Trong hết thảy thiện niệm, vô niệm là thiện niệm bậc nhất. Vì sao? Hễ vô niệm thì tâm chẳng loạn, tương ứng với giác-chánh-tịnh, thoát ta khỏi tam đồ ác nạn. Hễ tâm có ý niệm, liền có phân biệt, chấp trước, vọng tưởng và phiền não, tương ứng với mê-tà-nhiễm, mà bị luân hồi chao đảo. Thế nhưng, do bởi phàm phu chúng ta đã quen thối khởi tâm động niệm từ vô thủy kiếp đến nay, nên chẳng dễ dàng gì đạt được vô niệm. Nếu chẳng thể vô niệm thì phải làm sao? Phải tu pháp nào để được vô niệm? Đại kinh Vô Lượng Thọ dạy ra một phương pháp chân chánh nhất, xảo diệu nhất; đó là đọc kinh, nhớ kinh, hiểu nghĩa chân thật trong kinh và y giáo phụng hành. Trong pháp môn Tịnh độ, y giáo phụng hành là tuân theo lời giáo huấn trong kinh Vô Lượng Thọ, nhiếp thủ sáu căn vào một câu Phật hiệu không gián đoạn cho đến khi đạt được vô niệm. Mỗi khi trong tâm khởi lên vọng niệm, liền niệm kinh hoặc niệm Phật, thì vọng niệm đều chẳng còn nữa. Vì sao? Vì niệm kinh, niệm Phật là thiện niệm bậc nhất, thay thế tất cả vọng niệm bằng thiện niệm này, thì loạn tâm cũng phải trở thành Phật tâm. Niệm kinh đến mức thuộc làu làu, nên trong cuộc sống hằng ngày lúc nào cũng có thể nghĩ nhớ đến lời Phật dạy, thì đấy là thiện niệm, chớ chẳng phải là vọng niệm. Niệm Phật với tâm này là Phật, tâm này làm Phật là thiện niệm bậc nhất, vì chẳng có thiện tâm nào có thể sánh nổi Phật tâm.

Trong kinh Phật có nói: “quán kinh ước lệnh”, dịch nghĩa là: Ghi nhớ những điều ước thúc, những điều ngăn cấm trong kinh đến mức thuộc làu làu, chẳng quên mất một chữ nào hết. Quán kinh có ý nghĩa sâu hơn đọc kinh, bởi do trong pháp

quán kinh có đầy đủ các công phu như Quán chiếu, Chiếu trụ, và Chiếu kiến, nên quán kinh có thể khắc sâu ấn tượng hơn là đọc kinh. Nếu chẳng có công phu quán chiếu thì chẳng thể chẳng khởi tác dụng những gì nghe được từ kinh. Một khi quán chiếu kinh đến mức thấu hiểu sâu xa, tâm tâm luôn an trụ trong chân thật nghĩa của Như Lai, bèn kiến tánh, thì đấy gọi là Chiếu kiến. Chiếu kiến chính là minh tâm kiến tánh và cũng chính là nhất tâm bất loạn. Công phu Quán chiếu là như thế? Kinh này dạy: “Chân bước lên hoa, lún sâu bốn lóng, theo bước chân giở, phẳng lại như cũ” là hình ảnh biểu tượng cho công phu Quán chiếu. Lúc đọc kinh, khởi lên ý niệm đối chiếu lời Phật dạy trong kinh như thế nào, liền phản tỉnh lỗi lầm, thấy mỗi lúc mình khởi tâm động niệm đều vi phạm những điều Phật ngăn cấm, ngay lập tức sửa đổi chính mình, ngừng dứt vọng niệm. Thời thời khắc khắc đều ghi nhớ lời giáo huấn của Phật trong lòng, chẳng dám vi phạm, thì đó gọi là Quán kinh. Quán chiếu chính mình, thấy rõ hết thảy các lỗi lầm đã phạm, nguyên nhân gây ra lỗi lầm ấy và hậu quả của nó, thì đó là chân thật trí huệ. Pháp Quán chiếu thật sự đơn giản như vậy đó, chẳng có gì u huyền, khó hiểu, khó tu cả!

Chữ “lún sâu bốn lóng” mang ý nghĩa chỉ phạm một tí lỗi lầm, chớ chẳng phải phạm lỗi cực nặng. Lúc quán chiếu chính mình thấy được một tí lỗi lầm nào đó, liền phản tỉnh, lập tức chỉnh sửa nó ngay để cho tâm thái trở lại thanh tịnh bình đẳng như cũ, thì gọi là Quán chiếu. Khi tâm thái trở nên phẳng lặng như cũ thì gọi là Chiếu kiến. Tướng trạng tu hành trong pháp Quán chiếu giống

như lúc chân bị lún trong thảm hoa có chừng bốn lóng, liền phản tỉnh, giở chân lên ngay, không để cho nó lún sâu hơn nữa, lúc chân giở lên thì thảm hoa liền trở lại phẳng lại như cũ. Thảm hoa phẳng lại hình ảnh biểu tượng cho cảnh giới Chiến kiến hay minh tâm kiến tánh. Nếu chúng ta đọc kinh có sức quán chiếu đúng theo lời Phật chỉ dạy, thì sẽ sanh ra tác dụng ước thúc chính mình. Lời giáo huấn của Phật là mệnh lệnh của Phật, chúng ta tuyệt đối phục tùng, chẳng dám trái phạm dù chỉ là một li một tí, mới có thể tránh khỏi tà kiến, tà hạnh. Tăng thêm một chút hoặc giảm đi một chút lời giáo huấn của Phật là hắc nghiệp, chớ chẳng phải bạch nghiệp.

Chúng ta đọc kinh là để có được tâm lành, hạnh lành đúng với giáo huấn của Phật, chẳng bị sai lệch theo tâm tà, hạnh tà, thì đó chỉ là Phật pháp thế gian. Phật pháp thế gian mà còn phải làm cho đúng như thế, huống hồ là Phật pháp xuất ly thế gian Niệm Phật cầu sanh Tịnh độ. Tây Phương Cực Lạc là cõi thiện bậc nhất trong hết thảy các cõi Phật, ng