• ang :

  nd. Đồ dùng bằng đất hoặc bằng đồng hình dáng như cái nồi, thường dùng chứa nước, trộn rau hoặc để cau trầu, cũng gọi cái ô trầu.

• ăn hỏi:

  nđg. Bày cỗ bàn ăn uống khi nhận lễ hỏi vợ theo tục lệ cổ truyền. Đem trầu cau đến ăn hỏi.

• bạc phau:

  nt. Rất trắng, toàn trắng. Bạc phau càu giá, đen rầm ngàn mây (Ng. Du).

• bẳn :

  nđg. Gắt cáu, tức giận. Cu cậu đang bẳn cả lên.

• bẳn gắt:

  nt. Khó chịu, cau có. Hắn thường bẳn gắt vì quá bận rộn.

• bẹ :

  dt. Phần của lá cây thuộc loại cau, tre, chuối v.v... bao quanh thân cây. Bẹ chuối, bẹ cau.

• bẹ bèn:

  nd. Bẹ cau còn non.

• bẹ mo:

  nd. Bẹ khô của bắp cau.

• bồ đài :

  nd. Mo cau gập lại hình tam giác dùng làm gáo để múc nước: Không đầy miệng mo, có đâu cho bồ đài rách (t.ng).

• bông đùa:

  nđg. Đùa bằng lời nói. Thương em cau tới trầu đưa, Trăm năm mà nỡ bông đùa mãi sao (c.d).

• bốp:

  nđg. Nói thẳng vào mặt, không kiêng nể. Nổi cáu, cậu ta bốp luôn mấy câu.

• buồng :

  nd. 1. Một phần trong nhà được ngăn kín: Buồng ngủ, Buồng the: buồng đàn bà.
  2. Tập hợp hai hoặc nhiều cơ quan trong cơ thể. Lớp cùng thông như đúc buồng gan (Ô. Như Hầu).
  3. Chùm gồm nhiều quả. Buồng cau. Buồng chuối.

• bửa :

  nđg. 1. Chặt, chẻ mạnh: Thương nhau cau sáu bửa ba, Ghét nhau cau sáu bửa ra làm mười (c.d).
  2. Nứt ra: Tường bửa ra.
  3. Không trả tiền, quịt: An bửa: ăn không trả tiền.

• cau :

  nd. Loại cây ở vườn, thân nhỏ và cao vút, có quả dùng để ăn với trầu: Có trầu mà chẳng có cau, Làm sao cho đỏ môi nhau thì làm (c.d). Cau hoa: cau còn non. Cau tươi: cau còn xanh vỏ (trái với cau khô). Cau tầm phổng: cau mềm và ốp. Cau tầm vun: cau già.

• cau :

  nđg. Nhăn nhó: Cau mặt. Cau mày. Nước còn cau mặt với tang thương (Th. Quan).

• cáu :

  nId. Chất bụi hay cặn bám vào da hoặc vật dụng. cáu ở cổ. cáu nước chè trong chén.
  IIt. Có cáu bám vào. Chiếc ấm cáu đen những cặn chè.

• cáu bẳn:

  nt. Hay cáu một cách vô lý. Đau yếu nên sinh ra cáu bẳn.

• cau bụng :

  nd. Cây dáng như cây cau, gốc thân phổng to, trồng làm kiểng ở các công viên.

• cau cảu:

  nt. Cau có gắt gỏng.

• càu cạu :

  nt. Có vẻ bực dọc, tức giận. Mặt càu cạu.

• cau cắt:

  nt. Có vẻ sốt ruột, nóng nảy: Người hắn cau cắt không yên.

• cau dừa:

  nd. Như Cau bụng.

• càu nhàu:

  nđg. Nói lẩm bẩm trong miệng tỏ ý không bằng lòng. Càu nhàu với các bạn.

• cảu nhảu:

  nđg. Như Càu nhàu.

• cảu rảu:

  nđg. Như Càu nhàu.

• cáu sườn:

  nt. Tức mình và nổi cáu.

• cấm cảu :

  nt. Gắt gỏng, cáu kỉnh. Giọng cấm cảu.

• cấm cắn:

  nt. Như Cấm cảu.

• chà là:

  nd. Cây thuộc loại cau dừa, quả ngọt ăn được.

• chẽ :

  nd. Một nhánh, một chùm,cũng gọi là chẹn: Chẽ lúa; Chẽ cau.

• chổi :

  nd. Đồ dùng để quét: Chổi lông. Chổi cau: chổi lá cau tước khô. Chổi lông gà: chổi bằng lông gà. Chổi quét sơn. Chổi sể (chổi xể): thường làm bằng cành cây chổi để quét rác.

• chũm :

  nd. Núm hình chóp. Chũm cau (Cũng nói Vú cau).

• chuối:

  nd. Cây ăn quả nhiệt đới, thân hình trụ, lá có bẹ, quả xếp thành buồng gồm nhiều nải. Trồng chuối: chống tay xuống đất, đưa thẳng hai chân lên trời. Chuối cau: Chuối quả nhỏ mập, thịt hơi nhão, vị ngọt, thơm, có hai loại: cau mẵn và cau lai. Chuối cơm: Chuối nhỏ trái, quả to hơn chuối cau, thịt chắc hơn nhưng không ngon bằng. Chuối bom: Quả nhỏ nhưng to hơn chuối cau, thịt chua. Không thơm như chuối cau. Chuối chà: Quả nhỏ như chuối cau nhưng dài hon, thịt dẻo và thơm. Chuối chua: Quả giống như chuối cau nhưng to hơn, lúc mới chín ăn chua, lúc chín muồi ngọt và thơm. Chuối chát: chuối sứ ăn sống nên có vị chát. Chuối dại: Chuối hoang ở rừng. Chuối chiên: Chuối chín tẩm bột chiên với mỡ hay dầu. Chuối già: Chuối quả dài, thịt mềm, vị ngon, khi chín nhiều thì vỏ có lốm đốm như trứng quốc (miền Trung gọi là chuối bà lùn). Chuối khô: Chuôi phơi khô. Chuối hột: Quả có nhiều hột, vị ngon. Chuối lá: Chuối vỏ dày, thật chín mới ăn được và rất hiền. Chuối lửa: Chuối quả đỏ như lửa khi chiín. Chuối mật: Chuối quả lớn, vỏ khi chín thì đỏ bầm, vị rất ngọt. Chuối mọi: Chuối nhỏ, ăn không được ngon. Chuối ngự: Quả nhỏ khi chín vỏ rất mỏng, màu vàng, thịt chắc và thơm, ngày xưa vua thường dùng. Chuối rẽ quạt: Cây cùng họ với chuối, thân có những vết sẹo lá rụng, lá mọc thành hai dãy tỏa ra như nan quạt trồng làm cảnh. Chuối sứ: Cũng gọi Chuối xiêm, Chuối mốc có thể ăn sống (chuối chát) chiên hay phơi khô khi chín (chuối khô, chuối chiên). Chuối tây: Thứ chuối quả lớn, vị như chuối lá. Chuối tiêu: thứ chuối quả dài nhỏ, khi chín thì vỏ lốm đốn, vị ăn tuyệt ngọt. Chuối trứng quốc: Chuối khi chín thì vỏ lốm đốm như trứng con chim quốc.

• cọ dầu :

  nd. Cây thuộc họ cau, quả nhỏ hình trứng, vỏ quả có chất dầu ăn được và dùng trong công nghiệp.

• cơ mầu :

  nd. Điều mầu nhiệm khó hiểu, tình hình khó khăn. Bán hàng ăn những chũm cau, Chồng con có biết cơ mầu này chăng (c.d).

• cơi :

  Id. Khay nhỏ dùng để đựng cau trầu: Cơi trầu, mâm rượu cho vơi lòng thành (Ng. Đ. Chiểu).
  IIđg. Đắp cao lên. Cơi thêm lên.

• cục:

  nt. Dễ phát cáu và phản ứng bằng lời nói cử chỉ thô bạo. Cũng nói Cộc.

• cục cằn:

  nt. Dễ phát cáu, thô bạo. Cũng nói Cộc cằn.

• dao :

  nd. Đồ bằng sắt có lưỡi dùng để cắt, thái. Dao vàng bò đãy kim nhung, Biết rằng quân tử có dùng ta chăng (t.ng). Lưỡi dao cạo: lưỡi lam. Cán dao: chuôi dao. Dao bài: dao có lưỡi hình lá bài. Dao bàn: dao nhỏ dùng ở bàn ăn. Dao bào: lưỡi dùng trong cái bào; thứ dao dùng để bào trái cây thành từng miếng nhỏ, thứ dao lưỡi rất mỏng hai cạnh đều bén dùng để cạo râu. Dao bảy: dao dài chừng bảy tấc ta. Dao bầu: dao lưỡi rộng, phần giữa phình ra. Dao bổ (bửa) củi: dao dùng để bổ củi. Dao cạo: dao để cạo râu. Dao cau: dao để bửa cau. Dao cầu: dao thái thuốc bắc. Dao con: dao nhỏ. Dao cưa: cái cưa. Dao chìa vôi: dao nhỏ có đầu giẹp nhọn để bôi vôi vào lá trầu. Dao díp: dao nhỏ xếp được (dao nhíp). Dao găm: dao mũi nhọn dùng để đâm. Dao khắc: dao để khắc, chạm. Dao mổ: dao dùng trong việc mổ xẻ. Dao nạo: dụng cụ một đầu tròn có răng cưa, dùng để nạo dừa, nạo khoai. Dao nhíp: như dao díp. Dao pha: dao lớn để chặt, cắt, chẻ, thái... Dao phay: dao lớn dùng làm cá. Dao quắm: dao mũi vểnh lên. Dao rọc: dao dùng rọc giấy. Dao rựa: như Dao pha. Dao tu: thứ dao dài bén để chặt cây. Dao trổ: như Dao khắc. Dao vọ: dao đầu mũi cong. Dao vôi: như dao chìa vôi.Dao xén: như Dao cắt, Dao xắt: dao để thái thuốc bắc (cũng gọi Dao tể). Dao xếp: như Dao nhíp. Dao yếm: có hình dạng như dao bầu nhưng to hơn, dùng trong việc bếp núc.

• dừa :

  nd. Cây về loại cau có quả to, ở trong nhiều nước, thịt dùng ăn hoặc nấu dầu v.v... Đạp vỏ dưa, thấy vỏ dừa thì sợ (t.ng). Dừa gáo: dừa quả nhỏ tròn. Dừa lửa: dừa quả có vỏ đỏ. Dừa nước: dừa quả nhỏ, mọc hai bên bờ nước. Dừa xiêm: dừa quả nhỏ thường dùng để lấy nước uống. Dầu dừa: dấu ép ở cơm dừa ra.

• đanh :

  nt. 1. Cứng rắn, gây cảm giác rắn, chắc: Cau đanh hạt. Cói đanh cây, dai sợi. Giọng đanh lại, dằn từng tiếng một. Mặt đanh lại, lầm lầm.

• đền :

  nđg. Trả lại cho người, tương xứng với tổn thất hay công sức. Ai ăn cau cưới thì đền, Tuổi em còn bé chưa nên lấy chồng (cd). Đền công khó nhọc. Đền ơn.

• đệp:

  nd. Xấp. Một đệp giấy.Một chế cau, một đệp trầu.

• điếc :

  nt. 1. Không nghe được. Bị điếc từ nhỏ. Nói lắm, nghe điếc tai.
  2. Mất khả năng phát ra tiếng. Mỏ điếc. Lựu đạn điếc. Pháo bị điếc nhiều.
  3. Hư, khô quắt lại, không dùng được. Cau điếc, hồng điếc.

• đoác :

  nd. Cây rừng cùng họ với cau, trong ngọn có một thứ nhựa có thể ủ thành rượu.

• đơn tử diệp:

  hd. Loại cây mà hạt chỉ có một lá mềm, như cây lúa, cây cau v.v...

• giẽ :

  nd. Nhánh của một buồng trái. Giẽ cau.

• hèo:

  nd.1. Cây thuộc họ cau, thân thẳng có nhiều đốt thường dùng làm gậy.
  2. Gậy làm bằng thân cây hèo. Đánh cho mấy hèo.

• hờm:

  nd. cáu ghét, dơ bẩn. Tay chân đóng hờm.

• khẳn:

  nt. 1. Thối. Mùi khẳn.
  2. Bẳn, hay cáu gắt. Khẳn tính.

• khó đăm đăm:

  nt. Vẻ mặt cau có vì bực dọc mà không thổ lộ ra được. Mặt lúc nào cũng khó đăm đăm.

• khoặm :

  nt. 1. Như Khoằm (nghĩa mạnh hơn). Mũi khoặm.
  2. Cau có một cách giận dữ. Khoặm mặt lại.

• kính :

  nđg.1. Có thái độ rất coi trọng đối với người trên. Thờ cha kính mẹ. Kính già yêu trẻ.
  2. Tỏ thái độ coi trọng, có lễ độ đối với người khác, nhiều khi chỉ là hình thức xã giao. Kính chúc sức khỏe. Kính thưa các đại biểu. Kính chào. Kính thư.
  3. Dâng biếu thức ăn, đồ dùng. Ai về tôi gửi buồng cau, Buồng trước kính mẹ, buồng sau kính thầy (cd).

• lụa :

  nd. 1. Hàng dệt bằng tơ, mỏng, mềm và mịn. Áo lụa. Tranh lụa.
  2. Vật mỏng, mềm mịn như lụa. Lụa ở bẹ cau. Lụa chuối. Giò lụa.

• lụi :

  nd. Cây cùng họ với cau, cao một hai mét, lá xẻ hình quạt, thân nhỏ, thẳng và rắn, thường dùng làm gậy.

• mát tính:

  nt. Bình tĩnh, không nóng nảy, cáu gắt khi gặp việc trái ý. Hắn mát tính, không cáu gắt với ai bao giờ.

• meo cau:

  nd. Bẹ bọc cụm hoa cau.

• mo:

  nId. 1. Lá bắc bọc ngoài cụm hoa các cây họ ráy, họ cau.
  2. Mo cau (nói tắt). Quạt mo. Cứng như mo.
  IIt. Bị cong lại như hình mo cau. Gỗ bị mo.

• mo cau:

  nd. Bẹ của cây cau chỗ cổ hũ (chỗ cau trổ buồng).

• mo nang:

  nd. Bẹ trắng gói lấy buồng cau,rụng khi buồng cau nở.

• một lá mầm:

  nd. Lớp thực vật gồm những cây mà hạt chỉ có một lá mầm, như lúa, cau. Cũng gọi Đơn tử diệp.

• nài:

  nd. Dây trồng vào chân để trèo lên cây có thân tròn thẳng như cau, dừa.

• nấm :

  nd.1. Thực vật bậc thấp sống trên chất hữu cơ mục nát hay ký sinh trên các sinh vật. Nấm cau: Nấm mọc ở thân cây cau. Nấm chó: nấm độc mọc chỗ ẩm dơ. Nấm dại, nấm độc: nấm không ăn được. Nấm hương: nấm nhỏ có mùi thơm. Nấm men: nấm nhỏ, thường dùng làm men rượu. Nấm mèo: nấm nhỏ như cái tai mèo. Nấm mốc: mốc mọc trên kẹo mứt ẩm ướt. Nấm mối, nấm rạ, nấm rơm: nấm ủ bằng rơm. Nấm tràm: loại nấm đắng, ăn được.
  2. Mô đất cao, giống hình cái mũ nấm. Nấm mồ.

• nêu:

  nd. Cây tre ở đầu có buộc trầu cau và bùa để trừ ma quỷ cắm ở trước nhà trong những ngày Tết âm lịch theo tục lệ xưa.

• nhăn nhíu :

  nt. Có nhiều nếp nhăn vì không vừa ý!Lông mày cau lại, nhăn nhíu.

• nhăn nhó:

  nđg. Cau mặt vì đau, vì không vừa lòng. Suốt ngày nhăn nhó.

• nổi cáu:

  nđg. Phát cáu, bực tức.

• núm :

  nd. Bộ phận hình tròn nhỏ, nhô lên ở đầu hay trên bề mặt một số vật. Núm cau. Núm điều chỉnh ti vi.

• nuốm:

  nd. Núm. Nuốm cau.

• quạt mo:

  nd. Qụat làm bằng mo cau.

• quạu :

  nt.1. cáu. Đổ quạu.
  2. Dễ cáu, hay gây gổ. Thằng nhỏ quạu lắm.

• quàu quạu:

  nt. Như Càu cạu. Mắt quàu quạu.

• quày:

  nd. Buồng. Quày chuối. Quày cau.

• sắc lẻm:

  nt. Sắc đến mức như đụng vào là đứt ngay. Lưỡi dao sắc lẻm. Mắt sắc lẻm như dao cau.

• sấy :

  nđg. Làm cho khô bằng hơi nóng. Sấy cau trên bếp.

• sề :

  nd. Thứ rổ lớn nông lòng, mắt thưa. Sề phơi cau. Rổ sề.

• sịa :

  nd. Đồ đan bằng tre, nứa, lòng cạn, mắt thưa, nhỏ hơn cái nia, dùng để phơi, sấy. Dùng sịa sấy cau.

• suôn:

  nt&p.1. Thẳng, trơn tru. Suôn như cây cau. Vuốt tóc cho thật suôn.
  2. Trôi chảy, không vấp váp. Nói suôn lời. Công việc suôn chảy.

• sự tích:

  hd. Câu chuyện của thời xưa còn truyền lại. Sự tích trầu cau.

• tái :

  nt.1. Chỉ thịt chưa chín hẳn nhưng cũng không phải còn sống. Thịt bò tái.
  2. Chỉ quả, củ chưa khô hẳn nhưng cũng không phải còn tươi. Cau phơi tái.
  3. Đã mất sắc, trở nên xám. Sợ tái mặt. Giận tái người.

• tiết:

  nd.1. Máu của một số động vật, dùng làm món ăn. Tiết lợn. Tiết vịt.
  2. Máu của con người được xem là biểu trưng của sự tức giận. Điên tiết. cáu tiết.

• tỏa:

  hdg.1. Tủa, truyền ra tứ phía. Đèn tỏa sáng. Hoa cau tỏa hương thơm ngát.
  2. Phân tán ra các phía, các hướng. Tin vui tỏa đi khắp nơi.
  3. Buông trùm xuống. Cây đa tỏa bóng mát xuống đường làng.

• trái chứng:

  nd. Thay đổi tính tình, khó tính. Ông già trái chứng hay cáu gắt.

• trầu:

  nd.1. Cây leo có lá dùng để nhai với cau và vôi theo phong tục thời xưa.
  2. Miếng cau, lá trầu có bôi vôi để nhai lẫn vào nhau. Miếng trầu nên dâu nhà người (tng).

• trẩy :

  nđg. Hái, ngắt. Trẩy cau. Hái đậu, trẩy cà.

• tứ thời:

  hd. Bốn mùa, suốt năm. Cau tứ thời (có quả quanh năm).

• vú:

  nd.1. Bộ phận cơ thể ở ngực của người hay ở bụng của thú vật, có núm nhô lên; ở phụ nữ hay thú giống cái là cơ quan tiết sữa để nuôi con.
  2. Bộ phận có hình cái vú ở một số vật. Vú dừa. Vú cau. Vú chiêng.
  3. Người đàn bà đi ở nuôi con cho chủ trong xã hội cũ. Mướn vú. Đi ở vú.

• xấu tính:

  nt. Hay cáu gắt, ít khi vui vẻ. Người xấu tính, ít ai ưa.

MUA THỈNH KINH SÁCH PHẬT HỌC

DO NXB LIÊN PHẬT HỘI PHÁT HÀNH