• anh :

  nd. 1. Con trai cùng cha mẹ hay cùng một cha hay một mẹ đẻ trước. Anh em như thể tay chân (tng).
  2. Trong một họ, dù nội dù ngoại cùng một hàng, bề trên thì gọi là anh. Anh em con cô con cậu. Anh em thúc bá. Anh chồng. Anh họ. Anh nuôi. Anh rể. Anh ruột. Anh vợ.
  3. Cách gọi người dưng, hơn tuổi, hay bạn bè gọi nhau. Anh em bốn bể là nhà. Người dưng khác họ cũng là anh em (cd).
  4. Tiếng vợ gọi chồng hoặc chồng tự xưng với vợ. Anh về gánh gạch bát Tràng, xây hồ bán nguyệt cho nàng rửa chân (cd).
  5. Tiếng thân yêu của con gái gọi con trai hay con trai tự xưng với con gái. Anh nhớ tiếng, anh nhớ hình, anh nhớ ảnh, Anh nhớ em, anh nhớ lắm, em ơi ! (X. Diệu).
  6. Tiếng gọi người lạ, không cho là quan trọng lắm. Anh thợ nề. Anh chàng. Anh nọ, anh kia v.v...

• bạt:

  nId.x Chũm choẹ 1. Làm cho mất, san bằng. Bạt mất mô đất.
  IIđg. Trôi nổi đến nơi khác. Chiếc bè bị sóng đánh bạt đi.

• bát chậu:

  nd. bát to có hình cái chậu để đựng canh; cũng gọi tô, tộ.

• bạt chúng:

  ht. Vượt mức thường. Tài năng bạt chúng.

• bát đàn :

  nd. bát cạn lòng bằng đất nung thô có tráng men.

• bát giác:

  hd. Đa giác có tám cạnh. Hình bát giác.

• bát hương :

  nd. bát để đốt hương, đốt trầm; Cũng gọi Lư hương.

• bạt mạng:

  nt. Liều mạng, không kể đến những khó khăn ràng buộc nào cả. Ăn nói bạt mạng. Cuộc đời bạt mạng.

• bát ngát:

  nt. Rộng bao la. Bốn bề bát ngát xa trông (Ng. Du).

• bát nhã:

  phd. Trí tuệ, sự thoát ra ngoài những tư tưởng xấu. Con thuyền bát nhã cứu người trầm luân (Phật giáo).

• bát nháo:

  nt. Chỉ tình trạng lộn xộn lung tung. Cảnh bát nháo.

• bát quái:

  hd. Tám quẻ: càn, khảm, cấn, chấn, tốn, ly, khôn, đoài, thường xếp theo hình tám cạnh. Bùa bát quái.

• bạt quần:

  ht. Bạt chúng.

• bạt tai:

  nđg. Xoè tay đánh vào mang tai. Bị bạt tai. Cái bạt tai.

• bát tiên :

  hd. Tám ông tiên, thường dùng làm kiểu thêu vẽ. Hình bát tiên.

• bạt tụy:

  ht. Vượt lên trên cái tầm thường. Nhân vật siêu quần bạt tụy.

• bình bát:

  nd. 1. Loại cây thuộc họ na, trái ăn được.
  2. Bình và bát của các nhà sư đi khất thực.

• bợn:

  nd. Lớp đóng dơ. bát còn đầy bợn. Bợn ở lưỡi.

• cạy:

  nđg 1. Làm cho long ra, nạy bung ra. Kẻ trộm cạy tủ.
  2. Lái thuyền về bên trái, đối với bát. Anh ơi sóng gió liên miên. Ra công bát cạy cho thuyền tới nơi (c.d).

• chạn:

  nd. 1. Vóc: Hai con gà đá ấy cùng chạn.
  2. Giá chia từng ngăn để đựng bát đĩa, đồ ăn, Ngay lưng như chó trèo chạn (t.ng).

• chao:

  nđg. Đưa qua đưa lại trong nước để rửa hay vì bị đưa đẩy. Anh về gánh gạch bát tràng, Xây hồ bán nguyệt cho nàng chao chân (c.d). Thuyền chao nghiêng chao ngửa.

• chấn :

  hd. Tên một quẻ trong bát quái, chỉ sấm sét.

• chân tượng :

  nd. Chân voi. bát chân tượng: thứ bát sứ lớn.

• chập chõa:

  nd. Nhạc khí gồm hai miếng thiếc hoặc đồng mỏng tròn đánh vào nhau để đưa nhịp. Cũng gọi Chũm chọe. Chập chõa, thanh la, cái cheng cái chập. Thanh la chập chõa, cái chập cái cheng (Bài bát trẻ con).

• chén:

  nId. Đồ dùng để uống nước, uống rượu, bát nhỏ để ăn cơm. Bộ ấm chén. Mời cạn chén. Cơm ăn ba chén lưng lưng... (c.d).
  IIđg. Ăn uống vui vẻ. Chén một bữa no say. Đánh chén với nhau.

• choi :

  nt. Nhọn ở trôn. bát choi trôn.

• cũi :

  nd. 1. Đồ dùng để nhốt thú, bốn mặt có song chắn. Cho lợn vào cũi. Tháo cũi sổ lồng.
  2. Đồ dùng có song chắn bốn bên để xếp chén bát hay cất thức ăn. Cũi bát, Cũi chén.

• cước vận:

  hd. Vẫn ở cuối câu thơ. Câu bát của thơ lục bát có cả cước vận lẫn yêu vận.

• da bát :

  nd. Nước men của bát sứ, màu xanh nhạt. Áo màu da bát.

• dây:

  nd. 1. Vật hình sợi dung để buộc, nối, truyền dẫn v.v.... Dây gai. Lên dây đồng hồ. Đường dây điện cao thế.
  2. Thân có hình dạng sợi của một số cây leo, cây bò. Dây khoai lang. Trồng mấy dây bí.
  3. Tập hợp nhiều vật xếp nối tiếp nhau thành một hình dài. Pháo dây. bát bán cả dây, không bán lẻ.
  4. Mối liên hệ tinh thần gắn bó nhau. Dây thân ái.

• diễn ca :

  hdg. Trình bày theo thể thơ lục bát hay song thất lục bát. Đại Nam Quốc sử Diễn ca.

• dò :

  nIđg. 1. Tìm, theo dõi cho biết sự thật: Dò sông dò biển dễ dò (c.d). Dò biển: tìm xem biển sâu hay cạn.
  2. Soát, kiểm lại: Dò bài học trước khi đi thi.
  IId. Thứ bẫy thường thắt bằng dây hoặc bôi nhựa dính: Chim khôn đã mắc phải dò (c.d).
  IIIt. Nứt, rạn, để cho chảy nước. bát dò nước. Cũng nói Rò.

• đàn:

  nd. Đất nung có tráng men. bát đàn. Đĩa đàn.

• đầu thảo:

  nd. Người làm đầu một bát hụi (họ).

• đề bạt:

  hdg. Cất nhắc người có tài. Đề bạt cán bộ.

• điếu bát:

  nd. Điếu hút thuốc lào làm bằng một cái bát to, có xe.

• đoài :

  hd. Tên một quẻ trong bát quái, thường chỉ hướng tây. Từ đông sang đoài. Xứ đoài.

• đọi đèn:

  nd. bát đựng dầu có để tim mà làm đèn thắp.

• gàn bát sách:

  nt. Rất gàn. Mở miệng nói ra gàn bát sách (T. T. Xương).

• gắn:

  nđg. 1. Dùng chất dẻo làm cho dính hai vật cứng. Gắn hai mảnh bát vỡ.
  2. Cài, đính. Gắn huy chương.
  3. Quan hệ chặt chẽ với nhau. Văn nghệ gắn với đời sống.

• gầy :

  nđg. Tạo ra, làm nên. Gầy một bát họ. Gầy vốn. Gầy gấu áo len.

• hát nam:

  nd. Điệu hát bội, phổ thơ lục bát hay song thất lục bát lời toàn nôm. Hát Nam chia ra hai lối: Hát Nam Ai với giọng buồn như khi trong nước nguy biến, lúc chia tay; Hát Nam Xuân với giọng nhẹ nhàng, có phần vui, như khi dạo chơi trong vườn, trên đường về nhà của thí sinh vừa thi đỗ.

• hất :

  nđg. Gạt mạnh ra. Hất chén bát xuống bàn.

• hê :

  nđg. Vứt, ném đi. Hê cả mâm bát ra sân.

• kèn trống:

  nd. Bộ nhạc khí gõ và nhạc khí hơi trong các phường bát âm, chỉ chung nhạc bát âm. Kèn trống đám ma. Chết không kèn không trống.

• khảm:

  hd. Tên quẻ thứ hai trong tám quẻ (bát quái).

• khôn:

  hd. Tên một quẻ trong bát quái, tượng trưng cho đất, tính âm, phụ nữ.

• Khuê :

  hd. Tên một vì sao trong nhị thập bát tú. Nghe sầu âm nhạc đến sao Khuê (X. Diệu).

• làm:

  nđg. 1. Bỏ sức lao động ra để tạo một thành quả hay cái thiết yếu cho cuộc sống của mình. Làm bánh. Làm thơ. Làm nhà. Đi làm suốt ngày. Dám nghĩ dám làm.
  2. Đem sức lao động vào việc thuộc một nghề. Làm ruộng. Làm thợ. Làm thầy giáo.
  3. Tổ chức, tiến hành một việc lớn trọng thể. Làm nên sự nghiệp. Làm cách mạng. Làm lễ khánh thành.
  4. Làm nhiệm vụ hay những việc thuộc quyền hạn của chức vụ hay địa vị. Làm chủ tịch xã. Làm dâu.
  5. Được dùng trong một mục đích nhất định. Làm gương. Làm mẫu. Cây trồng làm cảnh.
  6. Gây ra, tạo ra, là nguyên nhân. Làm vui lòng. Làm phiền. Làm vỡ.
  7. Kết quả của sự phân ra hay hợp lại. Tách làm đôi. Gộp làm một.
  8. Tự tạo cho mình một dáng vẻ, một thái độ để ứng xử. Làm cao. Làm khách. Làm ngơ. Làm như không quen biết.
  9. Thực hiện một hành vi trong cuộc sống hằng ngày như ăn, uống, ngủ... Làm một giấc.Làm vài bát cơm. Làm một ván cờ.
  10. Giết gia súc để làm thức ăn. Làm lợn đãi tiệc. Làm vài con gà.

• lành :

  nt. 1. Ở trạng thái còn nguyên không bị sứt mẻ, rách hay thương tổn. bát lành. Lá lành đùm lá rách (t.ng). Lợn lành chữa thành lợn què (t.ng).
  2. Không có khả năng làm hại ai, hiền. Lành như cục đất. Ở hiền gặp lành.
  3. Không khả năng làm hại đến sức khỏe, trái với độc. Thức ăn lành. Gió lành.
  4. Có khả năng mau khỏi bệnh. Da lành nên vết thương chóng khỏi. Mau lành.

• loa :

  nId. Dụng cụ hình phểu làm cho âm thanh to hơn và đi xa hơn. Nghe loa phát tin.
  IIđg. Truyền tin bằng loa cho mọi ngwòi cùng biết. Loa thông báo cho đồng bào trong ấp.
  IIIt. Có hình loe ra như cái loa. bát loa.

• loảng xoảng:

  nt. Chỉ tiếng va chạm nhau mạnh và vang xa của những vật rắn, thường bằng kim loại. Tiếng mở xích sắt loảng xoảng. bát dĩa rơi loảng xoảng.

• lóng cóng:

  nt. Cử động khó khăn, vụng về, như bị tê cứng lại. Tay lóng cóng bưng cái bát không vững.

• lua:

  nđg. Và cơm nhanh, liên tục vào miệng. Chan canh lua cho hết bát cơm.

• lùa :

  nđg. 1. Làm cho cả một đàn phải di chuyển về một hướng, một nơi nhất định. Lùa đàn vịt ra đồng.
  2. Luồn vào hay luồn qua nơi có chỗ trống hẹp. Gió lùa qua khe cửa.
  3. Và nhanh vào miệng và nuốt vội cốt cho xong bữa ăn. Lùa vội bát cơm rồi đi ngay.
  4. Dùng cào cỏ sục bùn ở ruộng lúa nước. Chiêm lùa mùa cuốc (tng).

• lúp xúp:

  nt. Nhiều cái có dáng khum ở gần nhau, thấp và sàn sàn như nhau. Những ngọn đồi lúp xúp như bát úp. Cây mọc lúp xúp.

• lưng:

  nId. 1. Khoảng ở giữa phần trên cao và phần dưới thấp. Nước ngập lưng bắp chân. Nhà ở lưng đèo.
  2. Khối lượng chỉ chiếm khoảng nửa vật đựng. Ăn vài lưng bát cơm. Nước mắt lưng tròng.
  IIt. Không đầy, chưa đầy. Đong lưng. Còn lưng nửa thúng thóc.

• ly:

  hd. Tên một quẻ trong bát quái.

• manh :

  nId. Mảnh, tấm (thường để nói về vật che thân hay đắp). bát cơm manh áo. Ngủ trên manh chiếu.
  IIt. Cũ và rách (nói về quần áo chăn chiếu). Áo manh. Buồn ngủ gặp chiếu manh (tng).

• máu mủ:

  nd. 1. Quan hệ ruột thịt, thân thích. Tình máu mủ.
  2. Công sức rất vất vả. Đem mồ hôi máu mủ đổi lấy bát cơm.

• mâm:

  nd. 1. Đồ dùng để bày thức ăn dọn ra cùng với bát dĩa, thường có một mặt phẳng hình tròn. Mâm thau. Mâm cơm.
  2. Tập hợp những người cùng ăn một mâm. Mỗi mâm sáu người.
  3. Vật có hình giống chiếc mâm. Mâm của máy quay đĩa. Mâm pháo.

• mồ hôi:

  nd. 1. Chất nước bài tiết qua lỗ chân lông ở da. Sợ toát mồ hôi.
  2. Chỉ công sức lao động khó nhọc. Đem mồ hôi đổi lấy bát cơm.

• nác :

  nd. Nước. Đọi nác: bát nước.

• ngâu :

  nd. 1. Loại cây có hoa thơm nhỏ lấm tấm từng chùm hương thơm, dùng ướp trà.
  2. Tên một vì sao trong nhị thập bát tú (do tiếng Ngưu đọc trại).

• ngụ :

  nđg. 1. Ở để làm ăn sinh sống tại nơi không phải quê mình. Phiêu bạt mãi mới ngụ ở làng này.
  2. Ở nhờ, xin ngụ qua đêm.
  3. Ẩn chứa bên trong. Nên câu tuyệt diệu ngụ trong tính tình (Ng. Du).

• ngửa:

  nId. 1. Ở tư thế mặt và phần trước cơ thể ở bên trên, gáy và lưng ở phía dưới. Nằm ngửa.
  2. Ở vị trí phía mặt hay phía lòng trũng được đặt ở bên trên. Gieo tiền, hai đồng đều ngửa cả. Phơi ngửa cái bát.
  IIđg. Làm cho ở vị trí ngửa. Ngửa cổ nhìn trời. Ngửa cái bát ra.

• nhạt phèo:

  nt. 1. Rất nhạt, gần như không còn mùi vị. bát canh nhạt phèo.
  2. Không gây chút hứng thú nào. Lối pha trò nhạt phèo.

• nóng hổi:

  nt.1. Hãy còn nóng nguyên. bát cơm nóng hổi.
  2. Còn nguyên tính thời sự mới mẻ. Tin tức nóng hổi.

• nông :

  nt.1. Không sâu, cạn. Ao nông. bát nông lòng.
  2. Hời hợt, không sâu sắc. Kiến thức nông. Suy nghĩ còn nông.

• nữa:

  nIp.1. Biểu thị ý tiếp tục, sự lặp lại một hành động. Còn nữa. Mai lại đến nữa. Ăn thêm môt bát nữa.
  2. Biểu thị sự gia tăng về cường độ hay về số lượng. Học cho giỏi hơn nữa. Hai ngày nữa mới xong.
  IItr. Nhấn mạnh ý tiếp thêm, tăng cường. Đã rẻ lại tốt nữa. Tôi và cả anh nữa đều phải đến.

• phiêu bạt:

  hdg.1. Bị sóng gió làm cho trôi dạt đi.
  2. Rày đây mai đó ở những nơi xa lạ. Phiêu bạt mãi, gần cuối đời mới trở về quê.

• phiêu tán:

  hdg. Phiêu bạt đi mỗi người một ngã.

• rạn :

  nt. Có những chỗ hơi nứt thành đường nhỏ hoặc hơi rách. bát bị rạn. Rạn chân chim. Áo rạn vai.

• rếch:

  nt. Dơ, bẩn. bát rếch. Nhà rếch.

• rịa:

  nt. Rạn. bát rịa.

• rổn rảng:

  nt. Tiếng đồ sành, đồ sứ chạm nhau. bát dĩa khua rổn rảng.

• rừng rú:

  nd. Rừng tự nhiên. Rừng rú bạt ngàn.

• sạch:

  nIt. Không dơ bẩn. Nhà sạch thì mát, bát sạch thì ngon (tng).
  IIp. Hết cả, không còn sót lại chút nào. Mất sạch. Hết sạch tiền của.

• sao :

  nd.1. Tên gọi chung những thiên thể nhìn thấy như những điểm sáng trên bầu trời ban đêm. Trời đầy sao. Sao Hôm. Mắt sáng như sao.
  2. Hình tượng trưng cho ngôi sao, có nhiều cánh nhọn. Ngôi sao năm cánh.
  3. Váng dầu mỡ có hình tròn nhỏ, lóng lánh trên mặt chất lỏng. bát canh nổi đầy sao.
  4. Chấm trắng trên bộ lông một số động vật. Hươu sao.

• sấp ngửa:

  nId. Lối đánh bạc đoán đồng tiền gieo ở mặt sấp hay mặt ngửa. Chơi sấp ngửa.
  IIp. Vội vàng, tất tả. Sấp ngửa chạy đi mời thầy thuốc. Ăn sấp ăn ngửa vài bát để còn đi cho kịp.

• sẻ :

  nđg. Chia bớt ra. Sẻ bát nước làm hai. Nhường cơn sẻ áo.

• sét :

  nt. Vừa đến miệng của vật đựng. Ăn được sét bát cơm.

• sênh tiền:

  nd. Sênh có đính cọc tiền đồng, để đệm nhịp trong các dàn bát âm.

• sóng:

  nId.1. Chỉ mặt nước dâng kên hạ xuống do tác động của gió. Mặt hồ gợn sóng.
  2. Cả một khối lớn vận động, di chuyển trên phạm vi rộng theo kiểu làn sóng. Sóng người trùng điệp. Sóng lúa nhấp nhô.
  3. Dao động truyền đi trong một môi trường. Sóng âm. Sóng vô tuyến điện.
  IIđg. Sánh ra. Bưng bát nước đầy mà không để sóng ra một giọt.

• tai :

  nId.1. Bộ phận trong thân thể dùng để nghe. Tai nghe, mắt thấy. Nghiêng tai: lóng nghe.
  2. Bộ phận của một số vật, hình dáng chìa ra giống như cái tai. Tai ấm. Tai cối xay. Tai vách mạch rừng: Chỗ không kín đáo.
  IIđg. Bạt tai. Tai cho mấy cái.

• tát tai:

  nđg. Bạt tai. Tai cho mấy cái.

• tăng:

  pd. Tấm vải bạt căng lên để che mưa nắng khi nghỉ ngủ ngoài trời. Mang tăng đi cắm trại.

• thay vì:

  nđg. Thay cho. Thay vì những bãi hoang là những cánh đồng bát ngát.

• thất điên bát đảo:

  ht. Bị đảo điên, thất bại nhiều lần. Đã lắm phen đi đó, đi đây, thất điên bát đảo (T. T. Xương).

• thuật số:

  hd. Thuật xem bát quái, ngũ hành để đoán cát hung họa phúc.

• tiếng:

  nd.1. Âm thanh mà tai nghe được. Tiếng đàn.
  2. Âm tiết, thành phần tối thiểu có nghĩa trong lời nói của tiếng Việt. Câu thơ lục bát gồm mười bốn tiếng.
  3. Một ngôn ngữ cụ thể. Tiếng Việt. Biết nhiều thứ tiếng.
  4. Giọng nói riêng của một người hay cách phát âm của một vùng. Có tiếng ai lạ ở phòng bên. Tiếng người miền Nam.
  5. Lời nói của một cá nhân. Có tiếng kêu cứu. Nói giúp cho một tiếng.
  6. Lời bàn tán, khen chê. Bưởi ngon có tiếng.

• tiu:

  nd. Nhạc khí gõ bằng đồng, hình cái bát úp, thường đánh cùng với cảnh.

• toang:

  nt&p.1. Mở như banh cả ra. Cửa mở toang. Áo rách toang.
  2. Tan, vỡ ra từng mảnh. Nổ toang. Cái bát vỡ toang.3. Như Toáng. Nói toang ra.

• toẹt :

  np.1. Chỉ tiếng nhổ hay tiếng hắt nước mạnh. Nhổ toẹt xuống đất. Hắt toẹt bát nước.
  2. Cách nói, cách làm không dè dặt, không nể nang. Nói toẹt ra. Gạch toẹt đi.

• tô :

  nd. bát to. Tô mì. Tô canh. Cũng nói bát ô tô.

• tràn :

  nIđg. 1. Chảy một phần qua miệng hay qua bờ vì quá đầy. Nước tràn bờ. bát nước đầy tràn.
  2. Di chuyển từ nơi khác đến với số lượng lớn. Giặc tràn qua biên giới. Gió lạnh tràn về.
  IIp. Cứ thế mà làm, không nghĩ gì đến đúng hay sai. Không muốn làm việc, cáo ốm nghỉ tràn.

• trận đồ bát quái:

  nd. Một thế trận ngày xưa có tám cửa ứng với tám quẻ bát quái; chỉ tình thế rắc rối, không có lối ra.

• trêu trạo:

  np. Nhai qua loa hay nhai có vẻ khó nhọc. Nhai trệu trạo, nuốt cho xong bát cơm.

• tú ụ:

  nt. Nhiều đến như chồng chất lên có ngọn. Mâm cỗ tú ụ. bát cơm tú ụ.

• tướng :

  nId. 1. Quan võ cầm đầu một đạo quân thời trước; cấp quân hàm trên cấp tá. Binh hùng tướng mạnh.
  2. Tên gọi quân cờ hay quân bài trong các loại bài tam cúc, tứ sắc. Chiếu tướng.
  3. Từ để gọi người ngang hàng hay người còn ít tuổi với ý vui đùa. Nhanh lên các tướng ơi!
  IIt. Rất to. Gánh một gánh tướng.
  IIIp. Biểu thị mức độ cao của tính chất, trạng thái. Cái bát to tướng. Kêu tướng lên.

• vệ sinh:

  hId. Giữ gìn sự sống, phòng bệnh, tăng cường sức khỏe. Ăn ở hợp vệ sinh. Giữ vệ sinh chung.
  IIt. Hợp vệ sinh. bát đĩa không được vệ sinh.
  IIIđg. Đại tiện. Nhà vệ sinh. Giấy vệ sinh.

• vô phép:

  nIt. Như Vô lễ. Con nhà vô phép.
  IIđg. Lời xin lỗi khi làm việc gì mình cảm thấy không lịch sự. Anh ngồi chơi, tôi vô phép ăn nốt bát cơm.

• vội:

  nt&p. Hết sức nhanh cho kịp. Còn sớm không cần vội. Ăn vội vài bát cơm rồi đi ngay. Chưa chi đã vội mừng.

• vơ váo:

  nIđg. Lấy về cho mình một cách vội vàng. Thấy cái gì cũng muốn vơ váo.
  IIp. Vội vàng, chỉ cốt lấy có. Ăn vơ váo mấy bát cơm, rồi đi ngay.

• vục :

  nđg.1. Úp nghiêng miệng vật đựng và ấn sâu xuống để múc, xúc. Vục bát xới cơm.
  2. Chúi hẳn đầu xuống cho nhúng ngập. Vục mặt vào thau nước.
  3. Bật mạnh dậy như chúi người xuống. Tung chăn vục dậy.

• vực :

  nd. Lượng đựng vừa đầy đến miệng đồ đong. Một vực bát cơm.

• xáng :

  nđg. Đánh đập. Xáng cho một bạt tai.

• xửng vửng:

  nt. Choáng váng vì một tác động mạnh mẽ bất ngờ. Bị một bạt tai xửng vửng.

MUA THỈNH KINH SÁCH PHẬT HỌC

DO NXB LIÊN PHẬT HỘI PHÁT HÀNH