• ánh sáng :

  nd.1. Cái làm cho không còn bóng tối và mắt có thể thấy được. Ánh sáng mặt trời. Căn phòng thiếu ánh sáng.
  2. Sự soi sáng, sự hướng dẫn. Ánh sáng của khoa học. Đưa sự việc ra ánh sáng.

• bách khoa:

  ht. Trăm môn học, nhiều khoa học vấn. Trường bách khoa.

• bế giảng :

  hđg. Bế mạc lớp học. Lễ bế giảng khóa học.

• chủ nghĩa duy vật biện chứng :

  nd. Triết học của chủ nghĩa Mac - Lê nin, là sự thống nhất hữu cơ của chủ nghĩa duy vật và phép biện chứng, là khoa học về những quy luật phát triển chung của tự nhiên, xã hội và tư duy.

• chủ nghĩa kinh nghiệm :

  nd. Khuynh hướng khoa học cho rằng kinh nghiệm là nguồn gốc duy nhất của nhận thức, coi nhẹ tư duy và sự trừu tượng hóa khoa học, chỉ dựa vào kinh nghiệm mà xét đoán và giải quyết mọi việc.

• chuyên chú:

  hdg. Chuyên tâm và chú ý một cách bền bỉ. Chuyên chú vào việc nghiên cứu khoa học.

• chuyên khoa:

  ht. Bộ phận chuyên biệt của một ngành khoa học, kỹ thuật. Bác sĩ chuyên khoa tim mạch.

• danh pháp:

  hd. Phương pháp đặt tên trong một ngành khoa học. Danh pháp hóa học.

• danh từ:

  hd. 1. Tiếng dùng để gọi một người, một vật hoặc một sự gì: Sách, xe, bàn là danh từ.
  2. Tiếng dùng riêng trong một môn học. Danh từ khoa học.

• dân tộc học:

  hd. khoa học về đặc trưng của mỗi dân tộc và quan hệ giữa các dân tộc.

• du nhập:

  hdg. Từ ngoài đem vào xứ: Thói ấy vừa du nhập. Thuật ngữ khoa học vừa được du nhập.

• dược khoa :

  hd. khoa học về cách chế và dùng các vị thuốc phòng chữa bệnh.

• đạo đức học:

  hd. khoa học nghiên cứu nội dung và quá trình phát triển của đạo đức.

• đầu đàn:

  nd.1. Con vật lớn nhất, dẫn đầu một đàn, một bầy. Con chim đầu đàn. Voi đầu đàn.
  2. Người, đơn vị có tác dụng dẫn đầu. Những nhà khoa học đầu đàn.

• đề tài:

  hd. Đối tượng để nghiên cứu, miêu tả phân tích trong tác phẩm khoa học hay văn học nghệ thuật. Viết đề tài lịch sử. Đề tài của luận án. Lấy đề tài trong cuộc sống thường ngày.

• địa hóa học:

  hd. khoa học nghiên cứu thành phần và những biến đổi hóa học của vỏ Trái Đất.

• địa lý:

  hd. Toàn bộ hay một phần bề mặt của Trái Đất với tình hình phân bố các yếu tố tự nhiên, kinh tế dân cư trên đó. Địa lý học: khoa học nghiên cứu về địa lý. Địa lý kinh tế: nghiên cứu về các khả năng khai thác tài nguyên và sự phân bố về kinh tế. Địa lý nhân văn: nghiên cứu về dân cư. Địa lý tự nhiên: nghiên cứu về các yếu tố tự nhiên tác động trên mặt đất. Địa lý hình thể: nghiên cứu về hình dáng mặt đất.

• địa vật lý:

  hd. Hệ các khoa học vật lý nghiên cứu những tính chất vật lý của Trái Đất và các quá trình vật lý trong thạch quyển, khí quyển, thủy quyển của Trái Đất trong tác dụng qua lại giữa chúng.

• điện toán:

  hd. khoa học về máy tính điện tử, tin học.

• điều khiển học:

  hd. khoa học nghiên cứu các quy luật tổng quát của các quá trình thu nhận, lưu trữ, truyền đi, xử lý và sử dụng tin. Điều khiển học kinh tế. Điều khiển học kỹ thuật.

• động vật học:

  hd. khoa học nghiên cứu phân loại và cách sống của động vật.

• giả thuyết:

  hd. 1. Điều nêu ra trong khoa học để giải thích một hiện tượng, tạm được chấp nhận chưa được kiểm nghiệm.
  2. Như Giả thiết.

• giáo sư:

  hd.1. Thầy dạy cấp Trung và Đại học thời trước.
  2. Chỉ chung những người dạy cấp đại học.
  3. Chức vụ cao nhất của người giảng dạy, nghiên cứu khoa học ở bậc đại học.

• giáo trình:

  hd. Toàn bộ bài giảng về một bộ môn khoa học, kỹ thuật. Giáo trình kinh tế học.

• giờ quốc tế:

  nd. Giờ của kinh tuyến gốc ở Greenwich, ngoại ô Luân Đôn được lấy làm giờ gốc trong tính toán khoa học và thông tin giữa các nước.

• hải văn:

  hd. khoa học nghiên cứu các quy luật vận động của nước ở biển và đại dương.

• hàn lâm viện:

  hd. Viện, hội của những nhà bác học, văn nhân, thi sĩ. Hàn lâm viện khoa học.

• hàng không vũ trụ:

  nd. khoa học và kỹ thuật bay trong vũ trụ.

• hiện đại:

  ht.1. Thuộc về thời đại ngày nay. Văn học hiện đại.
  2. Có áp dụng những phát minh, những thành tựu của khoa học và kỹ thuật ngày nay. Công nghiệp hiện đại. Thiết bị hiện đại.

• hình thái học:

  hd. khoa học nghiên cứ về hình dạng bên ngoài của sinh vật, bộ môn ngôn ngữ học chuyên nghiên cứu về cấu tạo từ và những biến đổi hình thức của từ trong câu.

• hóa học:

  hd. khoa học nghiên cứu về cấu tạo, tính chất và sự biến hóa của các chất.

• hóc :

  nt.1. Mắc xương trong cổ. Ăn cá dễ bị hóc.
  2. Bị vướng mắc ở một bộ phận nên không hoạt động được. Khóa hóc, súng hóc.

• học giả:

  hd. Người nghiên cứu có tri thức khoa học sâu rộng.

• học khóa:

  hd. Khóa học, niên học. Học khóa 1962 - 1963.

• học thuật:

  hd. Tri thức khoa học do học tập, nghiên cứu mà có. Trình độ học thuật. Quan điểm học thuật.

• học viện:

  hd. Chỉ một số trường tương đương trường đại học hay cơ quan nghiên cứu khoa học tương đương viện. Học viện quân sự.

• hội thảo:

  hd. Họp rộng rãi để trao đổi ý kiến về một vấn đề. Hội thảo khoa học.

• hợp lý hóa:

  hdg. Làm cho hợp cách thức, hợp với phương tiện khoa học mới mẻ ngày nay. Hợp lý hóa phương tiện sản xuất.

• hợp tác:

  hdg. Cùng chung sức với nhau làm một việc gì. Sự hợp tác khoa học. Hợp tác về kinh tế.

• huyền bí:

  ht. Bí ẩn, có vẻ mầu nhiệm, khó hiểu. khoa học huyền bí: môn học về các việc mầu nhiệm, bí mật, ngoài sức hiểu biết thường tình.

• i tờ:

  nd. Chữ i chữ t trong bài học đầu tiên về chữ quốc ngữ; chỉ trình độ học vấn thấp, trình độ chỉ biết chút ít về một khoa học. Dân i tờ. Trình độ i tờ về điện tử.

• khí động học:

  hd. khoa học nghiên cứu chuyển động của chất khí hay của các vật trong chất khí.

• khí tượng học:

  hd. khoa học nghiên cứu về khí tượng ở từng vùng để tiên đoán về thời tiết.

• khí tượng nông nghiệp:

  nd. khoa học nghiên cứu về ảnh hưởng của thời tiết đối với cây trồng, gia súc để phục vụ nông nghiệp.

• khoa học cơ bản:

  nd. khoa học đặt cơ sở lý luận cho các ngành khoa học ứng dụng.

• khoa học kỹ thuật:

  nd. Các ngành khoa học quan hệ trực tiếp với sản xuất và các ngành kỹ thuật.

• khoa học người máy:

  nd. khoa học về chế tạo và thiết kế người máy.

• khoa học quân sự:

  nd. khoa học nghiên cứu về các quy luật của chiến tranh, về phương pháp chuẩn bị và tiến hành chiến tranh.

• khoa học tự nhiên:

  nd. Chỉ chung các khoa học nghiên cứu những quy luật của thế giới vật chất như toán học, vật lý học, hóa học, sinh vật học v.v...

• khoa học ứng dựng:

  nd. khoa học nghiên cứu việc ứng dụng những thành tựu của khoa học cơ bản vào thực tiễn.

• khoa học viễn tưởng:

  nd. Sự mô tả có tính khoa học các hiện tượng mà khoa học hiện đại chưa đạt tới, thể hiện mơ ước của con người.

• khoa học xã hội:

  nd. Tên gọi chung các khoa học nghiên cứu những quy luật hình thành, hoạt động và phát triển của xã hội và con người, như chính trị học, sử học, văn học, kinh tế học, luật học, ngôn ngữ học v.v...

• khóa luận:

  hd. Công trình nghiên cứu của sinh viên sau một khóa học. Khóa luận tốt nghiệp.

• khoáng vật học:

  hd. 1. khoa học nghiên cứu về khoáng vật.
  2. Thuyết giải thích sự biến đổi của những khối khoáng vật do động tác hóa học.

• kiến thức:

  hd. Những điều hiểu biết có được. Kiến thức khoa học.

• kim loại học:

  hd. Ngành khoa học nghiên cứu về cấu trúc và tính chất của kim loại và hợp kim.

• kim tương học:

  hd. Ngành khoa học nghiên cứu cấu trúc bên trong của kim loại và hợp kim.

• kinh tế học:

  hd. khoa học nghiên cứu về sản xuất, về các quy luật chi phối quan hệ sản xuất, quá trình sản xuất, phân phối và trao đổi của cải vật chất trong các chế độ xã hội.

• ký hiệu học:

  hd. khoa học nghiên cứu về tính chất của các ký hiệu và các hệ thống ký hiệu.

• kỷ yếu:

  hd. Tập sách ghi lại những điều chủ yếu. Kỷ yếu của một hội nghị khoa học.

• lãnh vực:

  hd. Phạm vi của một hoạt động. Lãnh vực kinh tế. Lãnh vực khoa học. Cũng nói Lĩnh vực.

• lịch sử:

  hId. 1. Quá trình phát sinh, phát triển của một sự kiện, sự vật. Lịch sử Việt Nam. Lịch sử tiếng Việt. Lịch sử nghề gốm.
  2. khoa học nghiên cứu về quá trình phát triển của xã hội loài người nói chung hay của một quốc gia, một dân tộc.
  IIt. Thuộc về lịch sử, có ý nghĩa quan trọng trong lịch sử. Nhân vật lịch sử. Sứ mạng lịch sử.

• loại hình học:

  hd. khoa học nghiên cứu về loại hình nhằm giúp cho việc phân tích và phân loại phức tạp.

• lô gich hình thức:

  nd. khoa học nghiên cứu các hình thức của ý nghĩ và hình thức tổ hợp ý nghĩ, trừu tượng hóa khỏi nội dung cụ thể của phán đoán, suy lý, khái niệm.

• lô-gich:

  pId.1. khoa học nghiên cứu các quy luật và hình thức của tư duy, nghiên cứu sự suy luận đúng đắn.
  2. Trật tự chặt chẽ, tất yếu giữa các hiện tượng. Lô gích của cuộc sống.
  IIt.1. Hợp với quy lụât lô-gích. Một kết luận lô-gích.
  2. Giữa các hiện tượng có mối quan hệ chặt chẽ, hợp lô-gích. Sự việc diễn ra rất lô-gích.

• lô-gích biện chứng:

  nd. Học thuyết lô-gích của chủ nghĩa duy vật biện chứng khoa học về các quy luật phát triển của thế giới khách quan và của nhận thức, và về các hình thức phản ánh sự phát triển đó vào trong tư duy.

• luận án:

  hd. Công trình khoa học trình bày trước hội đồng chấm thi để được nhận học vị tiến sĩ, phó tiến sĩ. Bảo vệ luận án tiến sĩ toán học.

• luận điểm:

  hd. Ý kiến, quan điểm có tính chất lý luận. Nêu được một số luận điểm mới có ý nghĩa khoa học.

• luận đoán:

  hdg. Bàn luận để đoán trước. Những luận đoán khoa học.

• môn học:

  nd. Bộ phận của chương trình học, gồm những tri thức về một khoa học nhất định.

• mỹ học:

  hd. khoa học nghiên cứu về cái đẹp và những hình thức, phương pháp phản ánh cái đẹp trong nghệ thuật.

• ngành:

  nd. 1. Cành nhỏ. Ngành cam.
  2. Bộ phận lớn trong dòng họ. Ngành trưởng. Ngành thứ.
  3. Đơn vị phân loại sinh học, dưới giới, trên lớp. Ngành động vật có xương sống.
  4. Hệ thống cơ quan chuyên môn của nhà nước từ trung ương đến địa phương. Ngành giáo dục.
  5. Lĩnh vực hoạt động chuyên môn, khoa học, văn hóa, kinh tế. Ngành toán. Ngành cơ khí.

• nghiên cứu:

  hdg. Xem xét tìm hiểu để nắm vững vấn đề, giải quyết vấn đề hay rút ra những hiểu biết mới. Nghiên cứu tình hình. Nghiên cứu khoa học.

• nghiên cứu sinh:

  hd. Người đang được đào tạo trên bậc đại học để trở thành người nghiên cứu khoa học có học vị.

• ngôn ngữ học:

  hd. khoa học nghiên cứu về ngôn ngữ.

• nhà :

  nd. Người có chuyên môn cao thuộc một ngành nghề, một lĩnh vực hoạt động. Nhà khoa học. Nhà báo. Nhà sư.

• nhãn quan:

  hd. Tầm nhìn, tầm hiểu biết khả năng nhận thức, xem xét các vấn đề. Nhãn quan khoa học. Nhãn quan chính trị.

• nhân khẩu học:

  hd. khoa học thống kê nghiên cứu về thành phần, sự phân bổ, mật độ, sự phát triển dân cư trên một địa bàn.

• nhân văn:

  ht. 1. Thuộc về văn hóa của loài người. khoa học nhân văn.
  2. Nhân văn chủ nghĩa (nói tắt).

• niên khóa:

  hd. Khóa kéo dài trong một năm. Niên khóa tư pháp. Niên khóa thuế vụ. Niên khóa học hoặc học niên.

• phạm trù:

  hd.1. Khái niệm khoa học phản ánh những thuộc tính và mối quan hệ chung, cơ bản nhất của các hiện tượng. Vật chất, vận động, không gian là những phạm trù của triết học.
  2. Khái niệm khoa học biểu thị loại sự vật, hiện tượng hay những đặc trưng chung nhất của chúng. Các phạm trù ngữ pháp.

• phản:

  h. Từ tố đặt trước các tính từ, động từ Hán Việt, có nghĩa “ngược lại”. Phản khoa học. Phản tuyên truyền.

• phản biện:

  hdg. Đánh giá chất lượng một công trình khoa học khi công trình được đưa ra bảo vệ để lấy học vị. Phản biện luận án tiến sĩ.

• phát kiến:

  hd. Điều phát hiện có ý nghĩa quan trọng về khoa học. Những phát kiến địa lý của thế kỷ XV-XVI.

• phát minh:

  hdg. Bày ra trước tiên một cái gì mà trước kia chưa ai biết. Những phát minh khoa học.

• phân loại học:

  hd. khoa học nghiên cứu cách phân chia sinh vật.

• phân viện:

  hd. Chi nhánh của một viện nghiên cứu khoa học.

• phó giáo sư:

  nd. Học hàm của người nghiên cứu khoa học, giảng dạy ở bậc đại học, dưới giáo sư.

• phong cách:

  hd.1. Vẻ riêng trong lối sống, cách làm việc. Phong cách lao động mới. Phong cách lãnh đạo.
  2. Những đặc điểm về tư tưởng và nghệ thuật trong các loại sáng tác. Phong cách của một nhà văn.
  3. Dạng đặc biệt của ngôn ngữ tùy hoàn cảnh sử dụng. Phong cách ngôn ngữ khoa học.Phong cách chính luận.

• phỏng sinh học:

  hd. khoa học nghiên cứu các chức năng đặc biệt phát triển của sinh vật để bắt chước áp dụng trong kỹ thuật.

• phổ biến:

  hIt. Có tính chất chung, thường gặp ở nhiều nơi, nhiều người. Nguyên lý phổ biến. Lối sống mới ngày càng trở thành phổ biến.
  IIđg. Làm cho đông đảo người biết. Phổ biến kinh nghiệm. Sách phổ biến khoa học.

• phương pháp luận:

  hd. Học thuyết về phương pháp nhận thức khoa học ; tổng thể những phương pháp nghiên cứu trong một khoa học.

• quỹ đạo:

  hd.1. Đường mà một vật vạch ra trong quá trình chuyển động. Quỹ đạo của Trái Đất quanh Mặt Trời.
  2. Vòng ảnh hưởng, phạm vi tác động. Đưa hoạt động khoa học vào quỹ đạo của đổi mới.

• sinh học:

  hId. Tổng thể các khoa học về thế giới hữu sinh và các quá trình sinh sống.
  IIt. Thuộc về sinh học, có tính chất sinh học. Đặc tính sinh học.

• sở đắc:

  hd. Cái đã thu thập, hiểu biết được. Những sở đắc về một khoa học.

• sư phạm:

  hd. khoa học về giảng dạy và giáo dục trong nhà trường. Nguyên tắc sư phạm. Trường sư phạm.

• tác phẩm:

  hd. Công trình do nhà văn hóa, nghệ thuật hay khoa học tạo ra. Tác phẩm văn học.

• tạp chí:

  hd. Báo xuất bản hằng tuần, hằng tháng có nhiều chương, mục. Tạp chí khoa học.

• tâm lý học:

  hd. khoa học nghiên cứu các hiện tượng tâm lý của con người với những quy luật và cơ chế của nó.

• thành tựu:

  hIđg. Xong xuôi, đạt kết quả tốt đẹp. Công việc trong bao nhiêu năm đã thành tựu.
  IId. Cái đạt được có ý nghĩa, tác dụng lớn. Những thành tựu của khoa học.

• thành viên:

  hd. Người hay đơn vị được coi là thành phần của một tổ chức, một tập thể. Các thành viên của hội đồng khoa học.

• thần kỳ:

  ht. Tài tình một cách kỳ lạ. Sức mạnh thần kỳ. Những bước tiến thần kỳ của khoa học.

• thế giới quan:

  hd. Quan niệm thành hệ thống về thế giới. Thế giới quan khoa học.

• thuật ngữ:

  hd. Danh từ dùng riêng về các môn khoa học kỹ thuật. Thuật ngữ hóa học.

• thủy lực học:

  hd. Môn khoa học nghiên cứu những ngành quy lụât cân bằng và chuyển động của các chất lỏng.

• thuyết:

  nId. Hệ thống những tư tưởng, kiến giải về mặt lý luận trong một lĩnh vực, một khoa học. Đề xướng một thuyết mới.
  IIđg. Giảng giải cho người ta nghe theo. Giảng đạo đức, thuyết nhân nghĩa. Thuyết giặc ra hàng.

• thư ký:

  hd.1. Người làm công việc giấy tờ, sổ sách. Thư ký văn phòng. Thư ký hãng buôn.
  2. Người làm nhiệm vụ soạn thảo giấy tờ, văn bản điều hành công việc hằng ngày của một số tổ chức, cơ quan đoàn thể. Thư ký khoa học của viện. Thư ký công đoàn.
  3. Bí thư. Thư ký của một đảng.

• thực nghiệm:

  hdg. Thí nghiệm thực sự và kiểm tra sự kiện rõ ràng. khoa học thực nghiệm: khoa học căn cứ trên những cuộc thí nghiệm thực sự, xác minh giả thuyết.

• thường thức :

  hd. Sự hiểu biết thông thường. khoa học thường thức.

• tin học:

  hd. khoa học về việc xử lý thông tin trên máy tính.

• toán học:

  hd. khoa học nghiên cứu các quan hệ về số lượng và hình dáng.

• toán kinh tế:

  nd. Ngành khoa học dùng toán học và điều khiển học để giải quyết các vấn đề kinh tế.

• trắc nghiệm:

  hđg. Khảo sát và đo lường khi làm các thí nghiệm khoa học trong phòng.

• tri thức:

  hd. Điều hiểu biết. Tri thức khoa học. Tri thức nghề nghiệp.

• trợ lý:

  hd. Người giúp đỡ người khác trong lĩnh vực chuyên môn. Trợ lý nghiên cứu khoa học.

• trừu tượng hóa:

  hdg. Tách ra trong tư duy một thuộc tính của sự vật, để nhận thức một cách sâu sắc hơn. Những khái niệm như “vật chất”, “năng lượng”, chẳng hạn là kết quả của sự trừu tượng hóa khoa học.

• tùng thư:

  hd. Tủ sách có nhiều thứ sách phục vụ một loại đối tượng nhất định. khoa học tùng thư.

• từ ngữ:

  hd. Từ và ngữ. Các từ ngữ khoa học kỹ thuật.

• tự nhiên học:

  hd. khoa học quan sát, nghiên cứu về các sinh vật và các vật thể trong tự nhiên.

• vận dụng:

  hdg. Đem tri thức dùng vào thực tế. Vận dụng kiến thức khoa học vào sản xuất.

• vận trù học:

  hd. Ngành khoa học vận dụng phương pháp toán học và các phương pháp khoa học khác nghiên cứu các vấn đề về sắp xếp, tổ chức.

• vật lý học:

  hd. khoa học nghiên cứu về cấu trúc và các dạng chuyển động của vật chất.

• vật lý sinh vật:

  nd. khoa học về các hiện tượng vật lý và hóa lý trong các cơ thể sống, cái tế bào, các mô.

• vi sinh vật học:

  hd. khoa học nghiên cứu về vi sinh vật.

• viện:

  nd.1. Cơ quan nghiên cứu khoa học. Viện sử học.
  2. Chỉ một số cơ quan đặc biệt. Viện kiểm sát nhân dân. Viện bảo tàng.
  3. Bệnh viện (nói tắt). Nằm viện. Ra viện.

• viện hàn lâm:

  nd.1. Tổ chức mà thành viên là những nhà khoa học hay những văn nghệ sĩ nổi tiếng ở một số nước. Viện hàn lâm Pháp. Viện hàn lâm mỹ thuật.
  2. Tiếng gọi một số học viện ở một số nước.

• viện sĩ:

  hd. Thành viên viện hàn lâm (thường là viện hàn lâm khoa học).

• viễn tưởng:

  ht. Tưởng tượng về một tương lai xa. khoa học viễn tưởng.

• xã hội học:

  hd. khoa học nghiên cứu về quá trình và quy luật phát triển của các hiện tượng trong đời sống xã hội.

• xa lạ:

  nt. Xa xôi lạ lùng, không quen biết. Đất xa lạ. Người xa lạ. Một lối lập luận xa lạ với nhà khoa học.

• y học:

  hd. khoa học nghiên cứu bệnh lý, cách phòng và chữa bệnh.

MUA THỈNH KINH SÁCH PHẬT HỌC

DO NXB LIÊN PHẬT HỘI PHÁT HÀNH