the corner of his eyes two streams of tears flowed down his cheeks, with a sad voice he said:
Cầm lá thư trong tay, Thanh định xé tan nó trước mắt cô gái để tỏ lòng thù hận mà anh đã tích chứa trong 17 năm vừa qua. Nhưng khi ngước lên nhìn khuôn mặt đau khổ đầy nước mắt của cô gái. Ký ức lại kéo anh trở về với hơn 2 năm trời ấm cúng, hạnh phúc với mẹ cô ta. Anh đã từng bế ẵm cô ta trong tay mình với biết bao nhiêu nồng nàn như tình cha con. Cái tên Nguyễn Thị Hồng Yểm của cô ta cũng chính do anh đặt ra để kỷ niệm lần giận hờn ngây ngô thủa ấu thơ của Thanh và mẹ cô ta... Tất cả những cái đẹp đẽ, kỷ niệm xa xăm đó đã trở lại hiện ra trước mắt Thanh, làm anh ngần ngừ tí chút rồi cũng mở lá thư ra đọc:
- Van, thank you, you are so pitiful!
Cali, ngày... tháng... năm 1994
Hong Yem silently looked at the painful emotions clearly visible on Thanh's face. She gently sat down next to Thanh, grabbed his arm, looked at Thanh as if pleading:
Anh Thanh thương mến,
- Uncle Thanh, please forgive my mother!
Ðã hơn 17 năm qua rồi. Thời gian, đã tưởng rằng đã quá đủ dài để chôn vùi được những kỷ niệm thủa ấu thơ và hơn hai năm yêu nhau ngọt bùi, hạnh phúc của chúng mình từ ngày anh bị thương vào bịnh viện.
- I am Hong Yem, Nguyen Thi Hong Yem! My mother has done nothing wrong to you. But it was only because of circumstances and cruel fate that pushed your mother and me apart. As for you, you will forever be the grandchild that I love, just as your mother had hoped.
Nhưng hôm nay đứng trước một mất mát cuối cùng của đời mình. Em lại muốn tâm sự với anh, khơi lại những buồn đau, giận ghét trong lòng anh vì sự bạc tình, bất nghĩa của em đối với anh. Nhưng em cũng muốn kể lể, giải thích cho anh những lý do đau lòng và hình như rất hợp lý mà em đã chọn lựa để xa anh hơn 17 năm về trước.
Silent for a moment, looking sadly into the distance, Thanh said softly and vaguely:
Như anh đã biết, em đã mất cha từ ngày còn bé, lúc mẹ em vẫn còn xuân trẻ. Mẹ em đã ở vậy, dành hết tình thương cho 3 đứa con gái mà em là út. Rồi biến cố năm 1975 xảy đến làm đảo lộn tất cả nếp sống của gia đình em. Mẹ em và hai chị đã ra đi, em còn sót lại. Sang bên xứ lạ, quê người, mẹ em buồn khóc vì không thể nào quên được em, vì thế hai người chị đã tìm đủ mọi cách để làm sao em phải đến được Mỹ. Lúc đó trực tiếp đi Mỹ dưới dạng bảo lãnh cho con chưa được xét đến, vì vậy gia đình em đã phải dùng con đường kết hôn với một người quen. Anh ta có quốc tịch Pháp và điều kiện để mang em đi Mỹ sau khi em đến Pháp.
- Van, you were wrong, you did not see me correctly! The times you returned to Vietnam, you were also hesitant to contact and meet me again. Van, you did not know that my hatred could not be compared to the deep, passionate love that I always had for you!
Em đã lưỡng lự rất nhiều trước khi quyết định vì em thật sự yêu anh, không muốn rời xa anh, vì bên anh em đã tìm thấy hạnh phúc. Nhưng khi nghĩ đến hoàn cảnh lo buồn, bệnh hoạn của mẹ, em đã chọn lựa lỗi lầm với anh, nhận lấy sự hối hận ray rứt cho đến ngày nhắm mắt để được gần mẹ và hai người chị của em.
Mrs. Chanh sat silently in the corner of the room. Although she did not read Van's letter, all the developments had made her understand the problem clearly. She was not mistaken about Van, the daughter she had loved since childhood. She knew for sure that she was not the type of person with a traitorous personality and easily forgot memories. She also knew that her son Thanh was right, the hatred in his heart could not compare to the love he cherished in his heart. Sadly, she smacked her lips and repeated Thanh's words:
Dù đã hình dung ra những khổ đau khi chọn lựa mất anh, nhưng khi sang được Pháp, rồi đến Mỹ. Em mới thực sự hiểu rõ thế nào là nghĩa của hai chữ yêu đương! Em không thể nào quên được anh, nhớ anh ban ngày và thường gặp anh trong mơ! Người đàn ông bên cạnh em chỉ là chiếc bóng mờ nhạt, không tình cảm, để rồi kết quả là sự chấm dứt sau hơn một năm chung sống.
- Circumstances and fate had pushed the two of them apart!
Sau đó em đi làm việc và cùng bé Hồng Yểm trở về sống với mẹ em, nhưng cũng chỉ được vài năm, mẹ em mất. Em đi làm việc, cố gắng dành dụm, tìm cách gửi tí chút về giúp đỡ anh. Em biết rằng nếu nói thật, chắc chắn anh sẽ không nhận sự giúp đỡ của em, vì vậy em đã ngụy tạo ra lý do để cho anh an lòng chấp nhận.
Anh Thanh thương mến, suốt hơn 17 năm qua em đã sống trong ân hận vì đã gây đau khổ cho anh. Nhưng chính lúc này đây em tự hỏi, nếu hoàn cảnh lặp lại giống như vậy một lần nữa, em có dám vì yêu anh mà rời xa người mẹ kính yêu, đã một đời hy sinh cho em được không? Có lẽ là không anh Thanh ạ! Chính vì vậy em viết lá thư này đến anh, chỉ mong anh thông hiểu và tha thứ cho em đã vì hoàn cảnh mà gây ra đau khổ cho anh.
Anh thương, Anh có bao giờ nghĩ rằng suốt 17 năm qua em đã bao nhiêu lần muốn viết thư, muốn liên lạc với anh để xin anh tha thứ và cho em lại được gần anh? Anh có biết rằng đã vài lần về nước, em đứng xa xa nhìn về căn nhà của anh. Trông thấy anh thấp thoáng mà lệ chảy rồi em xót đau ra đi. Chỉ vì em nghĩ rằng sự hận ghét vẫn còn đầy ắp trong lòng anh và nỗi ngượng ngùng, xấu hổ vẫn chưa nguôi trong trí nhớ của em... Những cảm giác đó đã làm em ngại ngùng, không đủ can đảm tìm đến anh, mặc dù em vẫn yêu anh.
Em đã tưởng rằng cuộc sống của mình sẽ mãi mãi trong trạng huống ngăn cách đó. Nhưng mấy tháng trước sau một lần bị bệnh, em phải vào bệnh viện và khám phá ra bệnh ung thư gan đã đến thời kỳ tuyệt vọng. Hôm nay, đứng trước ngưỡng cửa của tử thần, em cố dành sự bình thản viết lá thư này cho anh, nhờ Hồng Yểm đưa tận tay anh. Lá thư cuối cùng viết cho anh để rồi em sửa soạn vĩnh viễn ra đi. Lá thư mong anh chấp nhận tha thứ cho em những lỗi lầm mà em đã vì hoàn cảnh đem đến cho anh những khổ đau giận ghét trong 17 năm qua. Em cũng mong ước anh chấp nhận, coi Hồng Yểm là đứa cháu của anh như ngày xưa anh đã từng ẵm bế thương yêu. Nó sẽ giúp đỡ cưu mang anh như một đứa cháu trả nghĩa cho người bác mà mẹ nó yêu thương nhưng vì hoàn cảnh mà gây lên lầm lỗi!
Anh Thanh thương, những kỷ niệm thời ấu thơ và bóng hình anh sẽ chẳng bao giờ xóa nhòa trong trí nhớ và tâm hồn em, dù cho chúng ta miên viễn xa nhau.
Ðọc xong lá thư, Thanh thẫn thờ buông mình, ngồi xuống chiếc sofa. Anh không ngờ, suốt 15 năm vừa qua, nhờ những đồng tiền mà anh đã nhận được, đã nuôi sống, tạo hạnh phúc, ấm êm cho đại gia đình anh qua cơn đói khổ buổi giao thời, lại là mồ hôi, sức lực của Vân, người đàn bà mà không bao giờ anh quên với lòng hận ghét! Bây giờ đứng trước sự thật, lòng tốt và tình nghĩa của Vân đã hiện rõ làm anh hối hận, cảm động.
Thanh ngước đầu nhìn ra phía ngoài đường, từ khoé mắt anh hai dòng lệ chảy dài xuống gò má, với âm thanh buồn bã anh nói:
- Vân, anh cám ơn em, tội nghiệp em quá!
Hồng Yểm yên lặng nhìn xúc cảm đau đớn hiện rõ trên nét mặt Thanh. Cô ta nhẹ nhàng ngồi xuống bên cạnh Thanh, nắm lấy cánh tay anh, đưa mắt nhìn Thanh như cầu khẩn:
- Bác Thanh, bác tha lỗi cho mẹ cháu nhé!
- Cháu Hồng Yểm, Nguyễn thị Hồng Yểm! Mẹ cháu chẳng có lỗi lầm gì với bác cả. Mà chỉ vì Hoàn cảnh và Ðịnh mệnh oái oăm đã đẩy mẹ cháu và bác ra xa nhau mà thôi. Còn cháu, cháu sẽ mãi mãi là người cháu mà bác thương yêu như mẹ cháu mong chờ.
Im lặng một chút, đưa ánh mắt buồn bã nhìn xa xa, Thanh nói nhẹ vu vơ:
- Vân, em đã sai lầm, em đã nhìn không chính xác về anh! Những lần em về Việt Nam, cũng như em đã ngại ngần không liên lạc, gặp gỡ lại anh. Vân ơi, em đâu có biết được rằng, sự giận ghét của anh làm sao có thể so sánh được với tình yêu sâu kín, nồng nàn mà anh luôn luôn dành cho em!
Bà Chánh im lặng ngồi ở góc phòng. Dù không đọc lá thư của Vân nhưng tất cả những diễn tiến đã cho bà hiểu rõ vấn đề. Bà không hề lầm lẫn về Vân, đứa con gái mà bà thương yêu từ ngày còn ấu thơ. Bà biết chắc chắn nó không phải là dạng người mang cá tính phản bội và dễ quên kỷ niệm. Bà cũng biết Thanh đứa con trai của bà nói rất đúng, sự giận ghét trong lòng nó làm sao có thể sánh được với tình yêu mà nó ấp ủ trong tim được. Buồn bã, bà chép miệng nhắc lại câu nói của Thanh:
- Hoàn cảnh và định mệnh đã đẩy hai đứa chúng xa nhau!
Người ta thuận theo sự mong ước tầm thường, cầu lấy danh tiếng. Khi được danh tiếng thì thân không còn nữa.Kinh Bốn mươi hai chương
Trang chủ
Xem Mục lục 
Viên Hiếu Thành 
21. Lòng từ bi không giết hại, thường phóng sanh
Giới Thiệu Cuộc Nghiên Cứu về Tái Sanh
101 câu chuyện thiền
3. Thật thế sao
CÂY ÁNH TRĂNG KỲ DIỆU
Thay lời kết: Đi tìm ý nghĩa cuộc đời
Không trộm cắp
