Bắt đầu ngày mới lúc bốn giờ sáng, mỗi ngày đều lập đi lập lại bao nhiêu việc ấy đến là nhàm chán và vô vị. Không biết bao lần tôi tự nhủ: “Cứ như thế này mãi sao? Không lẽ đời chỉ có ăn ngủ cày kiếm cơm rồi già và chết sao?”. Đời mà! Không thể nào khác được! Người mà! Ai cũng phải thế thôi! Cũng có đôi khi tôi tự phản tỉnh: “Được voi đòi tiên, cứ xem bao nhiêu người không nhà cửa, không tài sản, không công ăn việc làm hay những con người đang thống khổ ở những vùng thiên tai địch họa, chiến tranh kia kìa! Người ta mong ước có được cuộc sống bình yên, một mái ấm, một bữa cơm tươm tất mà không có được! Sướng quá sanh quỡn!”

Ừ, thật thế đấy! Cũng kiếp người nhưng những con người đang ở địa ngục trần gian: Gaza, Ukraine... Họ chịu bao nhiêu thống khổ tột cùng, bom rơi đạn nổ, không nhà cửa, thuốc men, áo quần, lương thực. Mình đang có cuộc sống bình yên no ấm lại chưa bằng lòng, quả là vô minh thật!

Mỗi ngày trôi qua vô vị, sáng nắng chiều sương và có những đêm trăng mê lịm cả tâm hồn. Đời dẫu có nhọc nhằn vất vả nhưng xem ra cái khổ của mình chẳng là bao so với cái khổ của tha nhân. Duy cái khổ sinh lão bệnh tử thì tất cả như nhau. Giàu sang quyền thế hay cùng đinh ăn mày hoàn toàn chẳng khác nhau. Già như thế nào, bệnh thế nào, chết thế nào… cũng đều nhất nhất như khuôn. Cái khác nhau là ở phước báo có được trong quá trình sinh lão bệnh tử ấy mà thôi!

Mỗi ngày trôi qua tôi đang nhận lấy và nhận thấy cái già, cái bệnh, cái chết đang hiện diện trên thân mình trong mỗi sát na.

Công việc nhàm chán, đời sống vô vị, tháng ngày cũ

kỹ, ừ thì thế thật! Nhưng xét ra có thứ gì ở thế gian này mà không cũ? Sơn hà đại địa từ thuở cổ sơ đến giờ. Con người từ ban sơ đến nay. Hơi thở từ lúc mới chào đời… tất cả đều cũ kỹ nhưng tất cả cũng mới mẻ vô cùng. Mỗi phút giây trôi qua là mỗi phút giây cũ lại biến đổi mới, lại thanh tân. Hơi thở cũ ra thì hơi thở mới vào, tế bào cũ chết thì tế bào mới tựu thành, một niệm cũ diệt thì niệm mới kế tục. Một đời cũ hết thì đời mới lại sang trang. Một xã hội cũ lụn bại thì xã hội mới thay thế. Rồi ngay cả sơn hà đại địa, tinh tú, tinh vân cho đến vũ trụ vô cùng tận, không bờ mé cũng đều như thế cả! Bảo rằng sát na cũ , ừ thì cũ mà bảo mới thì cũng là mới tinh khôi, kỳ diệu là ở chỗ này!

Công việc vốn bình yên, ngày tháng vẫn đều đều trôi qua. Những tế bào già chết đi và những tế bào mới sanh sôi, tuy nhiên tế bào mới không đủ để bù vào nên da đã chùng, cơ đã nhão, xương đã xốp, lục phủ ngũ tạng dần suy… Tôi đang nhận lấy và nhận thấy cái cũ và cái mới đang diễn ra trên thân và trong tâm ý của mình.

**

Tháng Tư lại về, trời đất sáng lạn quang minh, hoa nở tưng bừng, nhân loại lại hân hoan chào đón ngày sinh nhật của đức Phật. Hai mươi sáu thế kỷ đã trôi qua, cũ rồi ư? có cũ bao giờ! Mỗi lần mừng đản sanh thị hiện là một lần mới mẻ thanh tân. Hai mươi sáu thế kỷ trôi qua tưởng là dài nhưng thật sự chỉ là khoảnh khắc trên dòng thời gian vô thủy vô chung. Hai mươi sáu thế kỷ trôi qua nhưng mọi sự, mọi việc vẫn còn nguyên

đó, nỗi thống khổ của con người vẫn y như lúc ban đầu, vẫn sanh lão bệnh tử, ái biệt ly, cầu bất đắc, ngũ ấm xí thạnh; tam độc tham- sân – si; ngũ dục lục trần vẫn mới toanh, mới trong từng thế hệ, mới trong từng ngày từng giờ vì vậy mà nỗi khổ cũng có khác gì đâu! Chính vì những nỗi khổ này, những nỗi khổ không hề cũ, chưa bao giờ cũ mà đức Phật thị hiện ra đời để độ chúng sanh.

2568 năm trước, tại vườn Lâm tỳ Ni, ngài đã được sanh ra như một con người, tuy nhiên sự đản sanh của ngài lại khác sự sanh của một con người. Đất trời quang đãng, trời người hân hoan, mười ngàn thế giới chấn động, sự chấn động dù là thực nghĩa hay biểu trưng cũng đều là sự kiện có một không hai của loài người ở thế gian này!

Ngài sanh ra đời vì một đại sự nhân duyên là khai thị chúng sanh ngộ nhập Phật tri kiến. Ngài thị hiện ra đời để nói nhân qủa, nói sự thật chơn tướng của con người và vạn vật ở thế gian này. Ngài ra đời để thuyết tứ diệu đế, bát chánh đạo, ba mươi bảy phẩm trợ đạo, lục độ ba la mật... Ngài ra đời để nói cái khổ, nguyên nhân cái khổ, cách thoát khổ và đi đến giải thoát. Tất cả tưởng chừng như đã cũ, đã quen thuộc đến nhàm chán nhưng sự thật nó vẫn mới toanh, nó đã diễn ra, đang diễn ra và sẽ tiếp tục diễn ra như thế! Bảo rằng cũ thì cũ mà bảo rằng mới thì mới đến không ngờ!

Đức phật Thích Ca Mâu Ni đã nói như thế, cổ Phật cũng nói thế, vị lai Phật cũng sẽ nói như thế khi nào con người còn khổ, còn vô mi