Thư Tòa soạn số 51. Xuân trong lòng tay

Lá khô trên cành chưa rụng hết. Người phu quét dọn công viên thản nhiên cào dồn cả một thảm lá vàng phủ ngập các bồn cỏ và gốc cây, cho vào những bao rác lớn. Nắng lên từ sớm mà trời vẫn còn lạnh. Lác đác dăm người chạy bộ thể dục, trong khi những người ngồi nơi băng ghế thì co ro trong những chiếc áo choàng dầy cộm. Khách bộ hành qua lại, nói chuyện, hít thở, phả những làn khói mỏng trong khí lạnh ban mai. Trăm hoa run rẩy trước những cơn gió nhẹ. Và trên cao, bầu trời xanh biếc, không mây.

Vẻ đẹp của thiên nhiên và con người có thể được tìm thấy ở bất cứ khi nào, nơi đâu. Không phải chỉ có mùa xuân mới đẹp. Nhưng chúng ta vẫn luôn tìm kiếm mùa xuân; quên rằng ngay cả hoàn cảnh băng giá, khắc nghiệt nhất, cũng tiềm tàng cái đẹp của chính nó.

Văn hào Lev Tolstoi trong khoảng thời gian gần cuối đời, đã dành nhiều thời gian nghiên cứu cuộc đời Đức Phật và giáo lý của ngài. Tài liệu văn học của Nga cho thấy khi tuổi về già, Lev Tolstoi có chọn lọc và thuật lại một số truyện ngụ ngôn Phật giáo theo thể cách của ông, trong đó có câu truyện rất quen thuộc với phật-tử là truyện “Con khỉ và những hạt đậu,” (1) được bà Inna Malkhanova dịch sang tiếng Việt như sau:

“Con khỉ bốc được hai nắm đậu đầy tay. Bỗng một hạt rơi ra. Con khỉ muốn nhặt, thì hai mươi hạt đậu rơi xuống. Nó chạy lại cố nhặt, thế là tất cả các hạt trong tay đều rơi xuống cả. Nó giận quá, đá tung tóe các hạt đậu khắp nơi, rồi bỏ chạy.”

Truyện trên được tìm thấy trong Kinh Bách Dụ (2), với lời bàn đại ý là không nên vì phạm một cấm giới mà hủy bỏ tất cả công đức và pháp lành.

Chúng ta có thể chiêm nghiệm truyện ngụ ngôn ấy một cách thực tế và gần gũi hơn.

Ước vọng thì luôn ở tương lai, trong khi hạnh phúc là những gì đang có trong tầm tay, trước mắt, ngay trong hiện tại. Cố nhiên chúng ta đã biết tạo những điều kiện thích hợp trong quá khứ để có hạnh phúc hiện tại, nhưng khi hạnh phúc hiện tiền, chúng ta lại không biết gìn giữ và hân thưởng nó, mà tiếp tục vói đến những ước vọng khôn nguôi khác. Bi kịch khổ đau của kiếp người diễn ra từ đây: đau tiếc vì một thất thoát nhỏ mà bỏ rơi những gì tốt đẹp đang có; sẵn sàng đánh rơi thực tại để truy tìm một tương lai mơ hồ, bất định.

Thực ra, không cần phải tìm kiếm hạt đậu đã lỡ đánh mất; cũng không cần nắm bắt thêm những hạt đậu khác cho hai bàn tay đã đầy, không còn chỗ chứa. Hãy nhìn lại thật gần, thật kỹ, những gì đang có trong lòng bàn tay. Mùa xuân không ở đâu xa. Mùa xuân ở nơi ấy.

---

(1) Theo Inna Malkhanova, nhà văn phật-tử người Nga, pháp danh Thiện Xuân, Hội trưởng Hội Phật giáo Thảo Đường: http://www.thaoduongmoscow.com/levtolstoi.html

(2) Truyện thứ 88, tựa là “Khỉ mất đậu,” được Thích Nữ Như Huyền dịch từ Hán tạng, PHV Quốc Tế xuất bản năm 1996. Mời đọc bản dịch này ở đây: http://thuvienhoasen.org/p16a2271/phan-09

XEM THƯ CÁC SỐ TRƯỚC

• 68. Đường xưa.
• 67. Ngôn ngữ và sự thật.
• 66. Bước sơ tâm.
• 65. Tháng tư nhớ nhà.
• 64. Mưa ngày đầu xuân.
• 63. Một thời cùng hiện.
• 62. Thưởng xuân.
• 61. Cũ và Mới, Mất và Được.
• 60. Niềm thương gửi về.
• 59. Không sợ hãi.
• 58. Trước cơn lửa dữ.
• 57. Quê cha, Đất mẹ.
• 56. Hòa và Hợp.
• 55. Lưu vong khúc.
• 54. Lời ca của gã cùng tử.
• 53. Dõi theo dòng gió bụi.
• 52. Tự do khỏi tự ngã.
• 50. Điều làm nên sự vĩ đại.
• 49. Rơi.
• 48. Trầm tư bên vở kịch đời.
• 47. Không tranh.
• 46. Cha mẹ là tất cả.
• 45. Vô gia đình, vô ưu, vô trú.
• 44. Người cao quý.
• 43. Học làm Phật.
• 42. Hạnh phúc được làm con Phật.
• 41. Bão lửa ngày tàn xuân.
• 40. Thế giới ảo.
• 39. Khai tâm cho mùa xuân mới.
• 38. Sao mai, một sớm trời phương đông.
• 37. Cho người, cho mình.
• 36. Tự do, dân chủ, hòa bình.
• 35. Mùa thu.
• 34. Cái còn mãi....
• 33. Trời cao biển rộng.
• 32. Độc hành.
• 31. Tĩnh lặng.
• 30. Trên đỉnh cô phong.
• 29. Sóng và nước.
• 28. Trầm tư bên sông.
• 27. Mùa hoa.
• 26. Hoa xuân.
• 25. Bất sinh.
• 24. Lắng nghe.
• 23. Học Phật.
• 22. Nhẫn.
• 21. Nhìn chúng sanh với lòng từ bi.
• 20. Sống trong lòng lịch sử.
• 19. Bài học từ trái tim.
• 18. Bước chân nhẹ nhàng.
• 17. Đường bay siêu tuyệt.
• 16. Mây trắng bay.
• 15. Bắt rắn mùa xuân.
• 14. Ngày tháng mới.
• 13. Bạn hiền.
• 12. Lật từng trang sách vào thu....
• 11. Lõi cây.
• 10. Nguồn cội hiếu kính.
• 9. Con người lịch sử.
• 8. Trở về biển lớn.
• 7. Bản ngã.
• 6. Từ thống khổ vươn dậy.
• 5. Hạnh phúc to lớn của người con Phật.
• 4. Những bước chân trần.
• 3. Nhìn giòng sông trôi.
• 2. Lá thư Xuân Nhâm Thìn.
• 1. Khởi đầu cho một hành trình.

---

      

---