• ba giăng:

  nd. Giống lúa thường cấy vụ thu, thời gian từ khi gieo mạ đến khi lúa chín là ba tháng. Cũng gọi Ba trăng. Cấy ba giăng. Lúa ba trăng.

• ba trăng:

  nd. Giống lúa từ lúc gieo mạ đến lúc lúa chín là ba tháng. Cũng nói Ba giăng.

• bở :

  nt. 1. Không dai, xốp. Dễ cắn, dễ xới, dễ rách. Tháng ba cày bở ruộng ra. Tháng tư gieo mạ, thuận hòa mọi nơi (c.d).
  2. Món lợi lớn mà không tốn công sức. Kiếm được món bở.
  3. Mệt mỏi rã rời. Mệt bở cả người.

• chẵn lẻ:

  nd. Trò cờ bạc, gieo xuống sáu đồng tiền, căn cứ vào số chẳng hay lẻ của các mặt sấp ngửa mà định được thua.

• chiêm :

  nt. Thời gian gieo cấy ở miền Bắc Việt Nam, trồng vào đầu mùa lạnh khô khoảng tháng 10, 11, thu hoạch vào đầu mùa nóng, mưa, khoảng tháng 5, 6. Thóc chiêm. Na chiêm. Vụ chiêm. Cấy chiêm. Cánh đồng chiêm.

• dật dờ:

  nt. Không tỉnh, bơ phờ, vật vờ: Mình gieo xuống nước dật dờ hồn hoa (Ng. Du).

• dược mạ :

  nd. Phần ruộng để gieo mạ.

• để vạ:

  nđg. Gieo vạ cho người khác chịu.

• gặt :

  nđg. Cắt lúa chín. Cánh đồng vừa gặt xong. Gieo gió gặt bão.

• gieo cầu:

  nđg. Ném quả cầu để kén chồng theo tục lệ xưa bên Trung Hoa, chỉ việc kén chồng. Tre tơ phải lứa, gieo cầu đúng nơi (Ng. Du).

• giẹo giọ:

  nt. Như giẹo.

• giẹo ne:

  nt. Như giẹo.

• gieo neo:

  nt. Có nhiều khó khăn vất vả. Tình cảnh gieo neo.

• gieo quẻ:

  nđg. Gieo ba đồng tiền, xem sắp ngửa để đoán quẻ.

• gieo rắc:

  nđg. Gây ra ở nhiều chỗ. Gieo rắc đau thương, tang tóc.

• gieo trồng:

  nđg. Gieo giống và trồng cây. Thời vụ gieo trồng. Diện tích gieo trồng.

• giống má:

  nd. Giống để gieo trồng.

• giữ giàng:

  nđg. Như Giữ gìn. Gieo thoi trước chẳng giữ giàng (Ng. Du).

• hạt:

  nd.1. Phần trong quả. Hạt quả đào.
  2. Phần để làm giống ương cây. Gieo hạt.
  3. Trái nhỏ, hoa màu của các thứ cây như bắp, lúa, tiêu, đậu v.v... Hạt bắp.
  4. Vật tròn nhỏ như hạt. Hạt ngọc. Hạt cát. Hạt sương.

• hỏa canh:

  hdg. Trồng trọt theo lối đốt rẫy, gieo hạt.

• hoang mang:

  ht. Không hiểu rõ, không biết thế nào mà chọn. Phao tin nhảm, gieo rắc hoang mang.

• hồng mao:

  hd. Lông chim hồng, rất nhẹ. Gieo Thái-sơn nhẹ tựa hồng mao (Đ. Th. Điểm).

• khiên cưỡng:

  ht. Có tính chất gò ép, không tự nhiên. Cách gieo vần khiên cưỡng. Lập luận khiên cưỡng.

• làm ải:

  nđg. Làm cho đất khô, dễ tơi và phơi nắng trước khi gieo trồng.

• lồng :

  nđg. 1. Để lọt vào trong. Lồng kính vào khung.Lồng giấy để viết.
  2. Ẩn. Lẩn vào trong. Vàng gieo ngắn nước cây lồng bóng sân (Ng. Du).
  3. Hăng, mạnh lên, có cử chỉ thô bạo do quá tức tối. Ngựa chạy lồng lộn. Tức lồng lên.

• lúa cấy:

  nd. Lúa gieo mạ rồi nhổ đi cấy lại.

• lúa chiêm:

  nd. Lúa gieo cấy ở miền Bắc Việt Nam vào đầu mùa lạnh, khô và thu hoạch vào đầu mùa nóng, mưa nhiều. Thóc chiêm. Vụ chiêm.

• lúa đông xuân:

  nd. Lúa gieo cấy vào cuối mùa mưa và thu hoạch trong mùa khô hay đầu mùa mưa năm sau.

• lúa hè thu:

  nd. Lúa ở Trung Bộ và Nam Bộ Việt Nam, gieo cấy vào đầu mùa mưa và thu hoạch vào giữa mùa mưa.

• lúa lốc:

  nd. Lúa gieo trên đất khô ở vùng thiếu nước hay đồi núi.

• lúa má:

  nd. Chỉ chung lúa đang được gieo trồng, chăm sóc. Lúa má không ra gì.

• lúa mùa:

  nd. Gieo cấy vào đầu mùa mưa, thu hoạch cuối mùa mưa, chiếm diện tích nhiều nhất trong cả nước.

• lúa nổi:

  nd. Gieo trồng vùng ngập sâu của đồng bằng sông cửu long, năng suất thấp.

• lúa nương:

  nd. Lúa gieo trồng trên nương ở miền núi.

• lúa sớm:

  nd. Lúa ngắn ngày, được gieo cấy vào đầu vụ mùa và thu hoạch sớm nhất trong vụ.

• lúa thu:

  nd. Lúa ngắn ngày gieo cấy vào giữa mùa hè (tháng năm) thu hoạch vào mùa thu.

• lúa xuân:

  nd. Lúa ở miền Bắc Việt Nam, gieo cấy vào cuối mùa đông đầu mùa xuân và thu hoạch vào tháng sáu.

• mùa :

  nIt. Gieo cấy vào đầu hay giữa mùa mưa, thu hoạch vào cuối mùa mưa hay đầu mùa khô. Lúa mùa. Vụ mùa.
  II. Lúa mùa (nói tắt). Cấy mùa. Cánh đồng mùa.

• năng suất:

  hd.1. Hiệu quả lao động được xác định theo thời gian quy định với sản phẩm hoàn thành. Năng suất ngày hôm nay không đạt.
  2. Sản lượng đạt được trong một thời vụ trên một diện tích gieo trồng. Năng suất cả năm trên mười tấn thóc một héc-ta.

• nếp cái:

  nd. Thứ nếp gạo dẻo, thơm ngon nhất trong các giống nếp, gieo cấy ở đồng bằng Bắc Bộ.

• ngả :

  nđg. 1. Chuyển từ vị trí thẳng sang ngang hay nằm ngang. Cành cây ngả trên mặt nước. Mặt trời ngả về tây.
  2. Chuyển từ thái độ ở giữa sang đứng về một bên. Tầng lớp trung gian ngả theo cách mạng.
  3. Thay đổi màu sắc tính chất. Quần áo đã ngả màu. Trời ngả sang hè.
  4. Lấy ra và đặt ngửa ra. Ngả mâm dọn bát. Ngả mũ chào.
  5.Chất cho đổ xuống hay giết chết. Ngả tre chẻ lạt. Ngả lợn ăn Tết.
  6. Cày cấy gieo trồng sau khi thu hoạch vụ trước. Ngả ruộng sau khi gặt. Ngả mạ đúng thời vụ.

• ngửa:

  nId. 1. Ở tư thế mặt và phần trước cơ thể ở bên trên, gáy và lưng ở phía dưới. Nằm ngửa.
  2. Ở vị trí phía mặt hay phía lòng trũng được đặt ở bên trên. Gieo tiền, hai đồng đều ngửa cả. Phơi ngửa cái bát.
  IIđg. Làm cho ở vị trí ngửa. Ngửa cổ nhìn trời. Ngửa cái bát ra.

• quẻ âm dương:

  nd. Quẻ gieo hai đồng tiền xuống dĩa rồi tùy sự sấp ngửa của tiền mà tiên đoán điều tốt xấu.

• rạch :

  nIđg. Dùng vật sắc làm cho đứt thành đường trên bề mặt. Dùng bao rạch bao tải. Chớp rạch bầu trời.
  IId. Đường rảnh nhỏ, nông, xẻ trên mặt ruộng để gieo hạt, trồng cây. Xẻ rạch. Đánh rạch. Cày rạch.

• rải rắc:

  nđg. Gieo rắc. Rải rắc sự khủng bố.

• sấp:

  nt. Úp mặt xuống, trái với ngửa. Nằm sấp. Gieo hai đồng tiền, một sấp, một ngửa.

• sấp ngửa:

  nId. Lối đánh bạc đoán đồng tiền gieo ở mặt sấp hay mặt ngửa. Chơi sấp ngửa.
  IIp. Vội vàng, tất tả. Sấp ngửa chạy đi mời thầy thuốc. Ăn sấp ăn ngửa vài bát để còn đi cho kịp.

• sướng mạ:

  nd. Ruộng gieo mạ.

• tai họa:

  hd. Việc tai hại lớn lao. Gieo tai họa. Tai họa diệt chủng.

• tai ương:

  hd. Như Tai họa. Gieo rắc tai ương.

• thẳng:

  np.1. Theo một hướng nhất định mà tới. Cứ thẳng một đường mà đi.
  2. Không kiêng nể, che giấu. Nói thẳng.
  3. Liên tục trong suốt một thời gian. Đi thẳng một mạch về nhà. Ngủ thẳng một giấc.
  4. Trực tiếp, không qua trung gian. Lúa gieo thẳng không qua khâu làm mạ. Bảo thẳng anh ta.
  5. Ngay và dứt khoát. Bị mắng hắn cút thẳng.

• thời vụ:

  hd. Thời gian thích hợp nhất cho một loại hoạt động sản xuất. Thời vụ gieo trồng. Thời vụ đánh cá.

• trà :

  nd.1. Tập hợp những cây cùng loại cùng gieo trồng và thu hoạch một lúc. Trà lúa sớm. Trà khoai muộn.
  2. Lứa tuổi. Hai đứa cùng trà, cùng trật với nhau.Lỡ trà con gái.

• trẩm :

  nđg.1. Không mọc lên được sau khi gieo. Rét đậm, hạt giống bị trẩm.
  2. Giấu để lấy đi, không giao cho người phải giao. Trẩm thư. Trẩm món tiền thưởng.

• trân châu lùn:

  nd. Lúa tẻ thấp cây, nhập từ Trung Quốc, trước đây gieo cấy vào vụ xuân ở bắc Bộ.

• trỉa :

  nđg. Gieo hạt giống. Trỉa đậu.

• vạt:

  nd. 1. thân áo. Sửa lại vạt áo. Vạt sau.
  2. Mảnh đất trồng trọt hình dải dài. Mạ gieo thành từng vạt. Vạt đất trồng rau.

• vằm:

  nđg. Bằm nhỏ. Vằm thịt. Vằm đất cho kỹ để gieo hạt.

• vần:

  nd.1. Bộ phận chủ yếu của âm tiết trong tiếng Việt. “An”, “bạn”, “làn”, “tản” cùng có một vần “an”.
  2. Hiện tượng lặp lại vần hoặc có vần nghe giống nhau giữa những âm tiết có vị trí nhất định trong câu (thường là câu thơ). Gieo vần. Thơ không vần.
  3. Câu thơ. Mấy vần thơ chúc Tết.
  4. Tổ hợp các con chữ phụ âm với con chữ nguyên âm, ghép lại với nhau để viết các âm tiết trong Việt ngữ. Ghép vần. Tập đánh vần.
  5. Chữ cái đứng đầu một từ về mặt là căn cứ để xếp các từ trong một danh sách. Danh sách xếp theo vần. Vần T của quyển từ điển.

• vườn ươm:

  nd. Nơi gieo trồng các cây giống để trồng ở nơi khác.

• xin âm dương:

  nđg. Xin quẻ bằng cách gieo hai đồng tiền để xem sấp hay ngửa.

• xin quẻ:

  nđg. Gieo hai hay ba đồng tiền xem sấp ngửa để đoán rủi may, lành dữ, theo bói toán.

TỪ ĐIỂN HỮU ÍCH CHO NGƯỜI HỌC TIẾNG ANH

DO NXB LIÊN PHẬT HỘI PHÁT HÀNH