Không có ai là vô dụng trong thế giới này khi làm nhẹ bớt đi gánh nặng của người khác. (No one is useless in this world who lightens the burdens of another. )Charles Dickens
Bằng bạo lực, bạn có thể giải quyết được một vấn đề, nhưng đồng thời bạn đang gieo các hạt giống bạo lực khác.Đức Đạt-lai Lạt-ma XIV
Kẻ ngốc nghếch truy tìm hạnh phúc ở xa xôi, người khôn ngoan gieo trồng hạnh phúc ngay dưới chân mình. (The foolish man seeks happiness in the distance, the wise grows it under his feet. )James Oppenheim
Ví như người mù sờ voi, tuy họ mô tả đúng thật như chỗ sờ biết, nhưng ta thật không thể nhờ đó mà biết rõ hình thể con voi.Kinh Đại Bát Niết-bàn
Thường tự xét lỗi mình, đừng nói lỗi người khác. Kinh Đại Bát Niết-bàn
Ngu dốt không đáng xấu hổ bằng kẻ không chịu học. (Being ignorant is not so much a shame, as being unwilling to learn.)Benjamin Franklin
Khi gặp chướng ngại ta có thể thay đổi phương cách để đạt mục tiêu nhưng đừng thay đổi quyết tâm đạt đến mục tiêu ấy. (When obstacles arise, you change your direction to reach your goal, you do not change your decision to get there. )Zig Ziglar
Bạn đã từng cố gắng và đã từng thất bại. Điều đó không quan trọng. Hãy tiếp tục cố gắng, tiếp tục thất bại, nhưng hãy thất bại theo cách tốt hơn. (Ever tried. Ever failed. No matter. Try Again. Fail again. Fail better.)Samuel Beckett
Trời không giúp những ai không tự giúp mình. (Heaven never helps the man who will not act. )Sophocles
Tôi không thể thay đổi hướng gió, nhưng tôi có thể điều chỉnh cánh buồm để luôn đi đến đích. (I can't change the direction of the wind, but I can adjust my sails to always reach my destination.)Jimmy Dean

VỀ MỤC LỤC

Trong kinh Vô Lượng Thọ, Đức Phật dạy: “Ðối các hữu tình, thường nhớ từ nhẫn. Nét mặt ôn hòa, nói lời dễ thương, khuyên lơn sách tấn. Cung kính Tam Bảo, phụng sự sư trưởng, tâm không dối trá, nịnh bợ cong queo.”

Bồ-tát thường có lòng từ nhẫn đối với chúng sanh nên các Ngài luôn hiện ra nét mặt tươi cười, vui vẻ, nhu hòa, chưa từng nhăn nhó khi tiếp xúc với chúng sanh. Lại nữa, Bồ-tát biết khéo léo tùy theo căn tánh của từng mỗi chúng sanh mà nói những lời dễ thương để khuyên lơn, vỗ về, dẫn dụ, khiến họ sanh tâm thân ái với các Ngài mà chịu nương theo các Ngài để học lấy giáo pháp của chư Phật, nhằm được khai thị tri kiến Phật. Rồi các Ngài còn dùng những lời nói dễ thương để khích lệ, sách tấn, thúc đẩy chúng sanh tu hành tiến bộ hơn, ngõ hầu giúp họ giải ngộ tri kiến Phật và chứng nhập tri kiến Phật, không trì trệ trong các pháp nhỏ của hàng Nhị thừa. Chẳng những thế, Bồ-tát còn tình nguyện làm bạn đồng tu với chúng sanh để làm ra các gương mẫu mực cho chúng sanh xem mà noi theo. Đấy gọi là Tứ Nhiếp Pháp của Đại thừa Bồ-tát. Tứ Nhiếp Pháp bao gồm: Bố thí, Ái ngữ, Lợi hành và Đồng sự.

Cổ nhân thường nói: ”Nếu chẳng hạ mình trước người thật sâu, thì chẳng thể đạt được lẽ thật.” Vì thế, trước khi chỉ dạy cho chúng sanh Phật pháp, Bồ-tát dạy chúng sanh tu tập phép “chân thành cung kính.” Phép này gồm có ba thứ; đó là: Cung kính Tam Bảo, phụng sự sư trưởng và tâm chân thành, không dối trá, nịnh bợ cong queo. Nếu chúng sanh không có đủ tâm cung kính, phụng sự và chân thành thì chẳng thể nào có thành tựu thật sự trong Phật pháp, vì sao? Bởi lẽ nếu chúng sanh chẳng sanh tâm
cung kính với Tam Bảo thì dù Bồ-tát có chịu khó và cố gắng dạy dỗ, nhưng do trong tâm của họ chất chứa toàn những điều ngạo mạn, chẳng cung kính Tam Bảo, nên tự gây chướng ngại trong việc học Phật của họ mà chẳng thể thu nhận được lợi ích thật sự trong Phật pháp.

“Cung kính Tam Bảo” là cung kính Phật bảo, Pháp bảo và Tăng bảo. Nói theo nghĩa của Đại thừa, Phật là giác mà chẳng mê, Pháp là chánh mà chẳng tà, Tăng là tịnh mà chẳng nhiễm. Phật-Pháp-Tăng hay giác-chánh-tịnh đều được gọi là “bảo” là do sáu nguyên nhân: Trong đời ít có, ly cấu ly dục, có thế lực lớn mạnh, trang nghiêm thế gian, tối thượng và bất biến. Đây là sáu đặc tính của “bảo.”

Hết thảy Phật Ðà là Phật bảo. Tất cả giáo pháp do chính Đức Phật giảng ra là Pháp bảo. Tất cả những người xuất gia hay tại gia tu học theo giáo pháp của Phật đều là Tăng bảo. Sau khi Phật diệt độ, Tam Bảo còn tồn tại trong thế gian được gọi là Trụ trì Tam Bảo: Hình tượng Phật là Trụ trì Phật bảo, các kinh trong Tam Tạng là Trụ trì Pháp bảo, người xuất gia cạo tóc, mặc y hoại sắc là Trụ trì Tăng bảo. Nói sâu xa hơn, Phật nghĩa là chánh giác tri, Pháp là khuôn phép và Tăng là hoà hợp; cho nên, người thật lòng cung kính Tam Bảo thì mỗi suy nghĩ đều phải phù hợp với chánh giác tri, mỗi hành động và lời nói đều phải đúng khuôn phép và hòa hợp.

Kế tiếp, Bồ-tát dạy chúng sanh phải biết phụng sự sư trưởng. “Phụng sự sư trưởng” bao hàm cả hai ý là phụng sự thầy dạy và hiếu dưỡng cha mẹ, như trong Quán kinh dạy: “Hiếu dưỡng cha mẹ, phụng sự sư trưởng.” Sư là căn bổn xuất thế, cha mẹ là ruộng phước trong thế gian. Nếu
không có thế gian sư trưởng thì người đời làm sao biết được lễ nghĩa; là con người mà chẳng biết lễ nghĩa thì khác gì loài cầm thú. Lại nữa, nếu không có bậc xuất thế sư trưởng thì người đời chẳng hiểu nổi Phật pháp; chẳng hiểu Phật pháp thì mãi mãi vẫn là người phàm tục, chẳng thể nào trở thành bậc hiền thánh được.

Sau cùng, Bồ-tát dạy chúng sanh phải có cái tâm thật thà trong các sự đối vật, tiếp người. Tâm thật thà còn gọi là trực tâm, là tâm đoan chánh chất trực, không lầm lỗi, không dối trá, không nịnh bợ cong queo. “Tâm thật thà” là gốc của muôn vạn hạnh lành, là pháp vi diệu nhất, nên Bồ-tát dạy chúng sanh chớ nên coi thường cái trực tâm của chính mình.

Nói tóm lại, Phật dạy Bồ-tát, nếu muốn giáo hóa và hướng dẫn chúng sanh tu tập các pháp lành nhằm khai mở Tự tâm mà không gặp chướng ngại, thì Bồ-tát phải áp dụng Tứ Nhiếp Pháp của Đại thừa.


Tứ nhiếp pháp



Hết phần Tứ nhiếp pháp

    « Xem chương trước «      « Sách này có 1526 chương »       » Xem chương tiếp theo »
Tiểu luận Phật giáo

Mời xem phần:

Tứ nhiếp pháp




Tiểu luận Phật giáo

Diệu Âm Trí Thành

MỤC LỤC ( 91 )