[1] Hồng trang cổ tích

Duyên đưa bước lại tìm qua
Xe lăn hằn vết phù sa Tiền Đường
Kiều nhìn nước ẩn mây hường
Bãi sông thẳng tắp một đường sóng xanh.
Đá rêu dựng lối vòng quanh
Nước đêm ngày vỗ về ghành núi xa
Chốn này thuở bước chân ra
Sóng tung hoa trắng, lệ sa hàng hàng
Tiền Đường mấy nhịp đoạn tràng
Kiều nhìn bãi cát in vàng dấu chân
Bước ai mấy nẻo phù vân
Qua đây ghé lại một lần bến sông
Chân đi bước dõi theo lòng
Lòng ai có biết cái vòng quẫn quanh
Ngày buông thân giữa dòng xanh
Nước thay quan quách cuốn nhanh hình hài
Giờ qua lại bến sông này
Sương rơi lấm tấm, khói xây mờ mờ
Mây trời cuộn lọn như tơ
Nước xuôi khe khẽ gió đưa hoa ngàn. (20)

Kiều nhìn mây nước mơ màng
Thân ta đã mấy lần sang đất này
Theo dòng dịch hóa vần xoay
Áo thưa gió hạ, vai gầy tuyết đông
Nghĩa ân nặng gánh tình thâm
Lòng theo mệnh nước, thân dầm tuyết băng
Biên cương tím ngắt mây giăng
Tỳ bà vọng tiếng ải quan lạnh lùng
Mắt thu chan chứa giọt hồng
Vời trông non nước mịt mùng trời mây (30)
Mang mang còn một khúc này
Cỏ khô mộ nấm, trăng cài đêm sương
Hán Hung tàn bãi chiến trường
Xưa đem một thiếp mở đường quân cơ
Biên quan day dứt gió đưa
Ai về còn nhớ nắng mưa chốn nào.

Trai tuấn kiệt, gái anh hào
Dường như chưa dứt đường vào tử sinh
Đẩy đưa kiếp kiếp nặng tình
Bệ rồng hoa nở trên cành mẫu đơn
Duyên trời đẹp ý quân vương
Hài tiên khép nép hoa nhường dáng ai
Thanh cung ngọn nước Bồng Lai
Dặt dìu sáo trúc âm giai hợp hòa
Xa đưa thoăn thoắt tay ngà
Đàn tranh quyện tiếng tỳ bà vấn vương
Nghê thường một khúc tiên nương
Hoa cài áo, cổ đeo hương duyên hài
Điểm trang mắt phượng mày ngài
Vô tình, hữu ý, cứu bầy trẻ thơ
Trọng nam khinh nữ bấy giờ
Dân gian thay đổi, chẳng chờ nam nhi
Mong sao vào bậc hoàng phi
Lòng người thôi ác cũng vì đỉnh chung
Giai nhân sánh với anh hùng
Đầm đìa

huyết lệ ghi cùng thiên thu.
Xe lăn bánh cuộn bụi mù
Lều tranh lúp xúp dãi dầu nắng mưa
Kiều nhìn dãi đất lơ thơ
Vài nương rau diếp cạnh bờ cỏ rêu
Gió lùa cuốn chiếc khăn thêu
Kìều quàng trên cổ bay theo nắng chiều. (62)

[2] Bồi hồi rừng thu

Thu un khói tím đồi xanh
Ung dung áo lụa quấn vành khăn tơ
Giỏ tre hoa trái bút thơ
Kiều mang dép cỏ leo bờ dốc nghiêng
Chùa tranh ai dựng bên triền
Xưa kia chẳng mấy người tìm đến tên
Rừng sâu núi dốc chênh vênh
Một chàng cầu đạo trèo lên đỉnh này
Chung quanh những nước cùng mây
Bốn bề lặng ngắt cỏ cây um tùm
Đường đi giục giã tưởng gần
Mà sao hun hút nắng dần dần phai
Lối ra chắng chịt cây gai
Nhìn quanh nhà cửa chẳng ai chốn này
Thì thôi cũng hết một ngày
Ngả mình xuống đám cỏ may bên hồ
Đêm buông mệt lã nằm co
Nắm cơm đỡ dạ mai dò lối ra
Mơ màng một giấc mộng hoa
Dáng người thánh nữ trải tòa tinh khôi
Khoan thai bước xuống chân đồi
Lối quanh sỏi nhỏ, một đôi bậc thềm
Vội vàng theo dấu chân im
Thưa rằng: “Lạc bước hỏi tìm lối ra”.
Cười rằng: “Cũng chẳng đâu xa
Xưa kia dường đã lại qua chốn này.
Pháp âm tươi cúc, hồng mai
Hồng chung trầm bỗng đêm ngày chẳng lơi.
Vả chăng tâm chẳng như lời
Nay đà lạc bước chân đời đến đây
Dù rằng dấu hạc chân mây
Trong vòng pháp giới cũng xoay bước tìm”
Nói rồi rảo bước chân êm
Đồi hoa khuất dạng rừng im lặng rừng.
Tỉnh ra vạt nắng chưa hồng
Nhìn quanh chỉ thấy cỏ bồng phất phơ
Theo đường hoa dại lơ thơ
Lại qua khoảng đất một bờ xanh rêu
Không xa suối nước như reo
Dưới tàng lá đỏ như treo hoa cười
Dọc theo lối cỏ đơm tươi
Bên triền đá dựng tượng người trong mơ
Nếp khăn thô vấn hững hờ
Thả ngang suối tóc choàng bờ vai thon
Dừng chân trước tượng bàng hoàng
Mộng đây, người đó, một hàng nến trong. (108)

Quẳng đôi dép cỏ đồi hồng
Lội ngang suối cạn ngược dòng nước

xuôi
Kiều nhìn tượng đá bên đồi
Nét cười chạm khắc vẻ người đơn sơ
Mắt nhìn như đã từng chờ
Trên tay tượng quyển kinh thơ ố màu
Đồi cao bãng lãng lá thu
Lá tung tăng gió, lá nhu mì cài
Tay Kiều chạm chuỗi ngọc trai
Mẹ đeo vào cổ những ngày còn thơ
Châu như ngấn lệ ngàn xưa
Giờ còn vang vọng tiếng tơ đêm rằm
Lần khuy tháo chuỗi khấn thầm
Mang vào tay tượng một vòng ngọc xưa
Mai sau dù nắng dù mưa
Nguyện rằng bước bước chân đưa theo Thầy.

Lần theo suối lá dặm dài
Cây nghiêng tàng đổ lá bay đỏ trời
Xa trông thấp thoáng bóng người
Tay cầm chổi quét ngọn đồi lá phong
Áo nâu phơ phất thân còm
Bóng chênh vênh núi một vòm trán cao
Quần lam ống trước ống sau
Chổi quơ bốn hướng như vào cõi không
Tung bay sóng lá chập chùng
Lơ thơ gió điểm vài bông hoa ngàn
Mở ra đường dốc thênh thang
Chổi như quét cả mây vàng xuống khe
Đường lên xanh ngát trúc che
Mặt trời lấp ló muốn khoe nắng hồng. (138)

[3] Một khúc Triêu Dương

Mây xa lồng ngọn thu phong
Bóng in vách núi khói vòng hơi sương
Nhớ ngày trên đỉnh Triêu Dương
Dãy Tiên Hà Lĩnh hồi chuông ngân đều
Non xanh sóng biển dập dìu
Ngư dân phơi lưới mỗi chiều về ngang
Kẻ xuôi người ngược rộn ràng
Sau ngày vất vả vội vàng lên non
Chùa trên Phật Lũng chon von
Núi như sen úp cánh son nhụy vàng
Kinh hoa mực thấm lòng trang
Tay Kiều nắn nót hàng hàng như thêu
Khi theo mẹ tụng kinh chiều
Khi thì đi vét cỏ rêu trên cồn
Kết làm một tấm bồ đoàn
Dâng thầy khuya sớm quỳ hoàn thời kinh
Những khi lòng được an bình
Tưởng năm mười bốn trọn tình xuất gia
Nhưng rồi ngày tháng lại qua
Bắc Kinh mười sáu theo cha trở về
Tiểu khê sóng gợn câu thề
Nghiệp duyên, duyên nghiệp lưới mê buộc ràng
Mới hay nhân quả tự làm
Có ai đem sổ đoạn tràng trao tay
Tiếc khi bé bõng thơ ngây
Tuổi vừa lên bảy nghe thầy giảng kinh
Phổ Môn phẩm, diệu thánh linh
In trong trí

nhớ hiện hình Quán Âm
Tưởng là dứt lối mê trầm
Tưởng là vạn nẻo lạc lầm chẳng nghe
Nhớ lời thệ nguyện xưa kia
Nhớ khi kinh sớm kệ khuya bao mùa
Nhớ khi đẻo tượng sân chùa
Đốn nhành cây Gió hương đưa ý tình
Lời Thầy: “Hoa Đảnh uy linh
Là đệ nhất nghĩa tượng hình đài sen
Cánh ngoài chẳng lấm bùn đen
Đài gương thanh khiết hương chen nhụy vàng
Ví như đốn giáo rỡ ràng
Vượt qua thứ đệ vào hàng viên dung”.
Lời Thầy như đại hồng chung
Kiều đem ghi khắc vào lòng dám quên
Những khi nằm dõi màn đêm
Ứa hai hàng lệ mong đền ân sâu
Những khi thân trải bể dâu
Lời Thầy văng vẳng thêm đau đớn lòng
Liên hoa thơm ngát hương nồng
Quyển kinh diệu pháp Kiều lồng trang thơ
Triêu Dương còn có bao giờ
Trở về Hoa Đảnh nằm chờ trăng thanh
Lời Thầy: “Một lá trầu xanh
Trầu không vôi trắng nhai thành đỏ tươi”.
Đến nay mới hiểu ý người
Chân không diệu dụng vì đời sinh thân
Sá chi không, có, phù vân
Ai buồn ngồi đếm mấy lần lá bay. (194)

Kiều nhìn vạt nắng dần phai
Chợt nghe như tiếng lá cây xạc xào
Nghiêng đầu nhàn nhã cúi chào
Thì ra người quét lá vào tận đây
Áo sờn bụi bám đầy tay
Bạc phơ tóc chấm xương vai khô gầy
Mặt nghiêm lộ nét uy nghi
Trên hai hốc mắt hai vì sao đêm
Kiều thưa: “Theo lối cỏ êm
Chẳng ngờ lạc bước rừng thiền nào hay
Nếu như xao động chốn này
Cầu xin lượng thứ một ngày lại đi”
Cười rằng: “Thiên tải nhất thì
Cơ duyên hội ngộ dễ gì vào tay
Cứ trông theo dấu bèo mây
Biết đâu nhiều kiếp chốn này đã qua
Rừng xanh đá dựng thành nhà
Chẳng từ chối khách mới là rừng xanh
Nếu như chẳng ngại điển kinh
Duyên đưa ghé lại mái đình một phen.”
Nói rồi xoay bước đi lên
Khuất sau bóng trúc in trên nắng tà. (216)

[4] Kinh chiều

Chiều ra xem lại vườn sau
Cỏ thu vàng úa, lách lau chen hàng
Mướp hương lá úng, lá vàng
Mồng tơi trên giậu đâm ngang, mọc bừa
Dưới giàn hoa lý thớt thưa
Kiều

ngồi nhịp võng đong đưa chân ngà
Nghĩ mai ươm lại cội hoa
Đến mùa trổ nụ mang qua cúng chùa
Thơm hương cũng đã mấy mùa
Ướp trong trang sách kinh thơ của thầy
Mai sau trên đỉnh đồi mây
Phiêu bồng muôn hướng về đây một ngày
Từ khi dõi bước chân thầy
Nhiều lần tựa cửa trông mây phương nào
Mây chiều như tấm vân bào
Trải ra một khoảnh trời cao nhuộm vàng
Vui chơi gió lại tìm sang
Mây lồng trong gió như hàng phướn bay
Trách lòng những tháng năm dài
Chân in bãi cát tìm hoài dấu chân
Bốn mùa thu hạ đông xuân
Ngùi trông cố quận tưởng chừng chưa xa
Nhớ ngày tìm đến đồi hoa
Đỉnh cao Nam Nhạc trải tòa quy y
Bây giờ vọng tiếng từ quy
Nước non nghìn dặm lối đi nghìn trùng
Đêm thanh lý trí tương phùng
Mảnh gương chen giữa hai vòng thủy chung
Đạo đời có có không không
Soi qua chiếu lại một dòng uyên nguyên
Tỳ bà hòa khúc đàn tiên
Tơ rơi trên gối tơ riêng cõi nào

Kiều ngồi bó gối u sầu
Trang kinh chép dỡ đậm màu mực tươi
Chiều nay xem lại bồi hồi
Trang kinh ẩn hiện lời lời thiết tha
Trách mình chuông mỏ dần dà
Mải mê rảo bước rừng già cuối thu
Đèn hoa khi tỏ, khi lu
Trăng nghiêng cồn gió sương mù mịt bay
Bỗng nghe chuông vọng rừng cây
Tiếng ngân thanh thoát tỉnh bầy chim khuyên
Bay lên như kết lọng huyền
Vòng ngang góc núi bay liền về nam
Tiếng kinh chiều tự chùa lam
Sáng trong như ngọc kim cang kết tòa
Tiếng lơi, tiếng nhặt hợp hòa
Như sương mưa sớm rưới tà chuối cau

Kiều ngồi yên lặng cúi đầu
Xa xăm còn nhớ hoa ngâu rụng vàng
Xưa theo mẹ đến chùa làng
Vòng tay kính cẩn dưới làn trầm bay
Lời kinh đồng vọng bấy nay
Âm vang day dứt tháng ngày nổi trôi
Dù mai góc bể chân trời
Trang kinh ngày cũ chẳng vơi tấc lòng
Nhớ ngày chạy giỡn ngoài đồng
Chùa thầy cách một bãi sông cuối làng
Kiều, Vân áo mới xênh xang
Tóc xanh mẹ quấn một tràng hoa tươi
Vào ngày lễ hội tháng mười
Áo nâu, Kiều

đóng vai người xuất gia
Vân làm lão lái đò già
Đưa người mến đạo về qua chùa này
Trước sân sụp lạy cầu thầy
Tràng hoa trên tóc rơi ngay bên hè
Thầy cười tháo chuỗi bồ đề
Choàng ngay vào cổ đem về thay hoa
Mười lăm năm, một cành thoa
Chuỗi xưa dấu kín dưới tà áo lơi (286)

[5] Phóng lên trang giấy cõi bờ vô biên

Sáng nay qua lại rừng tùng
Mái đình cong vút rêu phong bám đầy
Gió ru bãi cỏ xanh rì
Hàng thông sừng sững đón mây viếng rừng
Đi quanh hồ nước ngập ngừng
Nghe như thoang thoảng một vùng trầm hương
Leo lên bậc đá đẫm sương
Kiều vào dưới mái tranh vờn khói bay
Giò lan cọng lá vươn dài
Mấy bông ngọc điệp cánh hây hây hồng
Quanh phòng thơm ngát hương tùng
Bức tranh thủy mặc đậm dòng thơ g