Diệu âm - Tu học Phật pháp

VỀ MỤC LỤC

Phẩm Suối Ao Công Đức chép: “Từng thanh từng loại, nghe đặng thế rồi, tâm ta thanh tịnh, chẳng chút phân biệt, chánh trực bình đẳng, thiện căn thuần thục, tùy chỗ muốn nghe, cùng Pháp tương ưng, nguyện nghe tiếng nào, riêng nghe tiếng ấy, chỗ không muốn nghe, tuyệt nhiên chẳng nghe. Hằng bất thối tâm A Nậu Ða La Tam Miệu Tam Bồ-đề.”

Ðoạn kinh trên tường thuật việc hễ ai lắng nghe được tiếng của những diệu pháp Tịnh độ qua các tiếng Phật Pháp Tăng, tiếng Ba-la-mật, Chỉ Tức Tịch Tịnh, Vô Sinh Vô Diệt, Mười lực Vô Úy, hoặc tiếng Vô Tánh, Vô Tác Vô ngã, hoặc tiếng Ðại Từ Ðại Bi Hỷ Xả, hoặc tiếng Cam Lồ Quán Ðảnh Thọ Vị, tâm liền lìa hết tất các cấu nhiễm, ngừng dứt hết thảy các vọng niệm, phân biệt chấp trước, trở nên thanh tịnh bình đẳng và triệt để khai ngộ.

Thế nào là tâm chẳng chút phân biệt? Do tánh của thức thứ bảy (Mạt-na) là phân biệt suy lường một cách lầm lạc khi tiếp xúc với các sự việc, nên nhận lầm cái vô ngã, vô pháp là có ngã, có pháp. Nếu tâm không còn thấy có ta, có người, có chúng sanh, có thọ giả nữa, thì tất cả các pháp tự nhiên trở nên bình đẳng không sai biệt, giống hệt nhau chẳng khác; đó chính là tâm chẳng chút phân biệt, hay còn gọi là tâm vô phân biệt.

Thế nào là tâm chánh trực? Kinh Pháp Hoa bảo: “Chánh trực xả phương tiện, chỉ nói đạo Vô Thượng.” Phẩm Bồ-tát Tu Trì của kinh Vô Lượng nói: “Ðộ chúng hữu tình, diễn nói Chánh pháp Vô tướng Vô vi, không buộc không mở, không phân không biệt, xa lìa điên đảo.” Từ hai câu kinh văn này, chúng ta thấy, chỉ có Chánh pháp Nhất thừa mới là pháp đoan chánh, chất trực, ngay thẳng, không tà, không cong vạy. Vậy, chữ “chánh trực” trong kinh Vô Lượng

Thọ đã nêu lên bổn hoài của A Di Đà Phật là chỉ nói pháp Chân như, tức là diệu pháp Nhất thừa Viên giáo. Ngài không nói pháp sanh diệt, cũng không nói pháp phương tiện Tam thừa.

Thế nào là tâm bình đẳng? Bình đẳng có nghĩa là không sai khác. Tâm của Phật là tâm chân như, mà chân như thì hiện diện trong khắp tất cả pháp, thấy vạn pháp đều như một. Cho nên, bình đẳng chính là thể tướng chung của hết thảy pháp. Từ nơi tâm bình đẳng, Đức Phật sanh lòng thương xót hết thảy chúng sanh, xem tất cả chúng sanh như chính mình, nên muốn khiến tất cả chúng sanh đều thành Phật giống như Phật. Do vậy, A Di Đà Phật chỉ tuyên nói Chánh pháp Nhất thừa Vô tướng Vô vi, chẳng nói pháp phương tiện Tam thừa của hàng Thanh văn, Duyên giác và Bồ-tát.

Trong cõi này, Thích Ca Mâu Ni Phật do tùy thuận theo kiến giải của phàm phu và Nhị thừa mà diễn nói Tam thừa (Thanh văn Thừa, Duyên giác Thừa và Bồ-tát Thừa). Tam thừa là tục đế, là pháp phương tiện, là sanh diệt môn, chớ chẳng phải là diệu pháp Nhất thừa liễu nghĩa trong Viên giáo. Diệu pháp Nhất thừa Viên giáo là Chân Như môn, là Chánh pháp Vô tướng Vô vi, không buộc không mở, không phân không biệt, xa lìa điên đảo.

Trong cõi Cực Lạc, A Di Đà Phật chẳng nói sanh diệt môn, chỉ nói Chân Như môn, tức là mười phương và ba đời đều chẳng có, tận hư không khắp pháp giới chỉ là một thể không hai. Đây cũng chính là Nhất chân Pháp giới được nói trong kinh Hoa Nghiêm. Người trong cõi Cực Lạc do được nghe các pháp âm diễn nói diệu pháp Nhất thừa như thế, nên họ xa lìa phân biệt, chánh trực chẳng tà, thoát khỏi các điều ràng buộc nơi thân, ngữ và ý, sanh trong

nhà Như Lai, rốt ráo được tam nghiệp bình đẳng của Như Lai. Nói sâu xa hơn nữa, bình đẳng có hai nghĩa: Thứ nhất, bình đẳng chính là lý thể của Trung đạo, một mảy lông, một hạt bụi, không gì chẳng phải là Trung đạo. Thứ hai, bình đẳng chính là tâm, Phật, chúng sanh không sai biệt. Hết thảy chúng sanh vốn sẵn đủ trí huệ và đức tướng của Như Lai, nên chẳng luận là người trí hay kẻ ngu, ai nấy đều có khả năng cùng đắc Phật huệ như nhau. Chúng sanh cõi ấy do nghe tiếng của nước chảy thuyết pháp mà tất cả các thiện căn đều được thành thục, thành tựu Bồ-đề chánh đạo. Như vậy, hễ ai được vãng sanh Cực Lạc đều được nghe tiếng nước chảy, tiếng sóng vỗ diễn thuyết diệu pháp và cũng đều đắc Thanh Tịnh Bình Đẳng Trụ, một đời thành Phật. Vì thế, kinh Bi Hoa mới nói: “Người trong cõi nước ấy toàn là Bồ-tát.” Kinh Di Đà cũng nói: “Chẳng thể dùng chút ít thiện căn, phước đức, nhân duyên mà được sanh về cõi kia.” Như vậy, “chấp trì danh hiệu, phát nguyện vãng sanh, nguyện được thấy Phật A Di Đà, ngộ vô sanh” chính là nhiều thiện căn, là đại thiện căn, là thiện căn tối thắng, là thiện căn chẳng thể nghĩ bàn!

Kinh chép: “Tùy chỗ muốn nghe, cùng Pháp tương ưng,” tức là điều gì được nghe trong cõi Cực Lạc cũng đều tương ứng với Chánh pháp Nhất thừa Vô tướng Vô vi. Bất cứ ai sanh về cõi đó đều được nghe các thứ tiếng vi diệu như thế, nghe xong liền đạt được sự vui mừng yêu thích lớn lao, tương ứng với Quán chiếu Bát-nhã, tương ứng với nhàm lìa vọng tưởng điên đảo và những lậu hoặc phiền não, cho đến tương ứng với Vô vi Niết-bàn. Cho nên, tiếng vi diệu ấy được gọi là Diệu Âm. Chúng ta nên

biết, những người vãng sanh là do tâm thanh tịnh và thiện căn thành thục, nên bất cứ pháp nào được nghe cũng đều là Diệu Âm, đều là diệu pháp Nhất thừa Vô tướng Vô vi. Lại nữa, do họ giải ngộ được tất cả ý nghĩa của tất cả pháp đã được nghe một cách chân thật, chẳng sai lầm, nên có thể phát khởi các hạnh thù thắng. Một khi các hạnh đã phát lên được rồi thì lý giải cũng dứt tuyệt, thì đó mới thật sự là Vô tướng Vô vi. Lý giải dứt tuyệt có nghĩa là không chấp trước vào điều mình đã hiểu, không bị hạn cuộc bởi số lượng, dứt tuyệt các ý niệm đối đãi, không rơi vào nhị biên, thì đấy chính là Quán chiếu Bát-nhã. Do sức mạnh của Quán chiếu Bát-nhã nên năng niệm và sở niệm chẳng phải hai, lý và trí đạt đến mức thăm thẳm đến nỗi với các điều được nghe đều khế hội ngay tức thời, chẳng cần suy nghĩ đo lường, tương ứng với Chánh pháp Vô tướng Vô vi. Như vậy, chữ “tương ứng” ở đây có nghĩa là khế hợp với nhau, từ tâm địa bên trong cho đến hành vi bên ngoài đều khế hợp với Chánh pháp Vô tướng Vô vi, giống như là nồi nào nắp ấy vừa khít với nhau. Chỉ có người thật tin, thật hiểu, thật tu và thật chứng mới có thể khế hợp các pháp với nhau một cách khắn khít, mới có thể khế nhập được cảnh giới ly niệm đúng như Hoa Nghiêm Luận bảo: “Một niệm tương ứng, một niệm Phật, một ngày tương ứng, một ngày là Phật.” Nay, kinh Vô Lượng Thọ dạy: “Điều gì được nghe cũng tương ứng với Pháp,” thì quả thật là đã hiển thị sâu xa bổn nguyện công đức của Phật Di Ðà thật chẳng thể nghĩ bàn!

Nước trong ao thất bảo biết tùy thuận theo ý muốn của từng

mỗi chúng sanh; hễ ai nguyện nghe tiếng nào, thì chỉ riêng nghe tiếng ấy, chỗ nào không muốn nghe, tuyệt nhiên chẳng nghe đến. Đấy đã nêu rõ tánh chất viên minh cụ đức, tự tại vô ngại, khéo ứng hợp với mọi căn cơ đến mức vô cùng tận của nước trong ao thất bảo. Đấy cũng nêu rõ tâm đại từ đại bi của A Di Đà Phật, Ngài nhất định không bỏ sót bất cứ một chúng sanh nào cả, nếu chúng sanh ấy hết lòng tin tưởng, hướng về Ngài cầu sự giác ngộ giải thoát. Đương nhiên, Phật chẳng thể độ người vô duyên, ai là người vô duyên với Phật? Người vô duyên với Phật chắc hẵn phải là người chẳng tin Phật, chẳng trọng pháp, cũng chẳng có cái tâm cầu học Phật pháp, nên dù Phật rất muốn độ họ, nhưng chẳng có cách nào làm được!

Trong cõi Cực Lạc, nước, chim, cây cối đều diễn thuyết diệu pháp, ánh sáng nhiều màu, tiếng động, mùi thơm cùng làm Phật sự. Những điều đập vào mắt, dội vào tai đều hiển hiện bổn tâm, mỗi lúc giở bước chân lên hay đặt bước chân xuống đều là làm Phật sự; nhờ vậy mà chúng dân nơi cõi ấy vĩnh viễn an trú trong Chánh pháp Vô tướng Vô vi, chẳng thoái chuyển nơi quả vị Vô thượng Bồ-đề. Tất cả mọi thứ nơi cõi ấy đều thuần chỉ là cái nhân làm tăng thượng duyên, quyết định chẳng phải là nhân tạo ra duyên thoái chuyển. Trong cõi Sa-bà này có rất nhiều duyên thoái chuyển; cho nên chúng ta phải thường luôn trì kinh, niệm Phật không gián đoạn cho đến khi mắt thấy, tai nghe bất cứ thứ gì cũng là chư Phật thuyết pháp; đi, đứng, nằm, ngồi gì cũng đều an trú trong chánh niệm niệm Phật, niệm Pháp, niệm Tăng, thì tâm mình mới có thể tương ưng với tâm Phật. Kinh Phật ví như nước

Bát-nhã dùng để tẩy rửa bụi trần trong tâm chúng sanh, khiến tâm chúng sanh tương ưng với tâm Phật, cốt hầu làm lợi ích cho muôn loài. Do nước Bát-nhã có công hiệu vô cùng, nên Phật bảo chúng sanh phải dùng nó để rửa sạch hết các tạp niệm vọng tưởng nơi tâm mình, thì gương trí tuệ tròn đủ mới hiện tiền. Khi vật đến thì gương biết tùy duyên, tùy cảnh mà chiếu soi, không có gì chướng ngại; lúc vật đi thì gương im lìm, phẳng lặng, chẳng lưu giữ lại bất cứ dấu vết gì, thì đó mới đúng thật là Trí tuệ Bát-nhã được nói trong Bát-nhã Tâm Kinh.

Bổn thể Phật tánh cũng giống như tấm gương trí tuệ tròn đầy, ở nơi thánh hiền không tăng, ở nơi phàm phu không giảm. Thánh, phàm mỗi mỗi vốn đều có đủ trí tuệ quang minh giống hệt như nhau. Nhưng vì chúng sanh có một niệm bất giác vô minh mà sanh thành tam tế tướng: hiện tướng, nghiệp tướng và chuyển tướng; rồi từ đấy phải lưu lạc trong sáu nẻo luân hồi. Sáu nẻo bao gồm ba đường thiện (thiên, nhân, A-tu-la) và ba đường ác (địa ngục, ngạ quỷ và súc sanh). Lại nữa, do vì chúng sanh thường hay khởi tâm nghi hoặc nơi chánh pháp của Như Lai, chẳng chịu niệm kinh, nghe kinh để khai giải tâm ý, mặc tình cho vọng tưởng làm chủ cái tâm mình mà cứ tưởng đó là trí thông minh thật sự. Nào ngờ đó chỉ là sở tri chướng ngăn cản đạo Bồ-đề mà phải lãnh cái quả báo là ở mãi trong lục đạo, chịu biết bao khổ ách, không trồi đầu ra được. Tâm tánh của chúng sanh điên đảo như nước trong biển vỡ bờ, tuôn ra, phân tán thành vô số chi nhánh, ngàn đầu vạn mối, càng phân tán càng loạn động, càng loạn động, càng khó quy tụ trở về. Các thứ nghiệp lực

tràn lan đó lại ngày càng khuếch đại thêm ra, đến nỗi không thể nào sửa chữa tình cảnh lại được. Những