• bất chính :

  ht. Trái đạo đức. Quan hệ bất chính.

• châm ngôn:

  hd. Câu nói có tác dụng hướng dẫn về đạo đức, về cách sống.

• chính nghĩa :

  hd. Lý lẽ hợp đạo đức. Bảo vệ chính nghĩa.

• chủ đề :

  hd. Vấn đề chủ yếu trong nội dung một tác phẩm văn học nghệ thuật hay một hoạt động giáo dục tư tưởng đạo đức. Sinh hoạt chủ đề của Đoàn TN về con người mới.

• chủ nghĩa khắc kỷ :

  nd. Khuynh hướng triết học thời cổ Hy Lạp, chủ trương con người phải tự kiềm chế mọi ham muốn, dục vọng, chỉ sống theo lý trí hay khuôn mình theo một đạo đức khổ hạnh.

• chủ nghĩa vị lợi:

  nd. Quan điểm triết học coi lợi ích là cơ sở của đạo đức, hành vi có lợi là hành vi hợp đạo đức.

• công đức:

  hd. Công việc và đạo đức của một người trong đời sống xã hội.

• cương thường :

  hd. Tam cương và ngũ thường. Các nguyên tắc đạo đức phong kiến theo Nho giáo.

• danh dự :

  hd. 1. Sự coi trọng của xã hội dựa trên giá trị, đạo đức, tinh thần. Bảo vệ danh dự. Lời thề danh dự.
  2. Có tiếng để được kính trọng chứ không có chức hoặc thực quyền. Hội viên danh dự. Ghế danh dự.

• dâm loạn:

  ht. Sự dâm dục vô độ, trái với đạo đức, phong tục.

• đảo điên:

  ht. 1. Hỗn loạn về trật tự, đạo đức xã hội. Nhân tình thế thái đảo điên.
  2. Tráo trở hay lừa đảo, lật lọng. Con người đảo điên.

• đạo đức học:

  hd. Khoa học nghiên cứu nội dung và quá trình phát triển của đạo đức.

• đạo hạnh:

  ht. Có đạo đức, hạnh kiểm.

• đạo lý:

  hd. Lẽ hợp với đạo đức. Đạo lý làm người.

• đạo nghĩa:

  hd. Nghĩa lý và đạo đức. Việc làm trái đạo nghĩa.

• đễ :

  hd. Lòng kính nhường đối với anh ruột, theo đạo đức thời xưa. Một người có hiếu, có đễ.

• đểu :

  nt&p. Xỏ xiên, lừa đảo, bất kể đạo đức. Đồ đểu. Chơi đểu.

• đọa lạc:

  nt. Rơi xuống thấp, sa sút về đạo đức.

• đức :

  nlo&d.1. Tiếng tôn xưng các bậc thần thánh, vua chúa. Đức Mẹ, Đức Phật. Đức Thánh Trần.
  2. Cách cư xử, thái độ tốt đẹp, hợp với đạo lý. Nhân, nghĩa, lễ, trí, tín là năm đức căn bản.
  3. Điều tốt lành do ăn ở có đạo đức để lại cho con cháu. Cây xanh thì lá cũng xanh, Cha mẹ hiền lành để đức cho con (cd).
  4. Ân huệ của người trên đối với kẻ dưới. Đức cù lao (chỉ công ơn cha mẹ).

• đức hạnh:

  hd. Đạo đức và hạnh kiểm tốt. (Thường chỉ nói về phụ nữ).

• đức trị:

  hdg. Dùng đạo đức mà cai trị.

• giả nhân giả nghĩa:

  nt. Làm ra vẻ đạo đức nhân nghĩa. Những kẻ bịp bợm, giả nhân giả nghĩa.

• hiền triết:

  hd. Bậc có đạo đức cao minh được người đời tôn trọng.

• học bạ:

  hd. Tập ghi học lực, đạo đức của học sinh trong từng lớp học.

• hư hốt:

  nt. Hư hỏng về phẩm chất đạo đức. Dạo này thằng bé hư hốt quá.

• hữu tài vô hạnh:

  ht. Có tài mà không đạo đức.

• khẩu phật tâm xà:

  ht. Miệng nói đạo đức, thương người như Phật nhưng lòng độc ác như rắn độc.

• Khổng giáo:

  hd. Học thuyết đạo đức - chính trị của Khổng Tử, là hệ tư tưởng chính thống ở Trung Quốc suốt thời phong kiến.

• lốt :

  nd.1. Xác bọc ngoài. Rắn đổi lốt.
  2. Hình thức bên ngoài để che đậy con người thật. Đội lốt nhà đạo đức.
  3. Vết dấu. Lốt chân.

• luân lý:

  hd. 1. Hệ thống quy tắc đạo đức về quan hệ giữa người và người trong xã hội.
  2. Đạo đức.

• luân lý học:

  hd. Đạo đức học.

• luân thường:

  hd. Phép tắc đối xử hợp đạo đức trong gia đình, ngoài xã hội, theo tư tưởng nho giáo. Làm điều trái luân thường đạo lý.

• lương thiện:

  ht. Không làm điều gì trái pháp luật, đạo đức. Người làm ăn lương thiện.

• nghĩa vụ:

  hd. 1. Việc làm theo đạo đức hay pháp luật. Nghĩa vụ công dân. Nghĩa vụ đối với cha mẹ già yếu.
  2. Nghĩa vụ quân sự (nói tắt). Đi nghĩa vụ.

• ngũ luân:

  hd. Năm đạo thường trong hệ thống đạo đức Nho giáo: quân thần (vua tôi), phụ tử (cha con), phu phụ (vợ chồng), huynh đệ (anh em), bằng hữu (bạn bè).

• ngụ ngôn:

  hd. Lời văn thơ đặt thành chuyện cổ ngụ một ý đạo đức răn đời, thường dùng động vật và đặc tính của chúng để ngụ ý nói về người. Thơ ngụ ngôn.

• ngũ thường:

  hd. Năm đức thường trong hệ thống đạo đức Nho giáo: Nhân, nghĩa, lễ, trí tín.

• nhân luân:

  hd. Quan hệ đạo đức giữa con người với nhau, giữa vua tôi, cha con, vợ chồng, theo Nho giáo.

• nho giáo:

  hd. Hệ thống các nguyên tắc đạo đức chính trị, do Khổng Tử sáng lập, để duy trì trật tự của xã hội phong kiến.

• phi đạo lý:

  ht. Phản đạo đức, phản luân lý.

• quy phạm:

  hd. Điều quy định làm khuôn thước để theo. Quy phạm đạo đức. Quy phạm xã hội.

• sa sút:

  nt. Kém sút, suy sụp dần. Cửa nhà sa sút. Sa sút về phẩm chất, đạo đức.

• tà :

  nt. Không ngay thẳng, không đúng đắn về mặt đạo đức. Phân biệt chính tà.

• tệ :

  nId. Thói quen xấu, có hại, tương đối phổ biếm trong xã hội. Tệ nghiện rượu. Tệ quan liêu.
  IIt&p. Xấu, thiếu đạo đức. Một người chồng rất tệ. Xử tệ với nhau.
  IIIp. Quá lắm. Vui tệ. Cô bé hôm nay đẹp tệ. Học dở tệ.

• thất đức:

  ht. Trái với đạo đức, tàn ác.

• thiện:

  nt. Tốt, lành, hợp đạo đức. Làm việc thiện. Vươn tới cái chân, cái thiện, cái mỹ.

• thuyết:

  nId. Hệ thống những tư tưởng, kiến giải về mặt lý luận trong một lĩnh vực, một khoa học. Đề xướng một thuyết mới.
  IIđg. Giảng giải cho người ta nghe theo. Giảng đạo đức, thuyết nhân nghĩa. Thuyết giặc ra hàng.

• thương luân bại lý:

  ht. Làm thương tổn đến luân lý, đạo đức. Hành động thương luân bại lý.

• tiết phụ:

  hd. Người đàn bà giữ tiết thờ chồng khi chồng đã chết, theo đạo đức thời xưa.

• tội :

  nd.1. Hành vi phạm pháp đáng bị xử phạt. Mắc tội tham nhũng. Lập công chuộc tội.
  2. Hành vi trái với đạo đức, tôn giáo. Tội loạn luân. Đến nhà thờ xưng tội.
  3. Khuyết điểm đáng khiển trách. Bị mắng vì tội nói láo.

• tội ác:

  nd. Tội rất nghiêm trọng cả về mặt đạo đức và pháp luật. Tội ác giết người cướp của.

• tôn sư trọng đạo :

  hdg. Tôn kính thầy và trọng đạo đức.

• tốt :

  nIt. 1. Có chất lượng hơn mức bình thường. Vải tốt.
  2. Có những biểu hiện đáng quý về tư cách đạo đức. Người bạn tốt. Gương người tốt việc tốt.
  3. Vừa ý, không có gì đáng chê. Kết quả tốt. Máy tốt.
  4. Thuận lợi, có khả năng mang lại điều hay. Thời tiết tốt. Không khí trong lành, tốt cho sức khỏe.
  5. Phát triển mạnh. Lúa tốt ngập bờ.
  6. Đẹp. Văn hay chữ tốt.
  IIp. Còn được lắm. Chiếc xe trông cọc cạch nhưng còn đi tốt.

• trong sạch:

  nt.1. Trong, không có chất bẩn nào. Bầu không khí trong sạch.
  2. Có phẩm chất đạo đức. Cuộc đời trong sạch.

• tu thân:

  hdg. Sửa mình cho đúng theo đạo đức. Quyết chí tu thân.

• tư cách:

  hd.1. Cách ăn ở, cư xử biểu hiện phẩm chất đạo đức của một người. Người đứng đắn, có tư cách.
  2. Những điều yêu cầu ở một cá nhân để được công nhận ở một vị trí, một chức năng xã hội. Kiểm tra tư cách đại biểu. Có đủ tư cách thay mặt giám đốc vì có giấy ủy nhiệm.
  3. Một mặt nào đó trong các mặt chức năng, cương vị của một người, một sự vật. Phát biểu ý kiến với tư cách cá nhân. Nghiên cứu từ với tư cách đơn vị cơ bản của ngôn ngữ.

• tư đức:

  hd. Đạo đức trong đời sống cá nhân.

• tứ đức:

  dt. Bốn đức của con người theo đạo đức thời xưa: Công, dung, ngôn, hạnhđối với phụ nữ ; hiếu, để, trung, tín đối với đàn ông.

• vô đạo:

  ht. Không có đạo đức, ác đức. Làm những việc vô đạo. Hôn quân vô đạo.

• vô giáo dục:

  ht. Không có giáo dục, không có học thức, không đạo đức.

• xấu:

  nt.1. Có hình thức, vẻ ngoài khó coi. Xấu như ma. Chữ xấu. Xấu người nhưng tốt nết.
  2. Có giá trị, phẩm chất kém. Hàng xấu. Đất xấu.
  3. Có thể gây hại, mang lại điều không hay. Bạn xấu. Thời tiết xấu.
  4. Trái với đạo đức, đáng chê trách. Có nhiều tính xấu. Hành vi xấu.
  5. Có giá trị đạo đức kém, đáng khinh, đáng xấu hổ. Nêu gương xấu. Xấu mặt vì con.

TỪ ĐIỂN HỮU ÍCH CHO NGƯỜI HỌC TIẾNG ANH

DO NXB LIÊN PHẬT HỘI PHÁT HÀNH