• ả đào :

  nd. Phụ nữ làm nghề hát ca trù ở các nhà hát riêng thời trước.

• à ơi:

  ntr. Tiếng đệm trong lời hát ru.

• ac-mô-ni-ca :

  pd. Kèn nhỏ có những lỗ vuông, thổi hơi vào làm rung những lưỡi gà phát ra tiếng.

• ách:

  nt. Đầy bụng gây cảm giác khó chịu. Ăn no đến phát ách.

• ai oán :

  ht. Buồn phiền, buồn oán. Giọng hát oai oán.

• an phủ sứ :

  dt. Chức quan đời trước lo việc cai trị một hạt. Vua Trần Thái Tông chia nước làm 12 lộ, ở mỗi lộ đặt chức quan cai trị gọi là an phủ sứ, chánh và phó.

• án treo :

  nd. Án có xử phạt nhưng còn hoãn và sẽ thi hành nếu trong thời gian quy định người thụ án lại phạm tội và bị xử một lần nữa. Bị kết án một năm tù nhưng cho hưởng án treo.

• ánh :

  nId. Những tia sáng do một vật phát ra hay phản chiếu. Ánh đèn. Ánh trăng. Ánh kim loại.
  IIt. Có nhiều tia sáng lóng lánh. Nước sơn rất ánh.

• anh hoa:

  hd. Vẻ đẹp thanh tú. Anh hoa phát tiết ra ngoài (Ng. Du). Cũng nói tinh hoa.

• anh hùng rơm :

  nd. Người huênh hoang khoe mình nhưng hèn nhát.

• ánh sáng lạnh :

  nd. Ánh sáng phát ra trong hiện tượng phát quang.

• anh túc xác :

  hd. Vị thuốc đông y, chế biến từ quả á phiện đã lấy hạt và nhựa.

• ảo não:

  nt. Buồn thảm khiến nao lòng. Giọng hát ảo não.

• áp điện:

  nd. Điện phát sinh do những sức ép hoặc do những biến dạng của những vật thể kết tinh. Áp điện thạch anh.

• ắc-coóc-đê-ông :

  pd. Đàn gồm một hộp chứa hơi có thể làm co dãn thể tích khiến cho hơi đi qua hệ thống lưỡi gà phát ra tiếng nhạc. Cũng gọi Đàn xếp, Phong cầm.

• ăn mặn khát nước :

  nth. Làm việc ác thì bản thân (hay con cháu) sẽ phải gánh chịu hậu quả. Đời cha ăn mặn, đời con khát nước (tng).

• ăn nên làm ra :

  nđg. Làm ăn phát đạt, đời sống khá lên.

• ăn vạ :

  nđg.1. Ỳ ra để đòi cho kỳ được hay để bắt đền. Thằng bé nằm ra ăn vạ.
  2. Theo tục lệ xưa, trong làng có ai làm điều trái phép thì làng xóm lại nhà, bắt heo, gà làm thịt để ăn và người có lỗi còn phải nộp tiền phạt cho làng, tiền ấy gọi là tiền vạ hay khoán lệ. Con gái phú ông không chồng mà chửa, Cả làng ăn vạ hết bảy trăm quan (cd).

• ăng-ten:

  pd. Thiết bị để phát hoặc thu sóng điện (cũng thường gọi là dây trời). Ăng-ten ra-đi-ô.

• âm :

  nId.1. Cái mà tai có thể nghe được. Thu âm bài hát. Máy ghi âm.2. Đơn vị ngữ âm nhỏ nhất. Các âm của tiếng Việt.
  IIđg. Vọng, dội. Tiếng trống âm vào vách núi.

• âm cực:

  hd. Đầu phát sinh ra âm điện trong một pin điện.

• âm hưởng :

  hd.1. Độ vang của âm thanh. Âm hưởng của nhà hát này không mấy tốt.
  2. Sự hòa hợp âm thanh trong bản nhạc hay bài thơ. Âm hưởng của câu thơ.

• âm thanh:

  dt. Tiếng do một vật gì rung phát ra. Tốc độ âm thanh.

• âm thoa :

  hd.1. Sức cao thấp của âm thanh mà giọng hát hoặc nhạc khí có thể bắt theo.
  2. Khí cụ hình chữ U dùng để lấy âm chuẩn.

• âm tiết :

  hd. Đơn vị phát âm tự nhiên nhỏ nhất trong ngôn ngữ. Từ lác đác có hai âm tiết.

• âm tơ :

  nd. Dây gân mịn ở cổ phát ra tiếng.

• ầm ừ :

  nđg. Phát ra tiếng không rõ trong cổ họng, trả lời không rõ ràng. Kêu ầm ừ. Chỉ ầm ừ cho qua chuyện.

• âm vực:

  hd. Giới hạn cao thấp của mỗi giọng hát hoặc mỗi thứ nhạc cụ.

• ân giảm :

  hđg. Giảm nhẹ hình phạt cho phạm nhân đã bị kết án, do đặc ân của nhà nước.

• ấn hành :

  hđg. In và phát ra.

• âu ca:

  nđg. hát để ca ngợi.

• ầu ơ:

  nc. Tiếng mở đầu câu hát ru.

• bã:

  nId. Phần xác còn lại sau khi đã lấy hết nước cốt. Bã trầu. Theo voi ăn bã (tng).
  IIt. Rời, nhạt nhẽo, như chỉ là cái bã còn lại. Giò đã bã. 2. Mệt mỏi đến như chân tay rã rời. Mệt bã cả người.

• bá âm:

  hđg. Loan truyền bằng ngữ âm. Đài bá âm: đài phát thanh.

• bà ba:

  nd. 1. Tiếng xưa ở miền Nam chỉ xứ Mã lai. Bậu có thương qua, khăn bà ba đừng đội, phường hát bội đừng mê, bài cách tê đừng đánh (cd).
  2. Quần áo vốn kiểu Nam Bộ, áo cánh tay dài rộng, tà xẻ thấp và quần dài không túi, cạp rộng luồn dải rút. Áo bà ba cái ngắn cái dài, sao anh không bận bận chi hoài áo bành tô ? (Cd).

• bá đạo:

  hd. Đường lối của kẻ dùng quyền thế, vũ lực, trừng phạt và thống trị ở thời phong kiến.

• ba lá:

  nd. Giống lúa chiêm thân cao và cứng, bông dài nhiều hạt, gạo trắng.

• bạc giấy:

  nd. Bạc làm bằng giấy do Ngân Hàng Quốc Gia phát hành. Cũng gọi Tiền giấy.

• bạc màu:

  nt. Chỉ đất lớp mặt bị mất chất dinh dưỡng, đã chuyển sang màu trắng hay nhạt.

• bạch phụ tử:

  hd. Cây nhỏ, cùng họ với thầu dầu, hoa đỏ như san hô, thường trồng làm cảnh, hạt có tác dụng tẩy xổ.

• bài bông:

  nd. Điệu múa ngày xưa, thường biểu diễn trong lễ cúng, đình đám, nữ diễn viên xếp hàng sáu hoặc bốn, vừa múa vừa hát.

• bài chòi:

  nd.1. Môn bài ở Nam Trung Bộ người đánh ngồi trong hai dãy chòi đâu mặt với nhau.
  2. Dân ca bắt nguồn từ điệu hò trong cuộc chơi bài chòi. hát bài chòi.

• bản nhạc:

  nd. Bản ghi bài hát, bài đàn bằng ký hiệu âm nhạc.

• ban phát:

  nđg. Cấp phát cho người dưới.

• bàng :

  nd. 1. Một thứ cỏ cao và thẳng dùng để dệt chiếu đan buồm v.v... Cũng gọi cói.Bao bàng.
  2. Một loại cây lớn lá to hình quạt, cành xoè ngang ra như cái tán lớn. Ấm trà góp lá bàng lá vối. Pha mùi chát chát chua chua (Ng. C. Trứ).

• bạo bệnh:

  hd. Bệnh nặng phát thình lình.

• bao cấp:

  hđg. Cấp phát, phân phối trả công bằng tiền và hiện vật mà không đòi hỏi hiệu quả tương ứng.

• bạo phát:

  hđg. Phát mạnh thình lình.

• bạo tàn:

  hđg. Lụn bại một cách thình lình. Bạo phát bạo tàn.

• bar :

  pd. Quầy bán rượu và đồ giải khát, cũng viết Ba.

• bắt giọng :

  nđg. hát trước một đoạn ngắn để nhiều người hát theo.

• bắt nhịp:

  nđg. Điều khiển nhịp cho nhiều người hát hay chơi nhạc.

• bập bập:

  nd. Gọi gà bằng cách bậm môi vào mà phát ra tiếng.

• bập bừng :

  nđg. Cháy phát thành tiếng trước gió mạnh, cháy mạnh. Bếp tình rằng để bập bừng (Ng. H. Tự).

• bật :

  nđg. 1. Làm cho vật gì nảy lên, bật ra. Bật dây đàn. Bão làm bật gốc cây.
  2. Hiện rõ hẳn lên. Màu mây hồng nổi bật trên nền trời xanh.
  3. Làm cho nảy lửa hay ánh sáng. Bật quẹt máy (bật lửa).
  4. Nảy ra, phát ra. Bật cười. Cây bật chồi.

• bầu:

  nd. 1. Loại cây leo, có quả lớn, nấu ăn được. Bầu vừa rụng rốn, mướp đơm hoa (Yên Đổ).
  2. Vật giống hình quả bầu. Bầu rượu túi thơ.
  3. Khối tình cảm chất chứa. Bầu nhiệt huyết. Bầu tâm sự.
  4. Chỉ đàn bà có chửa. Mang bầu chịu tiếng thị phi (cd).
  5. Chủ gánh hát, người dìu dắt các nghệ sĩ, tài tử. Ông bầu của một đội bóng đá. Ông bầu cải lương.

• bè :

  nd. 1. Tre, gỗ hay cây ghép lại, thả trôi trên mặt nước. Bên sông thả một bè lau vớt người (Ng. Du).
  2. Phe đảng. A dua chắc những mạnh bè, ai hay quyền ấy lại về tay ai (Nh. Đ. Mai).
  3. Phần nhạc trong một bản nhạc chia riêng cho mỗi thứ đàn hoặc mỗi giọng hát.

• béo ngấy :

  nt. Có nhiều chất mỡ đến phát ngấy.

• bèo tấm:

  dt. Thứ bèo lá nhỏ như hạt tấm màu lục, mọc rất mau và có nhiều ở ao hồ Việt Nam.

• bệch:

  nt. Trắng nhợt nhạt.

• bệnh thời khí :

  nd. Bệnh dịch phát sinh do điều kiện thời tiết.

• bia :

  pd. Thứ rượu nhẹ dùng giải khát (thường cũng gọi la-ve). Cốc bia, quán bia.

• biện chứng :

  Iđg. Đưa chứng cứ để biện luận.
  IIt. Hợp với quy luật khách quan của vạn vật là luôn luôn vận động và phát triển hợp với phép biện chứng.

• biện chứng pháp:

  hd. Cũng gọi phép biện chứng, phương pháp biện luận căn cứ trên nhận thức các sự vật luôn luôn vận động và phát triển dựa trên những mối mẫu thuẫn và sự giải quyết các mối mâu thuẫn.

• bo bo :

  nd. Cây loại ngũ cốc, hạt lớn hơn gạo, nấu ăn được. Chè bo bo.

• bóp chẹt:

  nđg. Làm cho không phát triển được. Xí nghiệp lớn bóp chẹt xí nghiệp nhỏ.

• bô bô :

  nđg. Nói lớn tiếng. Ở trong rạp hát mà cứ bô bô như ở nhà.

• bồ đề:

  phd. Tên một loại cây lớn có quả dùng làm chuỗi tràng hạt, thường trồng ở chùa miếu. Theo tích còn truyền lại, Thích-Ca Mâu-ni đã ngồi tu niệm và đã thành chính quả dưới gốc bồ đề, nên bồ đề thường dùng để chỉ nơi tu hành. Cùng nhau nương cửa bồ đề (Ng. Du).

• bố thí :

  hđg. Ban, phát cho kẻ nghèo.

• bốc :

  nđg. 1. Xông lên, đưa lên cao (nói về hơi, về lửa): Lửa bốc lên cao.
  2. Phát ra. Nhị hồ để bốc niềm cô tịch (X. Diệu).
  3. Lấy vào trong lòng bàn tay. Bốc một nắm cơm, lấy lên. Bốc một con bài.
  4. Lấy các vị thuốc đông y theo toa để làm thành một thang thuốc.
  5. Lấy xương cốt dưới mộ để chuyển đi nơi khác. Bốc mộ.

• bộc phát :

  hđg. Phát ra mạnh: Chiến tranh vừa bộc phát thì vật giá gia tăng.

• bông :

  nId. 1. Hoa: Gió đưa bông lách, bông lan, Bông lê, bông lựu đố nàng mấy bông (c.d).
  2. Chùm hạt: Bông lúa.
  3. Thứ tơ lấy trong quả bông vải, bông gòn, bông gạo dùng làm vải, độn nệm, v.v... Áo bông.
  4. Vật tán, giã nhỏ, mịn. Thịt bông, ruốc bông.
  5. Giấy cho phép lãnh tiền hoặc mua vật gì. Bông mua hàng.
  IIđg. Đùa, không thực. Mua vui lắm lúc cười cười gượng, Bán dại nhiều khi nói nói bông (Ng. Khuyến).

• bồng mạc:

  nd. Điệu hát ca trù có những câu khúc khuỷu gồ ghề như ở bãi sa mạc nổi lên những đồi núi.

• bốp chát :

  nđg. Đối đáp một cách gay gắt, không kiêng nể. Tính hay bốp chát.

• bột phát:

  hđg. 1. Như Bột hưng.
  2. Phát ra một cách thình lình: Chiến tranh bột phát.

• bơ :

  pd. Chất béo màu vàng nhạt lấy ra từ sữa. Bơ sữa thành Long bác béo hoài (T. Đà).

• búa rìu :

  nd. 1. Búa và rìu, chỉ lời phê phán nghiêm khắc. Búa rìu dư luận.
  2. Hình phạt. Dẫu rằng sấm sét búa rìu cũng cam (Ng. Du).

• bụm :

  nIđg. 1. Chúm bàn tay lại để đựng một vật gì ở giữa lòng: Bụm một chùm nhãn lớn.
  2. Lấy bàn tay che kín lại. Bụm mồm, bụm miệng: cấm nói, cấm phát biểu ý kiến.
  IId. Vật bụm trong tay. Một bụm gạo.

• bùng :

  nđg. Bốc, phát lên mạnh: Lửa bùng lên.

• bùng cháy :

  nđg. Phát cháy mạnh.

• bùng nổ :

  nđg. Nổ. phát ra mạnh. Chiến tranh bùng nổ.

• bức xạ :

  hd. Sóng điện từ phát ra từ một vật. Bức xạ của mặt trời.

• bừng bừng:

  np. Phát ra mạnh. Lửa cháy bừng bừng. Đầu nóng bừng bừng.

• bước nhảy vọt:

  nd. Sự biến đổi quan trong trong quá trình phát triển.

• bước tiến :

  nd. Một tiến bộ trong quá trình phát triển.

• bưởi :

  nd. Loại cây có trái hình quả cam nhưng lớn gấp ba, bốn lần, ruột có múi ăn ngon. Em đi bán bưởi bán bòng, Bưởi chua bòng chát buồn lòng lắm em (c.d).

• bưu điện:

  hd. Sở chuyên lo về điện thoại, điện tín, gửi thư từ, phát bưu phẩm, v.v...

• bưu hoa :

  hd. Tem do Sở Bưu Điện phát ra. Nhà bưu hoa: nhà sưu tầm tem.

• ca :

  nđg. hát, thốt ra những lời có âm điệu: Miệng ca tay gảy khúc đàn tương tư (Yên Đổ).

• cá bạc má :

  nd. Thứ cá biển mình giẹp, thân và má có vảy trắng nhạt.

• cá chuồn:

  nd. Cá biển có vây ngực phát triển, có thể vượt khỏi mặt nước và bay một khoảng dài.

• ca công :

  hd. Người làm nghề hát.

• ca dao:

  hd. Câu hát phổ thông trong dân gian. “Trăng bao nhiêu tuổi trăng già. Núi bao nhiêu tuổi gọi là núi non”là một câu ca dao.

• ca hát :

  nđg. hát nói chung

• ca kỹ :

  hd. Con gái, đàn bà chuyên nghề hát, thường cũng gọi là cô đầu hoặc ả đào.

• cá lăng :

  nd. Cá nước ngọt, cùng họ với cá ngạnh, lớn con, thân dài màu xám, bụng màu trắng nhạt.

• ca lý:

  nđg. hát hò.

• ca nhạc :

  hd. Nghệ thuật biểu diễn bằng tiếng đàn giọng hát. Cuộc trình diễn ca nhạc.

• ca nhạc kịch :

  hd.Kịch có hát và nhạc.

• ca nhi:

  hd. Con gái chuyên nghề ca hát ở các nhà trò. Đạm Tiên nàng ấy xưa là ca nhi (Ng. Du).

• cà ổi :

  nd. Cây thân gỗ thuộc loại sồi dẻ, gỗ rắn và bền, hạt ăn được.

• cà phê :

  pd. Cây có trái nhỏ, trong trái có hạt đem phơi rang rồi xay thành bột pha nước uống. Bình pha cà phê.

• ca vũ :

  dt. Ca hát và múa.

• ca vũ nhạc kịch :

  hd. Kịch có nhạc, hát và múa.

• ca xướng :

  hd. hát xướng, nói chung về nghề ca hát. Theo tục lệ ngày xưa bên Tàu, con cháu những gia đình ca xướng không được đi thi.

• cải lương :

  hIđg. Sửa đổi cho tốt hơn. Cải lương tục lệ hương thôn.
  IId. Cách diễn tuồng theo một lối được sửa đổi cho hợp, cho hay hơn xuất phát từ 1920 ở Nam Bộ về sau trở thành một nghệ thuật diễn tuồng đặc biệt của Nam Bộ như hát chèo của Bắc bộ, hát bội của Trung Bộ.

• cảnh giác:

  hđg. Chú ý để phát hiện cái xấu.

• cao áp:

  hd. Cao thế, chỉ điện thế cao hơn 650 volt do các máy phát tĩnh điện tạo ra.

• cát-xết:

  pd. Máy ghi và phát âm.

• căn cứ :

  hId. Chỗ dùng để đặt một cơ quan, để xuất phát hoặc tụ tập. Tất cả máy bay đều trở về căn cứ. Căn cứ không quân.
  IIđg. Dựa vào, do chỗ nào: Căn cứ trên những lý luận chặt chẽ.

• căng tin :

  pd. Nơi bán quà bánh, hàng giải khát và có thể có một số hàng tiêu dùng trong nội bộ một cơ quan, xí nghiệp.

• cầm chầu :

  nđg. Điểm trống thưởng thức và giữ nhịp cho buổi hát bội.

• cấm cố:

  hdg. Giam cầm trong ngục và được coi chừng nghiêm ngặt: Hình phạt cấm cố dành cho những người bị trọng tội.

• cấm túc:

  hdg. Giữ lại ở trong trại không cho ra ngoài ( nói về quân nhân). Phạt cấm túc.

• cấp:

  nđg. Giúp, phát cho. Cấp dưỡng, cung cấp. Cấp kinh phí cho một bệnh viện.

• cấp điệu:

  hd. Điệu hát có nhịp độ nhanh.

• cấp phát:

  hdg. Phân phát, cung cấp.

• cấp tính :

  ht. Tính cách phát triển nhanh, trái với mãn tính. Sốt rét cấp tính.

• cất :

  nđg. 1. Nhấc lên, đưa lên, bắt đầu hoạt động. Cất gánh lên vai. Cất cao đầu. Cất bước. Cất cánh.
  2. Đặt để, giữ lại vì chưa dùng. Cất tiền vào tủ.
  3. Dựng, nhấc lên, làm vang lên. Cất nhà, Cất tiếng hát.
  4. Nhấc lên để bỏ ra khỏi người. Cất mũ chào, Cất cơn sốt, Cất được nỗi lo.
  5. Tước bỏ không cho giữ nữa. Cất chức.
  6. Buôn bán sỉ: Buôn cất, bán cất.
  7. Nhảy lên đá: Bị ngựa cất.

• cất tiếng:

  nđg. Lên giọng, lên tiếng (để nói, để hát). Cất tiếng ca.

• chả chớt:

  nIt&p. Giọng nói nửa thật nửa đùa, không đứng đắn; Giọng chả chớt. Nói năng chả chớt.
  IIp. Chỉ cách nói phát âm chưa đúng. Cũng nói Đả đớt.Nói chả chớt như trẻ con học nói.

• chả quế :

  nd. Chả làm bằng thịt lợn nạc giã nhỏ trộn với mỡ thái hạt lựu và một số gia vị, rồi phết lên ống tre hay kim loại mà nướng, hình giống thanh quế.

• chan chát :

  nId. Tiếng gỗ sắt chạm nhau.
  IIt&p. Chỉ giọng nói mạnh xẳng, liên tiếp gây cảm giác khó chịu cho người nghe. Giọng chan chát. Mắng chan chát vào mặt.
  IIp. Chỉ câu đối chặt chẽ từng ý, từng từ. Hai câu thơ đối nhau chan chát.

• chạnh :

  np. Phát âm lệch đi. Đọc chạnh, nói chạnh. Cũng nói Trại.

• cháo hoa :

  nd. Cháo chỉ nấu bằng gạo, hạt gạo nở to ra.

• chát :

  nt. 1. Có vị làm quánh lưỡi khó nuốt. Vị chát của vỏ măng cụt. Rượu chát: rượu nho, rượu vang.
  2. Chỉ tiếng làm khó chịu lỗ tai: Tiếng chát óc, chát tai.

• chạt :

  nd1. Nước biển lọc qua cát, phơi để lấy muối theo lối sản xuất thủ công. Cũng nói Nước chạt.
  2. Khoảng đất đấp đê chứa và phơi nước chạt.

• chạt:

  nđg. Tạt mạnh. Nước chạt vào be thuyền. Đất đá văng chạt sang hai bên.

• chát chúa:

  nt. Chỉ tiếng ồn lớn, thình lình và ngắn. Tiếng la chát chúa.

• chát tom :

  nd. Tiếng trống nhỏ ở nhà hát ả đào ngày trước. Đi chát tom: đi hát cô đầu ngày trước.

• chát xít:

  nt. Chát đến mức lưỡi như bị se lại, không nuốt đươc. Chuối xanh chát xít.

• cháy :

  nđg. 1. Bị thiêu hủy do tác động của lửa. Đống trấu cháy âm ỉ. Lửa cháy rực trời.
  2. Có cảm giác nóng ran lên. Khát cháy cổ. Lo cháy ruột cháy gan.
  3. Trở thành đen sạm do tác động của sức nóng. Da cháy nắng. Mạ bị cháy lá.
  4. Đứt mạch điện do dòng điện mạnh quá mức. Bóng đèn cháy. Cháy cầu chi.

• chắc :

  nIt. 1. Không lép (nói về hạt ngũ cốc). Hạt lúa chắc.
  2. Rắn, không xốp, không xẹp, không bệu. Gỗ chắc, thịt chắc.
  3. Vững vàng, khó hư. Ghế chắc.
  4. Có thể tin là như thế. Chắc không ai biết. Chưa lấy gì làm chắc.
  IIp. Hỏi để tỏ ý nửa tin nửa ngờ và có vẻ ngạc nhiên. Anh tin hắn sẽ hối cải chắc?

• chắt lưỡi:

  nđg. Làm lưỡi phát ra tiếng tỏ ý cảm phục hoặc khó chịu. Cũng nói Tắc lưỡi.

• chân :

  nd. 1. Một bộ phận trong thân thể dùng để đi, đứng, chạy (có nơi phát âm là chơn hoặc chưn). Chân lấm tay bùn.
  2. Phần ở dưới cuối cùng của vật gì để giữ vững vật ấy cho khỏi ngả. Dù ai nói ngả nói nghiêng, Thì ta cũng vững như kiềng ba chân (c.d). Chân máy ảnh: chân để dựng máy ảnh mà chụp. Chân đèn. Chân tường. Chân núi. Chân răng.
  3. Địa vị, phần, chỗ. Có chân trong hội. Xin một chân thư ký.

• chẩn :

  nđg. Cứu giúp, giúp không: Phát chẩn.

• chẩn cấp:

  hdg. Giúp, cấp phát cho người nghèo.

• chân chỉ hạt bột:

  nt&p. Rất chân chỉ. Con người chân chỉ hạt bột.

• chân chỉ hạt bột:

  nd. Tua bằng chỉ màu có kết hạt trang trí, thường đính vào mép các bức thêu.

• chân thành :

  ht&p. Rất thành thật, xuất phát từ lòng mình. Lời nói chân thành. Chân thành cảm ơn.

• chật ních :

  nt. Quá đông người trong một phòng, một nhà. Rạp hát đã chật ních.

• chất nổ :

  nd. Chất có thể gây nên một phản ứng hóa học phát ra khí, ánh sáng và tiếng nổ.

• châu :

  nd. 1. Ngọc trai, vật hiếm và có giá trị. Ở đây củi quế gạo châu, Kẻ hiền lương thì ít, người hiểm sâu thì nhiều (c.d).
  2. Nước mắt. Sao bông phượng nở trong màu huyết, Nhỏ xuống lòng tôi những hạt châu? (H. M. Tử).

• châu:

  dt. 1. Một hạt cai trị ngày xưa. Vốn người huyện Tích châu Thường (Ng. Du).
  2. Một huyện của dân tộc thiểu số ở Việt Nam thời trước.

• chầu :

  nd. 1. Một buổi vui chơi ăn uống. Đãi một chầu phở, một chầu xi-nê. 2. Trống chầu. Cầm chầu trong suất hát bội.

• châu lệ :

  hd. Nước mắt (như hạt châu): Đôi hàng châu lệ, đôi hàng ngọc.

• châu liêm:

  hd. Rèm kết tua bằng hạt châu.

• châu ngọc:

  hd. Hạt châu và hạt ngọc. Nước mắt.

• chầu văn:

  nđg. hát để hầu thần thánh khi lên đồng. Chầu văn bà Chúa Liễu.

• chè :

  nd. Thức ăn nấu bằng bột, đậu xanh, nếp, hạt sen, v.v... với đường.

• chè con ong :

  nd. Chè nấu bằng đường với xôi, hạt xôi nở to.

• chè hạt lựu:

  nd. Chè nấu bằng bột sắn hay bột hoàng tinh kết thành hạt giống như hạt lựu.

• chẹn:

  nd. Chùm hạt của bông lúa. Lúa tốt bông dài chẹn.

• chèn ép :

  nđg. Lấn át, kìm hãm, không cho phát triển. Tư bản nhỏ bị tư bản lớn chèn ép.

• cheo:

  nd. 1. Lễ nộp cho làng về việc cưới xin theo tục lệ ngày xưa.
  2. Thú giống con hươu nhưng nhỏ con hơn nhiều, chạy nhanh và rất nhát. Nhát như cheo.

• chèo :

  nd. Lối ca kịch bình dân ở miền Bắc Việt Nam, bắt nguồn từ dân ca. Vở chèo. hát chèo. Trống chèo.

• chéo véo:

  nđg. Nói giọng chát chúa khó nghe. Làm gì mà chéo véo mãi thế?

• chế :

  nđg. 1. Làm ra: Máy móc do người chế ra. Chế vũ khí.
  2. Rót vào để phát huy tác dụng. Chế nước vào ấm trà. Lửa cháy còn chế dầu thêm.

• chế tài:

  hdg. Trừng phạt những người vi phạm pháp luật. Biện pháp chế tài.

• chí chát:

  nt. Chỉ tiếng nghe chói tai của vật rắn nện nhiều lần vào vật rắn khác. Tiếng búa chí chát.

• chi chi chành chành :

  nd. Tên bài hát của trẻ con bắt đầu bằng bốn tiếng “chi chi chành chành”; trò chơi ấy. hát chi chi chành chành. Chơi chi chi chành chành.

• chiến tranh:

  hd. Sự xung đột vũ trang giữa các nước, các dân tộc, các giai cấp để thực hiện mục đích kinh tế, chính trị nhất định. Chiến tranh xâm lược. Dập tắt lò lửa chiến tranh. Chiến tranh cục bộ: chiến tranh diễn ra trên một khu vực địa lý hạn chế giữa hai nước hay một số nước. Chiến tranh đế quốc: chiến tranh giữa các nước đế quốc để chia lại thị trường và cướp thuộc địa lẫn nhau. Chiến tranh giải phóng: chiến tranh để giải phóng dân tộc khỏi chế độ thực dân. Chiến tranh hạt nhân: chiến tranh sử dụng rộng rãi vũ khí hạt nhân. Chiến tranh lạnh: Tình trạng căng thẳng và thù địch của nước này đối với nước khác. Chiến tranh nhân dân: chiến tranh do toàn dân tiến hành, đấu tranh toàn diện bằng mọi hình thức có lực lượng vũ trang nhân dân làm nòng cốt. Chiến tranh phá hoại: chiến tranh tiến hành bằng các hoạt động phá hoại về các mặt kinh tế, chính trị, tư tưởng, quân sự, nhằm làm cho đối phương suy yếu và sụp đổ. Chiến tranh tâm lý: chỉ chung các hoạt động tuyên truyền nhằm làm giảm ý chí chiến đấu và làm tan rã tổ chức của đối phương. Cũng nói tâm lý chiến. Chiến tranh vi trùng: chiến tranh sử dụng rộng rãi vũ khí vi trùng.

• chiều hướng:

  nd. Hướng biến đổi, hướng phát triển của sự việc. Chiều hướng tiến hoá của dân tộc.

• chim gáy :

  nd. Chim có vòng lông quanh cổ trông như hạt cườm, có tiếng gáy “cúc cu cu”. Cũng gọi Cu hay Cu gáy.

• chim khuyên:

  nd. Chim nhỏ thuộc bộ sẻ, lông xanh nhạt, mắt có vành, lông trắng. Cũng gọi Vành khuyên.

• chim ngói:

  nd. Chim cùng họ với bồ câu, cỡ nhỏ hơn, lông màu nâu nhạt, sống thành đàn, ăn hại lúa.

• chim sẻ :

  nd. Chim nhỏ, lông màu hạt dẻ, có vân, ăn các hạt ngũ cốc.

• chín bói :

  nđg. Chỉ hạt, quả chín lẻ tẻ ở thời kỳ đầu.

• chín muồi:

  nđg. Chín hết mức, phát triển đầy đủ để chuyển trạng thái. Quả chuối đã chín muồi. Điều kiện phát động đã chín muồi.

• chín rục:

  nt. Chỉ quả, hạt đã chín đến mực mềm nhũn, bấy ra.

• chính âm :

  hd. Âm được phát ra đúng nhất theo âm tố. Chính âm của tiếng Việt.

• chính đề:

  hd. Nhận định làm điểm xuất phát trong tam đoạn luận.

• chinh phạt:

  hdg. Đánh phạt nước bị cho là có tội.

• chó lài:

  nd. Chó miền núi, lớn con, phía trên mắt có vệt màu nhạt.

• chóc mào :

  nd. Giống chim nhỏ, lông màu nâu lạt, hót hay, trên đầu nhú lên một chùm lông màu nâu nhạt, như cái mào.

• choe choé :

  nđg. Phát ra những tiếng chói tai. Choe chóe suốt ngày.

• chỗ ngồi:

  nd. Nơi, khoảng để ngồi. Rạp hát có một ngàn chỗ ngồi.

• chột :

  nt. 1. Cằn cỗi, không lớn nổi: Cây chột. Con trâu chột đi sau cơn bệnh.
  2. Bị hỏng một con mắt. Chột mắt.
  3. Khó chịu vì sợ phát hiện điều mình giấu giếm. Hắn hơi chột khi mọi người nhìn mình.

• chớm:

  nđg. Biểu hiện đầu tiiên của một quá trình bắt đầu phát triển. Hoa chớm nở. Trời chớm lạnh.

• chớt :

  np. Nói giọng như trẻ con, phát âm không đúng. Thường nói Đớt.

• chủ nghĩa bôn-sê-vich :

  nd. Khuynh hướng cách mạng trong phong trào công nhân quốc tế dựa trên học thuyết Mac được Lê nin phát triển, xuất hiện vào đầu thế kỷ XX ở Nga.

• chủ nghĩa cộng sản:

  nd. Học thuyết chủ trương xây một xã hội dựa trên chế độ sở hữu công cộng về tư liệu sản xuất trong đó không còn bóc lột giai cấp và áp bức dân tộc, sản xuất xã hội phát triển thỏa mãn ngày càng đầy đủ các nhu cầu vật chất và tinh thần của mọi người.

• chủ nghĩa duy vật biện chứng :

  nd. Triết học của chủ nghĩa Mac - Lê nin, là sự thống nhất hữu cơ của chủ nghĩa duy vật và phép biện chứng, là khoa học về những quy luật phát triển chung của tự nhiên, xã hội và tư duy.

• chủ nghĩa duy vật lịch sử :

  nd. Học thuyết Mác-xít về sự phát triển của xã hội loài người và phương pháp luận để nhận thức sự phát triển ấy.

• chủ nghĩa duy ý chí :

  nd. Tư tưởng chính trị chỉ dựa vào ý muốn chủ quan trong họat động, coi thường quy luật khách quan của quá trình phát triển lịch sử.

• chủ nghĩa nhân bản :

  nd. Quan niệm triết học coi con người chủ yếu chỉ là một thực thể sinh vật học, giải thích các hiện tượng của đời sống xã hội bằng những thuộc tính và nhu cầu của từng con người riêng lẻ, chứ không dựa trên các quy luật lịch sử của sự phát triển xã hội.

• chủ nghĩa nhân đạo :

  nd. Hệ thống quan điểm coi trọng nhân phẩm, thương yêu con người, coi trọng quyền của con người được phát triển tự do, lấy lợi ích của con người làm tiêu chuẩn đánh giá các quan hệ xã hội.

• chủ nghĩa quốc xã :

  nd. Chủ nghĩa phát xít Đức.

• chủ nghĩa thực dân mới:

  nd. Hệ thống những quan hệ kinh tế và chính trị bất bình đẳng mà các nước đế quốc áp đặt cho các nước đang phát triển và hình thức kiểm soát gián tiếp đối với các nước ấy, thay thế chủ nghĩa thực dân trước.

• chủ nghĩa xã hội không tưởng :

  nd. Học thuyết cho rằng để cải tạo xã hội không cần dựa vào những quy luật phát triển của xã hội mà xuất phát từ những ước mơ một xã hội công bằng lý tưởng.

• chu sa:

  hd. Hợp chất của lưu huỳnh với thủy ngân kết tinh thành hạt nhỏ màu đỏ tươi, rất độc, dùng làm chất màu và làm thuốc.

• chủ trương:

  hIđg. Theo một quan niệm, một học thuyết, một đường lối nào trong hành động. Chủ trương phát triển chăn nuôi.IId. Quan niệm, đường lối riêng của một người, một nhóm nào. Nhiều chủ trương khác nhau.

• chua:

  nIt. Vị như vị giấm hoặc chanh. Mỉa mai, chua chát: Cho biết chanh chua, khế cũng chua (Ng. C. Trứ). Chơi chua: bày trò có hại cho kẻ khác.
  IIđg. Như Chú: Chua nghĩa thêm cho dễ hiểu.

• chua chát:

  nt. Chua và chát, làm cho khó chịu. Lời khen chua chát. Cái cười chua chát.

• chuẩn:

  nId. 1. Vật để làm mẫu mực: Vòng chuẩn. Đường chuẩn. Chuẩn quốc gia.Chuẩn quốc tế.
  2. Cái được công nhận là đúng theo quy định hay theo thói quen trong xã hội. Chuẩn chính tả.IIt. Đúng chuẩn. Phát âm rất chuẩn.

• chuẩn hóa :

  hdg. Làm cho có tiêu chuẩn rõ ràng. Chuẩn hóa cách phát âm.

• chung:

  nIp. Cùng làm với một hay nhiều người khác. Chung sống với nhau. Cùng hát chung một bài.
  IIđg. Họp lại, góp lại cùng với người khác. Chung vốn. Chung sức.

• chung chung:

  nt&p. Khái quát quá, không cụ thể. Ý kiến phát biểu rất chung chung.

• chuỗi:

  nd. Nhiều hạt xâu thành dây, nhiều cái tiếp nối nhau. Xâu chuỗi ngọc. Chuỗi ngày thơ ấu.

• chuối:

  nd. Cây ăn quả nhiệt đới, thân hình trụ, lá có bẹ, quả xếp thành buồng gồm nhiều nải. Trồng chuối: chống tay xuống đất, đưa thẳng hai chân lên trời. Chuối cau: Chuối quả nhỏ mập, thịt hơi nhão, vị ngọt, thơm, có hai loại: cau mẵn và cau lai. Chuối cơm: Chuối nhỏ trái, quả to hơn chuối cau, thịt chắc hơn nhưng không ngon bằng. Chuối bom: Quả nhỏ nhưng to hơn chuối cau, thịt chua. Không thơm như chuối cau. Chuối chà: Quả nhỏ như chuối cau nhưng dài hon, thịt dẻo và thơm. Chuối chua: Quả giống như chuối cau nhưng to hơn, lúc mới chín ăn chua, lúc chín muồi ngọt và thơm. Chuối chát: chuối sứ ăn sống nên có vị chát. Chuối dại: Chuối hoang ở rừng. Chuối chiên: Chuối chín tẩm bột chiên với mỡ hay dầu. Chuối già: Chuối quả dài, thịt mềm, vị ngon, khi chín nhiều thì vỏ có lốm đốm như trứng quốc (miền Trung gọi là chuối bà lùn). Chuối khô: Chuôi phơi khô. Chuối hột: Quả có nhiều hột, vị ngon. Chuối lá: Chuối vỏ dày, thật chín mới ăn được và rất hiền. Chuối lửa: Chuối quả đỏ như lửa khi chiín. Chuối mật: Chuối quả lớn, vỏ khi chín thì đỏ bầm, vị rất ngọt. Chuối mọi: Chuối nhỏ, ăn không được ngon. Chuối ngự: Quả nhỏ khi chín vỏ rất mỏng, màu vàng, thịt chắc và thơm, ngày xưa vua thường dùng. Chuối rẽ quạt: Cây cùng họ với chuối, thân có những vết sẹo lá rụng, lá mọc thành hai dãy tỏa ra như nan quạt trồng làm cảnh. Chuối sứ: Cũng gọi Chuối xiêm, Chuối mốc có thể ăn sống (chuối chát) chiên hay phơi khô khi chín (chuối khô, chuối chiên). Chuối tây: Thứ chuối quả lớn, vị như chuối lá. Chuối tiêu: thứ chuối quả dài nhỏ, khi chín thì vỏ lốm đốn, vị ăn tuyệt ngọt. Chuối trứng quốc: Chuối khi chín thì vỏ lốm đốm như trứng con chim quốc.

• chuông :

  nd.1. Nhạc khí đúc bằng đồng, đánh tiếng kêu lớn: Chuông kêu thử tiếng, người ngoan thử lời (Tng).
  2. Khí cụ bằng kim loại có nhiều hình dáng và tác dụng, phát ra tiếng trong và vang để báo hiệu. Bấm chuông. Chuông điện thoại. Chuông đồng hồ.

• chữ thập ngoặt :

  nd. Dấu hiệu riêng của Phát-xít Đức. Cũng nói chữ “vạn” (chữ Hán)

• chướng ngại:

  hd. Cái cản trở hoạt động, cản trở bước tiến. Các chướng ngại trong sự phát triển phong trào.

• cò lả:

  nd. Một điệu hát dân gian ở miền Bắc: Con cò... cò bay lả, lả bay la; Bay qua... qua ruộng lúa, hay về, về đồng xanh, tình tính tang, tang tính tình, v.v...

• còi xương :

  nt. Bệnh ở trẻ nhỏ và súc vật con, làm cho xương kém phát triển hay biến dạng do thiếu chất vôi. Thằng bé bị còi xương.

• con hát:

  nd. Đàn bà đi hát, đào hát (ý xem thường).

• con trai con đứa :

  nt hd. Chỉ con trai nói chung, hàm ý chê trách. Con trai con đứa gì mà nhát thế.

• cọp:

  nđg. Đọc báo hoặc xem hát không trả tiền. Xem cọp, coi cọp.

• cỗi:

  nt. Già, không cồn sức phát triển. Cây đã cỗi.

• cồng :

  nd. Nhạc khí gõ bằng hợp kim đồng, hình dáng giống cái chiêng nhưng không có núm, dùng để phát hiệu lệnh. Đánh cồng truyền lệnh. Lệnh ông không bằng cồng bà.

• công min:

  htt. Công bình sáng suốt: Sao cho tấn phát mới là công minh (Nh. Đ. Mai).

• công nghiệp :

  hd. Ngành chủ yếu của nền kinh tế quốc dân bao gồm các xí nghiệp khai thác và chế biến nguyên vật liệu và nhiên liệu, chế biến công cụ lao động, khai thác rừng, sông. Nước công nghiệp. Phát triển công nghiệp.

• công phạt :

  hdg. Tác dụng mạnh và làm hại cho cơ thể: Thuốc công phạt.

• công suất:

  hd. Sức làm việc trong một đơn vị thời gian. Công suất của một máy phát điện.

• cốt truyện:

  nd. Hệ thống sự kiện biểu hiện các mối quan hệ và sự phát triển tính cách nhân vật trong một tác phẩm văn học thuộc lọai kể chuyện. Cốt truyện của một quyển tiểu thuyết, của một vở kịch.

• cơ :

  nd. 1. Cái làm cho sự vật biến hóa, sự việc phát sinh. Tùy cơ mà ứng biến. Tối nay có cơ mưa to.
  2. Sự vận động biến hóa do lẽ mầu nhiệm theo quan niệm duy tâm. Cơ trời.
  3. Trí tuệ để ứng phó với những biến đổi của sự vật. Thấp cơ thua trí kẻ thù. Cơ mưu bại lộ.

• cơ sở :

  hd. 1. Nền tảng để tồn tại và phát triển. Thực tiễn là cơ sở của nhận thức.
  2. Đơn vị thấp nhất của một hệ thống tổ chức. Chi bộ là tổ chức cơ sở của đảng Cộng sản.
  3. Người hoặc nhóm làm chỗ dựa để hoạt động, thường là hoạt động bí mật. Anh ấy là một cơ sở của cách mạng trong vùng tạm chiếm.

• cơm :

  nId. 1. Nạc, thịt của trái cây: Quả nhiều cơm.
  2. Gạo nấu chín: Cơm sôi bớt lửa, chồng giận bớt lời (t.ng). Cơm hàng cháo chợ: bạ đâu ăn đó, sống không có qui củ. Cơm mắm: cơm ăn với mắm; cơm nhà nghèo, thanh đạm. Cơm nguội: cơm để nguội: Chàng ơi phụ thiếp làm chi, Thiếp như cơm nguội đỡ khi đói lòng (c.d). Cơm tấm: cơm nấu với hạt gạo vỡ nhỏ. Cơm toi: tiền tiêu một cách vô ích.
  3. Tất cả những thức làm thành một bữa ăn. Làm cơm đãi khách.
  IIt. Chỉ loại quả không chua, chỉ hơi ngọt, vị lạt. Cam cơm. Khế cơm.

• cú :

  nd. 1. Đòn đấm, đá, đánh nhanh và mạnh với một tác dụng nhất định. Đánh những cú hiểm vào sườn. Đá cú phạt góc.
  2. Việc làm nhanh chóng, tác động mạnh. Cú này thành công lớn. Bị lừa một cú.

• cù nèo:

  nd. Cây đầu có móc dùng để móc kéo, lấy vật ở cao hay xa. Dùng cù nèo hái ổi. Dùng cù nèo để móc cỏ đã phát.

• cục:

  nt. Dễ phát cáu và phản ứng bằng lời nói cử chỉ thô bạo. Cũng nói Cộc.

• cục cằn:

  nt. Dễ phát cáu, thô bạo. Cũng nói Cộc cằn.

• cùi:

  nd. 1. Phần cứng không ăn được ở bên trong quả. Cùi bắp; Cùi mít.
  2. Phần dày mọng nước bên trong vỏ một số quả. Cùi dừa.
  3. Phần dày mọng nước giữa vỏ quả và hạt: Cùi nhãn (Về hai nghĩa 2 và 3, Cùi cũng gọi là Cơm. Cơm dừa. Nhãn dày cơm).

• củn:

  nd. Đồ mặc để biểu diễn của hát bội.

• cung:

  nd. 1. Chỗ vua ở: Cung cấm.
  2. Tòa nhà to làm nơi tổ chức các hoạt động quần chúng về văn hóa thể thao. Cung văn hóa. Cung thiếu niên.
  3. Chặng đường giữa hai trạm nghỉ thời xưa, chặng đường trên một tuyến giao thông dài. Đi một ngày được hai cung đường. Mở thêm nhiều cung đường mới để quản lý giao thông.
  4. Một trong năm âm của nhạc ngày xưa (cung, thương, giốc, chủy, vũ). Cung thương làu bậc ngũ âm (Ng. Du).
  5. Khoảng cách giữa hai nốt nhạc hay tính cách của nhạc cổ truyền. hát lạc nhịp sai cung. Cung Nam. Cung Bắc.
  6. Lời khai của bị can trước cơ quan điều tra, truy tố. Hỏi cung. Bị ép cung.

• cung bậc:

  hd. Bậc trong thang âm. hát sai cung bậc.

• cung đàn:

  nd. Tiếng đàn. Tiếng hát cung đàn.

• cung hình :

  hdg. Hình phạt thiến dái tội nhân.

• cung văn:

  nd. Người chuyên nghề hát chầu văn.

• cuồng :

  nt. 1. Không tự chủ được trong lời nói và việc làm do thần kinh không bình thường hay vì lý trí không chế ngự được tình cảm. Mắc bệnh cuồng. Nó đã phát cuồng.
  2. Khó chịu vì hoạt động bị kiềm hãm hay vì quá mệt mỏi. Ngồi mãi một chỗ cuồng chân. Đi cuồng cả chân mà vẫn không tìm thấy.

• cuống :

  nd. Phần của hoa, lá hoặc trái dính vào cành. Mua bầu xem cuống, mua rau muống xem lá, mua cá xem mang (t.ng). Vật giống cái cuống, dính vào bộ phận chính. Cuống biên lai: phần của biên lai còn dính vào sổ khi phát ra một biên lai.

• cuồng loạn:

  nt. Hoàn toàn buông thả trong các thú vui vật chát hèn hạ đến như điên cuồng. Lối sống dâm ô cuồng loạn.

• cửa đình:

  nd. Tên một lối hát ngày xưa, còn gọi là hát Giai, là lối hát của cô đầu ở đình làng trong ngày lễ Thành hoàng, hát về sử, về kinh truyện, về sự tích danh nhân.

• cực hình :

  hd. Hình phạt làm cho thể xác đau đớn đến cực độ. Chịu một thứ cực hình.

• cười:

  nđg 1 (ht tiếu). Nhếch môi hoặc há miệng lộ vẻ vui hay có một ý tứ gì khác: Chưa nói đã cười, chưa đi đã chạy, thứ người hư thân (t.ng). Cười bả lả: cười muốn giải hòa. Cười bò càng, cười bò kềnh: cười lăn ra. Cười duyên: Cười làm duyên kín đáo. Cười gằn: Cười thành tiếng ngắn để mỉa mai, tỏ sự bực tức. Cười góp: cười theo người khác. Cười gượng: cố giả vờ cười. Cười huề: cười bả lả. Cười khan, cười lạt: cười lấy lệ. Cười khà: cười thành tiếng thích thú. Cười khẩy: cười nhếch mép vẻ khinh thường. Cười khì: cười cố tâm hoặc cười ngu ngốc. Cười khúc khích: cười nho nhỏ và bụm miệng lại làm bộ như không cho nghe. Cười lả lơi, cười lẳng: cười có vẻ cớt nhả, không đứng đắn. Cười mỉm, cười mím chi, cười miếng chi: cười không có tiếng, không mở miệng. Cười mơn: cười lấy lòng. Cười mát: cười nhếch mép tỏ vẻ khinh hay hờn giận. Cười mũi: Cười ngậm miệng, chỉ phát ra vài tiếng ở mũi tỏ ý coi khinh. Cười nịnh: cười giả dối để lấy lòng. Cười nụ: Cười chúm môi lại, không thành tiếng, tỏ sự thích thú một mình hay tỏ tình kín đáo. Cười ngất: cười lớn tiếng từng chuỗi dài, tỏ ý thích thú. Cười nhạt: cười nhếch mép, tỏ ý không bằng lòng hay khinh bỉ. Cười như nắc nẻ (hay Cười nắc nẻ): cười giòn từng tràng như bướm nắc nẻ đập cánh. Cười ồ: nhiều người cùng bật lên tiếng cười to, do thích thú đột ngột hoặc để trêu chọc mua vui. Cười phá: nhiều người cùng bật lên tiếng cười to thành chuỗi dài vì rất thích thú một cách đột ngột. Cười ra nước mắt: Gượng cười trong khi đáng lẽ phải khóc. Cười rộ: nhiều người cùng bật lên tiếng cười to thành một chuỗi dài. Cười ruồi: cười chúm môi, do điều thích thú riêng. Cười sằng sặc (hay Cười sặc): cười thành tràng thoải mái. Cười tình: cười hé miệng để tỏ tình. Cười trừ: cười để tránh phải trả lời. Cười tủm: cười mỉm một cách kín đáo. Cười vỡ bụng: cười to thành chuỗi dài. Cười xòa: cười thành tiếng vui vẻ.
  2. Trêu ghẹo, ngạo nghễ: Cười người chớ khá cười lâu, Cười người hôm trước hôm sau người cười (c.d). Cười chê: cười để ngạo. Anh làm chi, cho thiên hạ cười chê, Trai khôn sao dễ dụ, si mê chi gái nạ dòng (c.d). Cười cợt: trêu ghẹo.

• cườm :

  nd. 1. Hạt nhỏ tròn bằng chai, bằng đá xâu thành chuỗi để đeo, để kết bông hoa: Chuỗi cườm, Giày cườm.
  2. Chùm lông có nhiều màu mọc thành vòng ở cổ một số giống chim. Chim cu cườm.

• cướp:

  nId. Người dùng sức mạnh, mưu mẹo mà lấy của người. Cướp đêm là giặc, cướp ngày là quan (t.ng). Kẻ cướp, quân cướp. Bọn cướp đường. Cướp biển.
  IIđg. 1. Dùng vũ lực hay mưu mô thủ đoạn chiếm của cải, công sức của người khác. Giết người cướp của. Cướp công.
  2. Dùng vũ lực hay một thế mạnh để giành lấy về phần mình. Khởi nghĩa cướp chính quyền. Cướp lời người đang phát biểu.
  3. Tác động tai hại làm người ta phải mất đi những gì quí giá. Trận bão lụt đã cướp đi bao nhiêu sinh mạng tài sản của đồng bào vùng ven biển.
  4. Nắm lấy ngay một cơ hội ít có. Cướp thời cơ để cử đồ đại sự.

• cứt gián:

  nd. Đòng đòng mới phát triển. Lúa đã có cứt gián. Bắp đang độ cứt gián.

• da bát :

  nd. Nước men của bát sứ, màu xanh nhạt. Áo màu da bát.

• da bò:

  nd. Màu vàng pha nâu nhạt như màu lông trên da bò. Áo màu da bò.

• dạ minh châu:

  hd. Hạt ngọc chiếu sáng ban đêm.

• dạ minh sa:

  hd. Phân dơi gồm nhiều hạt nhỏ như cát, sáng lấp lánh trong bóng tối, dùng làm thuốc

• da mồi:

  nd. Da người đã già lốm đốm những chấm màu nâu nhạt như mai đồi mồi. Da mồi tóc bạc.

• danh ca :

  hd. Nghệ sĩ hát nổi tiếng. Nữ danh ca.

• dào :

  nđg. Dâng lên nhiều, tràn đầy. Thân em như hạt mưa dào, Hạt sa xuống giếng, hạt vào vườn hoa (Cd). Chỉ mưa nhiều. Trông ai như hạn trông dào (t.ng).

• dày :

  nt. 1. Trái với mỏng, nhiều lớp khít. Vải dày, giấy dày.
  2. Sít, không hở: Hạt trỉa dày. Mưa dày hột.
  3. Lâu, nhiều: Dày công. Dày kinh nghiệm.
  4. Không biết xấu hổ. Mặt dày mày dạn.

• dằn dỗi:

  nt. Giận phát ra bằng lời nói, bằng cử chỉ. Dằn dỗi bỏ bữa cơm.

• dặng hắng:

  nđg. Phát ra tiếng khẽ trong họng để chuẩn bị nói hay để làm hiệu. Dặng hắng để cho người trong nhà hay. Cũng nói Tằng hắng. Đằng hắng.

• dấm dẳn :

  nt. Chỉ lời nói buông từng tiếng, tỏ vẻ bực mình, khó chịu. Nói dấm dẳn nhát gừng.

• dân ca:

  hd. Bài hát lưu truyền trong dân gian, thường không biết tác giả.

• dấu luyến:

  nd. Dấu nhạc hình cong, nối hai hay nhiều nốt khác cao độ, chỉ sự tiếp nối, phải đàn liền tiếng, hát liền hơi.

• dầu ta :

  nd. Dầu lấy từ các loại hạt cây ép, dùng để thắp đèn.

• dây gắm:

  nd. Cây hạt trần mọc ở rừng, thân leo, vỏ màu nâu đen có sợi, hạt ăn được, thân dùng làm dây buộc thuyền bè. Cũng nói Gắm.

• dậy mùi:

  nđg. Phát ra mùi mạnh, thơm ngon hay hôi thúi. Dậy mùi thịt bò xào. Con chó chết đã dậy mùi.

• dây tóc:

  nd. 1. Dây cót nhỏ như sợi tóc trong đồng hồ. Đồng hồ bị rối dây tóc.
  2. Dây kim loại nhỏ như sợi tóc trong bóng đèn điện, khi có dòng điện thì phát sáng. Dây tóc bóng đèn bị cháy.

• dẻ :

  nd. Cây gỗ to mọc ở rừng gồm nhiều loại, có loại quả ăn được. Hạt dẻ.

• dè chừng :

  nđg. Chú ý đề phòng điều không hay có thể xảy ra. Dè chừng bệnh tái phát.

• dẹp :

  nt. Có bề dày rất mỏng. Hạt thóc dẹp. Cũng nói Giẹp.

• dền cơm :

  nd. Rau dền mềm. Thân và lá màu lục nhạt. Cũng nói Giền cơm.

• di:

  nđg. 1. Dùng bàn tay bàn chân hay các ngón đè mạnh lên vật gì và xát đi xát lại trên đó. Lấy chân di tàn thuốc lá.
  2. Dùng đầu ngón tay đưa qua đưa lại trên nét than hay chì để tạo những mảng đậm nhạt trên tranh vẽ.

• dịch âm:

  hdg. Dịch theo cách phát âm (thường nên dùng là phiên âm).

• dịch tả :

  hd. Bệnh truyền nhiễm phát chứng ỉa và mửa cùng lúc.

• diễn đàn:

  nd. 1. Như Diễn đài.Lên diễn đàn phát biểu.
  2. Nơi để nhiều người có thể phát biểu ý kiến một cách công khai cho mọi người biết. Lấy tờ báo làm diễn đàn của giới.

• diễn tiến:

  hdg. Diễn ra và phát triển. Cuộc diễn tiến của lịch sử.

• diễn từ:

  hd. Lời phát biểu đọc trong dịp long trọng. Đọc diễn từ chào mừng.

• dóa:

  nt. Tức giận: Nghe việc ấy, hắn dóa lắm. Nổi dóa, phát dóa.

• dọa:

  nđg. Làm cho sợ vì thấy việc không hay sắp xảy đến cho mình. Vung gậy dọa đánh.Bắn dọa mấy phát chỉ thiên.

• dọc:

  nd. Cây to cùng họ với bứa, quả hình trứng có vị chua, ăn được, hạt có dầu.

• dọn:

  nIđg. 1. Thu xếp hay bày biện ra. Dọn đồ đạc. Mâm cơm đã dọn sẵn.
  2. Thu xếp để đi nơi khác: Có lệnh phải dọn gấp. Dọn nhà: dời đồ đạc đến ở nhà khác.
  3. Làm cho hết những trở ngại, những cái vướng. Bắn dọn đường. Đằng hắng để dọn giọng trước khi phát biểu.
  IIt. Sượng, không thể nấu cho nhừ (nói về gạo hoặc đậu). Đậu dọn.

• dọn giọng :

  nđg. Sửa soạn giọng hát bằng cách làm cho cổ họng thông.

• dòng :

  nd. 1. Đường nước chảy. Sông Tương nước chảy đôi dòng, Bên thì dòng đục bên thì dòng trong (c.d).
  2. Cái gì đi như đường nước, theo một chiều. Dòng điện.
  3. Gia đình, họ, tông: Đời xưa kén những con dòng, Đời nay ấm cật no lòng thì thôi (c.d). Con dòng: con nhà gia thế.
  4. Chi nhánh trong dòng họ, tôn giáo, trào lưu văn hóa, tư tưởng có sự kế thừa, phát triển liên tục. Dòng Chúa cứu thế. Anh em cùng họ nhưng khác dòng. Dòng văn học hiện thực.

• dong riềng :

  nd. Cây trồng thân cỏ, lá to màu tím nhạt, củ giống củ riềng, chứa nhiều tinh bột, để ăn hay chế bột làm miến.

• dở:

  nIđgs. 1. Lật, mở ra: Dở sách.
  2. Bới móc, bày ra: Dở chuyện xưa.
  3. Nửa chừng, chưa dứt: Công việc dở cả. Dở ông dở thằng: không có địa vị, tư cách rõ ràng.
  4. Bận việc: Đang dở.
  IIt&p. Không ngon, xấu, vụng về: Dở cờ.hát dở. Món ăn dở.

• dở ẹt :

  nt&p. Hết sức dở. hát dở ẹt. Cũng nói Dở ẹc.

• dù :

  ngi&l. Nêu điều kiện không thuận, bất thường để nhấn mạnh điều nói đến vẫn xảy ra cả trong điều kiện đã nêu. Dù mưa to, vẫn đi. Rượu nhạt uống lắm cũng say, Lời khôn nói lắm dù hay cũng nhàm (c.d).

• du dương :

  ht. Êm ái, êm tai: Tiếng hát du dương.

• dùi :

  nId. Đồ dùng bằng thép mũi nhọn để chọc thủng.
  IIđg. Chọc cho thủng lỗ.
  IIId. Đồ bằng gỗ như cái gậy ngắn, vừa để gõ vào vật phát ra thành tiếng. Trách ai tham trống bỏ dùi (c.d). Dùi cui: đòn gỗ cụt, tròn lớn để đánh đập. Dùi đục: dùi của thợ mộc đánh vào cái chàng, cái đục. Dùi trống: dùi đánh trống. Dùi vồ: dùi giống như cái vồ nhỏ.

• dự phần :

  nđg. Tham gia một phần. Dự phần trong cuộc chia chát.

• dưa :

  nd. Quả sinh ở các loại cây leo, ăn được. Dưa bở: thứ dưa ruột ăn bở. Dưa chuột, dưa leo: thứ dưa mình nhỏ như con chuột, để ăn sống hoặc làm dưa. Dưa gang: Như Dưa bở. Dưa hấu: Dưa vỏ xanh, ruột đỏ hay vàng. Dưa hường: Dưa vỏ xanh, ruột hường. Dưa lê: dưa quả hơi tròn, khi chín vỏ màu trắng ngà hay vàng nhạt, thịt quả giòn, thơm, ngọt. Dưa tây: dưa quả tròn dẹt, thịt quả màu hồng phớt.

• dưỡng :

  nđg. Tạo điều kiện cho sinh sống, phát triển. Cha sinh mẹ dưỡng. Dưỡng thai. Dưỡng già.

• dương cực:

  hd. Đầu mạch điện phát ra dương điện.

• đà :

  np. Tiếng đã phát âm cho xuôi tai, thường dùng trong thơ. Dứt thôi lại nối, thấp đà lại cao (Đ. Th. Điểm).

• đa diện :

  hId. Khối có nhiều mặt đa giác. Đa diện đều.
  IIt. Có tính chất nhiều mặt. Sự phát triển đa diện.

• đài :

  nd. 1. Công trình xây dựng trên nền cao, không có mái, thường để kỷ niệm. Đài liệt sĩ. Đài kỷ niệm.
  2. Vị trí thường ở trên cao, có trang bị những khí cụ chuyên môn để thực hiện các công tác quan sát, nghiên cứu. Đài khí tượng. Đài quan sát.
  3. Đài phát thanh (nói tắt). Nghe đài. hát trên đài.
  4. Máy thu thanh. Mở đài nghe tin.

• đại lý :

  hd. Tổ chức thương nghiệp đại diện cho một công ty để đảm trách việc giao dịch và xử lý các việc. Đại lý phát hành sách báo. Công ty có đại lý ở khắp các tỉnh.

• đại mạch:

  hd. Cây cùng họ với lúa mì, hạt để chế rượu bia hay nuôi gia súc.

• đại phát:

  hdg. Phát đạt, giàu có mau.

• đài phát thanh:

  nd. Cơ quan làm công tác truyền phát lời nói và âm nhạc đi bằng sóng điện.

• đài truyền hình :

  nd. Cơ quan truyền phát đi hình ảnh có kèm âm thanh màu sắc, bằng sóng điện.

• đàn:

  nId. Nhạc khí có dây hay bàn phím. Đàn bầu. Đệm đàn pi-a-nô.IIđg. Làm cho đàn phát ra tiếng nhạc. Vừa đàn vừa hát.

• đàn:

  nd. 1. Nền đất đắp cao hoặc dài dựng lên để tế lễ. Lập đàn cầu siêu.
  2. Nơi phát biểu hay trình bày trước công chúng những vấn đề chính trị, văn chương v.v... Bước lên đàn diễn thuyết. Trên đàn ngôn luận của địa phương.

• đàn đáy:

  nd. Thứ đàn bốn dây, thùng chữ nhật, cổ dài, thường được đánh hòa với tiếng hát cô đầu.

• đàn địch :

  nd&đg. Đàn và địch. Nói chung về sự đàn hát. Đàn địch suốt đêm.

• đàn sến:

  nd. Đàn hai dây, thùng hình múi ghép tròn, cần dài, phím cao, thích hợp với những điệu nhạc vui, thường dùng trong các ban nhạc hát bội ở miền Nam.

• đáng đời:

  nt. Không có gì oan ức, dầu sự trừng phạt nặng nề. Hắn chết mới đáng đời.

• đảng sâm :

  hd. Cây bò hay leo, có nhựa mủ, hoa hình chuông màu vàng nhạt, rễ dùng làm thuốc.

• đanh :

  nt. 1. Cứng rắn, gây cảm giác rắn, chắc: Cau đanh hạt. Cói đanh cây, dai sợi. Giọng đanh lại, dằn từng tiếng một. Mặt đanh lại, lầm lầm.

• đánh bóng:

  nđg. 1. Làm cho láng, cho bóng. Đánh bóng đôi giày. 2. Tô cho có chỗ đậm nhạt để bức vẽ được nổi.

• đánh đập:

  nđg. Đánh để hành hạ, để trừng phạt. Đánh đập con cái.

• đánh nhịp:

  nđg. Làm rõ nhịp của một bản nhạc bằng những động tác đều đặn. hát và vỗ tay đánh nhịp.

• đánh rấm :

  nđg. Để phát tiếng kêu ở hậu môn.

• đào:

  nd. Diễn viên nữ trong các ngành sân khấu, điện ảnh. Gánh hát nhiều đào ít kép. Đào xi-nê.

• đạo đức học:

  hd. Khoa học nghiên cứu nội dung và quá trình phát triển của đạo đức.

• đào kép:

  nd. Tiếng chỉ chung những người diễn kịch, diễn tuồng. Tìm đào kép cho gánh hát.

• đạo ôn :

  hd. Bệnh hại lúa, do một loại nấm gây ra làm lá chết, thân thối đen, hạt bị bạc lép.

• đạp:

  nIđg. Lấy bàn chân giẫm mạnh xuống hoặc tống mạnh ra. Bực mình muốn đạp tiêu phòng mà ra (Ôn Nh. Hầu). Đạp lúa: giẫm lên lúa để cho hạt thóc rời ra.
  IId. Cái tống bằng chân: Tống cho nó một đạp.

• đạt:

  nđg. 1. Thông suốt, đến được. Đạt mục đích. Nguyện vọng chưa đạt.
  2. Thông báo cho biết. Truyền đạt.
  3. May mắn, gặp vận tốt. Phát đạt. Vận đạt.

• đắc địa:

  ht. Được đặt ở vị trí tốt để phát huy tác dụng mong muốn. Mồ chôn chỗ ấy đắc địa.

• đằm thắm :

  nt&p. Đậm đà, khó phai nhạt. Yêu nhau đằm thắm.

• đằng hắng:

  nđg. Phát ra tiếng trong cổ họng để chuẩn bị nói hoặc để làm hiệu. Cũng nói Dặng hắng.

• đất cát:

  nd.1. Đất có thành phần chủ yếu là những hạt như cát dễ đào xới, dễ thấm nước. Khoai lang ưa đất cát.
  2. Chỉ chung đất trồng trọt. Đất cát không được màu mỡ.

• đất nặng:

  nd. Đất chứa nhiều hạt sét, khó cày bừa.

• đất sét:

  nd. Đất gồm những hạt rất mịn, dính chặt nhau, không thấm nước, có thể dùng làm gạch, ngói, đồ gốm.

• đậu :

  nd. Cây nhỏ, có nhiều loại, quả dài chứa một dãy hạt, quả hay hạt dùng làm thức ăn.

• đậu:

  nđg. Giữ lại được kết quả tốt. Giống tốt, hạt nào cũng đậu. Cái thai không đậu. Thi đậu. Cầm lòng không đậu.

• đậu đen:

  nd. Đậu có vỏ hạt màu đen.

• đậu đỏ:

  nd. Đậu có vỏ hạt màu đỏ.

• đậu lào:

  nd. Bệnh sốt phát ban.

• đầu mối:

  nd.1. Nơi từ đó tỏa ra nhiều hướng đi, khâu chính chi phối các khâu khác. Đầu mối giao thông. Nắm đầu mối trong sản xuất.
  2. Cái từ đó phát ra các việc đưa đến sự kiện. Tìm ra đầu mối vụ án. Đầu mối của cuộc xung đột.
  3. Người làm nội ứng của tổ chức bí mật trong hàng ngũ đối phương. Bắt liên lạc với đầu mối.

• đậu nành:

  nd. Đậu có hạt trắng ngà, thường dùng làm tương, đậu phụ... Sữa đậu nành.

• đậu rồng:

  nd. Đậu quả có mặt cắt vuông, quả non và hạt để ăn.

• đậu tây:

  nd. Đậu hạt hình quả thận màu đỏ.

• đậu trắng:

  nd. Đậu có vỏ hạt màu trắng.

• đầu tư:

  hdg. Bỏ sức lực, vốn liếng, thời gian vào một công việc vi tin tưởng là kết quả tốt. Đầu tư nhiều trong việc phát triển ngành cơ khí.

• đầu từ:

  nd. Bộ phận để ghi, phát và xóa thông tin trên băng từ.

• đậu ván:

  nd. Đậu thân leo, hoa màu tím, quả và hạt to, giẹp.

• đậu xanh:

  nd. Đậu hạt nhỏ, có vỏ màu xanh lục.

• đấu xảo:

  hd. Triển lãm có phát thưởng.

• đẩy :

  nđg.1. Làm cho chuyển động theo một hướng. Đẩy cửa bước vào. Đẩy xe lùi lại.
  2. Làm cho xa ra, cho phát triển mạnh. Đẩy lui cuộc tiến công. Đẩy năng suất lên cao.

• đèn hiệu:

  nd. Bộ phận phát tín hiệu ánh sáng, phát ra các màu xanh, vàng, đỏ để điều phối lưu thông của các loại xe trên đường bộ, thường dùng ở các đô thị.

• đèn huỳnh quang:

  nd. Đèn gồm một ống thủy tinh dài thắp sáng do ánh sáng của một chất lân quang phát ra, khi được kích thích bằng tia tử ngoại. Cũng gọi đèn nê-ong.

• đề cương:

  hd. Bản ghi chủ yếu nội dung. Đề cương phát triển nông nghiệp. Đề cương của tác phẩm.

• đệm đàn:

  nđg. Hòa đàn cho ai hát. Tôi sẽ đệm đàn cho anh hát.

• đến :

  nIđg. Có mặt tại. Đến đình nào chúc đình nấy (tng). Thời cơ đã đến. Việc đến bất ngờ.
  IIgi. 1. Thẳng tới. Từ chỗ này đến chỗ kia. Nói chuyện đến khuya. Nói đến thế mà nó vẫn không nghe.
  2. Chỉ một kết quả hay hậu quả có thể đưa lại. Lo đến gầy người. Tức đến chết mất. Sướng đến phát điên.

• đền tội:

  nđg. Bị trừng phạt nặng tương xứng với tội ác quá lớn.

• đều :

  nIt. 1. Có số lượng, kích thước thành phần bằng nhau. Bông lúa to, hạt đều và chắc. Hai đội hòa hai đều.
  2. Có tốc độ, nhịp độ cường độ không thay đổi. Máy chạy đều. Quay thật đều tay. Giọng kể đều đều.
  IIp. Biểu thị sự đồng nhất về hoạt động, trạng thái, tính chất của nhiều đối tượng. Đến nhà mấy lần anh đều đi vắng. Tìm ở đâu cũng đều không thấy.

• đĩa :

  nd. 1. Đồ dùng, lòng cạn, miệng rông thường đựng thức ăn. Đèn chong trắng đĩa, lệ tràn thấm khăn (Ng. Du). Cũng nói Dĩa.
  2. Vật giống như cái đĩa. Đĩa hát. Ném đĩa: môn thể thao ném cái đĩa vành sắt.

• địa chất học:

  hd. Môn học nghiên cứu về thành phần cấu tạo, nguồn gốc và sự phát triển của Trái Đất.

• đĩa hát:

  nd. Đĩa nhựa được ghi âm thanh vào để phát lại.

• địa hạt:

  hd. 1. Phần đất trong một tỉnh. Địa hạt của tỉnh Gia Định.
  2. Phạm vi thuộc một ngành hoạt động. Địa hạt văn chương, chính trị.

• địa sinh:

  ht. Phát triển trong đất. Rễ là cơ quan địa sinh của cây.

• điếc :

  nt. 1. Không nghe được. Bị điếc từ nhỏ. Nói lắm, nghe điếc tai.
  2. Mất khả năng phát ra tiếng. Mỏ điếc. Lựu đạn điếc. Pháo bị điếc nhiều.
  3. Hư, khô quắt lại, không dùng được. Cau điếc, hồng điếc.

• điểm xạ:

  nđg. Bắn từng loạt một số phát liên tiếp trong một lần bóp cò (khi dùng súng tự động). Bắn điểm xạ ngắn, ba viên một.

• điện:

  dt. 1. Hình thức năng lượng biến ra nhiều hiện tượng như hút vào hoặc đẩy ra, phát ra ánh sáng hoặc sức nóng v.v... Máy phát điện. Đèn điện.
  2. Dòng điện. Bắt điện. Cúp điện.
  3. Điện báo. Gửi điện mừng.
  4. Điện thoại. Gọi điện.
  IIđg. Đánh điện báo. Tin tức khắp nơi điện về.

• điên tiết:

  nt. Giận dữ như muốn phát điên. Điên tiết lên, quất tháo ầm ĩ.

• điệp khúc:

  hd. Đoạn phải hát lại nhiều lần trong một bài hát; lời nói lăp đi lặp lại nhiều lần. Vẫn một điệp khúc ấy.

• điệu :

  nd.1. Dáng bộ. Nét buồn như cúc, điệu gầy như mai (Ng. Du). 2. Đặc điểm về hình thức của một hoạt động. Mỗi người có một điệu cảm, một lối nghĩ. Cuộc sống đều đều một điệu.
  3. Thể cách lề lối hát hay múa. hát sai điệu. Điệu múa quá khêu gợi.
  4. Đặc điểm phân biệt một lối hát hay múa với những lối khác. Điệu ca Huế. Điệu múa dân gian.

• đỏ hoe:

  nt. Đỏ nhạt nhưng tươi. Tóc đỏ hoe.

• đoàn lạp:

  hd. Chỉ loại đất có những hạt đất nhỏ kết hợp thành viên, làm cho đất thoáng, trồng trọt tốt.

• đọc:

  nđg.1. Trông vào chữ mà phát ra tiếng nói hoặc không phát ra tiếng nói. Đọc báo. Đọc kinh. Đọc sách.
  2. Tiếp nhận nội dung của một tập hợp ký hiệu. Đọc bản thiết kế.
  3. Hiểu thấu bằng cách nhìn vào những biểu hiện bề ngoài. Qua ánh mắt, đọc được nỗi lo thầm kín.

• đói khát:

  nt. Đói và khát, thèm muốn. Đói khát thông tin.

• đòn :

  nd.1. Hình thức đánh vào thân thể như một hình phạt. Thằng bé mới bị đòn. Đỡ đòn.
  2. Hình thức gây tổn thương, thiệt hại cho đối phương như trừng phạt. Đánh một đòn về kinh tế.

• đón nghe:

  nđg. Đón để nghe (đài phát thanh). Đón nghe tin tức.

• đồ :

  nd. Hình phạt thời phong kiến, đày đi làm khổ sai. Phải tôi đồ năm năm.

• đổ :

  nđg.1. Ngã nằm ngay xuống. Bão làm đổ cây cối. Tường đổ. Con trâu bị đổ trong vụ rét.
  2. Không còn đứng vững, không tồn tại được nữa. Nội các đổ. Bị lật đổ.
  3. Làm cho vật được chứa đựng ra khỏi vật đựng. Làm đổ mực. Đổ thóc vào bồ.
  4. Tạo vật rắn bằng cách cho chất dẻo hay chất nhão vào khuôn. Đổ móng xây tường. Đổ bánh đúc.
  5. Thoát hoặc làm cho thoát ra ngoài. Mồ hôi đổ như tắm. Đổ máu.
  6. Dồn nhiều về một chỗ. Sông đổ ra biển. Thác đổ.
  7. Quy cho người khác để giấu trách nhiệm của mình. Đổ tội. Đổ cho hoàn cảnh.
  8. Chuyển đột ngột sang trạng thái khác. Trời đổ tối. Đổ đốn.
  9. Trở về một phía từ một điểm làm mốc. Các tỉnh từ Phan Thiết đổ vào.
  10. Phát ra tiếng, nói về chuông trống. Chuông đổ. Đã đổ lung tung tiếng trống thành (Th. T. Thị).

• đổ hồi:

  nđg. Phát ra từng hồi. Trống đổ hồi.

• độc quyền:

  hd. Quyền một mình chiếm tất cả mọi việc. Đại lý độc quyền. Ngân hàng nhà nước giữ độc quyền phát hành giấy bạc.

• đồng bộ:

  ht. Cùng bộ, cùng chuyển động một lúc. Dao động đồng bộ. Máy điện đồng bộ. Sự phát triển đồng bộ và cân đối.

• động cỡn:

  nđg. Tình dục phát khởi. Thời kỳ động cỡn.

• đồng dao:

  hd. Câu hát trẻ con.

• đồng đại:

  nt. Có tính cách chỉ xét về một thời kỳ trong lịch sử phát triển của ngôn ngữ. Ngôn ngữ học đồng đại.

• động lực:

  hd.1. Sức chuyển động, sức phát động.
  2. Sức gây ra một việc gì, duyên do. Động lực nào thúc đẩy anh làm việc ấy?

• đồng minh:

  hd. Cùng đứng về một phía để phối hợp hành động vì mục đích chung. Phe đồng minh chống phát xít Đức, Ý, Nhật.

• động thái:

  hd. Biểu hiện biến đổi của một tình trạng theo sự phát triển, theo thời gian.

• đồng thanh:

  hdg. Cùng phát ra một tiếng, một ý. Đồng thanh nhất trí.

• đơn ca:

  hdg. hát một mình, trái với hợp ca. Đơn ca giọng nam.

• đơn tử diệp:

  hd. Loại cây mà hạt chỉ có một lá mềm, như cây lúa, cây cau v.v...

• đớt:

  nt. Không phát âm được một số âm do lưỡi cứng. Có tật nói đớt một số từ nhất định.

• đúm:

  nd. Nhiều người tập trung để hò hát vui chơi. hát đúm. Nói chuyện đúm.

• đường cát:

  nd. Đường ở dạng có hạt như cát.

• đường hướng:

  nd. Đường lối và phương hướng. Đường hướng phát triển nông nghiệp.

• đy-na-mô :

  pd. Máy phát điện một chiều, biến cơ năng thành điện năng.

• é :

  nd. Rau húng dổi, có hạt gọi là hột é.

• e hèm:

  nđg. Mô phỏng tiếng phát ra từ họng, để lên tiếng hay lấy giọng trước khi nói, đọc. Có tiếng e hèm từ ngoài cổng.

• eo éo:

  nd&p. Tiếng nói không to nhưng chát tai. Gọi nhau eo éo.

• êm:

  nt.1. Mềm, dịu gây cảm giác dễ chịu khi đụng chạm đến. Nệm êm. Áo ấm chăn êm.
  2. Nhẹ nhàng trong chuyển động. Xe chạy êm.
  3. Chỉ âm thanh nhẹ nhàng, nghe dễ chịu. Giọng hát rất êm tai.
  4. Yên ổn, không biến động, không có gì rắc rối, lôi thôi. Trời êm biển lặng. Trong ấm ngoài êm.

• ga:

  pd. 1. Khí đốt. Bếp ga.
  2. Hỗn hợp xăng và không khí trong máy nổ. Cho xe chạy hết ga.
  3. Khí hòa tan trong bia, nước giải khát. Bia có nhiều ga.

• gà lơ go:

  nd. Gà xuất phát từ giống ngoại nhập, to con, lông toàn trắng, đẻ nhiều trứng và trứng to.

• gà mờ:

  nt. 1. Nói về mắt trông không rõ, do bị tật. Mắt gà mờ.
  2. Chỉ người kém khả năng nhận xét, không phát hiện được cả những cái dễ thấy. Anh ấy gà mờ, giấy tờ giả như vậy mà không biết.

• gạch:

  nd. Khối đất nhuyễn đóng khung và nung chín, thường có màu đỏ nâu, dùng để xây, lát. Nhà gạch. Sân lát gạch. Màu gạch non: màu đỏ nhạt.

• gạch :

  nd. 1. Chất màu vàng ở đầu tôm, mai các loại cua. Tôm có gạch. Cháo gạch cua.
  2. Chất kết tủa màu nâu nhạt khi đun nước cua đồng giã để nấu canh.

• gan :

  nd. 1. Bộ phận của bộ máy tiêu hóa, chức năng chính là tiết mật. Buồng gan. Cháo tim gan (lợn).
  2. Gan của con người, biểu tượng của ý chí mạnh mẽ dám chịu đựng, dám đương đầu với nguy hiểm. Bé người mà to gan. Có gan chịu đòn. Nhát gan.

• gánh:

  nd. Đoàn hát. Gánh cải lương. Gánh hát bội.

• gạo :

  nd. 1. Nhân của hạt thóc đã xay, giã, dùng làm lương thực. Xay lúa giã gạo. Vo gạo nấu cơm.
  2. Bao phấn của hoa sen, hình hạt gạo. Gạo sen để ướp trà.
  3. Nang ấu trùng của sán, hình hạt gạo.Thịt lợn có gạo.

• gạo cội:

  nd. 1. Gạo tốt, còn nguyên hạt sau khi xay giã.
  2. Chỉ thành phần ưu tú trong một giới. Đó là những gạo cội trong giới trí thức.

• gáy:

  nđg. Chỉ một số loài chim và dế phát ra một chuỗi âm thanh cao thấp, nhịp nhàng. Gà gáy sáng. Dế gáy.

• gắm:

  nd. Cây hạt trần mọc ở rừng, thân leo, vỏ màu đen có sợi, dùng làm dây buộc thuyền bè.

• gằn:

  nđg. 1. Dùng hai tay lắc mạnh vật đựng để những hạt to tròn lăn dồn về một phía. Gằn gạo. Gằn đậu xanh.
  2. Dằn từng tiếng vì bực tức. Hỏi gằn từng tiếng. Chửi gằn một câu.

• gầm:

  nđg. 1. Nói về ác thú kêu, thét lớn. Voi rống cọp gầm.
  2. Phát ra tiếng kêu rền. Trời gầm.
  3. Như Gằm. Gầm mặt.

• gầm gừ:

  nđg. 1. Phát ra tiếng kêu giận dữ trong cổ họng. Hai con chó gầm gừ nhau.
  2. Như Gầm ghè.

• gần:

  nt. 1. Không xa. Lửa gần rơm lâu ngày cũng bén (tng). Gần đất xa trời: già lắm, kề sự chết.
  2. Sắp sửa. Gần ngày thi. Gần sáng.
  3. Thân thuộc. Bà con gần.
  4. Có nhiều điểm giống nhau. Phát âm gần với chuẩn. Hai quan điểm gần nhau.

• gây dựng:

  nđg. Tạo ra cơ sở để phát triển. Gây dựng phong trào.

• già:

  nIt. 1. Nhiều tuổi, lâu năm. An hưởng tuổi già. Già trước tuổi.
  2. Sản phẩm trồng trọt sau giai đoạn phát triển đầy đủ. Đậu đã già. Rau già, chỉ toàn xơ.
  3. Quá độ, quá mức thường. Già mười thước. Già nắng: phơi nhiều nắng. Già kén, kẹn hom: quá kén chọn lại hay gặp xấu.
  4. Có trình độ hơn hẳn mức bình thường. Già tay lái. Một thợ may già kinh nghiệm.
  IIp. Cứ lấn tới trong việc làm, tỏ ra không kiêng nể gì ai. Càng nhịn nó càng làm già.
  IIId. Người cao tuổi (có thể dùng để tự xưng một cách thân mật). Kính già yêu trẻ. Để già kể cho các cháu nghe.

• giạ :

  nd. Đơn vị dân gian để đong hạt rời ở miền Nam Việt Nam, bằng khoảng 35-40 lít. Một giạ lúa.

• giá biển:

  nd. Động vật ở biển, có cuống và hai nấp vỏ, trông tựa hạt đậu nảy mầm.

• già dặn:

  nt. Lớn tuổi và phát triển đầy đủ về các mặt. Già dặn.

• gia hình:

  hdg. Áp dụng hình phạt. Một là cứ phép gia hình (Ng. Du).

• già trái non hột:

  nth. Bên ngoài làm ra vẻ mạnh bạo, cứng rắn, nhưng thật sự non gan, nhút nhát.

• gia trọng:

  ht. Tăng nặng thêm. Hình phạt bị gia trọng. Trường hợp gia trọng.

• giai đoạn:

  hd. Khoảng thời gian. Giai đoạn kiến thiết. Giai đoạn phát triển.

• giải khát:

  hdg. Làm cho hết khát. Thức uống giải khát. Tiệm giải khát.

• giảm khinh:

  hdg. Giảm nhẹ bớt. Hình phạt giảm khinh. Trường hợp giảm khinh.

• giảm phát:

  hd. Sự giảm bớt số tiền giấy phát hành để tiền có giá trị hơn, trái với lạm phát.

• giàn :

  nd. 1. Vật bắc ngang bắc dọc để cho cây leo. Vườn xuân hoa nở đầy giàn (cd). Giàn hoa. Giàn nho.
  2. Gác trên bếp để đồ vật. Giàn bếp.
  3. Tre, cây hoặc sắt bắc lên để đứng mà xây cất.
  4. Ván đặt có tầng để đứng ngồi xem hát trông các rạp hát xưa. Coi hát thả giàn.

• giáo:

  nđg.1. hát giới thiệu trò diễn sắp trình bày trong sân khấu dân gian. Câu giáo trò.
  2. Nói gần nói xa về việc định làm để thăm dò phản ứng. Có gì thì cứ nói, làm gì phải giáo trước.

• giáo dục:

  hdg&d. Dạy dỗ để phát triển khả năng thể chất, trí thức và đạo lý. Giáo dục nghề nghiệp.

• giao duyên:

  hIđg. Trao đổi tình cảm giữa hai bên trai gái trong ngày hội truyền thống. Nam nữ hát giao duyên.
  IId. Điệu ca Huế, lời ca theo thể thơ bảy chữ, có điệp khúc. Điệu lý giao duyên.

• giáo đầu:

  nđg. Mở đầu biểu diễn (thường nói về tuồng hát bội). Giáo đầu mấy câu rồi đánh nhau.

• giảo hình:

  hd. Hình phạt thắt cổ tội nhân.

• giao thoa:

  hdg. Hiện tượng phát sinh do sự gặp nhau của hai chuyển động rung đều. Giao thoa ánh sáng. Giao thoa âm ba

• giận dỗi:

  nđg. Giận và biểu lộ bằng thái độ lạnh nhạt.

• gieo:

  nđg.1. Ném hạt xuống. Gieo giống. Gieo mạ.
  2. Để cho thân mình rơi xuống. Gieo mình xuống sông tự tử.
  3. Buông, làm cho rơi vào khoảng không. Chuông chùa gieo từng tiếng. Gieo một tiếng thở dài.
  4. Làm cho cái xấu, cái hại lan truyền ra. Gieo tai vạ. Gieo hoang mang.

• giễu:

  nđg. Đùa cợt cho vui hay để chế nhạo. Tánh hay giễu. Bị giễu là nhát gan.

• giọng :

  nd.1. Độ cao thấp, mạnh yếu của lời nói, tiếng hát. Giọng ồm ồm. Luyện giọng.
  2. Cách phát âm riêng của một địa phương. Bắt chước giọng Nam Bộ. Nói giọng Huế.
  3. Cách dùng ngôn ngữ biểu thị tình cảm, thái độ nhất định. Nói giọng dịu dàng âu yếm. Lên giọng kẻ cả.

• giọt :

  nd.1. Lượng rất nhỏ chất lỏng, có dạng hạt. Giọt mưa. Giọt sương. Giọt nước mắt. Nhỏ giọt.
  2. Chỗ các giọt mưa từ mái nhà rơi xuống. Nắng ra đến giọt thềm. Giọt tranh.
  3. Vật hình dài buông rũ từ trên xuống. Khăn quấn bỏ giọt ra sau lưng. Gốc đa có nhiều giọt rễ phụ.

• giơ cao đánh sẽ:

  nđg. Hăm dọa nhiều nhưng trừng phạt rất nhẹ.

• góc:

  nd. 1. Khoảng không gian nằm phía trong hai cạnh tiếp giáp. Kê tủ vào góc phòng. Góc vườn. Góc phố.
  2. Phần của mặt phẳng giới hạn bởi hai nửa đường thẳng cùng xuất phát từ một điểm. Các góc trong hình tam giác.
  3. Phần có hình góc và thường là một phần tư của một vật. Ăn hết một góc bánh chưng.

• góc nhị diện:

  nd. Hình tạo thành bởi hai nửa mặt phẳng cùng xuất phát từ một đường thẳng.

• gỗ dác:

  nd. Phần gỗ non của cây ở ngoài lõi, màu nhạt hơn lỏi.

• gương sen:

  nd. Đế hoa hình phễu chứa các hạt sen.

• hạch tâm:

  hd. Hạt nhân nguyên tử.

• hãm:

  nđg.1. Làm cho giảm bớt hay ngưng vận động. Hãm máy. Hãm cho hoa nở đúng vào Tết.
  2. hát ca trù khẩn khoản mời khách uống rượu. Ả đào ngâm câu hãm. Hãm mừng tiệc thọ. Hãm mời uống rượu.
  3. Cho nước sôi vào trà hay dược liệu và giữ hơi nóng một lúc để lấy nước cột đặc hay để chiết lấy hoạt chất. Hãm một ấm trà.

• hàng :

  nd.1. Dãy đường dài. Sắp hàng. Hàng chục: Con số hàng chục. Hàng chữ: dòng chữ.
  2. Hạng, bậc, bọn, nhóm, phe. Chẳng trang đài các cũng hàng trâm anh (N. Đ. Chiểu). Hàng chú bác. Ngang hàng.
  3. Tập thể người cùng ở một vùng. Hàng phố. Hàng xã.
  4. Hàng hóa bày thành dãy để bán. Hàng thịt nguýt hàng cá (tng).
  5. Tiệm, chỗ bày hàng hóa để bán. Hàng lụa. Hàng giải khát. Hàng hoa.
  6. Hàng hóa. Hàng nhập cảng. Hàng xuất cảng.
  7. Đồ tơ lụa trái với đồ vải. Áo hàng, quần hàng.
  8. Chỉ số nhiều không xác định. Hàng chồng sách tham khảo. Đợi hàng ngày. Đông đến hàng vạn.

• hành khúc:

  hd. Khúc nhạc bài hát hòa theo nhịp đi đều bước.

• hạnh nhân:

  hd. Hạt của quả hạnh, dùng để ăn và để làm thuốc. Bánh hạnh nhân.

• hành phạt:

  nđg. Phạt, trị tội.

• hành tinh:

  hd. Thiên thể không tự phát ra ánh sáng, quay quanh mặt trời hay một ngôi sao. Trái Đất là một hành tinh của Mặt Trời.

• hào hùng:

  ht. Mạnh mẽ, sôi nổi. Tiếng hát hào hùng. Lời thơ hào hùng.

• hát ả đào:

  nđg. hát cô đầu.

• hát bắc:

  nđg.x. hát khách.

• hát bóng:

  nđg. Như Chiếu bóng. Đi coi hát bóng.

• hát bộ:

  nđg.x. hát bội.

• hát bội:

  nd. Lối hát cổ truyền dân tộc, giọng hát và điệu bộ đều có ý nghĩa tượng trưng, kịch bản gọi là tuồng, viết theo thể văn cổ, thường lấy đề tài trong lịch sử để đề cao trung hiếu tiết nghĩa. Cũng gọi hát tuồng.

• hát cách:

  nd. Điệu hát chèo nhịp độ khoan thai, nghiêm chỉnh, để giáo đầu hay giới thiệu.

• hát chèo:

  nd. Lối hát ở miền Bắc có tính cách như hát tuồng nhưng làn điệu bắt nguồn từ dân ca.

• hát cô đầu :

  nd. Lối hát của các cô đầu khi tiếp khách đến nghe. Cuối đời Hồ có người ca nhi họ Đào lập mưu, giết nhiều binh sĩ nhà Minh; sau nàng chết, dân làng lập đền thờ và gọi thôn nàng là thôn Ả Đào. Vì thế mà có danh từ hát ả đào, rồi thành hát cô đầu.

• hạt cơ bản:

  nd. Phần tử vật chất cực nhỏ, bé hơn hạt nhân nguyên tử, như điện tử, neutron, proton.

• hát dạo:

  nd.1. hát một đoạn ngắn để ướm thử hay tự giới thiệu trước khi biểu diễn.
  2. hát rong.

• hát dặm:

  nd. Lối hát dân gian ở Nghệ Tĩnh, nhịp điệu dồn dập, lời là thơ năm chữ.

• hát dậm:

  nd. Lối hát dân gian ở Nam Hà (Hà Nam Ninh), có khi kèm theo điệu bộ.

• hạt dẻ:

  nt. Nâu sẫm giống như màu vỏ hạt dẻ. Áo màu hạt dẻ.

• hát đúm:

  nd. Lối hát họp đông trai gái đối đáp nhau vào dịp du xuân, ở đồng bằng Bắc Bộ.

• hạt é:

  nd. Hạt của cây húng dổi, ngâm vào nước vỏ hóa nhầy, dùng pha nước giải khát. Cũng nói Hột é.

• hát ghẹo:

  nd. Lối hát đối đáp giữa trai và gái ở Bắc Bộ, làn điệu phong phú.

• hát hỏng:

  nđg. hát nói chung. hát hỏng suốt ngày.

• hát khách:

  nd. Lối hát tuồng có tính cách vui, hoạt động dồn dập, bi hùng theo nội dung lời thơ cổ.

• hát khách tẩu mã:

  nd. Lối hát lấy giọng điệu dồn dập khi đuổi theo quân giặc.

• hạt kín:

  nd. Ngành thực vật gồm những cây có hạt nằm kín trong quả, như đậu, cam.

• hát lượn:

  nd. Điệu hát trữ tình đối đáp giữa nam và nữ ở nông thôn.

• hát nam:

  nd. Điệu hát bội, phổ thơ lục bát hay song thất lục bát lời toàn nôm. hát Nam chia ra hai lối: hát Nam Ai với giọng buồn như khi trong nước nguy biến, lúc chia tay; hát Nam Xuân với giọng nhẹ nhàng, có phần vui, như khi dạo chơi trong vườn, trên đường về nhà của thí sinh vừa thi đỗ.

• hát nhà trò:

  . Lối hát mà cô đầu vừa hát vừa giúp đàn ông giải trí. Cũng gọi hát cô đầu.

• hát nói:

  nd. Thể ca trù kết hợp cả ngâm, hát và nói, bài hát nói thường 11 câu, từng cặp vần trắc và vần bằng liên tiếp, mỗi câu mấy chữ cũng được, ngoại trừ câu chót chỉ sáu chữ. Có thể thêm ở trước hay sau bài một hay hai cặp thơ lục bát, gọi là mưỡu đầu hay mưỡu hậu.

• hát quan họ:

  . Lối hát đông người cả nam lẫn nữ trong những buổi hội, ngày lễ ở vùng Bắc Ninh, hát vừa đối giọng vừa đối lời.

• hát ru:

  nd. Điệu hát dân gian êm ái để ru cho trẻ ngủ, đồng thời tỏ tình cảm, tâm sự một cách nhẹ nhàng. Cũng nói hát ru con.

• hát tẩu mã:

  nd. Điệu hát bội hát khi lên ngựa và lên roi cho ngựa chạy.

• hạt trần:

  nd. Ngành thực vật gồm những cây hạt lộ ra ngoài, không nằm trong quả như cây thông, cây tuế,...

• hát tuồng:

  nd.x.hát bội.

• hát ví:

  nd. Lối hát đối đáp , trữ tình đối đáp giữa trai và gái trong lao động. hát ví đò đưa.

• hát xẩm:

  nd. Lối hát của người mù đi hát dạo thường có đệm đàn, phách.

• hát xiếc:

  pd. Như Xiếc, xiệc. Cũng nói hát xiệc.

• hát xoan:

  nd. Lối hát dân gian ở Vĩnh Phú, làn điệu phong phú, có đệm trống phách, đôi khi có điệu bộ minh họa.

• hát xướng:

  nđg. Ca hát.

• hay:

  nIp. Thường, năng. Xấu hay làm tốt, dốt hay nói chữ (tng).
  IIt&p.1. Giỏi, tốt. Trăm hay không bằng tay quen (tng). hát hay.
  2. Biết, hiểu rõ. Học chẳng hay, cày chẳng biết (tng).
  3. Đem lại sự tốt lành, có dáng dễ gây thiện cảm. Tin hay bay xa (tng). Con bé trông rất hay.
  IIIl. Hoặc là. Hững hờ nào biết rằng nàng hay ta (Nh. Đ. Mai).

• hắng giọng:

  nđg. Phát ra tiếng ngắn trong cổ để lấy giọng trước khi nói hay để làm hiệu.

• hấm hứ:

  nđg. Phát ra những tiếng giọng mũi để tỏ sự bực dọc, không bằng lòng.

• hèn :

  nt.1. Đê tiện, khiếp nhược. Hắn đã tỏ ra hèn khi trả thù bằng cách ấy.
  2. Thấp kém, nhỏ mọn. Hạt mưa sá nghĩ phận hèn (Ng. Du).

• hề :

  nd. Vai pha trò, vai giễu trong tuồng hát, trong gánh xiếc. Tớ chẳng như ai, vẻ mặt hề (T.T. Xương).

• hề gậy:

  nd. Vai hề trong chèo cổ, tay cầm gậy vừa múa vừa hát.

• hề mồi:

  nd. Vai hề trong chèo cổ, tay cầm mồi lửa vừa múa vừa hát.

• hì:

  np. Chỉ tiếng cười phát ra từ mũi vì thích thú bất ngờ. Cười hì.

• hí khúc:

  hd. Chỉ chung các loại kịch hát như tuồng, chèo, cải lương. Nghệ thuật hí khúc.

• hí trường:

  hd. Rạp hát, nơi xảy ra những cuộc vui buồn như trong rạp hát. Tạo hóa gây chi cuộc hí trường (Th. Quan).

• hiểm tượng:

  hd. Hình ảnh gợi ra về một tai họa lớn. Hiểm tượng chiến tranh hạt nhân.

• hiện đại:

  ht.1. Thuộc về thời đại ngày nay. Văn học hiện đại.
  2. Có áp dụng những phát minh, những thành tựu của khoa học và kỹ thuật ngày nay. Công nghiệp hiện đại. Thiết bị hiện đại.

• hiệu lệnh:

  hd. Mệnh lệnh được phát ra bằng một hình thức cụ thể quy định. Hiệu lệnh của trọng tài.

• hiệu thính viên:

  hd. Người làm nghề nghe và phát tín hiệu vô tuyến điện.

• hiệu triệu:

  hId. Lời kêu gọi quan trọng về một việc làm cấp bách cần đông đảo quần chúng thực hiện. Ra hiệu triệu.
  IIđg. Phát hiệu triệu. Hiệu triệu nhân dân khởi nghĩa.

• hiệu ứng:

  hd. Hiệu nghiệm được trông thấy, được phát ra. Hiệu ứng khúc xạ. Hiệu ứng nhiệt điện.

• hình :

  nd.1. Phép trừng phạt người có tội. Cứ phép gia hình.
  2. Việc trừng trị người phạm tội về trật tự xã hội. Luật hình. Tòa án hình.

• hình cụ:

  hd. Những đồ dùng để xử phạt, tra tấn.

• hò :

  nId.1. Một điệu dân ca khi lao động có đoàn, nhiều người phụ họa. Hò mái đẩy, hò mái nhì: điệu hò khi chèo đò. Hò giã gạo: điệu hò khi giã gạo.
  2. Một trong năm âm của nhạc Việt Nam.
  IIđg. hát lên câu hò. Hò một câu. Hò đối đáp.

• hoa :

  nd.1. Cơ quan sinh sản hữu tính của cây hạt kín, thường có màu sắc và hương thơm. Hoa bưởi. Cười tươi như hoa.
  2. Cây trồng để lấy hoa làm cảnh. Vườn hoa.
  3. Vật có hình giống bông hoa. Hoa tuyết. Hoa đèn. Pháo hoa.
  4. Dạng chữ đặc biệt to hơn chữ thường, dùng ở đầu câu và đầu danh từ riêng.

• hỏa canh:

  hdg. Trồng trọt theo lối đốt rẫy, gieo hạt.

• họa chăng:

  np. May ra, nếu có chăng nữa. Hắn ít đi xem hát, họa chăng là khi nào có ai mời mọc lắm.

• hoa cúc:

  nd. Bệnh do một loại nấm gây nên làm cho hạt lúa sùi ra thành một khối màu rêu.

• hóa thạch:

  hdn.đg. Di tích hóa đá của cổ sinh vật. Phát hiện một số hóa thạch động vật cổ.

• hoàng đàn:

  hd. Cây hạt trần, mọc ở núi cao, gỗ quý dùng làm đồ đạc.

• hoàng thổ:

  hd. Đất màu vàng, hạt mịn, bở, xốp, dễ thấm nước.

• hoạnh phát:

  hdg. Phát đạt một cách không chính đáng.

• hoe :

  nIt. Có màu đỏ hay vàng nhạt, nhưng tươi và ánh lên. Khoé mắt đỏ hoe. Nắng vàng hoe.
  IIđg. Phát ra ánh sáng vàng nhạt. Trời lại hoe nắng ấm.

• hom:

  nd.1. Đoạn thân cây để giâm thành cây mới. Hom dâu.
  2. Lông cứng ở đầu hạt thóc. Thóc có hom.
  3. Xương cá rất nhỏ, xương dâm. Mắc hom cá.
  4. Bộ phận có hình nón thủng ở chóp để đậy miệng lờ, miệng đó. Cái hom giỏ.

• hồ bi:

  nd. Cây to ở rừng, cùng họ với gụ, thân đôi khi có những ụ to, gỗ màu đỏ nhạt.

• hồ thủy:

  ht. Có màu xanh nhạt như màu nước hồ. Chiếc khăn màu hồ thủy.

• hồi :

  nd. Cây to, quả gồm tám múi khô cứng xếp thành hình sao, mỗi múi chứa một hạt, có mùi thơm, dùng làm gia vị hay cất lấy tinh dầu.

• hồn nhiên:

  ht. Tự bản tính phát ra, tự nhiên. Tính hồn nhiên như trẻ thơ.

• hồng:

  nt. Màu đỏ hay đỏ nhạt và tươi. Cờ hồng. Lửa hồng. Má hồng.

• hột :

  nd.1. Hạt. Hột gạo. Mưa nặng hột.
  2. Trứng. Hột gà. Hột vịt.

• hú :

  nđg.1. Phát ra tiếng kêu để làm hiệu gọi nhau. Tiếng hú vang dội trong rừng.2. Phát ra tiếng to dài, giống như tiếng hú. Gió hú từng hồi. Còi hú đổi ca.

• huấn từ:

  hd. Lời phát biểu có tính chất chỉ bảo, dặn dò của cấp trên trong buổi khai mạc một hội nghị của cấp dưới.

• huê tình:

  hd. Quan hệ trai gái lẳng lơ, ngoài khuôn phép. hát huê tình.

• húng dổi:

  nd. Rau có hạt gọi là hạt é, dùng pha nước giải khát.

• húng lìu:

  nd. Bột gia vị chế biến bằng hạt é, hạt quế, hồi.

• huyết dụ:

  hd. Cây nhỏ, lá dài màu đỏ thẫm, quả hình cầu chứa một hạt, dùng làm thuốc. Áo dài màu huyết dụ.

• huyết thanh:

  hd.1. Chất dịch màu vàng nhạt, gạn từ máu đọng.
  2. Dung dịch có thể thay thế máu.

• huỳnh quang:

  hd. Sự phát sáng của chất khí và chất lỏng khi bị kích thích bằng ánh sáng thích ứng.

• hự :

  nđg. Phát ra tiếng kêu ngắn và nặng từ cổ họng. Hự lên một tiếng rồi ngất đi.

• hưng thịnh:

  ht. Thịnh vượng, phát đạt.

• hướng:

  nd.1. Một trong những phía của không gian. Hướng mặt trời mọc. Hướng tây bắc.
  2. Đường nhắm về một phía nhất định. Gió đổi hướng. Hướng đi. Phát triển đúng hướng.

• hướng dương:

  hd. Cây thân cỏ thuộc họ cúc, cụm hoa hình cầu rất to, hướng về mặt trời, trồng lấy hạt để ăn hoặc ép dầu.

• hươu vàng:

  nd. Hươu quý hiếm có ở Tây Nguyên, Đồng Nai, Bà Rịa, lông ngắn mềm, màu vàng hung hay màu hạt dẻ sáng, đẻ mỗi năm một lứa, mỗi lứa một con. Cũng gọi hươu đầm lầy, hươu lợn.

• ì ạch:

  np. Vẻ khó nhọc, nặng nề trong vận động, hoạt động. Xe bò ì ạch lên dốc. Phát triển ì ạch.

• ì ầm:

  nđg. Phát ra tiếng động trầm kéo dài, từ xa đưa lại. Súng nổ ì ầm. Sóng biển ì ầm suốt đêm.

• ka-ra-ô-kên:

  hd. Chỗ giải trí bằng cách tập hát theo những băng đã thu sẵn nhiều bài hát.

• kẹ :

  nd.1. Như ông ba bị, để nhát trẻ con. Ý hà! Ông Kẹ!
  2. Người hung dữ, đáng sợ. Mấy ông kẹ ở thôn quê.

• kẹ :

  nt. Chỉ quả, hạt không có thịt, rỗng. Thóc kẹ. Quả mít kẹ.

• keng :

  nd. Tiếng do kim loại phát ra khi có vật cứng chạm vào. Đồng xu rơi cái keng.

• kéo :

  nđg.1. Làm di chuyển bằng tác động của lực qua môt điểm nối. Trâu kéo cày.
  2. Cùng di chuyển theo một hướng. Bà con kéo đến thăm hỏi. Mây kéo đầy trời.
  3. Tụ họp thành nhóm, bè đảng. Kéo bè kéo cánh.
  4. Làm cho hoạt động hay di chuyển đến vị trí cần thiết bằng cách kéo. Kéo bễ thổi lò. Kéo vó. Kéo cờ trắng xin hàng.
  5. Làm cho phát ra tiếng nhạc hay tiếng báo hiệu bằng động tác kéo hay giống như kéo. Kéo đàn nhị. Kéo chuông nhà thờ. Kéo còi báo động.
  6. Làm thành vật hình dây, hình sợi. Kéo sợi. Kéo nhẫn vàng.
  7. Trải ra trên không gian hay thời gian, liên tục. Vết thương kéo da non. Pháo sáng kéo thành một vệt dài. Kéo dài cuộc họp.
  8. Tác đông làm cho lên cao hay hạ thấp. Kéo năng suất lên. Kéo giá món hàng xuống.
  9. Bù vào chỗ thiếu sót, yếu kém. Lấy cần cù kéo khả năng. May ra còn kéo được vốn.

• kép:

  nd.1. Diễn viên nam trong hát bội, cải lương.
  2. Người làm nghề đệm đàn cho hát văn, hát ả đào.
  3. Tình nhân nam. Đi với kép suốt ngày.

• kê :

  nd. Thứ ngũ cốc, hạt nhỏ như cát, màu vàng. Chè kê.

• kế hoạch:

  hd. Những điều vạch ra với những mục tiêu, phương tiện, cách thức để đạt được trong thời gian nhất định. Kế hoạch phát triển kinh tế.

• kế hoạch hóa:

  hdg. Làm cho phát triển theo kế hoạch. Kế hoạch hóa nền kinh tế.

• kênh truyền hình:

  nd. Dải tần số dùng để phát các chương trình truyền hình.

• kết án:

  nđg. Định tội và tuyên bố hình phạt. Bị kết án tù chung thân.

• kết cấu đất:

  nd. Trạng thái các hạt đất gắn với nhau thành viên với hình dạng, kích thước khác nhau.

• kết dính:

  nđg. Sự hút lẫn nhau giữa các hạt của một chất rắn hay chất lỏng, làm cho các hạt ấy kết thành môt vật thể.

• kêu :

  nđg.1. Phát ra tiếng. Chim kêu. Cánh cửa kêu cót két.
  2. Lên tiếng la hét. Kêu cứu. Kêu thất thanh.
  3. Than vãn. Kêu khổ. Người mua kêu đắt.
  4. Cầu xin, khiếu nại. Kêu oan. Làm đơn kêu với chính quyền.
  5. Gọi người khác đến với mình. Kêu con về ăn cơm.
  6. Gọi bằng. Anh kêu ông ấy bằng bác.

• khải ca:

  hd. Khải hoàn ca. hát bài khải ca.

• khải hoàn ca:

  hd. Bài hát mừng toàn thắng trở về.

• khai phát :

  hdg. Mở mang, phát triển. Nền kỹ nghẹ chưa khai phát.

• khai thác:

  hdg. 1. Thu lấy những nguồn lợi sẵn có trong thiên nhiên. Khai thác lâm sản.
  2. Phát hiện và sử dụng những cái có ích còn ẩn giấu hoặc chưa được tận dụng. Khai thác khả năng tạo từ rất phong phú của tiếng Việt.
  3. Tra hỏi để tìm biết những bí mật của đối phương. Khai thác một tù binh.

• khao khát:

  nđg. Thèm muốn gắt gao. Khao khát tìm tòi, học hỏi.

• khảo nghiệm:

  hdg. Xem xét và đánh giá qua ứng dụng, thử thách trong thực tế. Khảo nghiệm một phát minh.

• khát :

  nđg. 1. Thấy cần uống nước. Uống cho đã khát. Khát khô cả cổ.
  2. Quá thiếu nên rất mong muốn. Khát tình thương. Khát tin tức.

• khát khao:

  nđg. Như Khao khát. Khát khao đã thỏa tấm lòng lâu nay (Ng. Du).

• khát máu:

  nt. Ham sự giết chóc, thích gây đổ máu. Bọn khát máu.

• khát vọng:

  nd. Ao ước gắt gao. Hắn có nhiều khát vọng.

• khí sinh:

  ht. Chỉ tính phát triển trong không khí của một bộ phận của sinh vật. Rễ ký sinh.

• khiếm thực:

  hd. Tên vị thuốc đông y chế biến từ thân, rễ, hạt của cây cỏ súng.

• khiếp nhược:

  ht. Vì quá sợ mà trở nên yếu đuối, hèn nhát. Bị đe dọa, hắn đã khiếp nhược van xin.

• khó nghe:

  nIt. Chỉ cách nói có lối phát âm, cách dùng từ ngữ mình không quen. Giọng nói địa phương của chị ấy khó nghe quá.
  IIp. Lời nói khiếm nhã, không gây được thiện cảm. Bạn bè với nhau mà nói khó nghe quá.

• khoa học xã hội:

  nd. Tên gọi chung các khoa học nghiên cứu những quy luật hình thành, hoạt động và phát triển của xã hội và con người, như chính trị học, sử học, văn học, kinh tế học, luật học, ngôn ngữ học v.v...

• khoả tử:

  hd. Hạt trần.

• khoai tây:

  nd. Cây cùng họ với cà, củ tròn, vỏ màu vàng nhạt, dùng để ăn.

• khoán :

  nd. 1. Giấy tờ giao ước làm bằng cho một gía trị. Chứng khoán.
  2. Tiền phạt phải nộp cho làng khi làm điều gì trái với lẹ làng ngày xưa.
  3. Giấy bán con vào cửa Phật cửa Thánh cho dễ nuôi theo mê tín.

• khoang nhạc:

  nd. Chỗ ngồi ở trước và thấp hơn sân khấu của dàn nhạc đệm cho kịch hát, kịch múa.

• khổ :

  nd. 1. Nét nhịp điệu được tổ chức theo yêu cầu riêng để đệm cho một điệu hát. Khổ trống. Khổ phách.
  2. Đoạn ngắn được chia ra trong một bài hát nói. Bài hát nói thường gồm ba khổ.

• khổ dịch:

  hd. Việc làm cực khổ vì bị hình phạt. Như Khổ sai.

• khổ hình:

  hd. Hình phạt nặng, bắt phải chịu nhiều khổ nhục. Những khổ hình thời Trung Cổ.

• khổ sai:

  hd. Hình phạt phải làm việc nặng nhọc. Bị án khổ sai.

• khối u:

  nd. Khối nổi lên do nhiều tế bào phát triển không bình thường. Cắt bỏ khối u. Khối u ác tính.

• khởi nguyên:

  hd. Chỗ bắt đầu, lúc phát sinh. Khởi nguyên của loài người.

• khởi phát:

  hdg. Bắt đầu phát ra. Bệnh vừa khởi phát.

• khúc :

  nd. 1. Phần có độ dài nhất định được tách ra hay coi như tách ra khỏi một vật thể. Khúc gỗ. Khúc đê mới đắp. Sông có khúc, người có lúc (t.ng).
  2. Bài thơ, bài hát hay bài nhạc ngắn. hát khúc Khải hoàn. Khúc tình ca.

• khủng khỉnh:

  nt. 1. Không vừa ý nhau, không hòa thuận. Vợ chồng khủng khỉnh với nhau mấy năm nay.
  2. Do tính kiêu ngạo, lạnh nhạt, không hòa hợp được với những người chung quanh. Hắn sống khủng khỉnh với mọi người.

• khuyến khích:

  hdg. 1. Làm cho phấn khởi, tin tưởng mà cố gắng hơn. Giải khuyến khích.
  2. Tạo điều kiện thuận lợi để phát triển mạnh hơn. Khuyến khích nghề nuôi ong.

• kịch hát:

  nd. Loại kịch dùng lời hát với các làn điệu nhất định để trình bày nội dung vở kịch. Chèo ở Bắc Bộ và cải lương ở Nam Bộ là những loại kịch hát.

• kịch phát:

  hdg. Phát ra thình lình và mạnh mẽ. Bệnh kịch phát.

• kịch trường:

  hd. Nơi diễn kịch, rạp hát.

• kiểm dịch:

  nđg. Xem xét để phát hiện và ngăn chặn bệnh dịch. Kiểm dịch thực vật (để ngăn ngừa sâu bệnh của cây trồng).

• kiểm soát:

  nđg. Xem xét để phát hiện, ngăn chặn những gì trái với quy định. Kiểm soát hàng hóa. Kiểm soát giấy tờ.

• kiến:

  nd. Tên gọi chung các loài bọ cánh màng, lưng eo, cánh không phát triển, sống thành đàn. Kiến tha lâu cũng đầy tổ. Người đông như kiến.

• kiến gió:

  nd. Kiến rất nhỏ màu đỏ nhạt.

• kim:

  nt. Chỉ giọng hát trong. Giọng nữ cao thuộc giọng kim.

• kim cải:

  nd. Cây kim và hạt cải, chỉ duyên vợ chồng khăng khít với nhau như nam châm hút cây kim, hổ phách hút hạt cải. Phải duyên kim cải cùng nhau (Ng. Du).

• kim giao:

  hd. Cây to thuộc nhóm hạt trần, gỗ mịn có vân đẹp, dùng làm đồ mỹ nghệ.

• kìm hãm:

  nđg. Giữ lại, không cho vận động, phát triển. Kìm hãm sự phát triển.

• kim hỏa:

  nd. Bộ phận nỏ đập hạt nổ phát hỏa của loại súng hỏa mai hay các loại súng bộ binh thô sơ.

• kinh kịch:

  hd. Kịch hát dân tộc của Trung Hoa, xuất hiện ở Bắc Kinh khoảng giữa thế kỷ XVIII.

• kinh tế:

  hd. 1. Tổng thể những quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của một hình thái xã hội nhất định. Kinh tế phong kiến. Kinh tế tư bản chủ nghĩa.
  2. Tổng thể những hoạt động của con người để thỏa mãn các nhu cầu vật chất. Phát triển kinh tế.

• kinh tế:

  ht.1. Có liên hệ đến lợi ích vật chất. Dùng đòn bẫy kinh tế để phát triển sản xuất.
  2. Có hiệu quả cao, ít tốn kém. Cách làm ăn không được kinh tế.

• kỷ nguyên:

  hd. Thời kỳ lịch sử đánh dấu bằng một sự kiện trọng đại có ý nghĩa quyết định trong sự phát triển của xã hội hay của một ngành hoạt động. Kỷ nguyên độc lập tự do của một nước cựu thuộc địa.

• kỹ nữ:

  Người con gái làm nghề mua vui cho khách như múa hát đàn ca, nghề ca kỹ.

• kỹ thuật:

  hd. 1. Chỉ chung các phương thức để phục vụ sản xuất và đời sống trong xã hội. Trang bị kỹ thuật. Phát triển kỹ thuật.
  2. Phương thức hoạt động trong một hoạt đọng ngành nghề. Kỹ thuật quân sự. Kỹ thuật cấy trồng. Kỹ thuật bóng đá.

• là :

  nIđg. 1. Trực tiếp cho biết tên gọi, nghề nghiệp, thuộc tính, bản chất của người, vật, hiện tượng. Người đang hát là Xuân Hoa. Anh này là công nhân. Vàng là kim loại quý.
  2. Chỉ quan hệ tương đương về giá trị. Một với một là hai. Im lặng là vàng.
  IIl. 1. Cho biết nội dung của điều vừa nói. Cứ tưởng là anh ấy gặp rủi ro. Ai cũng khen là giỏi. Chị ấy nói là đang bận.
  2. Chỉ kết quả của điều kiện vừa nêu. Đã nói là làm. Nói động đến là tự ái. Học xong là chạy ra sân bóng.
  IIItr. 1. Làm cho lời nói có vẻ tự nhiên hay có vẻ ý kiến chủ quan của người nói. Chẳng khác nhau là mấy. Tôi thấy là chưa vững lắm.
  2. Kết hợp với từ lặp lại liền sau để nhấn mạnh về sự khẳng định hay về mức độ. Rét ơi là rét. Trông nó hiền hiền là. Bà là bà bảo thật.

• lá mầm:

  nd. Lá của cây mầm trong hạt.

• la-de:

  pd. Dụng cụ phát sóng điện từ đơn sắc dựa vào bức xạ cảm ứng. Tia la-de.

• lạc điệu:

  nt&p. 1. Sai chệch ra khỏi điệu của bài hát. hát lạc điệu.
  2. Không phù hợp với hoàn cảnh, với không khí chung. Câu nói đùa lạc điệu.

• lạc giọng:

  np. hát sai giọng, sai điệu. hát lạc giọng.

• lại:

  nIđg. 1. Đi đến chỗ người ở gần hay trong một phạm vi rất gần. Hôm nào rảnh lại tôi chơi. Lại đây tôi hỏi.
  2. Đi ngược chiều với chiều vừa đi. Đi đi lại lại trong phòng. Ngoài đường kẻ qua người lại.
  3. Di chuyển theo hướng ngược với hướng ban đầu hay theo hướng tập trung ở một nơi. Quay lại chỗ khi nãy. Xe cộ dồn cả lại. Buộc lại với nhau.
  4. Chỉ sự thu hẹp, thu nhỏ lại của một hoạt động, quá trình hay sự vật. Co rúm lại. Người quắt lại.
  5. Chỉ tính chất ngược lại của quá trình hay hoạt động trước đó. Trả lại không nhận. Chống lại.
  6. Chỉ sự lặp lại một họat động. Làm lại bài văn. Nhắc lại để quên. Buộc lại hàng sau xe cho chắc hơn.
  7. Chỉ sự lặp đi lặp lại nhiều lần một hành động. Nhắc đi nhắc lại. Đài cứ phát lại bài hát ấy.
  8. Kìm lại, không cho mở rộng, không cho phát triển. Giữ lại. Ngưng lại ngay, không nói như thế.
  9. Chỉ sự trở về trạng thái cũ. Cây cối lại xanh tươi.
  IIp.1. Biểu thị sự tái diễn hay tiếp nối của một hoạt động, một hiện tượng. Trời lại rét. Nó lại biến đâu rồi.
  2. Biểu thị tính chất trái với lẽ thường của hoạt động, hiện tượng. Hôm nay lại ngủ muộn. Ai lại thế.
  3. Biểu thị sự đối phó. Cãi không lại hắn. Một mình làm không lại mấy miệng ăn.

• lạm phát:

  hdg. Phát hành số lượng tiền giấy vượt quá mức nhu cầu lưu thông hàng hóa, làm cho đồng tiền mất giá.

• làn điệu:

  nd. Lối hát dân ca có nhịp điệu riêng, được lặp lại trong nhiều khúc hát. Các làn điệu của dân ca quan họ.

• làn sóng:

  nd. 1. Sóng xô nối tiếp nhau tạo thành lớp có bề mặt, uốn lượn. Tóc uốn kiểu làn sóng. Làn sóng đấu tranh.
  2. Dải tần số quy định cho bước sóng vô tuyến điện. Phát trên làn sóng ngắn.

• làn thảm:

  nd. Điệu hát giọng rất buồn thảm trong chèo.

• lãnh :

  nđg. 1. Nhận lấy cái được giao, phát cho. Lãnh thưởng. Lãnh nhiệm vụ mới.
  2. Vâng theo, nghe theo. Lãnh lịnh. Lãnh ý. Cũng nói Lĩnh.

• lãnh cung:

  hd. Nơi trong cung cấm để giam cầm các vương phi bị vua trừng phạt.

• lạnh nhạt:

  ht. Lãnh đạm và lạnh lẽo. Thái độ lạnh nhạt.

• lão :

  nId. 1. Người già khoảng 70 tuổi trở lên. Ông lão. Bà lão. Sống lâu lên lão làng (t.ng).
  2. Chỉ người đàn ông thuộc hạng già hay đứng tuổi. Lão thầy bói. Lão chủ keo kiệt.
  IIt.1. Già, hết sức phát triển. Cây dừa lão.
  2. Thêm trước danh từ chỉ người để chỉ người có nhiều kinh nghiệm chuyên môn, đáng kính trọng. Lão nghệ nhân. Lão danh y.

• lát:

  nd. 1. Miếng mỏng được thái hay cắt ra. Lát bánh. Sắn thái lát phơi khô.
  2. Nhát. Lát dao. Lát cuốc.

• lạt :

  nt.x.Nhạt.

• lạt lẽo:

  nt. Nhạt nhẽo.

• lắng đọng:

  nđg. 1. Lắng dần xuống và đọng lại. Cửa sông lắng đọng nhiều phù sa.
  2. Được giữ lại trong chiều sâu tình cảm. Câu hát lắng đọng vào lòng người.

• lặng im:

  nt. Không phát ra tiếng nói hay tiếng động nào cả. Lặng im suy nghĩ.

• lặng như tờ:

  nt. Không một tiếng động, không một động đậy. Bốn bề lặng như tờ chỉ nghe tiếng lách tách của em bé cắn hạt dưa. Cũng nói Lặng ngắt như tờ.

• lăng trì:

  hdg. Hình phạt thời xưa xẻo từng miếng thịt của tội nhân. Bị xử lăng trì.

• lắp bắp:

  nđg. Mấp máy phát ra những tiếng rời rạc không nên lời. Hắn lắp bắp điều gì không rõ.

• lắt phắt:

  nt. Chỉ mưa hạt nhỏ và thưa. Mưa lắt phắt không sợ ướt mình.

• lâm râm:

  nt. 1. Mưa nhỏ hạt, nhẹ, kéo dài. Mưa lâm râm ướt nhằm lá hẹ, Em thương người có mẹ không cha (c.d).
  2. Đau âm ỉ kéo dài. Đau bụng lâm râm.
  3.Nói nhỏ khi khấn vái. Lâm râm khấn vái.

• lấm tấm:

  nt. Có nhiều hạt, nhiều chấm nhỏ và đều. Trán lấm tấm mồ hôi. Đầu lấm tấm bạc.

• lâm thâm:

  nt. Mưa rất nhỏ hạt kéo dài. Trời mưa lâm thâm như rây bụi.

• lân :

  nd. Nguyên chất hóa học rất dễ cháy và ở trong tối thì phát ra ánh sáng. Phân lân.

• lần :

  nđg. 1. Sờ nắn từng cái một. Tay lần tràng hạt. Lần túi tìm chiếc chìa khóa.
  2. Dò dẫm để tìm. Sờ soạng lần lối đi. Không lần ra đầu mối. Kẻ ăn không hết người lần không ra (t.ng).

• lân quang:

  hd. Ánh sáng giống như của chất lân phát ra. Đom đóm có lân quang.

• lấp lánh:

  nt. Lóng lánh sáng. Sao lấp lánh. Những hạt sương lấp lánh.

• lất phất:

  nIt. Bay lật qua lật lại nhẹ nhàng khi có gió. Tà áo lụa lất phất. Mái tóc lất phất trong gió.
  IIp. Chỉ những hạt nhỏ, nhẹ, như bay theo gió. Mưa rơi lất phất.

• lấy giọng:

  nđg. Cất giọng hay thử giọng theo tiếng đàn để chuẩn bị hát.

• lầy nhầy:

  nt. Ướt bẩn và dính nhớt nhát. Mũi dãi lầy nhầy.

• lây rây:

  nt&p. Chỉ mưa nhỏ hạt như rắc bụi. Trời mưa phùn lây rây.

• lép:

  nt.1. Phát triển không đầy đủ, không chắc. Đậu lép. Lúa lép.
  2. Giẹp, không căn bởi không có gì bên trong. Bụng lép. Túi lép.
  3. Thua sút. Chịu lép một bề. Lép vế.
  4. Hỏng, không nổ. Nhặt pháo lép.

• lệch :

  nt&p.1. Bị nghiêng, bị chệch về một phía. Đường kẻ lệch. Đội mũ lệch.
  2. Không cân hai bên, không ngang bằng nhau. Đội đũa lệch. Tủ kê lệch.
  3. Không đúng, sai chỗ đến, sai phương hướng. Hiểu lệch. Phát triển lệch.

• lên:

  nIđg. 1. Di chuyển đến một vị trí cao hơn hay được coi là cao hơn. Lên dốc. Lên chùa. Lên đường. Lên gác.
  2. Chuyển đến một vị trí ở phía trước. Lên hàng đầu. Học sinh lên bảng.
  3. Tăng số lượng hay đạt một mức, một cấp cao hơn. Hàng lên giá. Nước sông lên to. Lên lương lên chức. Cháu được lên lớp năm.
  4. Đạt một mức tuổi, nói về trẻ con dưới 10 tuổi. Năm nay cháu lên mấy?
  5. Phát triển đến lúc hình thành và hiện ra bên ngoài. Lúa lên đòng. Lên mụn nhọt.
  6. Làm cho hình thành hay có thể hoạt động. Lên kế hoạch. Lên dây cót. Lên đạn.
  IIp.1. Biểu thị sự hướng lên của một hoạt động. Lửa bốc lên. Đứng lên. Nói lên. La lên.
  2. Biểu thị hướng của một hoạt động từ ít đến nhiều, từ không đến có. Tăng lên. Lớn lên. Mặt đỏ bừng lên. Phát điên lên.
  IIgi. Chỉ tác động ở mặt trên của vật gì. Treo lên tường. Đặt lọ lên bàn. Giẫm lên cỏ.
  IIItr. Biểu thị ý thúc gịuc, động viên người khác trong một hành động. Nhanh lên! Tiến lên!

• lên tiếng:

  nđg. 1. Cất tiếng nói. Kêu mãi mànó không lên tiếng.
  2. Phát biểu ý kiến để tỏ thái độ. Lên tiếng ủng hộ người đề xướng.

• li ti:

  nt. Nhỏ như những chấm, những hạt vụn. Chữ viết li ti. Cũng nói Lí tí.

• lịch sử:

  hId. 1. Quá trình phát sinh, phát triển của một sự kiện, sự vật. Lịch sử Việt Nam. Lịch sử tiếng Việt. Lịch sử nghề gốm.
  2. Khoa học nghiên cứu về quá trình phát triển của xã hội loài người nói chung hay của một quốc gia, một dân tộc.
  IIt. Thuộc về lịch sử, có ý nghĩa quan trọng trong lịch sử. Nhân vật lịch sử. Sứ mạng lịch sử.

• lĩnh xướng:

  hdg. hát đơn ca một câu, một đoạn trước hay sau phần hát của tập thể trong tốp ca, đồng ca, hợp xướng.

• líu:

  nt. Lưỡi bị thụt vào không phát thành tiếng vì sợ, vì mệt. Lưỡi líu lại không nói được. Sợ líu lưỡi.

• loa :

  nId. Dụng cụ hình phểu làm cho âm thanh to hơn và đi xa hơn. Nghe loa phát tin.
  IIđg. Truyền tin bằng loa cho mọi ngwòi cùng biết. Loa thông báo cho đồng bào trong ấp.
  IIIt. Có hình loe ra như cái loa. Bát loa.

• loại :

  nđg.1. Tách bỏ ra những cái xấu, những cái không dùng được. Loại những hạt thóc lép. Giấy loại.
  2. Đưa ra khỏi cuộc thi đấu vì đã bị thua. Đấu vòng loại trước khi vào bán kết. Bị loại khỏi vòng chiến.

• lòe :

  nđg1. Phát sáng đột ngột và tỏa sáng ra mạnh mẽ. Chốc chốc chớp lại lòe lên.
  2. Làm choáng mắt về cái mình có để lừa. Làm ra vẻ sang trọng để lòe người.

• lóe :

  nđg. 1. Phát sáng đột ngột rồi vụt tắt. Tia chớp lóe lên.
  2. Hiện ra đột ngột như một tia sáng. Một ý nghĩ lóe lên. Lóe lên niềm hy vọng.

• lõng:

  nd. Thuyền nhỏ chuyên phục vụ khách làng chơi ngày xưa. Hay hát, hay chơi, hay nghề xuống lõng (T. T. Xương).

• lót:

  nIđg. 1. Đặt thêm một miếng vào phía trong hay ở dưới một vật. Áo lót. Rế lót nồi. Lót tã cho trẻ.
  2. Lát, trải. Lót đường. Lót gạch nền nhà.
  3. Đệm vào giữa các âm một vài tiếng. Điệu hát có nhiều tiếng lót. Tên nữ thường lót tiếng thị.
  4. Ém sẵn quân. Lót quân.
  5. Đút lót. Tính bài lót đó luồn đây (Ng. Du). IId.1. Lần vải phía trong một số loại áo. Vải làm lót áo khoác.
  2. Tã. May lót.

• lô :

  pd. Chỗ ngồi sang trọng trong rạp hát lớn.

• lô-gích biện chứng:

  nd. Học thuyết lô-gích của chủ nghĩa duy vật biện chứng khoa học về các quy luật phát triển của thế giới khách quan và của nhận thức, và về các hình thức phản ánh sự phát triển đó vào trong tư duy.

• lỗi :

  nId. Chỗ sai sót do không làm đúng theo quy định hay không theo lẽ phải. Bài còn nhiều lỗi chính tả. Biết mình có lỗi với gia đình.
  IIt. Có chỗ sai trong việc làm, trong ứng xử. hát lỗi nhịp. Lỗi hẹn.

• lốp :

  nt. Có thân cao lá dài nhưng hạt lép. Lúa lốp.

• lơ :

  pd. Hóa chất hòa tan trong nước có màu xanh nhạt để nhúng quần áo trắng vào cho màu đẹp ra. Áo hồ lơ.

• lời :

  nd.1. Chuỗi tiếng phát ra mang nội dung trọn vẹn nhất định. Xin nói vài lời. Mượn bút thay lời.
  2. Nội dung lời nói. Vâng lời cha mẹ. Nhạc và lời của bài hát. Nói lời thì giữ lấy lời.

• lợi thế:

  hd. Thế có lợi hơn người khác. Phát huy lợi thế có sẵn.

• lời vàng tiếng ngọc:

  nd. Lời ngợi khen, đánh giá quý hóa đối với người phát biểu. Lời vàng tiếng ngọc của bạn bè cổ vũ động viên.

• lợm:

  nt. Có cảm giác kinh tởm, buồn nôn. Thối phát lợm.

• lớn :

  nIt.1. Có kích thước, số lượng quy mô, giá trị hơn mức bình thường hay vượt hẳn những cái khác. Thành phố lớn. Sai lầm lớn.
  2. Chỉ âm thanh mạnh vang xa hơn bình thường. Tiếng nổ lớn. Nói lớn tiếng.
  3. Chỉ người, sinh vật đã phát triển đầy đủ. Người lớn.
  4. Có chức vụ cao trong xã hội phong kiến. Quan lớn. Cụ lớn.
  IIđg. Phát triển, tăng lên về hình vóc. Thằng bé đang tuổi lớn. Đàn gà lớn nhanh như thổi. Cây không lớn được.

• lợn cợn:

  nt. Chỉ chất lỏng có lẫn những hạt hay cặn nhỏ làm cho không trong, không tinh khiết. Nước sông lợn cợn phù sa.

• lợn gạo:

  nd. Lợn bị bệnh sán, thịt có nang của sán lốm đốm trắng như những hạt gạo.

• lớn mạnh:

  nđg. Trở nên to, mạnh hơn, phát triển. Lực lượng hòa bình không ngừng lớn mạnh.

• lợt lạt:

  nt.x.Nhợt nhạt.

• lúa mạch:

  nd. Cây lương thực trồng chủ yếu ở các nước vùng ôn đới, hạt đã nảy mầm, dùng chế rượu bia.

• lúa trời:

  nd. Lúa dại mọc tự nhiên ở các ruộng hay đất trống bỏ hoang, hạt rất nhỏ.

• luật hình sự:

  nd. Luật của nhà nước quy định các tội phạm và hình phạt đối với người phạm tội.

• lục lạc:

  nd. Chuông nhỏ đeo thành chuỗi, khi rung phát ra tiếng. Lục lạc ngựa.

• lui :

  nđg. 1. Di chuyển ngược lại, về chỗ xuất phát. Lui quân. Đánh lui đợt tiến công.
  2. Giảm để trở lại trạng thái bình thường. Cơn sốt đã lui. Lui bớt cơn giận.
  3. Lùi. Công việc phải để lui vài ngày.

• luyến :

  nđg. Chuyển liên tục từ âm của một nốt nhạc này sang âm của một nốt nhạc khác khi hát hay khi đàn. Kỹ thuật luyến. Dấu luyến.

• luyện :

  nđg. 1. Nhồi trộn kỹ cho thật dẻo và nhuyễn. Luyện vôi cát và xi-măng để đổ trần nhà.
  2. Tập đi tập lại nhiều lần để nâng cao kỹ năng. Luyện võ. Luyện giọng hát.

• lừ lừ:

  nt&p. 1. Chỉ cái nhìn thẳng vào, tỏ vẻ bực tức, không thiện cảm. Mắt hắn cứ lừ lừ trông phát sợ. Lừ lừ nhìn vẻ khó chịu.
  2. Chỉ dáng điệu lầm lì, chậm chạp. Nó lừ lừ bước vào nhà. Dòng nước lừ lừ trôi.

• lửa :

  nd. 1. Ánh sáng và nhiệt phát ra từ vật cháy. Châm lửa. Lửa rực trời.2. Trạng thái tinh thần, tình cảm sôi sục, mạnh mẽ. Lửa giận. Lửa lòng.

• lứa:

  nd. 1. Một loạt các sinh vật sinh ra và phát triển trong cùng một thời gian, một thời kỳ. Lứa lợn hơn một chục con. Gà đẻ được mấy lứa trứng. Cây ấy đã ra hai lứa hoa. Rau chưa đến lứa.
  2. Lớp người cùng một số tuổi với nhau. Bạn trang lứa. Lứa tuổi hai mươi.

• lựa:

  nđg. 1. Chọn lấy những cái đúng với yêu cầu. Lựa hạt giống.
  2. Chọn cho đúng cách, đúng cái để đạt yêu cầu tốt nhất. Lựa lời khuyên giải. Lựa chiều gió cho thuyền đi.

• lược :

  nđg. 1. Bớt đi những chi tiết để chỉ giữ lại cái chính, cái cần nhất. Lược bớt những chỗ rườm rà. Lược ghi các ý kiến được phát biểu.

• lưỡi gà:

  nd. Phần mỏng như cái lưới lắp trong kèn, sáo để khi thổi phát ra âm thanh.

• lượm:

  nId. Lượng bông lúa vừa nằm trong bàn tay. Lượm lúa trĩu hạt.
  IIđg. Gom bông lúa, bó lại thành lượm.

• lượn :

  nd. Lối hát đối đáp của trai và gái dân tộc Tày. hát lượn.

• lượng tử:

  hd. Lượng hữu hạn và nhỏ nhất của năng lượng mà hệ vĩ mô có thể hấp thụ hay phát ra.

• lựu :

  nd. Cây nhỏ có lá cánh nhỏ, hoa nở đỏ như lửa, trái lớn đầy hạt, chín thì vàng đỏ, mọng nước, ăn được. Cũng gọi Thạch lựu.

• lưu chiểu:

  hdg. Giữ lại theo quy định một số bản của mỗi tác phẩm văn hóa, văn học, nghệ thuật..., đã phát hành. Sách nộp lưu chiểu trước khi phát hành.

• lý :

  nd. Điệu hát dân gian, ngắn, gọn, tính nhạc phong phú, chịu nhiều ảnh hưởng của nhạc đàn. Lý ngựa ô. hát lý.

• mã đề:

  hd. Cây thân cỏ, lá hình móng ngựa, hoa nhỏ, quả nứt ngang, hạt dùng làm thuốc.

• mã tiền:

  hd. Cây ở rừng hoa trắng, quả tròn, hạt giẹp như nút áo, dùng làm thuốc.

• ma-nhê-tô:

  pd. Máy phát điện một chiều cỡ nhỏ, dùng nam châm vĩnh cửu.

• mạch :

  nd. 1. Đường máu chảy trong người.
  2. Sự đập nhảy của đường máu trong người. Bắt mạch. Chẩn mạch.
  3. Đường nước ngầm dưới đất. Mạch nước. Đào giếng đúng mạch.
  4. Đường vữa giữa các viên gạch xây. Mạch vữa.
  5. Đường tạo thành khi cưa. Lưỡi cưa bị mắc trong mạch.
  6. Hệ thống ý được phát triển liên tục thành chuỗi, thành dòng. Mạch văn. Dứt mạch suy nghĩ.
  7. Đường nối liên tiếp của khoáng chất. Mạch than. Mạch quặng.
  8. Hệ thống các thiết bị điện được nối với nhau bằng những dây dẫn để dòng điện có thể đi qua. Đóng mạch điện. Ngắt mạch. 9. Một thôi dài. Ngủ một mạch đến sáng.

• mạch nha:

  hd.1. Hạt lúa mạch đã nảy mầm dùng để chế rượu bia.
  2. Kẹo làm bằng nếp và các loại tinh bột, dùng men trong mầm thóc để làm cho ngọt.

• man di:

  hd. Tên gọi chung các dân tộc ít người, chậm phát triển, với ý kiến khinh thị, theo quan điểm phân biệt chủng tộc thời phong kiến.

• mãn tính:

  ht. Chỉ bệnh có tính chất kéo dài và phát triển chậm. Viêm gan mãn tính.

• mạnh :

  nt. 1. Vượt trội hơn về sức lực, tiềm lực. Đội bóng mạnh. Mạnh vì gạo, bạo vì tiền (tng).
  2. Hơn hẳn các mặt khác về tác dụng. Mặt mạnh. Phát huy điểm mạnh, khắc phục các điểm yếu.
  3. Có cường độ, mức độ lớn hơn. Rượu mạnh. Gió mạnh. Dòng điện mạnh.
  4. Dứt khoát, không e dè, ngần ngại. Bước mạnh chân. Mạnh miệng. Mạnh tay.
  5. Không đau yếu. Đau mới mạnh. Gia đình vẫn mạnh.

• mao quản:

  hd.1. Mạch máu nhỏ như sợi tóc, nối động mạch với tĩnh mạch. Tắc mao quản.
  2. Kẻ hở nhỏ li ti giữa các hạt đất. Nước mưa ngấm xuống đất theo các mao quản.

• mau:

  nt&p. 1. Có thời gian ngắn hơn bình thường. Mau khô. Mau lớn. Mau con.
  2. Có tốc độ, nhịp độ trên mức bình thường. Chạy mau.
  3. Có khoảng cách ngắn hơn bình thường. Lược mau (lược dày). Mưa mau hạt.

• máu chó:

  nd. Cây to, cành mọc thẳng, nhựa đỏ như máu chó, hạt dùng làm thuốc.

• máu thịt:

  nd. 1. Chỉ mối quan hệ gắn bó thân thiết. Gắn bó máu thịt với quê hương.
  2. Phần tình cảm sâu sắc nhát. Lời thề nguyền đã thấm sâu vào máu thịt.

• mày :

  nd. 1. Lá bắc ở hoa, các cây như ngô, lúa, về sau tồn tại dưới dạng hai vảy nhỏ ở gốc hạt. Làm cho sạch mày ngô.
  2. Vảy của ốc.

• máy :

  nId. Vật được chế tạo gồm nhiều bộ phận phức tạp, tinh vi, để thực hiện hàng loạt một công việc chuyên môn. Máy phát điện. Xuồng gắn máy. Làm việc như cái máy.
  IIt. Được làm bằng máy. Gạo máy. Nước máy.
  IIIđg. May bằng máy may. Máy quần áo.

• máy bộ đàm:

  nd. Máy thu phát bằng vô tuyến điện, mang theo người.

• máy điện:

  nd. Chỉ chung các máy phát điện và động cơ điện.

• máy ghi âm:

  nd. Máy ghi và phát lại âm thanh.

• máy ghi âm từ:

  nd. Thiết bị để ghi vào băng từ những hình ảnh và âm thanh để sau đó phát lại.

• máy gia tốc:

  nd. Máy để làm tăng tốc độ các hạt mang điện.

• máy hát:

  nd. Máy quay dĩa hát.

• máy quay đĩa:

  nd. Máy quay đĩa ghi âm để phát những âm thanh được ghi vào đĩa. Cũng gọi Máy hát.

• mẳn:

  nd. Hạt vụn, rất nhỏ. Tấm mẳn.

• mặn :

  nt. 1.Có vị của muối. Nước mặn. Kiêng ăn mặn.
  2. Chỉ thức ăn có vị mặn trên mức bình thường. Canh mặn khó ăn. Đời cha ăn mặn, đời con khát nước.
  3. Chỉ ăn uống có thịt cá, dùng thức ăn có nguồn gốc động vật, trái với ăn chay. Tiệc mặn. Ăn mặn nói ngay còn hơn ăn chay nói dối (tng).
  4. Tha thiết, đậm đà. Nghĩa mặn tình nồng.

• mầm:

  nd. Bộ phận mới lú ra từ hạt hay củ để về sau lớn lên thành cây. Thóc nảy mầm. Mầm hy vọng.

• mầm mống:

  nd. Cái mới chớm nở, mới phát sinh. Mầm mống của sự chia rẽ.

• mận:

  nd. Thứ cây ăn quả cùng họ với đào, quả có vỏ màu đỏ hay lục nhạt, vị chua chua ngọt ngọt.

• mất :

  nIđg. 1. Không còn có nữa. Mất của. Mất nước. Mất một cánh tay. Mất niềm tin. Mất sức.
  2. Dùng hết bao nhiêu thời gian, công sức, của tiền. Phải mất một tuần lễ mới xong. Tiền ăn mỗi ngày mất mấy nghìn.
  3. Chết (hàm ý tiếc thương). Bố mẹ mất sớm.
  IItr. 1. Tỏ ý tiếc về điều không hay. Quên khuấy đi mất. Nhanh lên, kẻo muộn mất.
  2. Nhấn mạnh về mức độ cao của tình cảm. Tức phát điên lên mất. Vui quá đi mất.

• mâu thuẫn:

  hId. 1. Sự xung đột, chống chọi nhau. Mâu thuẫn giữa các nước đế quốc.
  2. Trái ngược, không nhất quán. Luận điểm của tác giả có nhiều mâu thuẫn.
  3. Sự phát triển của hai mặt bên trong sự vật làm cho sự vật biến đổi, phát triển. Sự thống nhất của mâu thuẫn.
  IIđg. Xung đột, chống chọi nhau. Hai bên mâu thuẫn nhau gay gắt.

• mẩy:

  nt. To và chắc hạt. Lúa mẩy hạt trĩu nặng.

• méo:

  nt. 1. Không còn hình dáng tròn trịa cân đối. Nồi tròn úp vung méo (chỉ tình trạng không phù hợp với nhau). Bóp méo sự thật.
  2. Chỉ âm thanh bị biến đổi do dụng cụ phát tiếng. Băng ghi lại bị méo tiếng.

• mét :

  nt. Chỉ nước da nhợt nhạt, như không còn máu. Mặt mét xanh.

• mề :

  nd. Dạ dày của các loài chim ăn hạt. Mề gà.

• mỉa mai:

  nđg. 1. Nói mỉa một cách chua chát làm cho khó chịu. Giọng mỉa mai. Nụ cười mỉa mai.
  2. Trái ngược với điều người ta nghĩ một cách trớ trêu đáng buồn. Thật là mỉa mai khi kẻ giết người lại lên tiếng bảo vệ nhân quyền.

• mõ :

  nd. 1. Nhạc khí gõ làm bằng tre gỗ,lòng rỗng, dùng để điểm nhịp, đệm nhịp hay để báo hiệu, phát hiệu lệnh. Gõ mõ. Đánh mõ báo động.
  2. Người chuyên đánh mõ rao việc làng thời trước. Thằng mõ.

• móc:

  nd. Sương đọng thành hạt lớn trên cành cây, ngọn cỏ. Hạt móc.

• mọc :

  nđg. 1. Nhô lên và tiếp tục lớn, cao lên. Mọc răng sữa. Trăng mọc. Tre già măng mọc (tng).
  2. Được tạo ra và tiếp tục phát triển. Nhà mới mọc lên san sát.

• mọt :

  nId. Bọ cánh cứng chuyên đục tre, gỗ, hạt ngũ cốc khô. Đêm thức nằm nghe mọt nghiểu gỗ.
  IIt. Bị mọt đục. Ngô mọt. Tấm phản mọt.

• mộ táng:

  hd. Khu mồ mả từ thời xưa. Phát hiện một khu mộ táng cổ.

• mô tê:

  nđ. Nhấn mạnh ý của một phụ từ phủ định. Không hiểu mô tê gì cả. Chẳng biết mô tê gì cũng phát biểu.

• môi trường:

  hd. Toàn bộ những điều kiện tự nhiên và xã hội trong đó một con người hay sinh vật tồn tại và phát triển. Thích nghi với môi trường mới. Lớn lên trong một môi trường thuận lợi.

• mộng:

  nd. Mầm mới lú ra ở hạt. Hạt giống ủ đã nảy mộng.

• mộng:

  nd. Xơ ở kết mạc, lan dần che đồng tử, thường có hình như mộng hạt thóc. Đau mắt có mộng.

• mông muội:

  ht.1. Thuộc về giai đoạn hình thành và phát triển đầu tiên của xã hội nguyên thủy. Thời kỳ mông muội.
  2. Ngu dại, tối tăm. Đầu óc mông muội.

• một:

  nIs . 1. Số đầu các số đếm. Một vốn bốn lời.
  2. Tháng mười một âm lịch. Tháng một.
  3. Lần lượt từng đơn vị. Vào từng người một. Bắn hai phát một. Ăn ít một.
  4.Toàn khối không chia cắt. Nước Việt Nam là một. Một đời phấn đấu, hy sinh.
  IIt.1. Độc nhất. Con một.
  2. Dùng cho một người. Giường một.

• một lá mầm:

  nd. Lớp thực vật gồm những cây mà hạt chỉ có một lá mầm, như lúa, cau. Cũng gọi Đơn tử diệp.

• một mặt... một mặt:

  np. Chỉ sự đồng thời của hai hành động bổ sung cho nhau. Một mặt phảt triển sản xuất, một mặt cải thiện đời sống.

• mỡ :

  nd. Cây to mọc ở rừng, gỗ nhẹ màu vàng nhạt, thường dùng trong xây dựng và công nghiệp gỗ dán.

• mỡ gà:

  nd. Chỉ màu vàng nhạt như màu mỡ của gà. Lụa mỡ gà.

• mơ màng:

  nđg.1. Thấy phảng phất, không rõ ràng, trong tình trạng mơ ngủ hay giống như mơ ngủ. Vừa chợp mắt, mơ màng nghe tiếng hát. Mơ màng thấy có người vào nhà.
  2. Say mê theo đuổi những hình ảnh xa xôi, xa lìa thực tại. Mơ màng nhớ lại kỷ niệm xưa.
  3. Luôn luôn nghĩ tới, tưởng tượng điều mình mong ước. Đừng mơ màng điều đó nữa.

• mờ nhạt:

  nt. Không rõ nét, không gây được ấn tượng gì. Ánh trăng mờ nhạt. Lối miêu tả nhân vật còn mờ nhạt.

• mới mẻ:

  nt. Khác hẳn với những gì trước đó. Một phát hiện mới mẻ.

• mới phải:

  np. Nhấn mạnh ý kiến đang phát biểu. Anh đừng đi mới phải.

• mớm :

  nđg.1. Cho con ăn bằng cách chuyển thức ăn trực tiếp từ miệng mẹ sang miệng con. Mớm cơm cho con. Chim mớm mồi.
  2. Gợi cho những ý, những lời để cứ thế mà nói. Mớm lời cho bạn phát biểu.

• mù tạt:

  pd. Thứ cây họ cải, hoa vàng, hạt dùng để chế thứ gia vị gọi là hạt cải.

• mù u:

  nd. Giống cấy lớn, lá dài, hoa to màu trắng, quả tròn, hạt có thể ép lấy dầu để thắp hay làm thuốc.

• múa:

  nIđg. Làm những động tác mềm mại, nhịp nhàng nối tiếp nhau để biểu hiện tư tưởng, tình cảm hay rèn luyện thân thể. Vừa hát vừa múa. Múa kiếm.
  IId. Loại hình nghệ thuật dùng động tác múa làm phương tiện biểu hiện tư tưởng, tình cảm. Diễn viên múa. Điệu múa dân tộc.

• mùi :

  nt. Chỉ đàn hát có kỹ thuật, có tình cảm thấm sâu vào lòng người. Ca vọng cổ rất mùi. Tiếng đàn mùi quá.

• múi:

  nd.1. Phần của quả, có màng bọc riêng rẽ, chứa hạt. Múi cam.
  2. Phần có hình dáng giống như múi quả ở bắp thịt và một số vật. Bắp tay nổi múi. Múi đèn xếp.

• mũi dãi:

  nd. Nước mũi và nước dãi. Mũi dãi nhớt nhát.

• muốn:

  nđg.1. Cảm thấy có sự đòi hỏi về tâm lý, tình cảm hay sinh lý làm một việc gì hay có được cái gì. Khao khát muốn hiểu biết. Ốm chẳng muốn ăn. Chưa muốn vợ.
  2. Có dấu hiệu sắp có biến đổi sang một trạng thái khác. Trời lại muốn mưa. Chiếc thuyền tròng trành muốn lật.

• mưa bay:

  nd. Mưa hạt rất nhỏ như hạt bụi bay lất phất.

• mưa bóng mây:

  nd. Mưa ngắn và thưa hạt do một đám mây nhỏ đưa đến. Cũng nói Mưa mây.

• mưa bụi:

  nd. Mưa hạt rất nhỏ như bụi.

• mưa đá:

  nd. Mưa có hạt nước đông cứng.

• mưa phùn:

  nd. Mưa rất nhỏ nhưng dày hạt, có thể kéo dài nhiều ngày, thường có ở miền Bắc Việt Nam vào cuối mùa đông, đầu mùa xuân.

• mưa rào:

  nd. Mưa hạt to và nhiều, mau tạnh.

• mưa tuyết:

  nd. Mưa hạt nhỏ đông đặc, hợp thành những bông trắng xốp, nhẹ, thường có ở xứ lạnh hay ở vùng cao vào mùa đông.

• mướt :

  nt.1. Bóng láng, mượt mà. Bãi ngô non xanh mướt. Mái tóc dài óng mướt.
  2. Êm dịu và lướt nhẹ (nói về âm thanh). Giọng hát êm mướt.
  3. Có vẻ yếu đuối. Người xanh mướt.

• mượt mà:

  nt. Mượt nói chung. Giọng hát mượt mà. Mái tóc mượtmà.

• mưỡu :

  nd. Đoạn mở đầu bài hát nói, thường gồm bốn câu thơ lục bát.

• mứt :

  nd. Thức ăn làm bằng trái, củ hay hạt cây rim đường. Mứt bí. Mứt hạt sen.

• na:

  nd. Cây ăn quả, vỏ quả có nhiều mắt, thịt quả trắng, mềm, ngọt, hạt màu đen. Cũng gọi Mảng cầu. Na mở mắt: mảng cầu nở gai.

• nanh:

  nd.1. Răng nhọn lớn mọc ở cạnh răng cửa của vài loại thú vật. Nanh heo rừng.
  2. Răng nhọn cạnh răng cửa. Răng nanh.
  3. Mầm trong hạt vừa ra khỏi vỏ. Hạt giống nức nanh.

• nạp bản:

  hdg. Nộp sách, báo in xong cho cơ quan chính phủ kiểm soát trước khi phát hành. Phòng nạp bản.

• nảy :

  nđg.1. Trổ ra, mọc ra. Hạt nảy mầm.
  2. Phát sinh. Mâu thuẫn nảy ra từ đó.

• nảy nở:

  nđg. Sinh ra và phát triển. Sâu bệnh sinh sôi nảy nở.Tài năng nảy nở.

• nắn gân:

  nđg. Tác động đến để dò xem sức phản ứng. Bắn dọa một phát để nắn gân anh ta.

• nặng :

  nt.1. Có trọng lượng là bao nhiêu. Con gà nặng 2 ki-lô.
  2. Có trọng lượng lớn hơn bình thường. Nhẹ như bấc, nặng như chì.
  3. Làm cho cơ thể hay tinh thần phải chịu đựng nhiều. Công việc nặng. Nhiệm vụ nặng. Phạt nặng.
  4. Gây hậu quả tai hại, nghiêm trọng. Máy hỏng nặng. Bệnh nặng.
  5. Chỉ đất nhiều sét, không tơi xốp, cày cuốc vất vả. Bà yếu không cày được ruộng nặng.
  6. Có cảm giác khó chịu, không thoải mái. Đầu nặng mắt hoa. Mắt nặng trịch vì đã thức hai đêm liền.
  7. Giác quan cảm thấy không êm dịu khi tiếp nhận. Giọng nặng, khó nghe. Mùi tương thối rất nặng.
  8. Gắn bó sâu sắc về tình cảm, tinh thần. Nặng lòng với quê hương. Tình sâu nghĩa nặng.
  9. Thiên về một mặt, một bên. Nặng về lý, nhẹ về tình.

• nâu non:

  nt. Có màu nâu nhạt, tươi.

• nề :

  nd. Sân làm muối chia thành nhiều ô đựng nước chạt để phơi cho muối kết tinh.

• nền:

  nd.1. Lớp đất đá để đỡ móng nhà, cũng chỉ bề mặt của nó ở trong nhà. Lát nền đá hoa.
  2. Lớp đất đá ở bên dưới (đường, ruộng, sông v.v...). Ruộng bị trôi hết màu, chỉ còn trơ lại nền.
  3. Cái được trải ra trên một diện tích rộng và làm nổi lên những gì ở trên đó. Vải nền trắng hoa xanh.
  4. Những lĩnh vực xây dựng trong hoạt động con người làm cơ sở cho đời sống xã hội. Nền kinh tế phát triển. Nền văn hóa lâu đời. Nền hòa bình lâu dài.

• nền móng:

  nd. Cơ sở vững chắc để phát triển những cái khác. Phát triển kinh tế để làm nền móng cho đời sống.

• nền tảng:

  nd. Phần vững chắc để các phần khác dựa trên đó mà phát triển. Công nghiệp nặng là nền tảng của nền kinh tế.

• nếp :

  nId. 1. Loại lúa cho gạo hạt to và trắng, nấu chín thì trong và dẻo, thường dùng thổi xôi làm bánh. Cơm nếp.
  IIt. Chỉ vài loại ngũ cốc cho hạt trắng và dẻo, vài thứ cây ăn quả hay thực phẩm loại ngon. Ngô nếp. Dừa nếp.

• nếp con:

  nd. Nếp loại nhỏ hạt, ít dẻo.

• ngả vạ:

  nđg. Bắt người vi phạm phải nộp phạt cho làng, theo tục lệ ở nông thôn thời phong kiến. Làng ngả vạ người chửa hoang.

• ngao :

  nđg. Chơi rong, nghêu ngao. Ngao du. hát ngao.

• ngày ba tháng tám:

  . Thời kỳ giáp hạt, vào khoảng tháng ba, tháng tám, là lúc thóc cao gạo kém. Cũng nói Tháng ba ngày tám.

• ngân :

  nđg. Kéo giọng dài ra. Tiếng hát ngân xa.

• ngân :

  hd. Tiền do cơ quan nghiệp vụ thu vào hay phát ra. Người phát ngân. Giấy chuyển ngân.

• ngần:

  nt. Có màu trắng trong. Trong giá trắng ngần. Tiếc thay hạt gạo trắng ngần... (cd)

• ngấy:

  nđg. 1. Chán đến mức thấy sợ một loại thức ăn. Ngấy mỡ. Ăn mãi một món phát ngấy.
  2. Chán đến mức không chịu được. Rất ngấy cái giọng dạy đời của ông ấy.

• nghẹn :

  nt. 1. Bị tắc ở cổ, không nuốt, không nói được. Mắc nghẹn. Vui sướng nghẹn lời.
  2. Chỉ cây ngưng phát triển. Lúa nghẹn vì hạn.

• nghêu ngao:

  nđg. hát hay đọc vớ vẩn, không chú ý đến nội dung. Nghêu ngao suốt ngày.

• nghiêm chỉnh:

  ht. Theo đúng phép tắc, quy định. Ngồi nghiêm chỉnh. Phát biểu ý kiến một cách nghiêm chỉnh.

• nghiến :

  nđg. 1. Cọ xát rất mạnh phát ra thành tiếng. Nghiến răng kèn kẹt. Dây võng nghiến kẽo kẹt.
  2. Làm cho đứt hay giập nát. Bị máy nghiến đứt chân.

• ngoại cảm:

  hd. 1. Khả năng nhận biết những thông tin phát ra dưới dạng năng lượng bức xạ từ các vật thể chung quanh.
  2. Người có khả năng ngoại cảm có thể dùng để trị bệnh hay tìm hài cốt người chết. Nhờ nhà ngoại cảm tìm mộ cha đã hy sinh trong thời kháng chiến.

• ngọc:

  nId. 1. Đá quí. Trong như ngọc.
  2. Thứ hạt châu ở trong mình loài vật. Ngọc rắn, Ngọc trai.
  IIt. Quý giá, đáng trân trọng. Người ngọc: đàn bà đẹp. Lời vàng ngọc.

• ngọc thạch:

  hd. Ngọc màu xanh nhạt, nửa trong suốt.

• ngọng :

  nt. 1. Không phát âm đúng được một số âm trong tiếng nói. Một đàn thằng ngòng đứng xem chuông. Nó bảo nhau rằng ấy ái uông.
  2. Dại khờ. Giả ngô giả ngọng (tng).

• ngọt :

  nt. 1. Có vị như đường, mật. Cam ngọt. Ngọt như mía lùi.
  2. Chỉ món ăn có vị đậm đà, ăn ngon miệng. Cơm dẻo canh ngọt. Gà đồng ngọt thịt.
  3. Chỉ giọng nói, âm thanh dịu dàng, nghe êm tai khiến xúc động. Nói ngọt. Dỗ ngọt. Giọng hò rất ngọt. Đàn ngọt hát hay.
  4. Chỉ “sắc”, “rét” ở mức độ cao. Dao sắc ngọt. Rét ngọt.

• ngọt nhạt:

  nt. Nói năng ngọt ngào khiến dễ tin theo nhưng thường không chân thật. Ngọt nhạt dỗ dành.

• ngôn luận:

  hdg. Phát biểu bày tỏ ý kiến về những vấn đề xã hội, chính trị, kinh tế ... một cách công khai, rộng rãi. Quyền tự do ngôn luận. Cơ quan ngôn luận.

• ngớp:

  nđg. Khiếp, gờm. Thấy sự dã man của chúng mà phát ngớp.

• ngợp:

  nđg. 1. Choáng váng, rợn rợn trước cái cao quá, rộng quá trong không gian. Từ đỉnh tháp nhìn xuống thấy ngợp. Công việc nhiều phát ngợp.
  2. Chiếm đầy khắp. Cờ xí ngợp đường. Thung lũng ngợp nắng.

• ngủ:

  nđg. 1. Ở trạng thái tạm ngưng hoạt động, thư giãn các hoạt động thần kinh, hô hấp ... toàn bộ cơ thể được nghỉ ngơi. Buồn ngủ. Ngủ một giấc đến sáng.
  2. Chỉ động, thực vật giảm hẳn hoạt động phát triển trong một thời gian. Chồi ngủ. Thời gian ngủ của mầm.
  3. Ăn nằm, chung chạ về xác thịt.

• ngũ cốc:

  hd. Chỉ chung các loại cây có hạt dùng làm lương thực. Lúa tẻ, lúa nếp, kê, đậu, ngô.

• ngục hình:

  hd. Hình phạt giam.

• nguồn:

  nd. 1. Nơi bắt đầu của sông suối. Nguồn sông. Uống nước nhớ nguồn.
  2. Nơi phát sinh hay nơi cung cấp. Nguồn hàng. Nguồn lợi lớn. Nguồn động viên.

• nguồn lợi:

  nd. Gốc lợi, chỗ phát sinh ra lợi.

• nguồn tin:

  nd. Nơi phát ra tin. Nguồn tin đáng tin cậy.

• nguyên âm:

  hd. Âm mà khi phát âm luồng hơi từ phổi ra không gặp vật gì cản a, e, ê, i, o, ô, ơ ... là những nguyên âm.

• nguyên động lực:

  hd. Lực làm cho chuyển động, hoạt động phát triển.

• nguyên tố hóa học:

  nd. Chất cơ sở có điện tích hạt nhân nguyên tử không thay đổi trong các phản ứng hóa học, tạo nên đơn chất hay hợp chất. Nước là hợp chất gồm hai nguyên tố ôxy và hy drô.

• nguyên tử:

  hd. Phần tử nhỏ nhất của nguyên tố hóa học, gồm một hạt nhân ở giữa và một hay nhiều ê lec trong chung quanh.

• nguyên tử số:

  hd. Số thứ tự của mỗi nguyên tố hóa học trong bảng tuần hoàn Men-đê-lê-ép và cũng là số prô tong của một hạt nhân nguyên tử của nguyên tố ấy.

• ngữ điệu:

  hd. Những biến đổi về độ cao của giọng nói có liên quan đến cả một ngữ đoạn và có thể biểu thị ý nghĩa bổ sung. Bằng ngữ điệu, người phát biểu tỏ ý không bằng lòng.

• ngứa tay:

  nđg. Thấy khó chịu muốn làm ngay một động tác nào đó, không tính đến hậu quả. Ngứa tay bắn bậy một phát.

• người phát ngôn:

  nd. Người thay mặt một cơ quan, một tổ chức để tuyên bố giải thích về những vấn đề nhất định. Người phát ngôn bộ ngoại giao.

• nhà hát:

  nd. 1. Nhà chuyên dùng đẻ trình diễn nghệ thuật sân khấu. Nhà hát thành phố.
  2. Đơn vị hành chính của ngành sân khấu. Nhà hát tuồng trung ương.

• nhà hát nhân dân:

  nd. Nhà hát phục vụ đông đảo quần chúng, thường không có mái che cho khán giả.

• nhà trò:

  nd. 1. Nhà hát cô đầu.
  2. Ả đào, cô đầu.

• nhạc cảnh:

  hd. Cảnh biểu diễn trên sân khấu, gồm có nhạc và hát, múa.

• nhái:

  nđg. Nhại. Nhái giọng hát.

• nhàm :

  nt. Gây cảm giác hay cảm thấy chán vì lặp đi lặp lại nhiều lần. Nói mãi thành nhàm. Nghe mãi phát nhàm.

• nhãn:

  nd. Loại cây có quả dính chùm ăn ngon, mỗi quả có một hạt đen to.

• nhàn nhạt:

  nt. Hơi nhạt. Sắc màu nhàn nhạt.

• nhát:

  nđg&d. Từng động tác chặt, cắt, xén ... và kết quả các động tác ấy. Chặt mấy nhát mới đứt. Mấy nhát cuốc. Bỏ vào mấy nhát gừng.

• nhát :

  nđg. Dọa, làm cho sợ. Giả ma nhát trẻ con.

• nhát :

  nt. Tính hay sợ. Nhát như cáy.

• nhạt :

  nt&p. 1. Chỉ thức ăn có độ đậm thấp so với khẩu vị bình thường. Canh nấu nhạt quá. Chè pha nhạt.
  2. Chỉ màu sắc không đậm bằng màu bình thường. Áo màu xanh nhạt. Ánh nắng nhạt lần.
  3. Chỉ trò vui hay chuyện kể không hấp dẫn, không gây hứng thú. Chuyện kể nhạt.
  4. Chỉ tình cảm hay cách đối xử không mặn mà. Tình cảm nhạt dần. Đối xử nhạt.

• nhát gừng:

  np. Chỉ cách nói từng lời ngắn, rời rạc, vì không muốn nói chuyện. Trả lời nhát gừng.

• nhạt nhẽo:

  nt. Nhạt đến như không có mùi vị. Món ăn nhạt nhẽo. Câu chuyện nhạt nhẽo.

• nhạt phèo:

  nt. 1. Rất nhạt, gần như không còn mùi vị. Bát canh nhạt phèo.
  2. Không gây chút hứng thú nào. Lối pha trò nhạt phèo.

• nhạt thếch:

  nt. 1. Rất nhạt, thiếu hẳn cái vị cần thiết. Chè pha loãng nhạt thếch. Miệng mồm nhạt thếch, không muốn ăn.
  2. Hoàn toàn vô vị, vô duyên. Câu chuyện nhạt thếch. Cái cười nhạt thếch.

• nhạy bén:

  nt. Có khả năng nắm bắt, phát hiện nhanh những yếu tố mới, yêu cầu mới và thích ứng mau lẹ. Trái tim nhạy cảm của người mẹ.

• nhảy vọt:

  nđg. Nhảy vượt qua một khoảng xa. Bước nhảy vọt: bước tiến mạnh trên đường phát triển.

• nhằn:

  nđg. 1. Cắn từng tí và dùng lưỡi lừa, đẩy ra những phần không ăn được. Nhằn hạt dưa. Nhằn xương.
  2. Làm mà thu kết quả ít. Việc ấy khó nhằn lắm.

• nhẩm :

  nđg. Nói, đọc khẽ trong miệng hay nghĩ thầm trong óc. Nhẩm đi nhẩm lại bài hát cho đến thuộc. Làm tính nhẩm.

• nhấm nháp:

  nđg. Ăn hay uống từ từ từng chút. Nhấm nháp từng hạt cốm. Vừa nhấm nháp cà phê vừa nói chuyện.

• nhân:

  nd. 1. Lõi của một số hạt. Nhân táo. Lạc nhân.
  2. Phần ở giữa bánh, phần ngon nhất. Nhân bánh bao.
  3. Bộ phận trung tâm, cốt lõi. Nhân của Trái Đất. Cái nhân của phong trào. Nhân tế bào.

• nhân khẩu học:

  hd. Khoa học thống kê nghiên cứu về thành phần, sự phân bổ, mật độ, sự phát triển dân cư trên một địa bàn.

• nhất bản vạn lợi:

  ht. Vốn một mà lời một vạn, rất phát đạt trong việc buôn bán, đầu tư.

• nhây nhớt:

  nt. Nhớt nhát và bẩn thỉu. Mũi dãi nhây nhớt.

• nhẹ:

  nt.1. Có trọng lượng nhỏ hơn bình thường. Nhẹ như bấc. Gánh mười cân thi nhẹ quá.
  2. Có tỉ trọng nhỏ. Nhôm là một kim loại nhẹ.
  3. Có cường độ, sức tác động yếu. Gió nhẹ. Bước nhẹ.
  4. Không gây cảm giác nặng nề, thấy thoải mái. Thức ăn nhẹ, dễ tiêu. Lao động nhẹ. Phạt nhẹ.
  5. Ở mức độ thấp, không gây hậu quả tai hại. Bệnh nhẹ. Lỗi nhẹ.
  6. Gồm những thành phần đơn giản. Tổ chức gọn nhẹ. Liên hoan nhẹ.
  7. Chỉ đất có pha cát, xốp, cày cuốc dễ dàng. Cho bò cày ruộng nhẹ.
  8. Có tác động êm dịu, gây cảm giác dễ chịu. Mùi thơm nhẹ. Màu vàng nhẹ như màu hoàng yến.
  9. Có cảm giác thanh thoát như vừa trút được gánh nặng. Thi xong, nhẹ cả người.
  10. Tỏ ra ít chú ý, không coi trọng bằng cái khác. Nặng về lý, nhẹ về tình. Coi nhẹ.

• nhẹ tay:

  nt.1. Có sự chú ý giữ động tác được nhẹ nhàng. Làm nhẹ tay kẻo vỡ.
  2. Có sự nương nhẹ trong đối xử, trong sự trừng phạt. Anh nhẹ tay một chút cho nó nhờ.

• nhen nhúm:

  nđg.1. Nhen nhóm.
  2. Làm cho lần lần nảy sinh và phát triển. Nhen nhúm phong trào đấu tranh.

• nhị :

  nd. Bộ phận truyền giống của hoa, đầu có phấn vàng. Nhị cái. Nhị đực: Bộ phận sinh sản đực của hoa, thường nằm ngoài nhị cái và trong cánh hoa, mang bao chứa hạt phấn.

• nhiệt hạch:

  ht. Do sự tổng hợp hạt nhân nhẹ thành hạt nhân nặng hơn nhờ tác động của nhiệt độ rất cao. Phản ứng nhiệt hạch.

• nhịp độ:

  nd.1. Độ nhanh của bản nhạc, bài hát.
  2. Mức độ tiến triển của công việc. Tăng nhịp độ xây dựng.

• nhịp nhàng:

  nt. Theo một nhịp đều đặn và ăn khớp với nhau. Phát triển nhịp nhàng, cân đối.

• nhóm:

  nđg.1. Làm cho lửa bắt vào. Nhóm bếp nấu cơm.
  2. Bắt đầu có cơ sở để phát triển. Phong trào mới nhóm lên.

• nhột nhạt:

  nt. Bứt rứt, khó chịu. Thấy nhột nhạt trong người.

• nhớt nhát:

  nt. Nhầy nhầy. Mũi dãi nhớt nhát.

• nhợt nhạt:

  nt. Nhạt và yếu. Da nhợt nhạt. Ánh sáng nhợt nhạt. Nụ cười nhợt nhạt.

• nhũ tương:

  hd. Những hạt nhỏ chất lỏng lơ lửng trong một chất lỏng khác. Sữa tươi là một nhũ tương.

• nhục hình:

  hd. Hình phạt làm đau đớn thể xác.

• nhuyễn :

  nIđg. 1. Mềm, mịn. Bột nhuyễn. Thịt nhuyễn.
  2. Rất thành thạo, thành thục. Thuộc nhuyễn bài thơ. Lời hát chưa nhuyễn.
  IIđg. Kết hợp nhau một cách chặt chẽ, hài hòa. Nội dung tư tưởng nhuyễn vào hình thức nghệ thuật.

• nhưng :

  nd. Thầy tuồng để nhắc tuồng cho đào kép thời trước. Ông nhưng hát bội.

• nhường lời:

  nđg. Để cho người khác nói, phát biểu ý kiến.

• nỉ non:

  nIđg. Than van réo rắt. Cô gái nỉ non với mẹ.
  IIt. Nhẹ nhàng, êm đi, gợi buồn. Tiếng hát nỉ non.

• nín :

  nđg. Giữ lại, không cho phát ra. Nín cười. Nín hơi. Nín thở. Nín khóc.

• noãn :

  nd. Bộ phận hình trứng trong bầu nhụy hoa, về sau phát triển thành hạt.

• nọc:

  nId. 1. Cọc đóng xuống đất để buộc ngwòi căng ra mà đánh, theo một hình phạt thời phong kiến.
  2. Cọc cắm xuống đất để cho cây thân leo bám vào. Nọc trầu.
  IIđg. Căng người ra để đánh đòn. Nọc ra đánh cho một trận.

• nói :

  nđg.1. Phát ra thành tiếng thành lời để diễn đạt một nội dung nhất định. Nghĩ sao nói vậy. Nói mãi, nó mới nghe.
  2. Sử dụng một ngôn ngữ. Nói tiếng Anh. Nói giọng Nam Bộ.
  3. Có ý kiến chê bai. Làm đừng để cho ai nói.
  4. Trình bày thơ bằng cách nói theo một giọng điệu nhất định. Nói thơ Lục Vân Tiên. hát nói.
  5. Thể hiện, diễn đạt một nội dung nào đó. Những con số nói lên một phần sự thật.
  6. Dạm hỏi, làm lễ hỏi. Gia đình đã đi nói con Út cho thằng Ba.

• nói thầm:

  nđg.1. Tự nói với mình, không phát ra thành tiếng. Tôi tự nói thầm là không phát biểu chi cả.
  2. Nói thật khẽ, chỉ đủ cho một người nghe. Ghé tai nhau nói thầm.

• non:

  nt.1. Mới sinh, mới mọc, chưa phát triển hoàn chỉnh. Mầm non. Cỏ non. Con chim non.
  2. Sớm hơn bình thường, chưa đầy đủ quá trình phát triển thông thường. Đẻ non. Về hưu non. Lúa gặt non để tránh lụt.
  3. Dưới mức chuẩn, dưới mức yêu cầu. Non một nửa. Còn được non một lít. Cân này hơi non. Tay nghề non.
  4. Yếu kém về bản lĩnh tinh thần. Chẳng phải là tay non.

• non trẻ:

  nt.1. Còn rất trẻ, vừa mới lớn. Khuôn mặt non trẻ.
  2. Mới xây dựng, chưa phát triển đầy đủ. Nền công nghiệp còn non trẻ.

• nổ :

  nđg.1. Tung ra thành tiếng. Pháo nổ. Tiếng nổ. Súng nổ.
  2. Làm cho nổ hoặc phát ra tiếng nổ. Nổ máy xe. Nổ mấy phát súng.
  3. Phát sinh đột ngột với mức độ mạnh. Nổ ra cuộc đấu. Chiến tranh bùng nổ.

• nôi:

  nd. 1. Đồ đan bằng tre hoặc bằng mây như cái rổ dùng để trẻ con nằm mà ru. Thuở nằm nôi.
  2. Nơi phát sinh ra. Việt Bắc là cái nôi của cách mạng giải phóng dân tộc Việt Nam.

• nồi :

  nd. 1. Đồ dùng bằng đất nung hay kim loại để đun nấu thức ăn. Nồi đất. Nồi đồng. Nồi cơm điện.
  2. Bộ phận giống hình cái nồi để chứa bi trong ổ trục. Lấp nồi vào ổ trục xe đạp.
  3. Đơn vị dân gian để đong chất hạt rời bằng khoảng 20 đấu, tức 20 lít. Một nồi thóc.

• nổi :

  nIđg.1. Nằm trên bề mặt của chất lỏng. Phao nổi lềnh bềnh.
  2. Chuyền từ phía dưới lên bề mặt của nước. Xác chết nổi lên.
  3. Nhô lên trên bề mặt. Chạm nổi. Nổi rôm. Nổi nhọt.
  4. Phát ra hoặc làm phát ra âm thanh, ánh sáng. Nổi trống lên. Nổi lửa lên.
  5. Phát sinh đột ngột, mạnh từng đợt, từng cơn. Nổi sóng. Nổi gió. Nổi giận.
  6. Vùng lên, gây biến động lớn. Nổi lên cướp chính quyền.
  7. Hiện ra rõ rệt trên nhưng cái khác. Nhiệm vụ sản xuất nổi lên hàng đầu.
  IIp. Biểu thị khả năng làm một việc khó khăn, nặng nề. Vác nổi một tạ gạo. Không kham nổi.

• nổi cáu:

  nđg. Phát cáu, bực tức.

• nổi cơn:

  nđg. Phát cơn, lên cơn. Nổi cơn điên.

• nổi ghen:

  nđg. Phát cơn ghen.

• nổi giận:

  nđg. Phát cơn giận biểu hiện bằng thái độ, hành động. Đùng đùng nổi giận.

• nôn:

  nt. Nhột nhạt ở dạ làm cho phát cười. Nôn quá, cười sặc sụa. Cười nôn ruột.

• nộp:

  nđg. Giao cho người có trách nhiệm thu giữ. Nộp thuế. Nộp đơn. Nộp phạt. Nộp mình.

• nở nang:

  tt. To lớn, phát triển đầy đủ. Thân hình nở nang.

• núc nác:

  nd. Cây to, quả rất dài, giẹp và rộng, vỏ cây và hạt dùng làm thuốc.

• nung:

  nđg.1. Bỏ vào lửa thật nóng. Nung vôi. Nung gạch. Nóng như nung.
  2. Còn đang phát triển ngấm ngầm, chưa biểu hiện ra ngoài. Giai đoạn nung sởi.

• nuôi :

  nIđg.1. Cho ăn uống, chăm sóc để duy trì và phát triển cuộc sống. Nuôi con. Nghề nuôi ong. Công tác nuôi quân.
  2. Giữ gìn chăm sóc để cho tồn tại, phát triển. Nuôi tóc cho dài. Nuôi chí lớn.
  IIt. Vì sự nuôi nấng, coi như ruột thịt mặc dầu không cùng dòng máu. Con nuôi. Cha mẹ nuôi.

• nữ cao:

  nd. Giọng nữ cao nhất. hát giọng nữ cao.

• nước chanh:

  nd. Nước giải khát có pha tinh dầu chanh; nước có pha đường và chanh vắt.

• nước chạt:

  nd. Chạt d.

• nước chậm phát triển:

  nd. Nước đang phát triển.

• nước ngọt:

  nd. Nước tự nhiên, không có vị mặn. Cá nước ngọt.
  2. Nước giải khát có vị ngọt. Sản xuất bia và nước ngọt.

• nứt nanh:

  nđg. Hạt thóc giống có mầm bắt đầu lộ ra.

• ọ ẹ:

  nđg.1. Phát ra tiếng nhưng nghe không rõ như tiếng trẻ sơ sinh khi giật mình tỉnh giấc. Chiếc loa ọ ẹ mấy tiếng rồi câm bặt.
  2. Nói không rõ vì mới học tiếng. Nó cũngọ ẹ vài câu tiếng Anh.

• ò e í e:

  nđg. Kéo đàn hoặc hát dở. Ò e í e cả ngày.

• oan ức:

  ht. Oan lắm. Bị phạt oan ức.

• ọc ạch:

  nt. Chỉ xe, máy móc xộc xệch khi chạy phát ra tiếng không êm. Chiếc xe ọc ạch lắm rồi.

• óng ánh:

  nt. Sáng, lóng lánh. Hạt kim cương óng ánh.

• ốc :

  nd.1. Động vật thân mềm có vỏ cứng và xoắn, sống dưới nước hay trên cạn, thịt ăn được. Nhạt như nước ốc.
  2. Tù và làm bằng vỏ ốc lớn thời xưa dùng để phát hiệu. Tiếng ốc xa đưa lẫn trống đồn (Bà H. Thanh Quan).

• ông bầu:

  nd. Người làm chủ một gánh hát hay đỡ đầu một đội thể thao. Ông bầu gánh cải lương. Ông bầu đội bóng đá.

• ống nghe:

  nd.1. Bộ phận biến đổi dao đông điện thành dao đông âm để phát ra âm thanh nghe được. Ống nghe máy điện thoại.
  2. Dụng cụ y tế dùng để nghe tiếng động phát ra trong cơ thể. Dùng ống nghe kiểm tra tim, phổi.

• ông ổng:

  nt. Chỉ tiếng chó sủa hay tiếng tuôn ra thành chuỗi to trầm, khó nghe. Chó sủa ông ổng. hát ông ổng đến khó chịu.

• phá :

  nđg.1. Làm cho tan vỡ, hư hỏng, không còn nữa. Phá bức tường xây lại. Sâu phá lúa. Phá vỡ kế hoạch.
  2. Vượt lên làm cho cái cũ không còn giá trị. Phá kỷ lục.
  3. Lỡ bung ra. Vết thương phá miệng.
  4.Phát ra, bật ra một cách mạnh mẽ. Phá chạy. Phá lên cười. Vui như phá.

• phách :

  nd.1. Nhạc khí dân tộc làm bằng đoạn tre cứng, thường dùng đệm cho bài hát ca trù. Gõ phách.
  2. Đơn vị thời gian cơ bản của nhịp. Trong nhịp 2/4 có hai phách. hát lạc phách.

• phải :

  nđg.1. Bắt buộc, không thể không làm. Phải đi ngay mới kịp. Nhiệm vụ phải thi hành.
  2. Chịu tác động không hay, không có lợi. Phải đòn oan. Phải phạt vì vi phạm luật giao thông.
  3. Gặp, chịu tác động của cảnh, viêc không hay. Phải hôm mưa gió, không đi được. Mua phải hàng giả.

• phai lạt:

  nt.Phai nhạt.

• phai nhạt:

  nt. Không còn đậm đà. Tình yêu không phai nhạt.

• phán :

  nđg1. Chỉ việc vua chúa thần thánh truyền bảo, ra lệnh.
  2. Nhận xét, phát biểu với giọng kẻ cả. Làm thì không làm chỉ phán là giỏi.

• phản ứng dây chuyền:

  nd. Dãy các phản ứng nối tiếp nhau do một phản ứng đầu tiên. Phản ứng hạt nhân dây chuyền.

• phảng:

  nd. Dụng cụ có lưỡi sắt to bản, cán dài dùng để phát cỏ. Lưỡi phảng. Cũng viết Phãng.

• phanh thây:

  nđg. Hình phạt tử tội thời phong kiến bằng cách buộc chân tay vào bốn con ngựa hay voi rồi cho chúng chạy ra bốn phía.

• phát :

  nd. Từng lần nổ của đạn pháo v.v... Bắn mấy phát. Nổ phát mìn.

• phát :

  nđg.1. Đưa cho, cấp cho từng người theo chế độ chung. Phát lương. Phát thưởng.
  2. Chặt ngang với lưỡi dao dài. Phát cỏ. Phát bờ rào. Phát quang.
  3. Đánh bằng bàn tay. Phát đen đét vào lưng.

• phát :

  nđg.1. Truyền đi, tỏa đi. Phát loa.Đã phát bản tin đặc biệt.
  2. Sinh ra và tỏa ra ánh sáng, mùi vị v.v... Phát ra mùi thơm. Ngọn đèn phát ra ánh sáng trắng.
  3. Bắt đầu biểu hiện. Bệnh phát nặng thêm.
  4. Nảy sinh một trạng thái tâm lý, một cảm xúc. Trông phát khiếp. Mừng đến phát khóc.
  5. Gặp nhiều may mắn nhờ phúc đức tổ tiên, mồ mả ông bà. Mả nhà ông ta đang phát, chỉ vài năm mà giàu có hẳn lên.

• phạt:

  nđg. Bắt chịu một hình phạt, một sự trị tội. Phạt vạ. Phạt vi cảnh.

• phạt :

  nđg. Chặt ngang cây hay cành. Phạt cây. Phạt cành, đẵn gốc.

• phát âm:

  hdg. Nói ra thành tiếng. Cách phát âm không chính xác.

• phát biểu:

  hdg. Bày tỏ, biểu lộ. Phát biểu ý kiến.

• phát chẩn:

  hdg. Đem tiền gạo cấp phát cho người nghèo đói hay bị tai họa.

• phát dẫn:

  hdg. Đem quan tài người chết đi chôn. Làm lễ phát dẫn.

• phát dục:

  hdg.1. Thay đổi không ngừng của cơ thể sinh vật, chủ yếu về chất lượng, từ bắt đầu cho đến khi kết thúc sự sống. Giai đoạn phát dục của cây trồng. Quá trình phát dục của bướm.
  2. Có biểu hiện của tuổi dậy thì. Thiếu niên có em phát dục sớm.

• phát đạt:

  hdg. Mở mang nhanh, tốt. Kỹ nghệ phát đạt. Làm ăn phát đạt.

• phạt đền:

  nđg. Phạt cầu thủ bóng đá phạm lỗi trong khu vực quy định trước khung thành, tức phạt 11 mét.

• phát điện:

  hdg. Sản xuất điện. Máy phát điện.

• phát đoan:

  hdg. Mở mối, mở mào. Tình trạng mới phát đoan.

• phát động:

  hdg.1. Bắt đầu vận động. Phát động quần chúng đấu tranh.
  2. Như Khởi động. Máy đã phát động.

• phát giác:

  hdg. Bày việc kín phi pháp cho mọi người biết. Phát giác âm mưu phá hoại.

• phạt giam:

  nđg. Phạt người có tội bằng cách giam giữ.

• phạt góc:

  nđg. Phạt cầu thủ bóng đá bằng cách cho đối phương đặt bóng từ góc sân đá vào.

• phát hành:

  hdg. Phát đi, đưa đi lưu hành. Phát hành báo chí. Nhà phát hành.

• phát hiện:

  hdg. Tìm thấy cái chưa ai biết. Âm mưu bị phát hiện. Phát hiện nhân tài.

• phát hỏa:

  hdg. Bắt cháy, bắt đầu nổ súng. Bộ đội chờ lệnh phát hỏa.

• phát hoàn:

  hdg. Trả lại. Tiền trăm lại cứ nguyên ngân phát hoàn (Ng. Du).

• phát huy:

  hdg. Làm cho cái hay, cái tốt toả tác dụng và tiếp tục phát triển. Phát huy ưu điểm.

• phát khởi:

  hdg. Khởi đầu phát ra.

• phát kiến:

  hd. Điều phát hiện có ý nghĩa quan trọng về khoa học. Những phát kiến địa lý của thế kỷ XV-XVI.

• phát lộ:

  hdg. Bày ra ngoài. Phát lộ cơ mưu.

• phát lưu:

  hdg. Đày đi xa. Bị phát lưu chung thân.

• phát mại:

  hdg. Đem bán công khai. Phát mại.

• phát minh:

  hdg. Bày ra trước tiên một cái gì mà trước kia chưa ai biết. Những phát minh khoa học.

• phát ngôn:

  hdg. Phát biểu ý kiến, quan điểm một cách chính thức, thay mặt một nhân vật hay một tổ chức. Người phát ngôn của bộ ngoại giao.

• phát ngôn viên:

  hd. Như Phát ngôn nhân.

• phát nguyên:

  hdg. Bắt nguồn. Sông Cửu Long phát nguyên từ Tây Tạng.

• phát nguyện:

  hdg. Bày tỏ nguyện ước. Phát nguyện đi tu.

• phát phì:

  nđg. Phát ra béo mập.

• phát phiếu:

  hdg. Phát, viết một chi phiếu. Người phát phiếu.

• phát quang:

  hdg. Phát ra ánh sáng. Thể phát quang.

• phát quang:

  hdg. Phát cây, cắt bớt cây cho quang đãng.

• phát sinh:

  hdg. Sinh, nảy ra. Giải quyết mâu thuẫn mới phát sinh.

• phát tán:

  hdg. Phân tán ra mọi nơi. Phát tán hạt nhờ gió.

• phát tán:

  nđg. Làm cho ra mồ hôi để giải độc theo đông y. Thuốc phát tán.

• phát tang:

  hdg. Lễ mặc quần áo tang và chính thức báo việc có người chết. Định ngày phát tang.

• phát thanh:

  hdg. Phát ra tiếng bằng sóng vô tuyến điện. Đài phát thanh.

• phát thanh viên:

  hd. Người đọc tin, bài trên đài phát thanh.

• phát tích:

  hdg. Khởi phát từ chỗ nào, từ gốc tích nào. Nhà Tây Sơn phát tích từ Bình Định.

• phát tiết:

  hdg. Lộ ra bên ngoài. Anh hoa phát tiết ra ngoài (Ng. Du).

• phát triển:

  hdg. Mở mang. Phát triển sản xuất.

• phạt vạ:

  nđg. Phạt bằng cách bắt nộp tiền.

• phát vãng:

  hdg. Như Phát lưu.

• phát xạ:

  hdg. Phát sóng điện từ (sóng ánh sáng, tia hồng ngoại và tia tử ngoại).

• phát-xít:

  pt. Thuộc về chủ nghĩa phát-xít.

• phấn:

  nd.1. Hạt nhỏ màu vàng, do nhị hoa sản sinh.
  2. Chất như hạt nhỏ như bột ở cánh một số loài sâu bọ ở lá, quả một số loài cây. Phấn bướm. Vỏ bí đao phủ một lớp phấn.
  3. Bột dùng để trang điểm hay để bảo vệ da. Đánh phấn. Phấn rôm.
  4. Chất trắng mềm, chế từ đá vôi để viết, vẽ lên bảng.

• phân hạch:

  hdg. Chỉ hạt nhân nguyên tử vỡ ra và tỏa nhiều năng lượng.

• phân phát:

  nđg. Chia, phát ra cho nhiều nơi, nhiều người.

• phân rã:

  nđg. Biến đổi các nguyên tử của một nguyên tố do tan vỡ hạt nhân.

• phân tử :

  hd. Hạt vi mô do sự kết hợp nguyên tử tạo nên, mang đầy đủ tính chất hóa học của chất.

• phất :

  nđg. Phát tài nhanh chóng. Ông ấy đang phất lớn.

• phép biện chứng:

  nd. Lý luận và phương pháp nhận thức các hiện tượng của hiện thực trong phát triển và sự tự vận động của chúng.

• phép siêu hình:

  nd. Phương pháp xem xét các hiện tượng của hiện thực được coi như bất biến và không phụ thuộc lẫn nhau, phủ nhận mâu thuẫn bên trong là nguồn gốc sự phát triển của sự vật; trái với phép biện chứng.

• phi :

  nd. Con trai ở bãi cát ven biển, thân dài, vỏ mỏng màu tím nhạt, thịt ăn được.

• phì :

  nt. Béo, mập. Mặt phì. Phát phì.

• phi lộ:

  hd. Bài viết ở trang đầu để phát biểu chủ trương tờ báo khi mới xuất bản số đầu. Bài phi lộ.

• phiên âm:

  hdg. Ghi lại cách phát âm các từ ngữ của một ngôn ngữ bằng hệ thống ký hiệu riêng hay bằng hệ thống chữ cái của một ngôn ngữ khác. “Phi dê là phiên âm từ tiếng Pháp “friser” .

• phình:

  nđg.1. To ra do chứa nhiều bên trong. Túi căng phình. Ăn no phình bụng. Rễ chính phình ra thành củ.
  2. Phát triển rộng ra, lớn ra. Bộ máy quản lý phình ra.

• phỏng:

  nIđg. Dựa theo cái đã có mà làm. Bài hát phỏng theo một điệu dân ca.
  IIp.1. Ước chừng. Tính phỏng xem còn bao nhiêu. Như vậy phỏng có ích gì?
  2. Biểu thị ý hỏi. Anh mệt lắm phỏng.
  IIIgi. Biểu thị ý giả thiết. Phỏng anh ta không đến thì sao?

• phong cầm:

  hd. Đàn gồm một hộp chứa hơi có thể làm co dãn khiến cho hơi đi qua hệ thống lưỡi gà phát ra tiếng nhạc. Cũng gọi Đàn xếp.

• phóng điện:

  hdg.1. Cho dòng điện chạy ra. Ắc quy phóng điện.
  2. Phát ra dòng điện mạnh trong một môi trường. Phóng điện trong khí kém.

• phỏng sinh học:

  hd. Khoa học nghiên cứu các chức năng đặc biệt phát triển của sinh vật để bắt chước áp dụng trong kỹ thuật.

• phóng sự:

  hdg. Theo dõi kỹ các sự vật, tin tức có tính thời sự để trình bày lên báo, lên sách v.v... Phóng sự truyền thanh; phóng sự phát đi trên đài phát thanh.

• phòng thương mại:

  nd. Hiệp hội của các nhà doanh nghiệp ở một số nước để giúp nhau phát triển kinh doanh, mở rộng thị trường.

• phóng viên:

  hd. Người lấy tin tức hoặc viết phóng sự cho một tờ báo, một đài phát thanh, truyền hình. Phóng viên truyền thanh. Phóng viên truyền hình. Phóng viên nhiếp ảnh. Phóng viên thường trú.

• phóng xạ:

  hdg. Phóng ra các tia do sự phân rã của hạt nhân. Chất phóng xạ.

• phôi pha:

  nt. Phai nhạt, mất dần vẻ tươi tắn. Má hồng phôi pha.

• phôi sinh học:

  hd. Môn nghiên cứu sự phát triển cơ thể sinh vật từ trứng đến sinh nở. Nhà phôi sinh học.

• phôi thai:

  hId. Cơ thể sinh vật ở giai đoạn đầu tiên. Phôi thai phát triển tốt.
  IIđg. Mới hình thành, mới nảy sinh. Phong trào mới phôi thai. Nền công nghiệp thời phôi thai.

• phơn phớt:

  nt.1. Hơi thoáng có màu, rất nhạt. Má phơn phớt hồng.
  2. Qua loa, đại khái. Kiểu làm ăn phơn phớt.

• phớt :

  nIđg.1. Lướt qua rất nhẹ trên bề mặt. Xoa phớt một lớp phấn mỏng. Phớt một thoáng lo âu trên nét mặt.
  2. Tỏ vẻ lạnh nhạt như không hề để ý, không biết đến. Ai nói cũng phớt hết.
  IIt. Chỉ màu rất nhạt. Chiếc áo màu phớt hồng.

• phú :

  nđg. Giao cho, ban cho. Trời phú cho tài đàn hát.

• phụ âm:

  hd. Âm khi phát ra có gặp cản trở ở các bộ phận trong họng và miệng. “b”, “c”, “d” v.v... là những phụ âm.

• phủ định của phủ định:

  nd. Một trong những định luật cơ bản của phép biện chứng cho rằng sự vật phát triển từ thấp đến cao, cái mới phủ định một cách liên tục.

• phụ thuộc:

  hdg. Tùy thuộc cái khác, không thể tồn tại, phát triển nếu không dựa vào cái khác. Sống phụ thuộc vào gia đình. Nông nghiệp phụ thuộc nhiều vào thiên nhiên.

• phương :

  nd. Đồ dùng để đong hạt rời, dung tích khoảng 30 lít. Một phương thóc.

• phường chèo:

  nd. Nhóm hát chèo.

• phương tiện thông tin đại chúng:

  nd. Các phương tiện thông tin có đối tượng là đông đảo quần chúng, như báo chí, đài phát thanh, đài truyền hình.

• phường tuồng:

  dt. Nhóm hát tuồng.

• pin:

  pd. Dụng cụ phát điện nhỏ. Pin đèn, pin ra đi ô.

• quản ca:

  hd. Người điều khiển và huấn luyện một nhóm người hát.

• quan điểm:

  hd.1. Điểm xuất phát quy định phương hướng suy nghĩ, cách xem xét và hiểu các hiện tượng, các vấn đề. Quan điểm giai cấp. Quan điểm quần chúng.
  2. Cách nhìn, cách suy nghĩ, ý kiến. Trình bày quan điểm về vấn đề nêu ra.

• quan điểm lịch sử:

  nd. Quan điểm cho rằng phải xem xét và đánh giá sự vật, sự việc trong quá trình biến đổi, phát triển.

• quan họ:

  nd. Dân ca trữ tình vùng Bắc Ninh. hát quan họ.

• quan viên:

  hd.1. Người làm quan.
  2. Người có địa vị ở làng xã thời xưa, được miễn phu phen, tạp dịch. Các quan viên trong làng.
  3. Người đến chơi ở nhà hát ả đào. Ả đào chuốc rượu quan viên.

• quạt hòm:

  nd. Dụng cụ gồm một hòm to, ở trong lắp cánh quạt, quay bằng tay, làm bay bụi và hạt lép cho sạch lúa. Cũng gọi Xa gió.

• quay đĩa:

  nd. Máy quay đĩa (nói tắt). Cũng nói Bàn hát máy.

• quân ca:

  hd. Bài hát chính thức của quân đội.

• quân hành:

  hdg. Hành quân. Khúc hát quân hành.

• quân khí:

  hd.1. Vũ khí, trang bị chiến đấu của quân đội. Kho quân khí.
  2. Ngành công tác của quân đội chuyên bảo quản, cấp phát và sửa chữa các thứ quân khí.

• quốc ca:

  hd. Bài hát chính thức của một nước.

• quốc kế dân sinh:

  hd. Những vấn đề thuộc về sự củng cố phát triển nhà nước và nâng cao đời sống nhân dân.

• quốc tế ca:

  hd. Bài hát chính thức cho các đảng của giai cấp công nhân các nước trên thế giới.

• quốc xã:

  ht. Thuộc về quốc xã chủ nghĩa phát xít Đức. Bọn Đức quốc xã.

• quở phạt:

  nđg. Mắng và phạt lỗi. Thầy giáo quở phạt học sinh.

• ra ngôi:

  nđg. Nhổ cây non đã phát triển đến mức nhất định để trồng lại ở nơi khác. Đánh cây ra ngôi.

• rạc rài:

  nt. Gầy rạc. Thân thể rạc rài. Cuộc sống đói khát, rạc rài.

• rạch :

  nIđg. Dùng vật sắc làm cho đứt thành đường trên bề mặt. Dùng bao rạch bao tải. Chớp rạch bầu trời.
  IId. Đường rảnh nhỏ, nông, xẻ trên mặt ruộng để gieo hạt, trồng cây. Xẻ rạch. Đánh rạch. Cày rạch.

• rải :

  nđg. 1. Rắc, vung trải ra trên một phạm vi. Rải hạt giống. Rải truyền đơn. Đường rải đá. Công việc rải ra trong nhiều ngày.

• ráo:

  nIt. Khô, không ướt. Chỗ đất ráo. Trời nắng ráo: tốt trời. Ráo cổ: khô cổ vì khát nước.
  IIp. Hết tất cả. Lấy đi hết ráo. Không biết gì ráo.

• rạp:

  nd.1. Mái che tạm khi có hội hè đình đám.
  2. Công trình làm nơi chuyên dùng biểu diễn nghệ thuật trước công chúng. Rạp hát. Rạp chiếu bóng.

• rát:

  nt.x.Nhát t.

• rắc :

  nId. Tiếng vật giòn gãy. Gãy nghe một cái rắc.
  IIđg. Bỏ rơi xuống rải rác khắp nơi. Rắc tiêu lên thức ăn. Rắc hạt giống.

• răn:

  nđg. Dạy bảo để ngăn cản. Phạt một người để răn những người khác.

• rắn nước:

  nd. Rắn lành sống dưới nước, thân màu vàng nhạt, có đốm đen, ăn ếch nhái.

• rầm rộ:

  nt&p. Ồn ào với đông người. Quân giặc rầm rộ kéo đến. Phong trào phát triển rầm rô khắp nước.

• rất :

  np. Ở mức độ cao. Cảnh rất đẹp. hát rất hay.

• rây :

  nId. Đồ làm bằng vải hay lụa thưa dùng để lọc, lấy ra những hạt nhỏ nhất.
  IIđg. Dùng rây mà lọc. Rây bột.

• rẩy:

  nđg. Vẩy nhẹ, làm cho nước tóe ra thành hạt nhỏ. Rẩy nước quét nhà. Cũng nói Rảy.

• ré :

  nd. Lúa mùa chín sớm, hạt nhỏ, ngon cơm. Cơm gạo ré.

• ré :

  nđg. Phát ra tiếng kêu to. Voi ré. Tiếng còi ré lên.

• reo:

  nđg.1. Kêu lên tỏ sự vui mừng. Reo lên sung sướng.
  2. Phát ra những tiếng liên tục, nghe vui tai. Thông reo. Chuông điện thoại reo.

• réo :

  nđg.1. Gọi từ xa. Réo từ ngoài ngõ réo vào.
  2. Phát ra tiếng nghe như tiếng réo. Nước xoáy réo ầm ầm.

• rê :

  nđg. Làm sạch thóc bằng cách cho rơi chậm và đều từ trên cao xuống, cho những hạt lép, trấu và bụi bay đi. Cũng nói Dê.

• rên :

  nđg.1. Phát ra những tiếng khẽ, kéo dài, do sự đau đớn của cơ thể. Bệnh nhân rên suốt đêm.
  2. Kêu ca, than phiền. Mới khó khăn một chút đã rên.

• ri rỉ:

  np.1. Từng giọt, chút chút. Chảy ri rỉ.
  2. Phát ra tiếng kêu nhỏ, đều và dai dẳng. Dế kêu ri rỉ. Khóc ri rỉ.

• rít :

  nđg.1. Phát ra âm thanh to và cao thành từng hồi dài. Tiếng còi rít lên lanh lảnh. Gió rít từng cơn.
  2. Hít mạnh một hơi dài. Cầm điếu rít sòng sọc.

• rong:

  nđg&t. Đi hết chỗ này đến chõ khác. Suốt ngày chỉ rong chơi.Bán hàng rong. Gánh hát rong.

• rồ :

  nđg. Chỉ động cơ xe phát ra tiếng động to, nghe inh tai. Đoàn xe rồ máy ầm ầm.

• rồ :

  nt. Có biểu hiện hoạt động như người điên. Phát rồ. Nói năng như thằng rồ.

• rộn rã:

  nt. Có nhiều âm thanh sôi nổi, vui vẻ. Rộn rã tiếng đàn giọng hát. Tiếng cười nói rộn rã.

• rơm:

  nd. Thân cây lúa khi đã đập lấy hết hạt. Lửa rơm: lửa cháy nhiều nhưng mau tắt (như lửa đốt rơm).

• ru:

  nđg. hát nhẹ và êm cho trẻ con dễ ngủ. Ru con. Êm như ru.

• rú:

  nđg. Phát ra tiếng kêu to và dài. Mừng rú lên. Còi báo động rú lên từng hồi.

• rung :

  nđg.1. Lay. Rung cây nhát khỉ.
  2. Chuyển động nhỏ và liên tiếp.

• rút rát:

  nt.x.Nhút nhát.

• rụt rè:

  nt. Nhút nhát. Rụt rè không dám nói.

• rừng già:

  nd. Rừng phát triển đến giai đoạn ổn định, cây cối hầu như ngừng tăng trưởng, một số bắt đầu tàn.

• sa lệch:

  nd. Điệu hát chèo thiết tha, ý nhị, lời theo thơ lục bát.

• sa nhân:

  hd. Cây cùng họ với gừng, mọc hoang ở rừng, quả có gai mềm, hạt dùng làm thuốc.

• sách báo:

  nd. Nói chung sách và báo. Việc phát hành sách báo.

• sai áp:

  hdg. Tịch biên tài sản của người có nợ để phát mại mà trừ nợ. Sai áp bất động sản.

• sạn :

  nd.1. Mảnh sỏi đá rất nhỏ lẫn vào cơm gạo hay thức ăn. Nhặt sạn khi vo gạo.
  2. Hạt cát, bụi bám trên đồ đạc. Giường chiếu đầy sạn.
  3. Từ dùng sai, viết sai trong một bài văn. Độc giả rất thích mục “đãi sạn” của tờ báo.

• sát phạt:

  hdg. Đánh giết; ăn thua nhau quyết liệt. Đôi bên đã sát phạt nhau thẳng tay.

• sảy:

  nđg. Cầm cái mẹt, tràng đựng thóc gạo v.v... đưa qua đưa lại rồi hất nhẹ lên cho vỏ hay hạt lép bay đi. Nữa mai lúa tốt đầy đồng, Gặt về đập sảy, bõ công cấy cày (cd).

• say sưa:

  nt.1. Say rượu. Rượu chè say sưa.
  2. Bị cuốn hút vào một hoạt động. Say sưa kể chuyện. Cất tiếng hát say sưa.

• sắm tuồng:

  nđg.1. Đóng tuồng, diễn kịch. Sắm tuồng vai nịnh.
  2. Chuẩn bị hóa trang y phục để diễn tuồng. hát dở, sắm tuồng lâu.

• săn:

  nt.1. Chỉ sợi xe được xoắn thật chặt. Thừng bện săn. Chỉ xe săn.
  2. Rắn chắc. Săn da, săn thịt.Hạt thóc phơi nắng đã săn giòn.
  3. Mau, mạnh. Mưa ngày càng săn. Nước chảy săn. Làm săn lên, sắp hết giờ.

• sắn thuyền:

  nd. Cây nhỏ mọc ở rừng, vỏ thân chứa nhiều chất chát, dùng để nhuộm chài lưới, xảm thuyền.

• sắp:

  nd. Làn điệu trong hát chèo, có tính chất vui vẻ, để đối đáp hay hát tập thể.

• sâu sắc:

  nt.1. Có tính chất đi vào chiều sâu, vào bản chất, có ý nghĩa quan trọng, lâu dài. Ý kiến sâu sắc. Biến đổi sâu sắc. Mâu thuẫn sâu sắc.
  2. Rất sâu trong lòng, không phai nhạt. Tình yêu sâu sắc. Kỷ niệm sâu sắc.

• sây:

  nt. Chỉ cây có nhiều quả, nhiều hạt. Lúa sây rạt. Cam sây quả.

• sen:

  nd. Loại cây mọc dưới nước bùn, lá to tròn như cái tán, hoa thơm. Hoa sen, hạt sen. Sen ngó đào tơ: người con gái trẻ.

• si :

  nd. Lối hát giao duyên trữ tình của dân tộc Nùng.

• sim :

  nd. Loại cây nhỏ, mọc ở rừng, quả nhỏ, chín thì tím sẫm, bên trong có hạt nhỏ, ăn được.

• sòi :

  nd. Giống cây cùng họ với thầu dầu, lá để nhuộm, hạt có thể ép lấy dầu dùng trong công nghiệp.

• sói:

  nd. Cây nhỏ, hoa nhỏ trắng như hạt gạo, có mùi thơm, thường dùng để ướp chè. Chè ướp hoa sói.

• son :

  nId.1. Đá đỏ, mài ra làm mực viết, vẽ bằng bút lông. Mài son. Nét son.
  2. Sáp màu đỏ, phụ nữ dùng để bôi môi. Tô son. Má phấn môi son.
  IIt.1. Có màu đỏ như son. Đũa son. Gác tía lầu son.
  2. Trung trinh, trước sau không phai nhạt, không đổi thay. Tấm lòng son. Mối tình son sắt.

• son sắt:

  nt. Thủy chung, không bao giờ thay đổi, phai nhạt. Lòng son sắt.

• song ca:

  hdg. Hai người cùng hát. Tiết mục song ca.

• song song:

  nIt. Chỉ hai đường thẳng trên cùng một mặt phẳng không cắt nhau hay một đường thẳng và một mặt phẳng hoặc hai mặt phẳng không có điểm nào chung. Hai đường thẳng song song. Hai mặt phẳng song song.
  IIp.1. Sóng đôi với nhau. Hai xe chạy song song.Ghế xếp song song hai dãy.
  2. Hai việc xảy ra hay tiến hành trong cùng một thời gian. Phát triển chăn nuôi song song với trồng trọt.

• SOS:

  nd.1. Tín hiệu quốc tế dùng kêu cứu khi mắc nạn. Chiếc tàu sắp đắm đã phát tín hiệu SOS.
  2. Tiếng kêu cứu.

• sống:

  nIt. 1. Chưa được nấu chín; chưa chín (nói về quả). Khoai sống. Rau sống. Xoài sống.
  2. Còn nguyên, chưa chế biến. Vốn sống. Cao su sống.
  3. Chưa thuần thục. Câu văn còn sống.
  4. Chưa tróc hết vỏ, chưa vỡ hết hạt khi xay. Mẻ gạo còn sống, lẫn nhiều thóc. Cối tốt, gạo không sống, không nát.
  IIp. Trắng trợn. Cướp sống.

• sở :

  nd. Cây nhỡ cùng họ với chè, hạt ép lấy dầu dùng trong công nghiệp hay để ăn.

• sơn ca:

  nd. Chim chiền chiện, chỉ giọng hát hay. Giọng sơn ca.

• su su:

  nd. Cây thân leo cùng họ với bầu, quả màu lục nhạt, hình quả lê, dùng làm thức ăn. Quả su su xào.

• súc sắc:

  nd.1. Khối vuông nhỏ, các mặt chấm số từ một đến sáu dùng trong một số loại trò chơi, cờ bạc. Con súc sắc.
  2. Đồ chơi trẻ con gồm một cán cầm gắn với một bầu kín chứa hạt cứng, lắc nghe thành tiếng.

• súng:

  nd. Tên gọi chung các vũ khí có nòng hình ống. Một phát súng. Bắn súng.

• sùng sục:

  np.1. Phát ra tiếng như tiếng nước đang sôi mạnh. Nước sôi sùng sục.
  2. Khí thế mạnh của một hoạt động. Làn sóng công phẫn sùng sục dâng cao.

• súng trường:

  np. Súng trang bị cho cá nhân có nòng tương đối dài, bắn từng phát một, có loại có thể bắn liên thanh.

• suông :

  nt.1. Thiếu phần quan trọng của nội dung, nên vô vị, nhạt nhẽo. Uống rượu suông. Nghèo quá ăn tết suông.
  2. Trăng sáng mà không tỏ, lạnh lẽo, buồn tẻ. Ánh trăng suông.
  3. Nói mà không làm. Hứa suông. Lý thuyết suông.

• suy dinh dưỡng:

  nt. Tình trạng sự dinh dưỡng không đáp ứng đầy đủ yêu cầu phát triển của cơ thể thường do ăn uống thiếu kém.

• suỵt :

  nIđg. Phát ra tiếng gió ở miệng để xua hay khiến chó. Suỵt chó ra đuổi.
  IIc. Tiếng nhỏ để nhắc người khác im lặng. Suỵt! Khẽ chứ.

• sử :

  nd. Lối hát nói có tiết tấu, làn điệu tương đối tự do, tùy thuộc ít nhiều sự diễn cảm của người hát.

• sữa :

  nd.1. Chất lỏng màu trắng đục do tuyến vú của phụ nữ và động vật có vú tiết ra để nuôi con. Bú sữa mẹ. Vắt sữa bò.
  2. Chất đặc màu trắng trong hạt ngũ cốc non. Lúa đang ngậm sữa.

• sức sống:

  nd. Khả năng tồn tại và phát triển biểu hiện mạnh mẽ. Tuổi thanh xuân tràn đầy sức sống.

• sương:

  nd.1. Hơi nước ngưng tụ lại thành hạt rất nhỏ, lơ lửng trong lớp không khí gần mặt đất hay đọng lại trên lá cây ngọn cỏ. Sáng sớm sương dày đặc. Những giọt sương long lanh trên tàu lá.
  2. Chỉ tóc màu trắng như màn sương. Da mồi tóc sương. Tóc đã điểm sương.

• sương muối:

  nd. Sương đông thành những hạt băng trắng xóa phủ trên mặt đất và cây cỏ, trông như muối. Sương muối hại cây cối.

• tái:

  h. Từ tố ghép trước một động từ Hán Việt để biểu thị ý “lại, trở lại”. Tái diễn. Tái phát.

• tài năng:

  hd. Năng lực xuất sắc. Tài năng xuất chúng. Phát hiện và bồi dưỡng các tài năng trẻ.

• tái nhợt:

  nt. Tái và nhợt nhạt. Da tái nhợt vì thiếu máu.

• tái phát:

  hdg. Phát lại. Bệnh vừa tái phát.

• tám :

  nd. Gạo tẻ hạt dài, nhỏ, dẻo, cơm có mùi thơm. Cơm gạo tám.

• tám thơm:

  nd. Gạo hạt nhỏ, thon và dài, màu trắng xanh, cơm có mùi thơm đặc biệt.

• tám xoan:

  nd. Gạo hạt nhỏ, trắng, cơm rất dẻo và thơm.

• tán :

  nd.1. Tàn lớn. Tán che kiệu.
  2. Vật có hình dáng cái tán. Tán đèn.
  3. Vòng sáng mờ nhạt nhiều màu sắc bao quanh mặt trời hay mặt trăng. Trăng quầng thì hạn, trăng tán thì mưa.
  4. Bộ lá của cây có hình giống cái tán. Cây thông có tán hình tháp.

• tán phát:

  hdg. Phân phát rộng rãi. Tán phát truyền đơn.

• táo ta:

  nd. Cây to, quả khi chín màu lục vàng, ăn được, nhân hạt dùng làm thuốc.

• táu :

  nd. Cây lấy gỗ, gỗ nặng, màu nâu nhạt, thuộc loại gỗ quý.

• tăng trưởng:

  hdg.1. Lớn lên, tăng thêm về trọng lượng, kích thước. Quá trình tăng trưởng của cây trồng.
  2. Phát triển, lớn mạnh lên. Kinh tế tăng trưởng chậm.

• tấn phát:

  hdg. Tiến tới và phát đạt.

• tập trung dân chủ:

  nd. Nguyên tắc tổ chức lãnh đạo tập trung dựa trên cơ sở tôn trọng và phát huy dân chủ.

• tẩu mã:

  hd. Ngựa chạy, chỉ một điệu hát rất linh hoạt trong hát bội và ca Huế.

• tấy :

  nđg.1. Chỉ mụn nhọt hay vết thương đang cương to, làm cho nhức nhối. Vết thương tấy mủ.
  2. Phát tài, gặp vận may. Vận tấy.

• tẻ :

  nId. Gạo hạt nhỏ, dài, ít nhựa, để nấu cơm. Cơm tẻ. Có nếp có tẻ (tng).
  IIt. Chỉ hoa quả không thơm ngon bằng thứ cùng loại. Ngô tẻ. Dưa tẻ.

• tẻ nhạt:

  nt. Không có sức lôi cuốn, khiến buồn chán. Giọng đều dều, tẻ nhạt. Cuộc sống tẻ nhạt.

• tẻo teo:

  nt. Nhỏ bé đến như không đáng kể. Mấy hạt thóc tẻo teo. Con chim bé tẻo teo.

• tha:

  nđg.1. Thả ra, không giam giữ. Quan tha, ma bắt (tng).
  2. Bỏ qua, không trừng phạt. Tha tội. Tha lỗi.
  3. Ngậm vào miệng đem đi, mang theo. Kiến tha lâu đầy tổ (tng). Tha về nhà đủ thứ.

• thạch xương bồ:

  hd. Cây loại cỏ, hoa màu đỏ nhạt mọc thành cụm trên cuống dài, thân và rễ có mùi thơm, dùng làm thuốc.

• tham luận:

  hđgI. Phát biểu ý kiến đã chuẩn bị trước. Ý kiến tham luận trong hội nghị. IId. Bài tham luận. Đọc tham luận.

• tham sinh ủy tư:

  hdg. Tham sống sợ chết đến hèn nhát.

• than cám:

  nd. Than vụn, hạt nhỏ.

• thanh âm:

  hd. Tiếng của vật gì phát ra.

• thánh ca:

  hd. Bài hát ca ngợi, cầu nguyện thần thánh trong các buổi lễ.

• thành phố:

  hd. Nơi tập trung nhiều dân cư, phố xá đông đúc và thường có công nghiệp và thương nghiệp phát triển.

• thanh quản:

  hd. Phần trong cuống họng, nơi phát ra tiếng.

• thảo quyết minh:

  hd. Cây thân cỏ thuộc loại vang, hạt dùng làm thuốc.

• thần kinh:

  hd. Bộ phận trong thân thể hình dáng như khúc dây đâm ra nhiều nhánh, màu trắng nhạt, chủ việc truyền đạt cảm giác, tri giác, vận động (cũng gọi là dây thần kinh). Bệnh thần kinh. Thần kinh căng thẳng.

• thần kinh trung ương:

  nd. Bộ phận của hệ thần kinh gồm não bộ và tủy sống, nơi tập trung phân tích các kích thích từ bên ngoài tới và phát lệnh hoạt động tới các cơ quan.

• thật :

  nIt.1. Hoàn toàn đúng với tên gọi, không giả. Hàng thật. Bắn đạn thật. Tên thật, không phải bí danh.
  2. Đúng y như tồn tại, xảy ra trong thực tế. Người thật, việc thật. Giống y như thật.
  3. Chân thực, chân thành. Ăn ở thật lòng. Thật lòng thương người.
  IIp.1. Hoàn toàn đầy đủ. Tình hình thật căng thẳng. Chờ cho nước thật sôi. Nghĩ thật kỹ hãy nói.
  2. Mức độ nhiều, cao. Đẹp thật, hát thật hay.

• thầu dầu:

  nd. Cây nhỡ, quả có gai, hạt ép lấy dầu.

• thầy tuồng.:

  nd. Người viết tuồng và làm đạo diễn cho một gánh hát bội hoặc cải lương thời xưa.

• thèm:

  nđg.1. Khao khát, ước muốn. Thèm ăn, thèm mặc.
  2. Muốn, thấy cần. Thèm được bay nhảy tự do. Không thèm nói nữa. Chẳng ai thèm để ý.

• thèm khát:

  nđg. Thèm muốn, khao khát. Sự thèm khát tự do.

• then:

  nd.1. Thầy cúng ở vùng dân thiểu số. Bà then.
  2. Loại hình nghệ thuật tổng hợp gồm đàn, hát, múa gắn liền với tín ngưỡng của dân tộc thiểu số. hát then. Múa then.

• theo:

  nIđg.1. Đi liền với phía sau không rời ra. Lẽo đẽo theo sau.
  2. Đi cùng với ai đến nơi nào. Theo mẹ về quê.
  3. Làm đúng như ai đã làm, đã nói. Làm theo lời dặn của thầy. Nói theo sách. Theo gương người trước.
  4. Tin vào và làm theo lời dạy của một tôn giáo, một tổ chức. Theo đạo Phật. Một lòng theo Cách mạng.
  5. Hoạt động liên tục trong một thời gian với một công việc nhất định. Theo lớp chính trị. Theo học ngoại ngữ.
  IIgi.1. Lối, hướng di chuyển trong họat động. Chạy ra ngoài theo cửa sau. Chị khóc, em cũng khóc theo.
  2. Dựa vào, căn cứ vào. Phân phối theo lao động. hát theo tiếng đàn. Nói theo tin trên báo.

• thế giới thứ ba:

  nd. Tổng thể nói chung những nước gọi là nước đang phát triển.

• thế phát:

  hdg. Cắt tóc để đi tu. Đến chùa xin thế phát.

• thi:

  nđg.1. Tham gia cuộc đọ hơn kém về sức lực, tài năng để tranh nhau giải thưởng. Thi hát.Đoạt giải nhất cuộc thi viết truyện ngắn.
  2. Dự những hình thức kiểm tra theo quy định về kiến thức, kỹ năng để xét chính thức công nhận có đầy đủ một tư cách, một trình độ. Thi tốt nghiệp. Thi tay nghề. Ôn thi. Chấm thi.

• thì :

  nd.1. Thời kỳ cơ thể phát triển mạnh, có khả năng sinh sản. Lúa đang thì con gái. Quá lứa lỡ thì.
  2. Thời điểm thuận lợi nhất cho hoạt động. Đúng lúc đúng thì. Mưa nắng phải thì.
  3. Từng phần nhất định của một động tác. Thì hít vào thì thở ra của động tác tập thở.
  4. Thời. Thì quá khứ.

• thí phát:

  nđg. Như Thế phát.

• thiên lý:

  hd. Cây leo, hoa màu vàng lục nhạt, trồng làm cảnh. Trên giàn thiên lý bóng xuân sang (H. M. Tử).

• thiền tâm:

  hd. Tâm thanh tịnh theo Phạt giáo.

• thịnh :

  nt. Ngày một phát triển tốt đẹp. Dân giàu nước thịnh.

• thính giả:

  hd. Người nghe biểu diễn âm nhạc hay diễn thuyết v.v... Thính giả của đài phát thanh.

• thỏ :

  nd.1. Giống thú về loại gậm có hai tai lớn và dài. Nhát như thỏ (tng).
  2. Mặt trăng. Bóng thỏ. Thỏ lặn ác tà.

• thỏ đế:

  nd. Thỏ hoang; chỉ người quá nhút nhát. Nhát như thỏ đế.

• thóc:

  nd. Hạt lúa còn nguyên vỏ. Thóc đâu, bồ câu đấy (tng).

• thổi:

  nđg. 1. làm cho luồn hơi bật mạnh từ trong miệng ra. Thổi tắt ngọn đèn. Lớn như thổi.
  2. Làm cho nhạc khí phát thành tiếng bằng cách thổi. Thổi sáo, thổi kèn.
  3. Chuyển động thành luồng. Gió thổi mát rượi.
  4. Thêm thắt nói quá sự thật. Thổi thành tích lên.

• thông :

  nd. Cây hạt trần thân thẳng, tán lá hình tháp, có nhựa thơm. Rừng thông. Nhựa thông.

• thổng:

  nd. Câu bỏ lửng và xuống giọng ở cuối bài hát. Cuối bài hát nói có một câu thổng.

• thông tín viên:

  hd. Nhân viên của một cơ quan thông tin. Thông tín viên của đài phát thanh.

• thu:

  nđg.1. Nhận lấy, nhân về. Thu thuế. Tăng thu giảm chi.
  2. Tập trung vào một chỗ. Rơm được thu lại thánh đống. Người bệnh thu hết hơi tàn, trối lại mấy câu.
  3. Đạt được kết quả. Hội nghị thu được kết quả tốt.
  4. Ghi lại âm thanh, hình ảnh bằng máy. Bài hát được thu băng. Thu vào ống kính những hình ảnh đẹp.
  5. Làm cho nhỏ lại, gọn lại. Diện tích đất hoang thu hẹp dần. Thu hai tay vào lòng. Ngồi thu ở một góc.

• thù :

  nId. 1. Lòng căm ghét sâu sắc đối với kẻ đã gây thiệt hại lớn cho mình kèm theo ý muốn bắt kẻ ấy phải chịu sự trừng phạt tương ứng. Mối thù quân cướp nước.
  2. Kẻ đã gây thù với mình. Phân biệt bạn và thù.
  IIđg. Có thù với người nào. Hắn thù anh ta ra mặt.

• thụ hình:

  hdg. Chịu hình phạt.

• thu thanh:

  hdg. Thu tiếng nói, tiếng hát. Phòng thu thanh. Máy thu thanh.

• thụ thể:

  hd. Phạm trù ngữ pháp của động từ chỉ hành động mà chủ ngữ nhận chịu tác động. Hắn bị ăn đòn. Các ý kiến phát biểu trong hội nghị.

• thuần lý:

  ht. Chỉ dựa vào lý luận, không xuất phát từ thực tế. Lối suy luận thuần lý.

• thúng:

  nd.1. Đồ đan khít bằng tre, hình tròn, lòng sâu, dùng để đựng. Thúng gạo.
  2. Đơn vị dân gian đong các chất hạt, bằng dung tích của một cái thúng quy định. Một thúng gạo.
  3. Thuyền thúng (nói tắt). Đồng ngập nước phải đi thúng.

• thuộc:

  nđg. Ghi nhớ trong trí óc. Em bé thuộc nhiều bài hát.

• thuốc cốm:

  nd. Thuốc ở dạng hạt như hạt cốm rang.

• thuốc thử:

  nd. Hóa chất dùng để phát hiện hay định lượng một chất khác bằng phản ứng hóa học.

• thuyết Đác-uyn (Darwin):

  pd. Học thuyết do Darwin sáng lập, về nguồn gốc của các giống loài động vật và thực vật qua chọn lọc tự nhiên, về sự phát triển lịch sử của thế giới sinh vật.

• thuyết tiến hóa:

  nd. Thuyết cho rằng do kết quả của sự phát triển tự nhiên và có tính chất lịch sử mà các sinh vật thay đổi và tiến hóa không ngừng.

• thư ghi số:

  nd. Thư do bưu điện chuyển, có ghi số bảo đảm phát tận tay người nhận.

• thứ phát:

  hdg. Phát sinh sau giai đoạn thứ nhất. Nhiễm trùng thứ phát.

• thư tín điện tử:

  nd. Dịch vụ máy tính cho phép cung cấp, phân phát, tra cứu các thông báo từ xa.

• thừa kế:

  hdg.1. Hưởng của người chết để lại cho. Thừa kế tài sản cha mẹ.
  2. Giữ gìn và phát triển. Thừa kế truyền thống tốt đẹp.

• thực vật học:

  hd. Môn học nghiên cứu cách cấu tạo, phát triển và phân loại của thực vật.

• thước đo:

  nd. Cái được dùng làm chuẩn để xác định giá trị của những cái có tính chất trừu tượng. Năng suất lao động là thước đo trình độ phát triển của một nền kinh tế.

• thương hàn:

  hd. Bệnh lây do một loại vi khuẩn gây viêm ruột và sốt phát ban. Cũng gọi Ban cua.

• thưởng phạt:

  nđg. Thưởng người có công, trừng phạt người có tội. Thưởng phạt nghiêm minh.

• thưởng thức:

  hđg. Nhận biết và thích thú với cái đẹp. Thưởng thức một bài hát hay.

• tia vũ trụ:

  nd. Luồng hạt nhân và hạt cơ bản, có khi có năng lượng rất lớn, từ không gian vũ trụ rơi vào Trái Đất, gây nhiều phản ứng hạt nhân trong khí quyển.

• tịch biên:

  hdg. Lập danh mục và niêm phong để tịch thu hay phát mãi. Tịch biên tài sản của bọn phản động.

• tích cực:

  hIt.1. Có tính cách tiến tới thúc đẩy sự phát triển. Phần tử tích cực.
  2. Tỏ ra chủ động, tạo ra sự biến đổi để phát triển. Đấu tranh tích cực. Phương pháp phòng bệnh tích cực.
  IIp. Hăng hái, nhiệt tình với nhiệm vụ. Tích cực học tập. Công tác rất tích cực.

• tích kê:

  pd. Vé, phiếu cấp cho người được hưởng một quyền lợi. Phát tích kê lên máy bay cho khách.

• tiến:

  nđg.1. Di chuyển theo hướng thẳng về phía trước. Tiến lên vài bước.
  2. Phát triển theo hướng đi lên. Miền núi tiến kịp miền xuôi.

• tiến bộ:

  hIt. 1. Phát triển theo hướng đi lên, trở nên tốt hơn trước. Giúp đỡ nhau cùng tiến bộ.
  2. Phù hợp với xu hướng phát triển của lịch sử, của thời đại. Nền văn học tiến bộ.
  IId. Sự tiến bộ. Có nhiều tiến bộ. Những tiến bộ trong ngành y.

• tiên đề:

  hd.1. Mệnh đề được thừa nhận mà không chứng minh. Các tiên đề hình học.
  2. Điều không thể chứng minh nhưng hiển nhiên, dùng làm xuất phát điểm cho một hệ thống lý luận.

• tiền giấy:

  nd. Tiền bằng giấy, do ngân hàng phát hành.

• tiền thân:

  hd.1. Bản thân ở kiếp trước theo thuyết luân hồi của đạo Phật.
  2. Hình thức tổ chức trước kia trong quan hệ với hình thức phát triển về sau. Tổ chức tiền thân của Hôi Nhà Văn.

• tiên tiến:

  ht. Ở vị trí hàng đầu, vượt hẳn trình độ phát triển chung. Nền sản xuất tiên tiến. Lao động tiên tiến.

• tiếng:

  nd.1. Âm thanh mà tai nghe được. Tiếng đàn.
  2. Âm tiết, thành phần tối thiểu có nghĩa trong lời nói của tiếng Việt. Câu thơ lục bát gồm mười bốn tiếng.
  3. Một ngôn ngữ cụ thể. Tiếng Việt. Biết nhiều thứ tiếng.
  4. Giọng nói riêng của một người hay cách phát âm của một vùng. Có tiếng ai lạ ở phòng bên. Tiếng người miền Nam.
  5. Lời nói của một cá nhân. Có tiếng kêu cứu. Nói giúp cho một tiếng.
  6. Lời bàn tán, khen chê. Bưởi ngon có tiếng.

• tiếng động:

  nd. Tiếng phát ra do sự va chạm. Giật mình vì tiếng động.

• tiếng nói:

  nd.1. Âm thanh phát ra khi nói ngôn ngữ. Khác nhau về màu da và tiếng nói.
  2. Ý kiến, quan điểm của một hay nhiều người về một vấn đề. Nói lên tiếng nói của mình.

• tiếp âm:

  hdg. Phát tiếp một chương trình phát thanh đang thu được để truyền đi xa hơn. Đài tiếp âm.

• tiếp lời:

  nđg. Nói tiếp theo để làm rõ thêm hay phát triển ý của người trước.

• tiếp vận:

  hdg.1. Vận chuyển để tiếp tế phục vụ chiến đấu. Tiếp vận quân lương.
  2. Phát triển một chương trình vô tuyến truyền hình đang thu được để truyền đi xa hơn. Đài HTV tiếp vận VTV.

• tiêu:

  nd. Loại cây có hạt thơm cay, dùng làm gia vị. Hạt tiêu. Cũng gọi Hồ tiêu.

• tiêu cực:

  ht.1. Có tác dụng phủ định, làm trở ngại sự phát triển.
  2. Chỉ chịu tác động mà không phản ứng hay phản ứng yếu ớt. Giải pháp tiêu cực, có tính chất đối phó.
  3. Không lành mạnh. Những hiện tượng tiêu cực trong xã hội.

• tiêu dao:

  ht. Thong thả, theo ý thích của mình. Sớm khuya tiếng hát tiếng đàn tiêu dao (Ng. Du).

• tiêu liêu:

  hd. Loại chim nhỏ hay hát, cũng gọi Chim chiền chiện.

• tiêu phòng:

  hd. Buồng trát hạt tiêu trên tường cho ấm dành cho các phi tần nhà vua theo phong tục Trung Hoa xưa. Oán chi những khách tiều phong (Ô. Nh. Hầu).

• tiêu sầu:

  ht. Làm khuây nỗi buồn. Khúc hát tiêu sầu.

• tiêu sọ:

  nd. Hạt tiêu già đã bỏ lớp vỏ đen.

• tín phiếu:

  hd. Giấy nợ ngắn hạn do các cơ quan tín dụng phát ra.

• tinh bột:

  nd. Chất bột trắng và mịn có nhiều trong hạt ngũ cốc và trong một số loại củ, quả. Thức ăn có tinh bột.

• tình ca:

  hd. Bài hát về tình yêu. Bản tình ca.

• tình điệu:

  d. Những yếu tố tình cảm thể hiện bằng ngôn ngữ, cử chỉ. Tình điệu của bài hát.

• tình hình:

  hd. Trạng thái và xu thế phát triển của một sự vật, một hiện tượng. Tình hình gia đình. Tình hình chính trị.

• tinh luyện:

  ht. Được rèn luyện đến trình độ cao. Đội quân tinh luyện. Giọng hát tinh luyện.

• tinh vân:

  hd. Vật sáng lờ mờ trên bầu trời ban đêm do ánh sáng của những cụm sao mờ dày đặc hay của những đám khí lẫn bụi phát sáng trong vũ trụ.

• to:

  nIt.1. Có kích thước, số lượng đáng kể hay hơn hẳn mức độ thông thường. Quả to. Nhà to. To tiền. Bé xé ra to.
  2. Có mức độ đáng kể về sức mạnh, tác động, phạm vi. Gió to. Lập công to.
  3. Có địa vị, quyền hành cao. Làm quan to. To chức.
  IIp. Phát ra tiếng có cường độ mạnh. Nói to. Đọc to cho mọi người cùng nghe.

• tổ :

  nd.1. Người được coi là người đầu tiên lập ra một dòng họ. Giỗ tổ. Nhà thờ tổ.
  2. Người sáng lập, gầy dựng ra một nghề. Ông tổ nghề rèn. Bàn thờ tổ của đoàn hát bội.

• tốc ký:

  hdg. Ghi nhanh theo kịp lời nói bằng hệ thống ký hiệu đơn giản. Ghi tốc ký bài phát biểu. Bản tốc ký.

• tội :

  nd.1. Hành vi phạm pháp đáng bị xử phạt. Mắc tội tham nhũng. Lập công chuộc tội.
  2. Hành vi trái với đạo đức, tôn giáo. Tội loạn luân. Đến nhà thờ xưng tội.
  3. Khuyết điểm đáng khiển trách. Bị mắng vì tội nói láo.

• tội đồ:

  hd. Hình phạt giam nhiều năm tù; người bị hình phạt này. Bị án tội đồ. Một kẻ tội đồ.

• tội tình:

  nd. Tội lỗi đáng bị trừng phạt. Nó có tội tình gì mà mắng nó.

• tội vạ:

  nd. Tội lỗi và sự trừng phạt. Cứ làm đi, tội vạ tôi chịu.

• tồn tại:

  hIđg.1. Có thật. Sự tồn tại và phát triển của xã hội.
  2. Chưa mất đi, chưa được giải quyết. Đang tồn tại nhiều khuyết điểm.
  IId.1. Thế giới khách quan. Tư duy và tồn tại.
  2. Vấn đề tồn tại (nói tắt). Khắc phục các tồn tại.

• tổng biên tập:

  hd. Người đứng đầu ban biên tập một tờ báo, tạp chí, đài phát thanh hay cơ quan thông tấn.

• tổng hợp:

  hIđg. 1. Tổ hợp nhiều yếu tố riêng rẽ để làm thành một chỉnh thể. Tổng hợp các ý kiến phát biểu. Tổng hợp tình hình.
  2. Điều chế hợp chất phức tạp từ các chất đơn giản.
  IIt.1. Được điều chế từ những chất đơn giản. Sợi tổng hợp.
  2. Bao gồm nhiều thành phần quan hệ chặt chẽ. Sức mạnh tổng hợp của chiến tranh nhân dân.
  3. Bao gồm nhiều loại, nhiều thứ. Cửa hàng bách hóa tổng hợp.

• tổng phát hành:

  hdg. Phát hành sách báo trong phạm vi rộng rãi.

• tổng trấn:

  hd. Chức quan đứng đầu cơ quan hành chính một địa hạt lớn dưới một số triều đại phong kiến. Tổng trấn Gia Định Thành thời Gia Long.

• tốp ca:

  nd. Tiết mục hát do năm ba người cùng hát. Tiết mục tốp ca nữ.

• tốt :

  nIt. 1. Có chất lượng hơn mức bình thường. Vải tốt.
  2. Có những biểu hiện đáng quý về tư cách đạo đức. Người bạn tốt. Gương người tốt việc tốt.
  3. Vừa ý, không có gì đáng chê. Kết quả tốt. Máy tốt.
  4. Thuận lợi, có khả năng mang lại điều hay. Thời tiết tốt. Không khí trong lành, tốt cho sức khỏe.
  5. Phát triển mạnh. Lúa tốt ngập bờ.
  6. Đẹp. Văn hay chữ tốt.
  IIp. Còn được lắm. Chiếc xe trông cọc cạch nhưng còn đi tốt.

• tột đỉnh:

  nd&t. Mức độ cao nhất. Phong trào phát triển đến tột đỉnh.

• tốt giọng:

  nt. Có giọng hát hay giọng nói tốt, nói dễ nghe, hát hay.

• tơi:

  nt. Rời ra thành sợi hay hạt nhỏ. Đập tơi đất. Đánh cơm cho tơi.

• tởm:

  nđg. Có cảm giác khó chịu, muốn tránh xa. Trông phát tởm.

• tra:

  nđg.1. Cho từng hạt giống vào chỗ đất đã cuốc xới để cho mọc mầm, lên cây. Tra ngô. Tra hạt vừng.
  2. Cho một chất vào một vật để tạo ra tác dụng cần thiết. Tra muối vào canh. Tra dầu mỡ cho máy.
  3. Cho một vật khớp vào cái khác để giữ chặt hay có được vật hoàn chỉnh. Tra cán dao. Tra cổ áo. Tra chân vào cùm. Tra gươm vào vỏ.

• trả miếng:

  nđg. Đối phó lại lời nói, hành động xúc phạm mình bằng lời nói, hành động tương tự. Bốp chát trả miếng ngay.

• tràng:

  nd.1. Xâu chuỗi gồm nhiều vật nhỏ kết buộc lại với nhau thành vòng, thành dây dài. Tràng pháo.
  2. Chuỗi âm thanh phát ra liên tục. Một tràng vỗ tay vang dội hội trường.

• tràng hạt :

  nd. Chuỗi hạt người đạo Phật lần từng hạt khi tụng kinh.

• trắng bệch:

  nt. Trắng nhợt nhạt. Mặt trắng bệch.

• trắng ngần:

  nt. Trắng và bóng, sạch sẽ. Hạt gạo trắng ngần.

• trắng phếch:

  nt. Trắng đục, nhợt nhạt, không đều. Cánh đồng khô trắng phếch.

• trầm:

  nt.1. Chỉ giọng thấp và ấm. Giọng khi bổng khi trầm. hát ở bè trầm.
  2. Có biểu hiện kém sôi nổi, kém hoạt động. Phong trào của đơn vị còn trầm. Người trầm tính.

• trẩm :

  nđg.1. Không mọc lên được sau khi gieo. Rét đậm, hạt giống bị trẩm.
  2. Giấu để lấy đi, không giao cho người phải giao. Trẩm thư. Trẩm món tiền thưởng.

• trầm bổng:

  nt. Lên xuống, cao thấp. Giọng hát trầm bổng, du dương.

• trầm hương:

  hd. Cây to, gỗ màu vàng nhạt có xen thớ màu đen, dùng để lấy hương thơm và làm thuốc.

• trần :

  nIt. 1. Không mặc áo, để lộ nửa phần trên của thân thể. Mình trần. Cởi trần.
  2. Không được che bọc mà để lộ cả ra. Đi đầu trần. Dây điện trần. Lột trần mặt nạ. Vạch trần sự dối trá.
  3. Ở trạng thái không có cái thường đi kèm theo. Nằm trần, không chăn chiếu, mùng màn.
  IIđg. Đem hết sức lực của thân thể ra làm một cách vất vả. Trần lưng ra làm. Trần thân mới có hạt cơm.
  IIIp. Chỉ có như thế mà thôi. Đi hết, chỉ còn trần lại có ba người.

• trân châu:

  hd.1. Ngọc trai quý. Chuỗi hạt trân châu.
  2. Bột sắn viên tròn, sấy khô, dùng làm thức ăn, khi nấu chín thì trong suốt như hạt ngọc.

• trẻ :

  nIt.1. Ở vào tuổi đang phát triển mạnh. Thế hê trẻ. Sức còn trẻ.
  2. Còn mới, hoạt động chưa lâu như những cái, những người cùng loại. Nên công nghiệp trẻ. Một cây bút trẻ.
  IId. Đứa bé, dứa nhỏ. Lũ trẻ. Nuôi dạy trẻ.

• trị :

  nIđg. 1. Chữa, làm cho lành bệnh. Thuốc trị sốt rét.
  2. Làm cho mất khả năng gây hại. Trị sâu phá lúa. Công trình trị thủy.
  3. Trừng phạt, đưa vào khuôn khổ. Trị tội. Trị bọn côn đồ.
  4. Cai trị. Chính sách chia để trị.
  IIt. Yên ổn, thái bình. Nước trị nhà yên.

• trí lực:

  hd. Khả năng trí tuệ. Phát triển trí lực của học sinh.

• trí năng:

  hd. Năng lực hiểu biết và suy nghĩ. Phát triển trí năng của con người.

• trì trệ:

  ht. Chậm chạp trong sự phát triển như ngưng lại, không tiến lên được. Công việc trì trệ. Xã hội trì trệ.

• trỉa :

  nđg. Gieo hạt giống. Trỉa đậu.

• trích:

  nđg. Phạt viên quan có tội. Viên tri phủ bị trích.

• triển vọng:

  hd. Khả năng phát triển về sau, ở tương lai. Triển vọng của nền kinh tế.

• tròn trịa:

  nt.1. Tròn và đầy đặn. Chân tay tròn trịa.
  2. Âm thanh tròn dễ nghe. Tiếng hát tròn trịa, ngân vang.

• trong:

  nId. Vị trí thuộc một phạm vi nhất định. Trong ấm ngoài êm. Che kín cả trong ngoài.
  IIt.1. Thuộc về vị trí gần trung tâm hay ở phía trước. Vòng trong vòng ngoài. Nhà trong.
  2. Thuộc về phía nam so với một vị trí trên đất nước Việt Nam. Đàng Trong, Đàng Ngoài. Người miền trong.
  IIIgi. 1. Biểu thị quan hệ về vị trí. Người Hà Nội vào công tác trong Vinh. Sống trong cảnh nghèo đói. Ý kiến phát biểu trong cuộc họp. Ngồi trong nhà. Mời vào trong này.
  2. Biểu thị quan hệ về thời gian. Đi từ hồi trong Tết. Hoàn tất trong một tháng. Sẽ gặp lại trong vòng ba ngày.

• trong:

  nt.1. Bầu trời trong. Trăng trong gió mát.
  2. Chỉ âm thanh nghe rất rõ. Giọng rất trong. Tiếng hát trong.

• trọng âm:

  hd. Âm tiết được nhấn mạnh khi phát âm một từ đa tiết. Trọng âm của từ tiếng Anh.

• trọng hình:

  hd. Hình phạt nặng.

• trong trẻo:

  nt. Rất trong, không pha tạp. Bầu trời trong trẻo. Tiếng hát trong trẻo.

• trôm:

  nd. Loại cây lớn, hoa có mùi hôi, trái có hạt nhiều dầu, mủ phơi khô ngâm ăn mát. Mủ trôm.

• trống chầu:

  nd. Trống lớn đánh theo nhịp hát trong hát bội.

• trống quân:

  nd. Điệu hát dân gian đối đáp giữa trai và gái, nhạc phổ theo thơ lục bát, có tiếng đánh nhịp khi dứt câu.

• trơ :

  nt.1. Không biến đổi hình thái, hình dung trước tác động bên ngoài. Trơ như đá. Cây cổ thụ đứng trơ trong bão táp.
  2. Không hay khó tác dụng hóa học với chất khác. Khí trơ.
  3. Tỏ ra không hổ thẹn trước sự chê bai. Mặt trơ ra như mặt thớt.
  4. Lộ trần ra, phơi ra. Ngôi nhà nằm trơ giữa đồi trrọc.
  5. Chỉ lẻ loi một mình. Đồ đạc dọn đi hết, chỉ còn trơ mấy chiếc ghế.
  6. Sượng mặt vì quá khác lạ với những người chung quanh. Giữa toàn những người lạ, thấy trơ lắm. Ăn mặc thế này trông trơ lắm.
  7. Chỉ quả có hạt to, cùi mỏng và dính vào hạt. Nhãn trơ.
  8. Cùn, mòn đến không còn tác dụng. Dao trơ. Líp trơ.

• trời tru đất diệt:

  nIđg. Trời tiêu diệt để trừng phạt vì có quá nhiều tội ác. Bọn gian ác đáng bị trời tru đất diệt.
  IIt. Độc ác, xấu xa, đáng bị trời tru đất diệt. Bọn trời tru đất diệt đã cướp mất đứa con yêu quý độc nhất của tao!

• tru di:

  hdg. Giết sạch cả nhà (hình phạt thời xưa). Ngày xưa có tội với vua thường bị tru di tam tộc (giết cả ba đời cha, con, cháu).

• trục:

  nId. 1. Cây bằng sắt hoặc bằng gỗ dùng làm cốt ở giữa để xoay, để lăn.Trục bánh xe. Trục chuyển. Trục lăn.
  2. Đường tưởng tượng quanh đó một vật quay. Trục của trái đất.
  3. Đường thẳng trên đó đã chọn một chiều dương. Trục tọa độ. Trục thời gian.
  4. Tuyến chính trong một hệ thống giao thông. Trục giao thông. Trục đường sông.
  IIđg. Dùng trục quay làm nhỏ đất hay làm cho hạt lúa rụng khỏi bông. Trục đất. Dùng trâu kéo xe trục lúa.

• trục lăn:

  nd. Khối nặng hình trụ tròn để làm nhỏ đất hay làm rụng hạt lúa.

• trùm sỏ:

  nd. Như Đầu sỏ. Trùm sỏ phát xít.

• trung ương:

  hIt.1. Thuộc bộ phận chính, quan trọng nhất. Thần kinh trung ương. Máy phát điện trung ương.
  2. Thuộc cấp lãnh đạo cao nhất, chung cho cả nước. Cơ quan trung ương.
  3. Thuộc quyền quản lý của các cơ quan trung ương. Xí nghiệp trung ương. Công nghiệp trung ương và công nghiệp địa phương.
  IId. Ban chấp hành trung ương, ủy ban trung ương, cơ quan trung ương, cấp lãnh đạo cao nhất nước. Phân cấp quản lý giữa trung ương và địa phương.

• trữ kim:

  hd. Số vàng dự trữ của ngân hàng phát hành để bảo đảm cho tiền giấy lưu hành và làm quỹ dự trữ cho thanh toán quốc tế. Quỹ trữ kim.

• trừng giới:

  hdg. Răn phạt để cải tạo. Nhà trừng giới trẻ vị thành niên.

• trừng phạt:

  hdg. Dùng hình phạt trưng trị kẻ có tội. Trừng phạt người cố tình vi phạm pháp lệnh.

• trứng sáo:

  nt. Có màu xanh nhạt như màu vỏ trứng chim sáo. Vải xanh trứng sáo.

• trừng trị:

  hdg. Dùng hình phạt đích đáng trị kẻ có tội lớn. Trừng trị kẻ chủ mưu.

• trường :

  nt.1. Có bề dài đo được. Khúc gỗ trường 5 mét. Lợn mình trường. Giọng hát rất trường.
  2. Chỉ khoảng thời gian rất lâu, rất dài. Đường trường. Mấy chục năm trường.

• trượng:

  nd. Gậy bằng gỗ thời trước dùng để đánh người bị xử phạt. Phạt ba mươi trượng.

• trừu tượng:

  ht. Không có hình tượng phát ra ngoài, không thể trông thấy bằng hình tượng cụ thể. Bác ái, can đảm, linh hồn đều là những danh từ trừu tượng.

• tủ :

  nd.1. Cái cho là có giá trị nhất, chỉ riêng mình có. Giữ ngón tủ. hát bài tủ.
  2. Vấn đề đoán là sẽ được hỏi khi thi cử nên tập trung học hay dạy để chuẩn bị. Lối học tủ. Trúng tủ.

• tụ tập:

  hdg. Tụ họp nhau lại thành đám đông. Các em tụ tập để học hát, học múa.

• túc :

  nđg. Phát ra tiếng gọi gà, tiếng gà mẹ gọi con. Tiếng gà mẹ túc con.

• tuồng:

  nd. Kịch hát dân tộc cổ truyền. Cũng gọi hát bội. Đi xem tuồng. Diễn viên tuồng.

• tùy tiện:

  hp. Tiện đâu làm đó. Phát ngôn tùy tiện. Sử dụng của công một cách tùy tiện.

• tư cách:

  hd.1. Cách ăn ở, cư xử biểu hiện phẩm chất đạo đức của một người. Người đứng đắn, có tư cách.
  2. Những điều yêu cầu ở một cá nhân để được công nhận ở một vị trí, một chức năng xã hội. Kiểm tra tư cách đại biểu. Có đủ tư cách thay mặt giám đốc vì có giấy ủy nhiệm.
  3. Một mặt nào đó trong các mặt chức năng, cương vị của một người, một sự vật. Phát biểu ý kiến với tư cách cá nhân. Nghiên cứu từ với tư cách đơn vị cơ bản của ngôn ngữ.

• tư duy:

  hdg. Suy nghĩ và phán đoán. Phát triển tư duy. Khả năng tư duy.

• tự phát:

  hdg. Phát sinh ra một cách tự nhiên, không do ý thức tự giác, không có lãnh đạo. Cuộc đấu tranh tự phát của nông dân.

• tươi tốt:

  nt. Xanh tốt do được phát triển trong điều kiện thuận lợi. Mùa màng tươi tốt. Cây cối tươi tốt.

• ủ bệnh:

  nđg. Trong quá trình từ khi nhiễm bệnh đến khi phát bệnh. Thời gian ủ bệnh kéo dài nhiều ngày.

• uất ức:

  nt. Tức bực không nói ra được. Uất ức đến phát điên lên.

• uốn câu:

  nđg. Chỉ bông lúa vào mẩy, nặng hạt cong trĩu xuống như cần câu. Lúa đã uốn câu.

• ương:

  nđg. Ủ hạt cho mọc mầm, làm cho trứng cá nở. Ương cây giống. Ương cá bột ở ao nhà.

• ưu điểm:

  hd. Điểm tốt, điểm hay. Phát huy ưu điểm.

• vạ :

  nd.1. Tai họa thình lình. Sợ vạ lây.
  2. Điều tội lỗi phải gánh chịu. Tội tạ, vạ lạy (tng).
  3. Hình phạt thường bằng tiền đối với người vi phạm tục làng thời xưa. Nộp vạ. Ngả vạ.

• VAC:

  nd. Vườn, ao, chuồng (nói tắt). Mô hình phát triển kinh tế gia đình trong nông nghiệp.

• vạc dầu:

  nd. Vạc dầu đang sôi để thả người có tội vào, theo một hình phạt thời phong kiến.

• vải :

  nd. Cây ăn quả, quả có vỏ sần sùi màu đỏ nâu, hạt có cùi màu trắng, nhiều nước.

• vãi:

  nđg.1. Ném rải ra nhiều phía. Vãi hạt giống.
  2. Rơi lung tung nhiều chỗ. Nhặt cơm rơi vãi dưới đất.
  3. Để rơi ra do không kiềm chế được. Cười vãi nước mắt.

• vải thiều:

  nd. Vải hạt nhỏ cùi dày và ngọt.

• vãn:

  nd. Điệu hát buồn, thương để than khóc. hát vãn.

• vãn:

  nt. Có số lượng giảm dần, đến như tan hết. Chợ đã vãn người. Công việc đã vãn. Vãn hát.

• vang:

  nđg. Có âm thanh to truyền đi dội lại mạnh và lan tỏa rộng ra chung quanh. Tiếng cười vang khắp gian phòng. Giọng hát trầm mà vang.

• vàng cốm:

  nd. Vàng ở dạng hạt, mảnh vụn.

• vàng ệch:

  nt. Có màu vàng đục, nhợt nhạt, trông rất xấu. Nước da vàng ệch.

• vàng hoe:

  nt. Có màu vàng nhạt nhưng tươi. Nắng vàng hoe.

• vàng vọt:

  nt. Có màu vàng nhợt nhạt, vẻ yếu ớt. Người xanh xao vàng vọt.

• vành khuyên:

  nd. Chim nhỏ thuộc bộ sẻ, lông màu xanh nhạt, mắt có vành lông trắng, ăn sâu bọ. Cũng gọi Chim khuyên.

• vằm:

  nđg. Bằm nhỏ. Vằm thịt. Vằm đất cho kỹ để gieo hạt.

• văn minh:

  hd.1. Trình độ phát triển đạt một mức nhất định của xã hội loài người. Ánh sáng của văn minh.
  2. Thuộc về giai đoạn phát triển sau thời đại dã man, kể từ khi có thuật luyện kim và có chữ viết. Lịch sử thời đại văn minh.

• văng vẳng:

  nt. Từ xa vọng lại nghe không thật rõ. Tiếng hát văng vẳng đâu đây.

• vận động:

  hdg.1. Chuyển động, biến đổi, phát triển của vật chất. Vật chất vận động trong không gian và thời gian.
  2. Hoạt động thay đổi vị trí của thân thể hay một bộ phận cơ thể. Ít vận động nên người không khỏe.
  3. Di chuyển trong chiến đấu. Vận động bằng cơ giới.
  4.Tuyên truyền, giải thích, động viên cho người khác làm một việc gì. Vận động bầu cử.

• vật lý hạt nhân:

  nd. Ngành vật lý hiện đại, nghiên cứu các hạt nhân nguyên tử, các hạt cấu tạo nên hạt nhân, các phản ứng hạt nhân v.v...

• vẩy :

  nđg.1. Đưa vật cầm trong tay từ trên xuống rất nhanh, để làm bắn đi chất lỏng đang bám vào. Vẩy mực. Vẩy rổ rau sống cho ráo nước.
  2. Bắn súng ngắn bằng động tác rất nhanh. Vẩy luôn mấy phát vào mục tiêu.

• veo:

  np.1. Chỉ tiếng phát ra do vật nhỏ bay vút ngang qua bên cạnh rất nhanh. Viên đạn sướt qua tai, nghe veo một cái.
  2. Hết sạch, rất nhanh. Bán hết veo số hàng. Bụng đói veo.

• ví :

  nIđg. So sánh chỗ giống nhau về một tính chất. Công ơn ví như trời biển.
  IId. hát ví (nói tắt).

• vi cảnh:

  ht. Làm trái luật lệ cảnh sát. Phạt vi cảnh.

• vĩ cầm:

  hd. Thứ đàn có bốn dây kéo bằng vĩ, phát tiếng như đàn nhị. Cũng gọi Vi ô lông.

• vi đê ô:

  pd. Băng từ ghi hình và ghi âm để phát lại. Quay vi đê ô. Chiếu vi đê ô.

• vo :

  np. Gọn, đơn giản, không có các phương tiện thường dùng. Lặn vo cũng được ba bốn phút. hát vo một bài (không có đệm đàn).

• von:

  nd. Bệnh nấm hại lúa, làm cho cây lúa quá cao, màu xanh nhạt, không nảy nhánh và không có bông. Lúa von.

• vọng cổ:

  hd. Tên một điệu ca buồn thường dùng trong hát cải lương. Ca vọng cổ.

• vô thưởng vô phạt:

  ht. Không ích lợi nhưng cũng không có hại. Lời phê bình vô thưởng vô phạt.

• vông vang:

  nd. Cây thân cỏ cùng họ với bông, lá hình tim, có bông, hoa màu vàng, hạt chứa tinh dầu có mùi xạ.

• vũ khí hạt nhân:

  nd. Chỉ chung các loại bom nguyên tử, bom khinh khí, đầu đạn có chất nổ hạt nhân.

• vú sữa:

  nd. Cây to ăn quả, quả tròn, có nhựa, khi chín màu tím nâu hay lục nhạt.

• vun đắp:

  nđg. Làm cho bền vững và phát triển tốt đẹp. Vun đắp tình hữu nghị.

• vun xới:

  nđg.1. Xới đất và vun gốc cho cây. Vun xới ruộng vườn.
  2. Chăm nom, săn sóc, tạo điều kiện cho phát triển. Chăm nom vun xới cho thế hệ trẻ.

• vừa phải:

  np. Ở mức thỏa đáng. Phạt như thế là vừa phải.

• vững mạnh:

  nt. Có khả năng chịu đựng mọi thử thách để phát triển mạnh mẽ. Nền kinh tế vững mạnh.

• vươn :

  nđg.1. Giương thẳng, dãn rộng ra. Vươn dai.
  2. Phát triển theo một hướng. Ngọn cây vươn về hướng mặt trời. Con đường vươn dài qua ngọn núi.
  3. Cố gắng tiến tới, đạt cái tốt hơn, đẹp hơn. Vươn tới điểm cao của nghệ thuật.

• xã hội:

  hd. 1. Hình thức sinh hoạt chung có tổ chức của loài người ở một trình độ phát triển nhất định, trên cơ sở một phương thức nhất định. Xã hội phong kiến. Xã hội tư bản.
  2. Đông đảo những người cùng sống một thời. Dư luận xã hội. Làm công tác xã hội.
  3. Tập hợp người có địa vị kinh tế - chính trị như nhau. Xã hội thượng lưu.

• xã hội học:

  hd. Khoa học nghiên cứu về quá trình và quy luật phát triển của các hiện tượng trong đời sống xã hội.

• xá xị:

  nd. Nước giải khát ngọt, thơm.

• xàng xê:

  nd. Làn điệu trong bài hát chòi, cải lương. Điệu xàng xê. Ca xàng xê.

• xàng xê:

  nđg. Lựa cách chuyển khoản nọ sang khoản kia để lấy đi một ít cho mình, làm người khác khó phát hiện. Xàng xê một ít tiền công quỹ.

• xanh lơ:

  nt. Xanh nhạt như màu nước lơ. Tường màu xanh lơ.

• xanh xao:

  nt. Có nước da xanh nhạt, vẻ ốm yếu. Người gầy guộc, xanh xao.

• xảy :

  nIđg. Phát sinh ra một cách tự nhiên. Chuyện không may xảy ra.
  IIp. Chợt, bỗng. Xảy nghe có tiếng kêu.

• xẩm :

  nd. Người mù chuyên đi hát rong.

• xẩm xoan:

  nd. Điệu hát xẩm ở vùng đồng bằng Bắc Bộ.

• xâu :

  nIđg. Dùng dây hay que xuyên qua để giữ hay kết các vật lại với nhau. Xâu chuỗi hạt. Xâu mấy con cá lại.
  IId.1. Tập hợp những vật được xâu lại. Xâu chìa khóa.Xách xâu cá.
  2. Tập hợp nhiều người cùng một hạng không đáng kể, thành một đám, một dây. Kéo theo một xâu trẻ con.

• xen kẽ:

  nđg. Chen vào kẽ, vào giữa những cái khác. Các tiết mục hát múa xen kẽ nhau.

• xèo :

  np. Tiếng phát ra như khi cho thanh sắt nung nóng vào nước. Nước nhỏ vào bếp đánh xèo.

• xét hỏi:

  nđg. Hỏi kỹ trực tiếp để phát hiện hành vi phạm pháp. Xét hỏi giấy tờ. Xét hỏi bị can.

• xi rô:

  pd. Nước đường có pha thuốc hay nước hoa quả để làm dược phẩm hay nước giải khát.

• xoài :

  nd. Cây ăn quả to, quả hình bầu dục, thịt màu vàng, hạt to có bao cứng.

• xoài tượng:

  nd. Xoài quả to và mập, hạt nhỏ, lép, thường ăn sống.

• xoài voi:

  nd. Xoài quả hơi tròn, hạt to, thịt trắng và thơm ngon.

• xoang:

  nd. Điệu đàn, điệu hát.

• xu thế:

  hd.1. Chiều hướng phát triển. Đi ngược lại xu thế phát triển của thời đại.
  2. Hướng hoạt động chủ đạo trong một thời gian. Xu thế hòa hoãn của tình hình.

• xuân nữ:

  hd. Điệu hát phổ biến trong nhạc ngũ âm để chuyển sang những giọng khác.

• xuân tình:

  hd. Cảm giác tình dục của tuổi dậy thì. Xuân tình phát động.

• xuất:

  nđg.1. Đưa ra để sử dụng. Xuất vốn. Hàng xuất xưởng.
  2. Đưa hàng hóa ra nước ngoài. Hàng xuất sang Pháp.
  3. Đưa ra, phát ra. Lời nói xuất tự đáy lòng.
  4. Rời bỏ cuộc đời tu hành để trở về cuộc sống bình thường. Đi tu ít lâu rồi xuất.

• xuất phát:

  hdg.1. Bắt đầu ra đi. Đoàn diễu hành xuất phát từ quảng trường.
  2. Lấy làm căn cứ để hành động. Xuất phát từ tình hình thực tế.

• xung điện:

  nd. Dòng điện xuất hiện đột ngột trong thời gian ngắn. Ra đa phát ra nhiều xung điện để thăm dò mục tiêu.

• xung động:

  hId. Luồng kích thích lan từ nơi này đến nơi khác của cơ thể. Xung động thần kinh.
  IIt. Có tính chất bột phát do kích động mạnh. Hành vi xung động.

• xuyên táo:

  np. Xuyên qua nhiều mục tiêu bằng một phát đạn. Bằng một viên đạn, bắn xuyên táo hai tên cướp.

• xuýt xoa:

  np. Phát ra tiếng do hàm răng ngậm chặt tỏ ý đau hoặc thán phục. Xuýt xoa tiếc mãi. Xuýt xoa khen đẹp.

• xử :

  nđg.1. Ăn ở, đối đãi. Vụng xử. Tình thế khó xử.
  2. Xem xét và giải quyết viẹc tranh chấp, tố tụng hay phạm pháp. Vụ án đang xử. Trọng tài xử phạt đền.
  3. Thi hành án tử hình. Xử bắn.

• xử lý:

  hdg.1. Làm cho chịu những tác động vật lý, hóa học nhất định để có sự biến đổi đúng mục đích. Xử lý hạt giống bằng thuốc trừ sâu.
  2. Áp dụng những thao tác nhất định để đưa một vật vào nghiên cứu, sử dụng. Tư liệu mới thu thập, chưa kịp xử lý.
  3. Xem xét và giải quyết một vụ phạm lỗi về mặt tổ chức. Xử lý nghiêm minh vụ vi phạm kỷ luật.

• xử lý từ xa:

  nđg. Xử lý dữ liệu được phát đi hay nhận được tại các thiết bị đầu cuối ở xa máy tính.

• xướng ca:

  hdg. Ca hát.

• ý dĩ:

  hd. Cây bo bo, hạt bo bo.

• ỷ eo:

  np. Phát ra những âm thanh nhỏ kéo dài. Khóc ỷ eo.

• ý kiến:

  hd.1. Cách nhìn, cách nghĩ, cách đánh giá riêng của mỗi người về một sự vật, một vấn đề. Trao đổi ý kiến. Xin ý kiến của cấp trên.
  2. Lời phát biểu có tính cách nhận xét, phê bình. Phải có ý kiến với anh ta.

• yến mạch:

  hd. Cây xứ ôn đới, thuộc họ lúa, hạt chủ yếu làm thức ăn cho ngựa và gà vịt.

• yô-gap:

  hd. Hệ thống những cách luyện tập các tư thế, cách thở và định thần theo phương pháp xuất phát từ tôn giáo Ấn Độ.

TỪ ĐIỂN HỮU ÍCH CHO NGƯỜI HỌC TIẾNG ANH

DO NXB LIÊN PHẬT HỘI PHÁT HÀNH