Từ điển thuật ngữ Phật học »» Đang xem mục từ: đại sử

---

KẾT QUẢ TRA TỪ

Từ điển Phật Quang

• đại sử
  
  (大史) Pàli: Mahàvaôsa, tương truyền do ngài Đại danh (Pàli: Mahànàma) biên soạn vào cuối thế kỉ thứ V Tây lịch. Cũng gọi là Đại vương thống sử. Có ba bản sửa chữa và biên soạn lại: 1. Biên soạn chung với Tiểu sử, toàn sách chia làm 4 phần. 2. Biên soạn chung với 1 phần tiểu sử, toàn sách chia làm 2 phần. 3. Do học giả người Đức là Wilhelm Geiger (1856 - 1943) biên soạn và sửa chữa, Học hộiPàli ngữ Thánh điển (P.T.S) ở Luân đôn xuất bản. Về sau, Đại vương thống sử do học giả Nhật bản tên là Lập hoa Tuấn đạo dịch là lấy bản Mahàvaôsa Ỉìkà (1895) do Cục ấn loát của chính phủ Tích lan ấn hành làm bản chính, rồi tham khảo bản chữ La tinh của Wilhelm Geiger do P.T.S xuất bản, được xếp vào Nam truyền đại tạng kinh tập 60. Đại sử gồm 37 chương, lấy Phật giáo làm cơ sở để ghi chép lịch sử Tích lan, cùng với Đảo sử (Pàli: Dìpavaôsa) đều là những Sử thi biên niên bằng văn Pàli hiện còn. Nội dung chép sử Tích lan từ đời thượng cổ cho đến đời vua Mahàsena (334 - 362), có thể coi là bộ sử Phật giáo Tích lan do phái Phật giáo bảo thủ chính thốngMahàvihàra lưu truyền. Nhưng niên đại giữa các Vương triều từ vua Vijaya vào đảo đến vua Devànaôpiya-Tissa (250 tr. TL. đến 210 tr.TL) là quá dài, không thích đáng. Sự tường thuật trong toàn bộ sử tuy chưa hẳn đều đã chính xác, nhưng vào thời đại mà sách sử quá ít oi như thời bấy giờ thì nó vẫn là một tư liệu quí báu. Khoảng thế kỉ VIII, IX, Đại sử chú (Pàli: Vaôsatthappakàsinì) được lưu hành. Đến thế kỉ XIII, trưởng lão Dhammakitti soạn Tục bổ (bổ túc tiếp theo), từ chương 37 bài kệ thứ 51 đến chương 79 bắt đầu ghi chép từ vua Siri-Meghavaịịa (362 - 409) cho đến vua Siri-Vikkama-ràja-sìha (1798 - 1815) bị người Anh trục xuất khi họ xâm lăng Tích lan. Lịch sử các vương triều đến đây cũng bị chấm dứt. Bản Đại sử hiện nay thiếu hai chương 40 và 43, tổng cộng có 6.235 câu thơ. Về sau lại được mấy người tiếp tục bổ túc thêm đến bài kệ thứ 29 chương 101. Các thiên được viết tiếp theo từ sau ngài Dhammakitti được gọi là Tiểu sử (Pàli: Cùơavaôsa), cũng gọi Tiểu vương thống sử, để phân biệt với Đại sử. Hiện có các bản dịch tiếng Anh, tiếng Nhật. [X. M. Winternitz: Geschichte der indischen Literature, Bd. II; W. Geiger: Dìpavaôsa und Mahàvaôsa und die geschichitliche Überlicferung in Ceylon (Z.D.M.G. 1909); R. anman: Pàli Book titles and their brief designations].

TRA THEO VẦN TRONG CÁC TỪ ĐIỂN

Hướng dẫn: Quý vị có thể nhập nguyên một từ để tìm xem tất cả những từ ngữ bắt đầu bằng từ đó. Ví dụ, nhập quyết để xem Quyết định tâm, Quyết định tạng luận, Quyết định tín v.v...

Mua sách qua Amazon sẽ được gửi đến tận nhà - trên toàn nước Mỹ, Canada, Âu châu và Úc châu.

XEM TRANG GIỚI THIỆU.

---

      

---