• bơ:

  nd. Lon để dùng đựng sữa hay bơ, dân gian dùng làm dụng cụ đong lường. Một bơ gạo. Cũng nói Lon.

• ca dao:

  hd. Câu hát phổ thông trong dân gian. “Trăng bao nhiêu tuổi trăng già. Núi bao nhiêu tuổi gọi là núi non”là một câu ca dao.

• chái :

  nd. Gian nhỏ lợp một mái tiếp vào đầu hồi theo lối kiến trúc dân gian. Nhà ba gian hai chái.

• cò lả:

  nd. Một điệu hát dân gian ở miền Bắc: Con cò... cò bay lả, lả bay la; Bay qua... qua ruộng lúa, hay về, về đồng xanh, tình tính tang, tang tính tình, v.v...

• dã sử :

  hd. Sử chép những chuyện lưu truyền trong dân gian, do tư nhân viết, không phải chính sử.

• dân ca:

  hd. Bài hát lưu truyền trong dân gian, thường không biết tác giả.

• đánh gió:

  nđg. Lấy dầu thoa vào lưng vào trán và chà xát mạnh cho hết cảm, theo lối chữa bệnh dân gian.

• đầu thai:

  hdg. Chỉ việc linh hồn nhập vào một cái thai để sinh ra ở kiếp khác, theo thuyết luân hồi của đạo Phật trong dân gian.

• điền dã:

  ht. 1. Nơi đồng ruộng, quê mùa. Tính tình quê mùa, điền dã.
  2. Vùng xa thành phố. Khảo sát điền dã về văn học dân gian.

• điệp :

  nd. 1. Động vật thân mềm, có hai vỏ mỏng sống ở biển. 2. Chất bột trắng chế từ vỏ điệp, dùng làm trắng mịn và óng ánh, dùng trong ngành giấy và khắc gỗ dân gian.

• điệu :

  nd.1. Dáng bộ. Nét buồn như cúc, điệu gầy như mai (Ng. Du). 2. Đặc điểm về hình thức của một hoạt động. Mỗi người có một điệu cảm, một lối nghĩ. Cuộc sống đều đều một điệu.
  3. Thể cách lề lối hát hay múa. Hát sai điệu. Điệu múa quá khêu gợi.
  4. Đặc điểm phân biệt một lối hát hay múa với những lối khác. Điệu ca Huế. Điệu múa dân gian.

• đượm đà:

  nt. Nồng nàn mà sâu sắc. Tình bạn đượm đà. Câu chuyện đượm đà phong vị dân gian.

• gấu ăn trăng:

  nd. Nguyệt thực, theo cách gọi dân gian.

• giạ :

  nd. Đơn vị dân gian để đong hạt rời ở miền Nam Việt Nam, bằng khoảng 35-40 lít. Một giạ lúa.

• giáo:

  nđg.1. Hát giới thiệu trò diễn sắp trình bày trong sân khấu dân gian. Câu giáo trò.
  2. Nói gần nói xa về việc định làm để thăm dò phản ứng. Có gì thì cứ nói, làm gì phải giáo trước.

• giáo phường:

  nd. Phường trò biểu diễn của sân khấu dân gian.

• giấy điệp:

  nd. Giấy có tráng một lớp bột điệp óng ánh, dùng để in tranh khắc gỗ dân gian.

• hát dặm:

  nd. Lối hát dân gian ở Nghệ Tĩnh, nhịp điệu dồn dập, lời là thơ năm chữ.

• hát dậm:

  nd. Lối hát dân gian ở Nam Hà (Hà Nam Ninh), có khi kèm theo điệu bộ.

• hát ru:

  nd. Điệu hát dân gian êm ái để ru cho trẻ ngủ, đồng thời tỏ tình cảm, tâm sự một cách nhẹ nhàng. Cũng nói Hát ru con.

• hát xoan:

  nd. Lối hát dân gian ở Vĩnh Phú, làn điệu phong phú, có đệm trống phách, đôi khi có điệu bộ minh họa.

• khách :

  nd. Loại chim cỡ chim sáo, đen, đuôi dài, tiếng kêu “khách khách”. dân gian tương truyền rằng hễ chim khách kêu trước nhà là nhà sắp có khách.

• kho tàng:

  nd. 1. Chỗ cất giữ của cải. Bảo vệ kho tàng.
  2. Tài sản tinh thần quý giá. Kho tàng văn hóa dân gian.

• khoa trương:

  hdg. 1. Phô bày để người ta lầm tưởng mặt tốt của mình quá mức có thật.
  2. Cường điệu, phóng đại sự thật để đạt hiệu quả nghệ thuật. Lối nói khoa trương trong văn học dân gian.

• lý :

  nd. Điệu hát dân gian, ngắn, gọn, tính nhạc phong phú, chịu nhiều ảnh hưởng của nhạc đàn. Lý ngựa ô. Hát lý.

• móc miếng:

  nđg. Móc miệng trẻ sơ sinh cho sạch theo lối đỡ đẻ trong dân gian thời trước.

• ngũ cung:

  hd. Hệ thống thang âm nhạc năm nốt trong quãng tám, thường gặp ở âm nhạc dân gian của một số dân tộc.

• nồi :

  nd. 1. Đồ dùng bằng đất nung hay kim loại để đun nấu thức ăn. Nồi đất. Nồi đồng. Nồi cơm điện.
  2. Bộ phận giống hình cái nồi để chứa bi trong ổ trục. Lấp nồi vào ổ trục xe đạp.
  3. Đơn vị dân gian để đong chất hạt rời bằng khoảng 20 đấu, tức 20 lít. Một nồi thóc.

• thuần túy:

  ht. Tinh ròng, không gì pha lẫn. Nghệ thuật dân gian thuần túy. Văn hóa dân tộc thuần túy.

• thúng:

  nd.1. Đồ đan khít bằng tre, hình tròn, lòng sâu, dùng để đựng. Thúng gạo.
  2. Đơn vị dân gian đong các chất hạt, bằng dung tích của một cái thúng quy định. Một thúng gạo.
  3. Thuyền thúng (nói tắt). Đồng ngập nước phải đi thúng.

• thuốc nam:

  nd. Thuốc chữa bệnh chế biến từ thảo mộc ở Việt Nam, dùng theo kinh nghiệm dân gian.

• tiếu lâm:

  ht. Chuyện kể dân gian dùng hình thức gây cười để mua vui hay phê phán, đả kích. Kể chuyện tiếu lâm.

• tranh dân gian:

  nd. Thể loại tranh phản ánh cảnh sống hằng ngày của nhân dân, thiên về lối cách điệu hóa được lưu truyền lâu đời và rộng rãi trong dân gian.

• tranh sơn thủy:

  nd. Tranh dân gian vẽ phong cảnh thiên nhiên.

• tranh thờ:

  nd. Tranh treo ở bàn thờ phản ánh các tập tục tín ngưỡng trong dân gian.

• trống quân:

  nd. Điệu hát dân gian đối đáp giữa trai và gái, nhạc phổ theo thơ lục bát, có tiếng đánh nhịp khi dứt câu.

• truyện cổ tích:

  nd. Truyện cổ dân gian thường mang tính thần kỳ và kết thúc có hậu. Truyện “Tấm Cám” là một truyện cổ tích.

• tục:

  nId. 1. Cõi đời trên mặt đất, coi là vật chất, tầm thường. Thoát tục.
  2. Người đời, trong dân gian. Làng Phù Đổng, tục gọi là làng Gióng.
  IIp. Tỏ ra thô bỉ, thiếu lịch sự, thiếu văn hóa. Nói tục. Ăn tục nói phét.

• tục dao:

  hd. Ca dao phổ thông trong dân gian.

• tục truyền:

  hdg. Theo dân gian truyền lại. Tục truyền vùng này xưa là biển.

• văn học dân gian:

  nd. Những sáng tác văn học truyền khẩu trong dân gian.

• văn học truyền khẩu:

  nd. Văn học dân gian.

• vè:

  nd. Bài văn vần dân gian kể lại người thật việc thật để ca ngợi hay chê bai. Đặt vè.

• vũ :

  nđg. Múa. Điệu vũ dân gian.

• vuông:

  nIt. 1. Có bề mặt là một hình vuông. Khăn vuông. Chiếc hộp vuông.
  2. Từ dùng ghép sau đơn vị, độ dài để chỉ đơn vị diện tích. Mét vuông.
  3. Góc bằng 90o, bằng nửa góc bẹt. Góc vuông.
  4. Tam giác hay hình thang có một góc vuông. Tam giác vuông.
  IId.1. Đơn vị dân gian để đo vải thời trước bằng bề ngang (hay khổ) của tấm vải. Một vuông vải.
  2. Vật có bề mặt giống hình vuông. Một vuông sân rộng. Vuông cỏ.

TỪ ĐIỂN HỮU ÍCH CHO NGƯỜI HỌC TIẾNG ANH

DO NXB LIÊN PHẬT HỘI PHÁT HÀNH