• cằn cọc :

  nt. Không đủ sức lớn như bình thường. Cây cối cằn cọc.

• cằn cỗi:

  nt. Nhỏ, đẹt, không lớn nổi, mất hết sức sống, sức sáng tạo. Cây cối cằn cỗi. Trí óc cằn cỗi.

• chày :

  nd. 1. Loài cá nhỏ ở sông, mình như cái chày.
  2. Đồ bằng gỗ, bằng sắt dùng để giã. Nhác đâm thì đổi chày, nhác xay thì đổi cối (t.ng).
  3. Dùi để đánh chuông.

• cô quả :

  hd. Trẻ con mồ côi và đàn bà góa: Cô nhi quả phụ.

• cỗi:

  nd. Như Cội. cội rễ.

• cối cần :

  nd. Cối có chày gắn vào khung để đạp lên đó khi giã. Cũng nói Cối chày đạp.

• côi cút:

  nt. Như Côi.Nỗi con côi cút, nỗi mình bơ vơ.

• cỗi nguồn:

  nd. cội nguồn.

• cối nước:

  nd. Cối giã có chày gắn vào cần gỗ, dùng sức nước làm cho chày tự động nhấc lên hạ xuống.

• cội rễ :

  nd. Gốc và rễ. Cũng nói Cỗi rễ.

• cối xay:

  nd. Cối dùng xay lúa, gồm hai thớt tròn, thớt dưới cố định, thớt trên quay chung quanh một trục, hoạt động do một giằng xay kéo lui đẩy tới. Cối xay lúa. Cối xay bột.

• cối xay :

  nd. Cây bụi mọc hoang, lá có lông, hoa vàng, quả có hình như chiếc cối xay. Cũng gọi hoa giằng xay.

• cối xay gió :

  nd. Cối xay quay bằng sức gió.

• cớm:

  nt. 1. Chỉ cây cằn cỗi vì thiếu ánh mặt trời. Cây bị cớm.
  2. Chỉ đất do bóng râm che rợp khiến cây trồng bị cớm. Miếng ruộng cớm nắng.

• cui cúc :

  nt. Côi cúc.

• dăm cối :

  nd. Dăm gỗ để đóng vào thớt cối xay.

• dương :

  nd. Cây về loại liễu, bốn mùa xanh tươi. Gốc dương trơ một cội già khói lan (H. Trừu).

• đẽo :

  nđg.1. Vạt lần từng miếng. Đẽo gỗ làm cột. Đẽo cối đá.
  2. Bòn rút dần. Quan lại đẽo tiền của dân.

• gạo cội:

  nd. 1. Gạo tốt, còn nguyên hạt sau khi xay giã.
  2. Chỉ thành phần ưu tú trong một giới. Đó là những gạo cội trong giới trí thức.

• giã :

  nđg. 1. Cho vào cối và dùng chày nện xuống cho giập nát hay tróc lớp ngoài. Giã cua nấu canh. Giã gạo.

• giằng xay:

  nd.1. Tay quay ở cối xay lúa.
  2. Cây hoa có năm cánh, cộng hoa như cái giằng xay.
  3. Côn trùng lớn hơn con muỗi khi đậu thì quay như cái giằng xay.

• gục:

  nđg. 1. Gập hẳn đầu xuống. Gục xuống bàn.
  2. Gãy gập xuống; quỵ vì đã hết sức. Cây cối đổ gục bên đường. Làm quá sức rồi gục đấy.

• hoai:

  nt. Chỉ phân đã mất mùi hôi và biến thành mùn, cây cối dễ hấp thụ. Phân hoai.

• huyên:

  nd. Tên một thứ cỏ, ngày xưa ở Trung Hoa hay trồng chỗ người mẹ ở nên thường gọi mẹ là nhà huyên hoặc huyên đường. Xót thay xuân cỗi huyên già (Ng. Du).

• khai quang :

  hdg. Đốt phá sạch cây cối um tùm ở một vùng để sáng sủa, không còn vướng mắc vì mục đích này hay mục đích khác. Thời chiến tranh quân đội Mỹ đã dùng chất độc hóa học để khai quang nhiều vùng rừng núi của ta.

• khô cằn:

  nt. Cằn cỗi vì thiếu nước, thiếu màu. Một vùng đồi núi khô cằn.

• lại:

  nIđg. 1. Đi đến chỗ người ở gần hay trong một phạm vi rất gần. Hôm nào rảnh lại tôi chơi. Lại đây tôi hỏi.
  2. Đi ngược chiều với chiều vừa đi. Đi đi lại lại trong phòng. Ngoài đường kẻ qua người lại.
  3. Di chuyển theo hướng ngược với hướng ban đầu hay theo hướng tập trung ở một nơi. Quay lại chỗ khi nãy. Xe cộ dồn cả lại. Buộc lại với nhau.
  4. Chỉ sự thu hẹp, thu nhỏ lại của một hoạt động, quá trình hay sự vật. Co rúm lại. Người quắt lại.
  5. Chỉ tính chất ngược lại của quá trình hay hoạt động trước đó. Trả lại không nhận. Chống lại.
  6. Chỉ sự lặp lại một họat động. Làm lại bài văn. Nhắc lại để quên. Buộc lại hàng sau xe cho chắc hơn.
  7. Chỉ sự lặp đi lặp lại nhiều lần một hành động. Nhắc đi nhắc lại. Đài cứ phát lại bài hát ấy.
  8. Kìm lại, không cho mở rộng, không cho phát triển. Giữ lại. Ngưng lại ngay, không nói như thế.
  9. Chỉ sự trở về trạng thái cũ. Cây cối lại xanh tươi.
  IIp.1. Biểu thị sự tái diễn hay tiếp nối của một hoạt động, một hiện tượng. Trời lại rét. Nó lại biến đâu rồi.
  2. Biểu thị tính chất trái với lẽ thường của hoạt động, hiện tượng. Hôm nay lại ngủ muộn. Ai lại thế.
  3. Biểu thị sự đối phó. Cãi không lại hắn. Một mình làm không lại mấy miệng ăn.

• liệt địa:

  ht. Nhiều, nằm ngổn ngang dưới đất. Cây cối ngã liệt địa.

• lon:

  nd.1. Cối nhỏ bằng sành. Lon giã cua.
  2. Vại nhỏ, chậu nhỏ bằng sành. Lon cho lợn ăn.

• mã não:

  hd. Ngọc thạch có vân đẹp, nhiều màu, dùng làm đồ trang sức, làm cối giã trong phòng thí nghiệm.

• mồ côi:

  nt. Có cha hay mẹ, hoặc cả cha và mẹ chết lúc còn nhỏ dại. Mồ côi cha.

• nặng trịch:

  nt. Rất nặng, không nhấc lên nổi. Cối đá nặng trịch. Bước đi nặng trịch.

• ngẳng nghiu:

  nt. Gầy, khẳng khiu. Cây cối ngẳng nghiu. Gầy ngẳng nghiu.

• nghiệp căn:

  hd. cội rễ sinh ra nghiệp theo Phật giáo. Tạo ra nghiệp căn thì phải chịu quả báo.

• ngõng:

  nd. Trụ, mấu để tra vào lỗ hổng cho quay. Cưa sừng xẻ tai, long đai gãy ngõng (tng). Ngõng xay: ngõng ở cối xay.

• nguồn gốc:

  nd. Nguyên do, cội rễ. Nguồn gốc loài người.

• nhuần :

  nt.1. Thấm, ăn sâu vào, đều khắp. Nhờ trận mưa nhuần, cây cối lại tươi xanh.
  2. Nhuần nhuyễn (nói tắt).
  3. Như Nhuận. Năm nhuần.

• nõ :

  nd. 1. Cọc trụ đóng ở giữa một vật gì để cho chắc. Đóng nõ vào chổi. Nõ cối xay.
  2. Cuống ăn sâu vào trái cây. Quả mít chín cây, tụt nõ.
  3. Ống nhỏ trong điếu hút thuốc lào để cho thuốc vào đó mà hút.

• ốc đảo:

  nd. Khoảng đất có nước và cây cối giữa sa mạc.

• quẩn :

  nIđg.1. Chuyển động loanh quanh trong một phạm vi hẹp. Khói quẩn trong phòng. Gà què ăn quẩn cối xay (tng).
  2. Bị cản trở trong sự di chuyển, bị vướng víu. Mấy đứa bé vây quanh làm quẩn chân. Lập gia đình sớm làm gì cho quẩn chân.
  IIt. Rối bời, không còn sáng suốt. Quẩn quá nghĩ không ra.

• ra :

  nIđg.1. Di chuyển về phía ngoài, đến nơi rộng hơn hay về phía Bắc trong phạm vi nước Việt Nam. Ra đồng. Ra ga. Từ Đà Nẵng ra Huế. Ra ứng cử.
  2. Tách đi khỏi một môi trường. Bệnh nhân ra viện. Ra ở riêng. Ra trường đang xin việc.
  3. Chỉ cây cối nảy sinh một bộ phận. Cây ra lá, ra hoa.
  4. Nêu cho người khác biết để chấp nhận, để thực hiện. Ra đề thi. Ra điều kiện.
  5. Thành, thành hình. Ăn cho ra bữa. Chẳng ra gì cả.
  6. Biểu hiện đúng với tính chất, ý nghĩa. Sống cho ra sống. Làm ra làm, chơi ra chơi.
  7. Qua khỏi một khoảng thời gian. Ra Tết. Ra tháng.
  IIp. Biểu thị phương hướng, kết quả, sự biến đổi. Mở ra. Bung ra. Nhìn ra biển. Tìm ra. Tính không ra. Nhận ra khuyết điểm. Ngày càng đẹp ra. Bệnh ra. Cứ trơ ra không biết xấu hổ.
  IIIgi. Biểu thị một điều kiện giả thiết. Xoàng ra, năng suất cũng được 5 tấn. Ít ra cũng cả trăm người.
  IVc. Biểu thị sự ngạc nhiên nhận thấy. À, ra thế! Ra nó chỉ hứa để đánh lừa.

• rậm rạp:

  nt. Rậm. Cây cối rậm rạp.

• rậm rịt:

  nt. Rậm và chằng chịt vào nhau. Cây cối và dây leo rậm rịt.

• rều:

  dt. Cỏ rác, cây cối trôi trên sông mỗi khi có lũ lụt. Màn treo, chiếu rách cùng treo. Hương xông nghi ngút, củi rều cũng xông (cd).

• rừng:

  nId.1. Chỗ cây cối mọc mênh mông sầm uất. Thả cọp về rừng.
  2. Tập hợp nhiều vật san sát nhau. Rừng cờ hoa, biểu ngữ. Cả một rừng người.
  IIt.Sống hay mọc hoang trong rừng. Gà rừng. Hoa chuối rừng.

• rừng già:

  nd. Rừng phát triển đến giai đoạn ổn định, cây cối hầu như ngừng tăng trưởng, một số bắt đầu tàn.

• rườm rà:

  nt.1. Rậm rạp. Cây cối rườm rà.
  2. Không rõ ràng, dài dòng. Văn rườm rà.

• sống:

  nIt. 1. Chưa được nấu chín; chưa chín (nói về quả). Khoai sống. Rau sống. Xoài sống.
  2. Còn nguyên, chưa chế biến. Vốn sống. Cao su sống.
  3. Chưa thuần thục. Câu văn còn sống.
  4. Chưa tróc hết vỏ, chưa vỡ hết hạt khi xay. Mẻ gạo còn sống, lẫn nhiều thóc. Cối tốt, gạo không sống, không nát.
  IIp. Trắng trợn. Cướp sống.

• sum sê:

  nt. Rậm rạp, tươi tốt. Cây cối sum sê.

• tai :

  nId.1. Bộ phận trong thân thể dùng để nghe. Tai nghe, mắt thấy. Nghiêng tai: lóng nghe.
  2. Bộ phận của một số vật, hình dáng chìa ra giống như cái tai. Tai ấm. Tai cối xay. Tai vách mạch rừng: Chỗ không kín đáo.
  IIđg. Bạt tai. Tai cho mấy cái.

• tâm bé:

  nd. Tuổi thơ, tuổi trẻ. Mồ côi từ tấm bé.

• than:

  nd. Chất rắn, thường màu đen, để làm chất đốt, do gỗ hay xương cháy không hoàn toàn hay do cây cối chôn vùi dưới đất phân hủy dần qua nhiều thế kỷ.

• than mỏ:

  nd. Tên gọi chung các loại than do cây cối chôn vùi dưới đất lâu ngày biến thành.

• thiệt thòi:

  nt. Chịu điều không lợi. Phận mồ côi lắm nỗi thiệt thòi.

• thưa thớt:

  nt. Thưa, không nhặt. Cây cối thưa thớt. Người thưa thớt.

• thương tình:

  nđg. Xót xa vì tình cảm. Thấy đứa bé côi cút, thương tình.

• tốt tươi:

  nt. Như Tươi tốt. Cây cối tốt tươi.

• tủi thân:

  nđg. Tủi cho bản thân mình. Mồ côi sớm nên hay tủi thân.

• tươi:

  nt.1. Chỉ hoa lá, cây cối mới cắt, còn giữ chất nước, chưa úa, chưa héo, chưa khô. Rau tươi. Hoa tươi. Củi còn tươi không cháy.
  2. Chỉ cá, tôm, thịt chưa ươn, chưa bị biến chất. Cá tươi. Miếng thịt còn rất tươi.
  3. Còn rất mới, chưa ráo nước, chưa khô. Chữ viết còn tươi nét mực. Công sự mới đắp còn tươi đất.
  4. Đẹp, sáng, có biểu hiện vui vẻ, phấn khởi. Tươi màu ngói đỏ. Mặt tươi như hoa.
  5. Chỉ đời sống vật chất khá hơn bình thường, vui vẻ hơn. Đời sống ngày một tươi hơn.

• tươi tốt:

  nt. Xanh tốt do được phát triển trong điều kiện thuận lợi. Mùa màng tươi tốt. Cây cối tươi tốt.

• ủ rũ:

  nt.1. Chỉ cành lá héo rũ xuống. Cây cối ủ rũ dưới trời nắng gắt.
  2.Buồn rầu đến mức như rũ xuống. Dáng đi ủ rũ.

• um :

  nt. Chỉ khói dày đặt hay cây cối nhiều, rậm rạp. Củi ướt, khói bốc um lên. Vườn um những cỏ.

• um tùm:

  nt. Rậm rạp. Cây cối um tùm.

• vần:

  nđg.1. Làm di chuyển vật nặng trên mặt nền, bằng cách lăn xoay. Vần chiếc cối đá.
  2. Xoay nồi quanh lửa, than để thức ăn trong nồi chín đều. Vần cơm trên bếp.
  3. Xoay chuyển mạnh theo chiều hướng. Mây vần gió chuyển. Bị vần cho đến mệt lử.
  4. Tác động đến đáng kể, tác hại. Bão lụt cũng chẳng vần gì.

• xanh tươi:

  nt. Chỉ cây cỏ tươi tốt. Bốn mùa cây cối xanh tươi.

• xanh um:

  nt. Xanh tốt, um tùm. Cây cối xanh um.

• xay :

  nđg. Dùng cối hoặc máy mà nghiền cho sạch vỏ hoặc cho tan thành bột. Xay lúa. Xay bột. Xay tiêu.

• xơ xác:

  nt. Không có gì còn lành lặn, nguyên vẹn, trông thảm hại. Nhà cửa xơ xác. Cây cối xơ xác sau trận bão.

• xuân :

  nd. Loại cây to, sống lâu, biểu hiện người cha. cội xuân tuổi hạc càng cao ... (Ng. Du).

• xùm xòa:

  nt. Rậm rạp, um tùm. Cây cối xùm xòa.

MUA THỈNH KINH SÁCH PHẬT HỌC

DO NXB LIÊN PHẬT HỘI PHÁT HÀNH