Kẻ thất bại chỉ sống trong quá khứ. Người chiến thắng là người học hỏi được từ quá khứ, vui thích với công việc trong hiện tại hướng đến tương lai. (Losers live in the past. Winners learn from the past and enjoy working in the present toward the future. )Denis Waitley
Kẻ bi quan than phiền về hướng gió, người lạc quan chờ đợi gió đổi chiều, còn người thực tế thì điều chỉnh cánh buồm. (The pessimist complains about the wind; the optimist expects it to change; the realist adjusts the sails.)William Arthur Ward
Sự thành công thật đơn giản. Hãy thực hiện những điều đúng đắn theo phương cách đúng đắn và vào đúng thời điểm thích hợp. (Success is simple. Do what's right, the right way, at the right time.)Arnold H. Glasow
Cách tốt nhất để tiêu diệt một kẻ thù là làm cho kẻ ấy trở thành một người bạn. (The best way to destroy an enemy is to make him a friend.)Abraham Lincoln
Ai dùng các hạnh lành, làm xóa mờ nghiệp ác, chói sáng rực đời này, như trăng thoát mây che.Kinh Pháp cú (Kệ số 173)
Chỉ có một hạnh phúc duy nhất trong cuộc đời này là yêu thương và được yêu thương. (There is only one happiness in this life, to love and be loved.)George Sand
Hào phóng đúng nghĩa với tương lai chính là cống hiến tất cả cho hiện tại. (Real generosity toward the future lies in giving all to the present.)Albert Camus
Tôi phản đối bạo lực vì ngay cả khi nó có vẻ như điều tốt đẹp thì đó cũng chỉ là tạm thời, nhưng tội ác nó tạo ra thì tồn tại mãi mãi. (I object to violence because when it appears to do good, the good is only temporary; the evil it does is permanent.)Mahatma Gandhi
Khi ý thức được rằng giá trị của cuộc sống nằm ở chỗ là chúng ta đang sống, ta sẽ thấy tất cả những điều khác đều trở nên nhỏ nhặt, vụn vặt không đáng kể.Tủ sách Rộng Mở Tâm Hồn
Việc người khác ca ngợi bạn quá hơn sự thật tự nó không gây hại, nhưng thường sẽ khiến cho bạn tự nghĩ về mình quá hơn sự thật, và đó là khi tai họa bắt đầu.Rộng Mở Tâm Hồn
Với kẻ kiên trì thì không có gì là khó, như dòng nước chảy mãi cũng làm mòn tảng đá.Kinh Lời dạy cuối cùng
Trang chủ »» Danh mục »» Từ điển Thành ngữ Việt Nam »» Đang xem mục từ: lơi »»
np.1. Không săn, không chặt. Chỉ xe lơi. Buộc lơi.
2. Dôi, thừa. Cơm nấu lơi ra để sáng hôm sau ăn.

ntr. Tiếng đệm trong lời hát ru.
ht. Hay nói những lời độc, xấu.
hd. Lời chia buồn đối với người chết.
nd.1. Bàn cao mặt hẹp.
2. Lời phán quyết của tòa án. Bị án khổ sai.
3. Lời phê phán của dư luận. Phụ tình án đã rõ ràng (Ng. Du).
pd. Việc buôn bán kiếm lợi. Áp phe hàng lậu.
nđg.1. Cắn, nhai và nuốt để nuôi sống. Thức ăn. Ăn cơm. Ăn thì có, mó thì không (tng).
2. Ăn uống nhân dịp mừng, dịp lễ. Ăn liên hoan. Ăn cưới. Ăn Tết.
3. Được, hơn trong cuộc tranh chấp, cờ bạc. Canh bạc ấy hắn ăn hay thua ? Ăn cuộc: thắng cuộc.
4. Vựa văn, thích hợp. Mộng ráp chưa ăn. Màu áo rất ăn với da mặt.
5. Nhận lấy để hưởng. Ăn lương. Ăn hoa hồng. Ăn lời. Ăn của thừa tự.
6. Nhận chịu thiệt hại. Ăn đòn. Ăn đạn.
7. Thuộc về. Đất này ăn về làng anh.
8. Tiêu thụ, mua. Dạo này gạo hút vì có tàu ăn nhiều.
9. Phá hư, hủy hoại dần. Nắng ăn da. Sơn ăn tay.
10. Dính. Hồ dán không ăn.
11. Thấm. Giấy không ăn mực.
12. Lan ra, hướng đến. Rễ tre ăn ra tới ruộng. Sông ăn ra biển.
13. Đổi ngang giá, nói về tiền tệ. Một đô-la ăn bao nhiêu đồng Việt Nam?
nđg. Kiếm từng cái lợi nhỏ nhen.
đt. Lấy của người bằng cách lợi dụng việc mình làm cho họ. Đi chợ ăn bớt, nói hớt luôn mồm là cô gái hư (cd).
nđg. Hùa với kẻ khác để kiếm lợi. Ăn cánh với nhau để lấy của công.
nđg. Hưởng phần lợi theo công sức đóng góp.
nđg. Xén bớt phần lợi dù nhỏ nhặt.
nđg. Chiếm hưởng trước phần lợi của người khác.
nđg.1. Hưởng lợi trong việc mua bán. Ăn lời tùy chốn, bán vốn tùy nơi (tng).
2. Như Ăn bớt. Đi chợ ăn lời, đi chơi ăn quịt (tng).
3. Lấy tiền lãi trong việc cho vay. Ăn lời năm phân.
nđg. Nuốt lời hứa, chối. Anh ơi đừng có ăn lời, bụt kia có mắt, ông trời có tai (cd).
nđg. Tổ chức ăn uống vui chơi trong dịp vui mừng. Buổi liên hoan ăn mừng thắng lợi.
nđg. Chiếm hưởng trước phần lợi của người khác.
nđg. Chỉ chung việc sử dụng lời nói. Ông ấy có tài ăn nói. Một thương tóc bỏ đuôi gà, Hai thương ăn nói mặn mà có duyên (cd).
np. Như Ắt.làm thế ắt là không lợi.
nt. Lầm bầm không ra lời, nghe không rõ. Tiếng loa ậm oẹ.
nđg. Nói không ra lời.
nđg. Phát ra tiếng không rõ trong cổ họng, trả lời không rõ ràng. Kêu ầm ừ. Chỉ ầm ừ cho qua chuyện.
hd. Lời nói có điều che giấu, phải tìm hiểu điều thật sự muốn nói.
nđg. Nói không ra lời hay không gãy gọn. Ấp úng mà không trả lời được.
nth. Có đủ người làm chứng cho lời nói.
nđg. 1. Đổi vật lấy tiền. Bán hàng. Bán sức lao động.
2. Trao cho kẻ khác cái đáng lý phải giữ gìn, để mưu lợi riêng. Bán nước. Bán rẻ lương tâm.
nd. Nói chung việc buôn bán. Mừng thầm được mối bán buôn có lời (Ng. Du).
ht. Chưa được chính thức nhưng đã có lời đồn hay do một cơ quan chính thức không phải là cơ quan chức năng loan ra. Tin bán chính thức.
nd. 1. Phần nhỏ có mặt phẳng ở trong xe đạp, khung cửi v.v... dùng để đạp chân lên.
2. Chỗ dựa để đi lên một chỗ cao hơn hoặc làm một việc khác lợi hơn. Hắn dùng địa vị ấy làm bàn đạp để tiến lên hàng giám đốc.
nđg. Đưa quyền lợi của nước nhà vào tay ngoại quốc để kiếm lợi cho riêng mình. Cái phường bán nước buôn dân, Mẹ cha cũng bỏ vợ chồng cũng quên (cd).
nđg. Bàn bạc, tính toán điều lợi hại.
ht. Chỉ biết đến và bênh vực lợi ích của bộ phận mình mà không kể đến lợi ích của các bộ phận khác. Tư tưởng bản vị.
hd. Trai và cò. Bạng duật tương trì, ngư ông đắc lợi (khi trai và cò bám níu nhau thì ông câu được lợi).
nIđg. Bảo lãnh và đảm nhận trách nhiệm về một người, một vật, một việc gì. Thư bảo đảm. Bán có bảo đảm.
IIt. Đủ điều kiện qui định, đạt các tiêu chuẩn cần thiết. Chất lượng bảo đảm. Đường lối bảo đảm cho thắng lợi.
hd. Giấy tờ chứng nhận chủ quyền về nhà đất. Lời rao mất bằng khoán ruộng đất.
nl. Nếu không. Anh nên nghe lời hắn, bằng không tôi sợ anh sẽ thất bại.
nđg. Nói không ra lời, mới tập nói: Bặp bẹ mấy câu.
nđg. Kiếm chuyện nhỏ nhặt và khó chịu để bắt bẻ hay buộc người làm. Bắt khoan bắt nhặt đến lời, bắt quì tận mặt, bắt mời tận tay (Ng. Du).
nt&p. 1. Nhiều. Ăn bẫm.Cày sâu cuốc bẫm.
2. Có thể mang lại nhiều lợi. Vớ được món bẫm.
nđg. Châm chọc, làm khó chịu. Lời bâm bổ.
ht. Chỉ một cách khinh bỉ người quá chú trọng đến những tư lợi nhỏ nhặt. Tính tình bần tiện.
nđg. Nói không ra lời, tiếng được tiếng mất.
hđg. Không tới, không bằng. Lợi bất cập hại.
hđg. Không kể đến. Hắn cứ làm bất chấp những lời khuyên can.
ht. Không hư, không mục, không thể quên. Lời nói bất hủ, nhân vật bất hủ.
ht. Không có lợi, không thuận lợi. Tình thế bất lợi. Việc làm ấy bất lợi.
ht. Không tiện lợi.
nd. Nhóm người liên kết với nhau vì quyền lợi riêng gây chia rẽ trong nội bộ một tổ chức.
nt. Đem vào nhiều lợi. Được món béo bở.
ht. Buồn thảm gây thương xót. Lời bi ai.
pd. Bảng tổng kết lời lỗ, được mất v.v....
nđg. Biết nhược điểm để lợi dụng.
hđg. Dùng lời lẽ để phân biệt phải trái, hay dở.
hd. Lời vắn tắt để nêu khẩu hiệu hay điều cần tuyên truyền.
nd. Bức che ở trước cửa. Vâng lời ra trước bình the vặn đàn (Ng. Du).
ht. Ngang nhau về thứ bậc và quyền lợi. Mọi người đều bình đẳng trước pháp luật.
nđg. Xuất tiền ra làm việc gì có lời.
nđg. Theo lời ứng trong thẻ, trong xăm mà bói.
nđg. Nịnh hót để có lợi. Khéo bom chủ. Bom hót.
ht. Đem ích lợi thêm vào.
hđg. Phản lời thề của mình.
ns. Ba với một. Bốn bề. Bốn góc. Một vốn bốn lời.Bốn bề: bốn phía, tứ phía.
hđg. 1. Vừa đi vừa chạy. Đi vừa một dặm xa xa, bỗng đâu ông quán bôn ba theo cùng (Ng. Đ. Chiểu).
2. Chạy theo danh lợi. Bôn ba chẳng qua thời vận (t.ng).
nt. Bỗng bẵng: Lời nói bỗng chễnh bỗng chãng.
nđg. Đùa bằng lời nói. Giọng bông đùa. Bông đùa vài câu.
nđg. Đùa bằng lời nói. Thương em cau tới trầu đưa, Trăm năm mà nỡ bông đùa mãi sao (c.d).
nt. 1. Không dai, xốp. Dễ cắn, dễ xới, dễ rách. Tháng ba cày bở ruộng ra. Tháng tư gieo mạ, thuận hòa mọi nơi (c.d).
2. Món lợi lớn mà không tốn công sức. Kiếm được món bở.
3. Mệt mỏi rã rời. Mệt bở cả người.
nId. Vết ở da có từ lúc mới sinh.
IIđg. Giảm, làm ít đi: Chồng giận vợ phải lui lời, Cơm sôi bớt lửa, chẳng rơi hột nào (c.d). Bớt một thêm hai: Trả giá lên xuống. Bớt miệng ăn: bớt số người ăn.
nd. 1. Búa và rìu, chỉ lời phê phán nghiêm khắc. Búa rìu dư luận.
2. Hình phạt. Dẫu rằng sấm sét búa rìu cũng cam (Ng. Du).
Iđt. Mua hàng rồi bán lại kiếm lời: Buôn chín bán mười (t.ng). Buôn thúng bán mẹt: buôn bán nhỏ vừa đủ sống. Buôn hương bán phấn: làm đĩ. Buôn thần bán thánh: lừa lòng mê tín của người mà kiếm lợi.
IId. Làng của đồng bào miền Thượng (cao nguyên Trung Bộ Việt Nam).
nđg. Buôn bán bằng cách đứng giữa trao tay hàng kiếm lời, không phải bỏ vốn ra.
nđg. Thả lời, nói: Buông lời hoa nguyệt.
hd&đg. Cuộc tranh luận bằng lời văn viết đăng lên báo chí.
hd. Cuộc hỏi đáp bằng lời viết.
nt. Câm miệng, không thốt nên lời.
nd. Sự thay đổi quan trọng đôi khi đột ngột. Bước ngoặt của lịch sử.Một bước ngoặt có lợi.
nd. Bướm và ong, sự ve vãn tán tỉnh của con trai đối với con gái: Ai đừng tệ bạc ai ơi, Không thương sao lại thả lời bướm ong (c.d).
nđg. Hát, thốt ra những lời có âm điệu: Miệng ca tay gảy khúc đàn tương tư (Yên Đổ).
hd. Lời nói làm khuôn phép. Rau nào sâu nấy là một câu cách ngôn.
nd.Loại rau có lá hoặc củ ăn được. Gió đưa cây cải về trời. Rau răm ở lại chịu lời đắng cay (c.d). Hột cải: hột hoa cải vị cay. Cải bẹ. Cải bắp. Cải hoa. Cải cúc: cải giống nhỏ. Cải đường: cải ngọt dùng làm đường.
nđg. Dùng lời lẽ chống lại ý kiến người khác để bảo vệ ý kiến hoặc việc làm của mình. Nhờ luật sư cãi cho trắng án.
hđg. Sửa lại cho đúng. Cải chính một lời tuyên bố, một câu văn.
hđg. Sửa đổi. Cải hoán công trái: đổi lợi suất của công trái.
nđg. 1. Từ ngoài nhiễm vào trong. Cảm gió, cảm nắng.
2. Nhận biết bằng giác quan, bằng cảm tính: Không buông giọng bướm lời hoa, Cớ sao lại bắt lòng ta cảm mình (c.d).
hđg. Cảm xúc mà sinh lòng luyến tiếc. Lời cảm khái. Cảm khái trước cảnh thành quách điêu tàn.
nt. Hết lời, hết chuyện. Gặp nhau lời đã cạn lời thì thôi (N.Đ.Chiểu).
nt. Không nói thẳng ra mà nói gần nói xa để châm chọc. Những lời nói cạnh khóe.
hđg. Nói lời từ biệt.
hd. Cuộc nói chuyện về những vấn đề sâu xa với lời lẽ cao nhã.
ht. Khác thường quá mực, một cách giả tạo. Lời văn cao kỳ. Cũng nói Kiêu kỳ.
hđg. Tỏ lời từ chối, xin ra về.
nt. Cao và xa, khó hiểu. Lời nói cao xa.
nt. Cay nghiệt và độc ác. Lời mỉa mai cay độc.
nđg. Nhắc đi nhắc lại thật kỹ lời dặn.
nđg. Phàn nàn, đay nghiến bằng lời lẽ khó chịu.
hd. 1. Túi bằng gấm để đựng vật quí, lời dạy bảo quan trọng.
2. Sách ghi tóm tắt những hướng dẫn cần thiết, Cẩm nan y học.
nt. Cần thiết và lợi ích.
ht. Siêng năng và lanh lợi.
nId. Móc bằng thép nhọn uốn cong, có ngạnh sắc dùng để bắt cá, ếch, v.v... Kim vàng ai nỡ uốn câu. Người khôn ai nỡ nói nhau nặng lời (c.d).
IIđg.1. Dùng lưỡi câu mà bắt cá. Ai về nhắn với ông câu, Cá ăn thì giựt để lâu hết mồi (c.d). Câu cắm hay Câu dầm: câu thả mồi ngâm lâu dưới nước. Câu nhắp: câu không để yên mồi một chỗ mà nhắp mồi cho chạy trên mặt nước. Câu rà: câu thòng dây xuống sâu.
2. Dụ một cách khéo léo. Câu khách bằng quà khuyến mãi.
3. Móc và chuyển vật nặng. Dùng cần cẩu câu các kiện hàng.
4. Bắn đạn theo đường cầu vòng. Đại bác câu trúng lô cốt.
nđg. 1. Mong muốn cho mình. Cầu sao được vậy.
2. Xin thần linh ban cho. Cầu Trời khẩn Phật. Cầu phúc, cầu lợi.
nd. Thể văn xưa gồm hai câu có số lượng từ bằng nhau và đối chọi nhau cả về lời và ý. Ví dụ: Tối ba mươi, khép cánh kiền khôn, ních chặt lại, kẻo ma vương đưa quỉ tới, Sáng mồng một, lỏng then tạo hóa, mở toang ra, cho thiếu nữ rước xuân vào (H. X. Hương).
nt ht. Chỉ việc được hưởng chức tước, địa vị, quyền lợi..., kế tục đời trước đến đời sau.
nđg. 1. Mua, đổi, đưa về cho mình. Bán chác, Đổi chác. Công đâu đi chác tiếng ghen vào mình (c.d). Kiếm chác: kiếm lời nhỏ.
2. Xước đi một miếng, cắt, chặt bớt (có nơi gọi là chạc). Chác một phần cây.
nđg. Dùng lời nói hay cử chỉ tỏ sự kính trọng hay quan tâm đối với ai khi gặp nhau hay khi chia tay. Chào từ biệt. Tiếng chào cao hơn mâm cỗ (t.ng).
nđg. Chào bằng lời nói khi gặp nhau.
nIđg. 1. Chuyển thân thể bằng những bước nhanh. Vận động viên chạy bộ. Ngựa chạy đường dài.
2. Di chuyển nhanh từ nơi này đến nơi khác. Thua chạy dài. Tàu hỏa chạy trên đường sắt. Thuyền chạy hai buồm.
3. Hoạt động, nói về máy móc. Đồng hồ chạy chậm. Đài chạy bằng pin.
4. Sắp đặt, lo chỗ này chỗ kia để tránh một việc khó khăn: Vay nợ lắm khi tràn nước mắt, Chạy ăn từng bữa toát mồ hôi (T.T. Xương). Chạy ăn: lo kiếm ăn, Chạy gạo: Như Chạy ăn.Chạy ngược chạy xuôi: chạy khắp nơi. Chạy quanh: lo lắng khắp nơi mà không ăn thua gì. Chạy sấp chạy ngửa: chạy vội vàng. Chạy thầy, chạy thuốc: kiếm đủ thầy đủ thuốc để chữa bệnh. Chạy tiền: Tìm tiền. Chạy việc: Tìm việc.
5. Điều khiển cho máy móc hoạt động. Chạy ca-nô trên sông. Chạy tia tử ngoại.
6. Nhanh chóng đi nơi khác để tránh điều thiệt hại. Chạy nạn. Chạy con mã (cờ tướng).
7. Gồm hết cả, tính hết cả: Tính cả thuế má, bảo hiểm, mỗi cái máy này chạy nhằm năm ngàn đồng.
8. Đi theo một con đường: Con rạch chạy dài theo bờ ruộng.
9. Tiến hành thuận lợi, không bị ngăn trở. Công việc rất chạy.
10. Đưa đi chuyển đạt. Giấy tờ đã chạy chưa? Người chạy giấy: tùy phái.
IIp. Bán được. Hàng hóa độ này bán chạy lắm.
nđg. Cố vượt nhau để giành thắng lợi. Chạy đua vũ trang. Chạy đua với thời gian để đắp đê chống lũ.
nt. Trọn, không có số lẻ. Lời chẵn chòi một nghìn đồng.
hd. Lời chứa đựng sự thực không chối cãi được.
ht&p. Rất thành thật, xuất phát từ lòng mình. Lời nói chân thành. Chân thành cảm ơn.
ht. Ngay thật. Lời nói chân thật.
nđg. Lấn nhau, giành nhau để tới trước, để được nhiều: Chen chúc lợi danh đà chán ngắt (Ng. C. Trứ).
nđg. Nói lên lời chê. Bị dư luận chê bai. Canh cải mà nấu với gừng, Chẳng ăn thì chớ, xin đừng chê bai (c.d)
nđg. Say đắm đến mê mẩn. Cũng nói Chết mê hay Chết mệt. Chim khôn chết mệt vì mồi, Người khôn chết mệt về lời nhỏ to (c.d)
nđg. Đay nghiến, làm cho khó chịu vì lời nói giọng nói. Mở miệng là chì chiết.
ht. Hoàn toàn vì lợi ích chung, không vì lợi ích riêng.
hd. Lời của vua truyền xuống và ra lệnh bằng văn bản.
hdg. Quyết định chọn cử ra để làm việc gì. Giáo viên đặt câu hỏi và chỉ định học sinh trả lời. Đại biểu chỉ định (không phải được bầu cử).
ht. Hết sức có lý, hết sức đúng. Lời khuyên chí lý.
ht. Chân thành một cách sâu sắc. Lời khuyên chí tình.
nđg. 1. Làm ra thành nhiều phần. Chia tổ thành nhóm. Chia bài văn làm 3 đoạn.
2. Cùng hưởng hoặc cùng chịu. Các cháu được chia quà. Viết thư chia vui. Ngỏ lời chia buồn.
3. Tìm một trong hai thừa số của một tích khi đã biết thừa số kia. Phép tính chia.
4. Tự phân ra nhiều ngả. Đoàn đại biểu chia nhau đi các tỉnh.
5. Biến đổi động từ theo ngôi số, thời gian, trong một số ngôn ngữ. Học tiếng Pháp phải chú trọng đến cách chia động từ.
hd. Tờ chiếu viết lời huấn dụ của vua.
hd. Lời gọi treo lên cho công chúng biết..
ht. Ngạch chính của công chức, ngạch thực thụ được hưởng tất cả quyền lợi đã chính thức qui định. Công chức chính ngạch.
ht. Hợp với thể thức luật định do chính phủ quy định. Lời tuyên bố chính thức.
nđg.1. Nhận lời, hứa hẹn vâng theo: Cậy em, em có chịu lời (Ng. Du).
2. Phải trả lãi, trả lời. Chịu lời năm phân.
np. Chỉ cốt cho có, cho xong. Trả lời ậm ừ cho qua chuyện.
nđg. 1. Đâm vào, để làm lủng hay rớt. Chọc cổ gà. Chọc quả bưởi. Chọc thủng vòng vây.
2. Dùng lời nói cử chỉ làm cho bực tức. Con gái ra đường anh chọc anh chơi (c.d).
nt. Làm lóa mắt, khó nhìn. Chói chang khó ngó, trao lời khó trao (c.d).
nđg. Dùng lời nói và cử chỉ không đứng đắn để đùa nghịch, trêu ghẹo. Chòng ghẹo phụ nữ.
nđg.1. Tìm cách giải trí. Ăn tùy nơi, chơi tùy lúc (t.ng).
2. Đi lại với nhau, giao thiệp. Chọn bạn mà chơi.
3. Làm viiệc gì chỉ để cho vui mà thôi. Nói chơi. Mời đến nhà chơi.
4. Làm việc gì vừa do vui thích vừa ham lợi. Chơi bài tứ sắc. Chơi hụi.
5. Dùng làm thú tiêu khiển. Chơi tem. Chơi hoa. Chơi cá kiểng.
6. Chỉ trẻ con khỏe mạnh, không đau yếu. Cháu chơi, không đau ốm như trước.
7. Xem hành động có hại cho kẻ khác như một trò vui. Anh ấy vừa bị chơi một vố. Chơi khăm.
nđg. Chơi với người có địa vị cao hơn mình. Vì ham danh lợi nên thích chơi trèo.
nđg. Lợi dụng chỗ sơ hở của người khác để làm cho thiệt hại, cho bẽ mặt.
nd. Lời bí quyết của thầy pháp, thầy phù thủy. Đọc chú.
nđg. Ghi nghĩa rõ ràng bên cạnh hoặc ở dưới bài văn, quyển sách. Lời chú.
nd. Quan điểm hẹp hòi chỉ nhìn thấy lợi ích của từng nhóm nhỏ trong nội bộ một tổ chức chính trị.
nd. Quan điểm dựa trên sự đối lập của từng ca nhân với xã hội, chỉ nghĩ đến quyền lợi của từng cá nhân.
nd. Quan điểm, chủ trương dùng hoàn cảnh thuận tiện mưu cầu lợi ích trước mắt và cục bộ, bất kể việc làm đúng hay sai.
nd. Hệ tư tưởng và chính sách đề cao và bảo vệ lợi ích cùng những đặc trưng của dân tộc mình, xem như tách rời hay đối lập với các dân tộc khác.
nd. Hệ thống quan điểm coi trọng nhân phẩm, thương yêu con người, coi trọng quyền của con người được phát triển tự do, lấy lợi ích của con người làm tiêu chuẩn đánh giá các quan hệ xã hội.
nd. Trào lưu chính trị biểu hiện quyền lợi của những tập đòan phản động nhất trong giai cấp tư sản đế quốc chủ nghĩa, thi hành chính sách bạo lực cực đoan, chống cộng sản, phân biệt chủng tộc, thực hiện chính sách xâm lược.
nd. Khuynh hướng chính trị đề cao lợi ích của nước mình, coi quốc gia là trên tất cả nhưng thật ra là để bênh vực lợi ích của giai cấp thống trị trong nước và thường đưa đến sự bài ngoại và chủ trương bành trướng.
nd. Nguyên tắc hay chính sách đoàn kết hợp tác giữa các nước trên cơ sở bình đẳng, vì lợi ích chung.
nd. Học thuyết triết học cho rằng chân lý không phải là sự phản ánh hiện thực khách quan, mà là sự hữu hiệu thực tế đáp ứng lợi ích chủ quan của con người, chỉ quan tâm đến những gì có thể mang lại lợi ích trước mắt cho mình.
nd. Tư tưởng chỉ biết lợi ích của cá nhân mình, đặt trên lợi ích của người khác, của xã hội, trái với Chủ nghĩa vị tha.
nd. Quan điểm triết học coi lợi ích là cơ sở của đạo đức, hành vi có lợi là hành vi hợp đạo đức.
nd. Tư tưởng quan tâm một cách vô tư đến lợi ích của người khác, sẵn sàng vì người khác hy sinh lợi ích của cá nhân mình, trái vơi chủ nghĩa vị kỷ.
nt. Chua và cay, làm cho khó chịu. Lời chua cay. Thất bại chua cay.
nt. Chua và chát, làm cho khó chịu. Lời khen chua chát. Cái cười chua chát.
nt. Lời nói chua cay, khó chịu. Giọng nói chua ngoa của bà ấy.
hdg. Nhận, y theo lời xin: Một dự án được Quốc hội chuẩn y.
nđg. Nói lời mong ước điều may mắn tốt đẹp cho người khác. Chúc Tết. Chúc sức khỏe.
nd. Cầu ước trong sự vui mừng. Lời chúc mừng cô dâu chú rể.
hd. Lời chúc.
nd.1. Nhạc khí đúc bằng đồng, đánh tiếng kêu lớn: Chuông kêu thử tiếng, người ngoan thử lời (Tng).
2. Khí cụ bằng kim loại có nhiều hình dáng và tác dụng, phát ra tiếng trong và vang để báo hiệu. Bấm chuông. Chuông điện thoại. Chuông đồng hồ.
nđg. Dùng lời nói mà tô vẽ cho đẹp.
nđg. Gán cho người khác khuyết điểm nặng về tư tưởng một cách không căn cứ. Lời phê bình chụp mũ.
nđg. Làm cho đỡ thẹn vì việc làm hay lời nói đáng xấu hổ của mình. Anh ta chỉ còn cách cười chữa thẹn.
hdg. Chứng nhận là có thực: Chứng thực lời khai.
nt. Có điều lợi.
nt. Có phần lợi, quan hệ hơn: Máu loãng còn hơn nước lạnh (t.ng).
nt hdg. Chịu nhục, chịu cực khổ để hưởng phần lợi.
nt. Ít lời mà nhiều ý. Lời thơ cô động. Lối phô diễn cô động của tục ngữ.
hdg. Giao kết bền bỉ: Quyền lợi đã cố kết họ với nhau.
hd. Người xưa. Lời cổ nhân.
nt. Thô lỗ, không dịu dàng: Lời cộc cằn; cũng nói Cục cằn.
ht. Ích lợi công cộng: Tính cách công ích.
hd. Lợi ích chung.
hd. Lời luận bàn, xét đoán của công chúng.
hdg. Nói về các sinh vật không cùng một loại sống chung, các bên cùng làm lợi cho nhau. Cây họ đậu thường có vi khuẩn cộng sinh ở rễ.
hd. Công tác lớn mất nhiều tiền bạc và thì giờ. Công trình kể biết mấy mươi (Ng. Du). Công trình kiến trúc. Công trình thủy lợi.
hd. Dịp, lúc, trường hợp xảy ra. Bởi nghe lời thiếp nên cơ hội này (Ng. Du).
nId. 1. Nạc, thịt của trái cây: Quả nhiều cơm.
2. Gạo nấu chín: Cơm sôi bớt lửa, chồng giận bớt lời (t.ng). Cơm hàng cháo chợ: bạ đâu ăn đó, sống không có qui củ. Cơm mắm: cơm ăn với mắm; cơm nhà nghèo, thanh đạm. Cơm nguội: cơm để nguội: Chàng ơi phụ thiếp làm chi, Thiếp như cơm nguội đỡ khi đói lòng (c.d). Cơm tấm: cơm nấu với hạt gạo vỡ nhỏ. Cơm toi: tiền tiêu một cách vô ích.
3. Tất cả những thức làm thành một bữa ăn. Làm cơm đãi khách.
IIt. Chỉ loại quả không chua, chỉ hơi ngọt, vị lạt. Cam cơm. Khế cơm.
nt hd. Đồ ăn thừa, bỏ, chỉ những quyền lợi vật chất mà kẻ tay sai thấp hèn được hưởng.
nđg. Trêu ghẹo, đùa: Cái phong ba khéo cợt phường lợi danh (Ôn. Nh. Hầu).
hdg. Làm thành cụ thể đầy đủ, thấy được, có thực. Cụ thể hóa những lời hứa hẹn.
hp. Nói thực ra, nói cho ngay: Anh ta cũng có được chia phần lợi, nhưng của đáng tội, chẳng ăn nhằm gì đối với tên chủ chốt.
nt. Dễ phát cáu và phản ứng bằng lời nói cử chỉ thô bạo. Cũng nói Cộc.
nd. 1. Chỗ vua ở: Cung cấm.
2. Tòa nhà to làm nơi tổ chức các hoạt động quần chúng về văn hóa thể thao. Cung văn hóa. Cung thiếu niên.
3. Chặng đường giữa hai trạm nghỉ thời xưa, chặng đường trên một tuyến giao thông dài. Đi một ngày được hai cung đường. Mở thêm nhiều cung đường mới để quản lý giao thông.
4. Một trong năm âm của nhạc ngày xưa (cung, thương, giốc, chủy, vũ). Cung thương làu bậc ngũ âm (Ng. Du).
5. Khoảng cách giữa hai nốt nhạc hay tính cách của nhạc cổ truyền. Hát lạc nhịp sai cung. Cung Nam. Cung Bắc.
6. Lời khai của bị can trước cơ quan điều tra, truy tố. Hỏi cung. Bị ép cung.
nIgi.1. Với, và: Anh cùng tôi.
2. Đặt trước từ chỉ người hay những người mình muốn nói điều gì với họ. Đôi lời cùng bạn đọc. Biết cùng ai tỏ khúc nôi ?
IIt. Chung một. Cùng cha khác mẹ.
IIIp. Đều, đồng. Đôi ta như thể con tằm, cùng ăn một lá, cùng nằm một mâm.
nt. 1. Không tự chủ được trong lời nói và việc làm do thần kinh không bình thường hay vì lý trí không chế ngự được tình cảm. Mắc bệnh cuồng. Nó đã phát cuồng.
2. Khó chịu vì hoạt động bị kiềm hãm hay vì quá mệt mỏi. Ngồi mãi một chỗ cuồng chân. Đi cuồng cả chân mà vẫn không tìm thấy.
hd. Lời lẽ ngông cuồng, trái với lý lẽ.
ht. Điên. Danh lợi làm cho hắn cuồng trí.
nd. Miệng liên hệ với lời nói. Những lời từ cửa miệng anh thốt ra. Câu nói cửa miệng.
ntngb. Không nói được, không trả lời được.
nd. 1. Chỉ ngón tay, ngón chân sưng đỏ và ngứa khi bị lạnh cóng. Cước chân. Trâu bị cước.
2. Lời chú ở bên dưới trang sách.
3. Phí tổn về chuyên chở. Tiền cước. Giảm giá cước.
nđg 1 (ht tiếu). Nhếch môi hoặc há miệng lộ vẻ vui hay có một ý tứ gì khác: Chưa nói đã cười, chưa đi đã chạy, thứ người hư thân (t.ng). Cười bả lả: cười muốn giải hòa. Cười bò càng, cười bò kềnh: cười lăn ra. Cười duyên: Cười làm duyên kín đáo. Cười gằn: Cười thành tiếng ngắn để mỉa mai, tỏ sự bực tức. Cười góp: cười theo người khác. Cười gượng: cố giả vờ cười. Cười huề: cười bả lả. Cười khan, cười lạt: cười lấy lệ. Cười khà: cười thành tiếng thích thú. Cười khẩy: cười nhếch mép vẻ khinh thường. Cười khì: cười cố tâm hoặc cười ngu ngốc. Cười khúc khích: cười nho nhỏ và bụm miệng lại làm bộ như không cho nghe. Cười lả lơi, cười lẳng: cười có vẻ cớt nhả, không đứng đắn. Cười mỉm, cười mím chi, cười miếng chi: cười không có tiếng, không mở miệng. Cười mơn: cười lấy lòng. Cười mát: cười nhếch mép tỏ vẻ khinh hay hờn giận. Cười mũi: Cười ngậm miệng, chỉ phát ra vài tiếng ở mũi tỏ ý coi khinh. Cười nịnh: cười giả dối để lấy lòng. Cười nụ: Cười chúm môi lại, không thành tiếng, tỏ sự thích thú một mình hay tỏ tình kín đáo. Cười ngất: cười lớn tiếng từng chuỗi dài, tỏ ý thích thú. Cười nhạt: cười nhếch mép, tỏ ý không bằng lòng hay khinh bỉ. Cười như nắc nẻ (hay Cười nắc nẻ): cười giòn từng tràng như bướm nắc nẻ đập cánh. Cười ồ: nhiều người cùng bật lên tiếng cười to, do thích thú đột ngột hoặc để trêu chọc mua vui. Cười phá: nhiều người cùng bật lên tiếng cười to thành chuỗi dài vì rất thích thú một cách đột ngột. Cười ra nước mắt: Gượng cười trong khi đáng lẽ phải khóc. Cười rộ: nhiều người cùng bật lên tiếng cười to thành một chuỗi dài. Cười ruồi: cười chúm môi, do điều thích thú riêng. Cười sằng sặc (hay Cười sặc): cười thành tràng thoải mái. Cười tình: cười hé miệng để tỏ tình. Cười trừ: cười để tránh phải trả lời. Cười tủm: cười mỉm một cách kín đáo. Cười vỡ bụng: cười to thành chuỗi dài. Cười xòa: cười thành tiếng vui vẻ.
2. Trêu ghẹo, ngạo nghễ: Cười người chớ khá cười lâu, Cười người hôm trước hôm sau người cười (c.d). Cười chê: cười để ngạo. Anh làm chi, cho thiên hạ cười chê, Trai khôn sao dễ dụ, si mê chi gái nạ dòng (c.d). Cười cợt: trêu ghẹo.
nđg. Tự đặt thêm lời cho vai của mình khi diễn tuồng, diễn kịch. Anh kép ấy chuyên diễn cương.
nđg. 1. Bắt ép. Cưỡng người mà cướp của.
2. Chống, làm trái lại. Không nên cưỡng lời anh ấy.
nId. Người dùng sức mạnh, mưu mẹo mà lấy của người. Cướp đêm là giặc, cướp ngày là quan (t.ng). Kẻ cướp, quân cướp. Bọn cướp đường. Cướp biển.
IIđg. 1. Dùng vũ lực hay mưu mô thủ đoạn chiếm của cải, công sức của người khác. Giết người cướp của. Cướp công.
2. Dùng vũ lực hay một thế mạnh để giành lấy về phần mình. Khởi nghĩa cướp chính quyền. Cướp lời người đang phát biểu.
3. Tác động tai hại làm người ta phải mất đi những gì quí giá. Trận bão lụt đã cướp đi bao nhiêu sinh mạng tài sản của đồng bào vùng ven biển.
4. Nắm lấy ngay một cơ hội ít có. Cướp thời cơ để cử đồ đại sự.
hdg. Đưa nước nhà ra khỏi tai họa ngoại xâm. Thanh niên cứu quốc. Lời kêu gọi cứu quốc.
nc. Để đáp lại lời gọi hay để mở đầu câu nói một cách lễ phép - (Con ơi!) - Dạ! Dạ, thưa ông, cha cháu đi vắng.
hd. Âm phủ. Dạ đài cách mặt khuất lời (Ng. Du).
nt. Bằng lời văn kéo dài. Kể lể dài dòng. Bài diễn văn dài dòng. Dài dòng văn tự: lôi thôi nhiều lời quá.
nt. Vì mê gái để bị gái lợi dụng.
nt. Nhiều lời thái quá.
hth. Gọi tên có đúng thì lời nói ra mới nghe được.
hd. 1. Sự coi trọng của xã hội dựa trên giá trị, đạo đức, tinh thần. Bảo vệ danh dự. Lời thề danh dự.
2. Có tiếng để được kính trọng chứ không có chức hoặc thực quyền. Hội viên danh dự. Ghế danh dự.
hd. Tiếng tăm và lợi lộc.
hd. Lời nói hay và nổi tiếng.
nđg. Dặn với thái độ hết sức quan tâm. Mải vui quên hết lời em dặn dò (Cd).
nt. Giận phát ra bằng lời nói, bằng cử chỉ. Dằn dỗi bỏ bữa cơm.
nt. Chỉ lời nói buông từng tiếng, tỏ vẻ bực mình, khó chịu. Nói dấm dẳn nhát gừng.
hd. Pháp luật qui định quan hệ thông thường của quyền lợi nhân dân đối với nhau.
ht. Việc thuộc quyền lợi riêng của dân ; việc quan hệ tài sản, hôn nhân... do tòa án xét xử, phân biệt với hình sự. Việc tố tụng dân sự.
hd. 1. Một sự tụ họp của nhiều người cùng một nguồn gốc, cùng một tiếng nói và cùng quyền lợi chung: Dân tộc Việt Nam.
2. Cộng đồng người cùng chung lãnh thổ, ngôn ngữ, văn học, kinh tế hình thành trong lịch sử sau bộ lạc. Việt Nam là một nước có nhiều dân tộc ít người.
nđg. Tổ chức quân đội nổi lên chống ách thống trị. Lê Lợi dấy binh ở Lam Sơn.
nđg. Tham dự vào việc người khác đang làm, chỉ để chia lợi.
nđg. Có lời nói hay thái độ mai mỉa, xem thường xem khinh. Đã lười lại còn dè bỉu người khác.
nt. Dễ nghe lời dạy bảo: Trẻ dễ bảo.
nt. Dễ lọt vào lỗ tai, không khó chịu khi nghe đến, hợp lý: Lời nói dễ nghe.
hd. Tờ chép lời vua trối lại khi sắp mất.
hd. Lời dạy do người chết để lại. Thực hiện di huấn của cha.
hd. Lời nói của người chết để lại.
hd. Lời phát biểu đọc trong dịp long trọng. Đọc diễn từ chào mừng.
nt. Ngọt ngào, dễ nghe. Lời dịu ngọt.
ngi. 1. Bởi, tại, theo: Do lời yêu cầu của tôi.
2. Tùy ở, căn cứ ở: Có giúp hay không là do lòng tốt của anh ấy.
nđg. Dọa nhiều với lời lẽ lớn lối. Hắn chỉ hay dọa già dọa non.
hd. Tiền lời trong việc kinh doanh.
ngi&l. Nêu điều kiện không thuận, bất thường để nhấn mạnh điều nói đến vẫn xảy ra cả trong điều kiện đã nêu. Dù mưa to, vẫn đi. Rượu nhạt uống lắm cũng say, Lời khôn nói lắm dù hay cũng nhàm (c.d).
hId. Lời truyền của vua chúa cho bầy tôi và dân chúng. Vua xuống chỉ dụ. IIđg. Truyền bảo bầy tôi và dân chúng. Vua Quang Trung dụ tướng sĩ khi tiến quân ra Bắc.
nđg. Làm người khác nghĩ là có lợi khi đưa họ vào một việc phục vụ cho mình. Dụ địch vào trận phục kích. Dụ hàng.
nđg. Dùng lời nói dịu ngọt và lợi lộc để khiến người khác nghe theo mình. Dụ dỗ vị thành niên.
hdg. Dùng nhiều công phu. Dụng công tìm tòi. Dụng công trau chuốt lời văn.
ht. Dễ dàng, giản dị. Lời thơ dung dị.
hl. Tầm thường, thiếu nét đẹp, không tế nhị. Lời lẽ dung tục.
hd. Lời bàn luận khen chê của dân chúng. Tố cáo trước dư luận.
nđg. Nói xong, nói hết lời: Tôi chưa dứt lời, hắn đã xen vào.
ht. Nhiều lời, hay nói. Đa ngôn đa quá: nói nhiều thì sai nhiều..
hdg. Cho hưởng các quyền lợi tương xứng với công sức đóng góp. Chính sách đãi ngộ đối với thương bệnh binh.
nd. Cơ quan làm công tác truyền phát lời nói và âm nhạc đi bằng sóng điện.
nd. Chỉ sự cám dỗ vật chất dễ làm cho sa ngã, làm điều xấu, lợi cho người cám dỗ. Viên đạn bọc đường của quan cai trị thuộc địa.
nt. Nói về phụ nữ không chịu nhịn ai, có những lời nói, cử chỉ gây cảm giác khó chịu. Trả lời giọng đanh đá.
nđg. Lợi dụng vụ đánh nhau để đánh người mình ghét.
nt. Cứng rắn, vững vàng không lay chuyển, không bác bỏ được. Quyết định đanh thép. Lời buộc tội đanh thép.
nd. Chỉ lối nói dùng lời lẽ cường điệu, khoa trương quá đáng, không thích hợp với nội dung.
nđg. 1. Trả lời. Viết thư đáp.
2. Biểu thị bằng hành động thái độ tán thành hay thái độ tương xứng với một hành động tốt. Đáp lời kêu gọi cứu giúp nạn nhân. Cúi chào đáp lễ.
hd. Số giải của một bài toán. Lời giải trật, đáp số trúng.
hd. Tỏ lời cảm tạ.
hd. Lời đáp lại trong một buổi lễ. Ông ấy sẽ đọc đáp từ.
ht. Được lợi. Chỗ buôn bán đắc lợi.
hd. Quyền lợi đặc biệt dành riêng cho một cá nhân, một tập đoàn hay một giai cấp.
nd. Quyền lợi đặc biệt của một cán bộ lãnh sự khi làm nhiệm vụ ở nước ngoài.
nd. Quyền lợi đặc biệt của cán bô ngoại giao khi làm nhiệm vụ ở nước ngoài.
ht. Được thế thuận lợi.
hd. Chịu trách nhiệm về một công tác nhất định. Đặc trách công tác thủy lợi.
nđg. Nói khích, làm cho tức. Lời nói đâm họng.
nd. Công trình đấp ngang để ngăn dòng nước hoặc để lấy sức nước. Đắp đập làm thủy lợi.
nd.1. Chất rắn làm thành lớp trên cùng của bề mặt Trái đất. Chôn dưới đất. Đất bồi.
2. Khoảng mặt đất trên đó có thể trồng trọt. Diện tích đất trồng trọt. Không một tấc đất cắm dùi.
3. Khoảng mặt đất không phải là ruộng. Đất ở. Tính cả đất lẫn ruộng là 2 hecta.
4. Vật liệu gồm thành phần chủ yếu là đất. Ấm đất. Nhà tranh vách đất.
5. Nơi thuận lợi cho cuộc sống hay một hoạt động. Tin lời thầy địa ký là chỗ ấy được đất. Cùng đường, không còn đất dung thân.
6. Ghét, chất bẩn trên da. Tắm kỳ ra đất.
hdg. Lợi dụng cơ hội để tích trữ hàng hóa, thao túng thị trường. Đầu cơ gạo. Bán giá đầu cơ.
hdg. Lợi dụng cơ hội để kiếm lợi không chính đáng.
nđg. Chống đối lẫn nhau bằng cách đả kích để tranh giành quyền lợi.
nt.1. Lời luôn được nói ra. Câu nói đầu lưỡi.
2. Chỉ có trong lời nói, giả dối. Đoàn kết đầu lưỡi.
nth. Nói về một công việc bước đầu đã giải quyết tốt, thì các bước sau sẽ dễ dàng, thuận lợi.
nd. Bệnh trẻ sơ sinh, có lớp mụn trắng nhỏ ở lưỡi, ở lợi. Bé nổi đẹn. Con đẹn con sài, chớ hoài bỏ đi (tng).
nđg.1. Viết thêm vào những chi tiết cần thiết. Đề địa chỉ.Báo cáo không đề ngày tháng.
2. Thêm vào để giới tiệu tác phẩm hay tỏ tình cảm. Đề tựa quyển sách. Tranh có đề thơ. Lời đề tặng.
hdg. Viết lời tặng ở đầu sách.
nđg. Mắng nặng lời. Mới bị đì một trận.
hd. Lợi về địa thế.
ht. Chỉ quan tâm đến lợi ích của địa phương mình, không nghĩ đến lợi ích của các địa phương khác và lợi ích chung của đất nước. Tư tưởng địa phương chủ nghĩa.
hd. Phần huê lợi hay tiền mà người thuê ruộng phải nộp cho chủ ruộng. Địa chủ bóc lột địa tô.
ht. Bình tĩnh hoàn toàn. Điềm tĩnh ngồi nghe những lời chỉ trích.
hd. Đoạn phải hát lại nhiều lần trong một bài hát; lời nói lăp đi lặp lại nhiều lần. Vẫn một điệp khúc ấy.
hd. 1. Cách làm tăng giá trị biểu cảm của lời văn với sự lặp lại từ ngữ.
2. Từ ngữ được lặp lại.
nd.1. Chỉ từng đơn vị sự việc. Hành hạ đủ điều. Ở trong còn lắm điều hay ... (Ng. Du).
2. Đơn vị lời nói. Nghe điều hay lẽ phải. Lắm điều.
3. Điểm, khoản trong một văn bản. Mười điều kỷ luật của quân đội. Điều 30 của Hiến Pháp.
4. Vẻ dáng. Làm ra cái điều ta đây không cần.
nd. Những lời trách móc.
nd. Những lời bàn tán chê bai không căn cứ.
nd. Những lời cãi qua cãi lại giữa những người không ai chịu ai.
nd. Những lời chê trách, thường không căn cứ hay quá đáng, lặp đi lặp lại, do nhiều người xầm xì.
nd.1. Lời bàn tán về những chuyện cho là không tốt của một người. Có nhiều điều tiếng về anh ấy.
2. Lời cãi cọ. Hai bên không hề có điều tiếng gì với nhau.
hdg.1. Nhắc đi nhắc lại cho người khác hiểu rõ, nhớ rõ. 2. Tin chắc là sự việc xảy ra. Tôi đinh ninh là anh biết rồi. Những lời hò hẹn vẫn còn đinh ninh (cd).
hdg. Giao ước. Phụ lời đính ước.
ht. Đứng đắn. Thấy lời đoan chính dễ nghe (Ng. Du).
hdg. Hứa bằng lời thề. Lời đoan thệ.
nd. Bát. Ăn không nên đọi, nói không nên lời (tng).
nd. Đòn đánh vào tinh thần bằng lời đe dọa.
hdg. Mưu lợi riêng.
nt. Hay nói những lời độc ác, những điềm gở. Người độc mồm độc miệng.
nd.1. Hai cái, hai chiếc, hai vật, hai người cùng chức năng, công dụng. Đôi giày. Đôi bạn trăm năm. Xứng đôi với nhau.
2. Số lượng trên một nhưng không xác định. Nói một đôi lời. Đôi khi. Đôi ba.
nđg.1. Cân xứng về nội dung, giống nhau về từ loại, ngược nhau về bằng trắc, thành một cặp tương ứng. Một đôi câu đối.
2. Đâu mặt cân xứng với nhau. Hai dãy nhà đối nhau. Đối mặt với kẻ thù.
3. Xử sự với người, với việc. Đối với anh, tôi không giấu.
4. Trả lời. Bên gái hò hai, bên trai đối một (tng).
5. Chống lại, chọi lại. Tên lửa đất đối không.
nđg. Trả lời. Khôn ngoan trong cách đối đáp.
hdg. Đối nhau về lời cũng như ý theo từng cặp câu trong cách viết văn ngày xưa.
hd. Lời nói chuyện qua lại giữa hai hay nhiều người. Viết đối thoại cho truyện phim.
nđg. Động tới, chạm tới. Động chạm quyền lợi xứ sở.
nd. Tiền lời, tiền lãi.
nđg. Nói thêm cho rõ. Đỡ lời đàn em cám ơn khách.
ht&p. Không giữ lời, thiếu trung thật. Ăn nói đơn sai.
nth. Tình thế lộn xộn có lợi cho bọn đầu cơ trục lợi.
nđg.1. Động tới, liên hệ tới. Đụng chạm vào quyền lợi kẻ khác.
2. Xung đột nhỏ. Tránh đụng chạm giữa bạn bè.
nđg. Nói những lời để vào chuyện, để câu chuyện được tiếp nhận thuận lời. Nói đưa đà vài câu.
np. Nhấn mạnh về hậu quả không hay nếu không nghe lời khuyên bảo đã trình bày. Dầm mưa như thế, ốm đừng có trách.
nđg.1. Có quyền, có phép. Được nghỉ. Được đi chơi. Được xuất ngoại.
2. Thắng, hơn. Được làm vua, thua làm giặc (tng).
3. Tiếp nhận, hưởng một điều gì. Được tin. Được tiếng thơm. Được khen thưởng.
4. Đạt một mức độ nào đó về số lượng. Bé được một tháng. Đi được năm cây số.
5. Chỉ thụ thể của động từ. Cao su được dùng để làm vỏ xe. Từ “được” được dùng theo nhiều từ loại.
IIt. Đạt yêu cầu tốt. Cô ấy được người, được nết.
IIIp.1. Biểu thị việc vừa trình bày đã đạt kết quả hay có khả năng thực hiện. Nghe được mấy câu. Quả ăn được, Việc khó nhưng làm được.
2. Nhấn mạnh sự thuận lợi, giảm nhẹ ý phủ định. Gặp được người tốt. Trong người không được khỏe.
nđg. Thu hoạch trong mùa được nhiều hơn bình thường. Năm nay thời tiết thuận lợi nên được mùa.
nt. Chỉ lời nói ngọt ngào, dễ nghe. Lời đường mật.
nđg.1. Ngại, có ý lo sợ. E bên lau lách, thuyền không vắng bờ (X. Diệu).
2. Biểu thị ý dè dặt trong sự khẳng định. Anh nói thế, e quá lời.
nd. Tiếng gà gáy hay tiếng kéo dài dai dẳng, nghe chói tai. Gà eo óc, gáy sương năm trống (Đ. Th. Điểm). Những lời mỉa mai eo óc.
nđg. Nói khéo để người làm điều có lợi cho mình. Gạ đổi đồng hồ.
nđg. Bắt chuyện để có được điều lợi cho mình. Gạ chuyện để moi tin tức.
nđg. 1. Để lên trên. Gác chân lên bàn.Chơi gác: chơi mà luôn luôn muốn lợi hơn người.
2. Giữ lại, dành lại. Gác một số tiền. Gác tình duyên cũ thẳng đường rong (Th. Lữ).
3. Để sang một bên, sau này sẽ tính. Gác bài báo lại để đăng ở số sau.
4. (Do tiếng Pháp phiên âm). Canh gác. Phiên gác. Nhà thuốc gác.
nd. Dấu gạch ngang, dài bằng hai dấu nổi, dùng để tách riêng ra thành phần chú thích thêm, để ghép thành tổ hợp hai hay nhiều tên riêng, hay đặt ở đầu dòng để viết phân biệt các lời đối thoại, các phần liệt kê. Cũng gọi Gạch dài.
nđg. Như Ganh. Ganh đua danh lợi.
nt&p. 1. Bất bình thường mức độ cao, làm khó chịu. Nắng hè gay gắt.
2. Lối nói nặng lời, khó chịu. Giọng nói gay gắt. Phê bình gay gắt.
nt. Ít lời mà đủ nghĩa rõ ràng. Lời văn gãy gọn.
nđg.Thắt chặt, làm cho thêm thân mật. Một lời gắn bó tất giao (Ng. Du).
np. Như Gắt (với nghĩa mạnh hơn). Lời phê bình gắt gao.
nđg. Ganh vì tranh giành lợi lộc.
nđg. Công nhận và ghi lại. Ghi nhận lời cam kết.
nl. Nêu giả thiết là một điều kiện thuận lợi. Giá đi ngay thì còn kịp. Giá anh đến được thì tốt quá.
nt. Không thật. Lời giả dối.
nt. Lắm lời, hàm hồ. Già mồm già miệng.
hl. Nêu một giả thiết để làm căn cứ suy luận. Giả sử có người hỏi anh sẽ trả lời sao?
hd. 1. Cái gì làm cho một vật nào đó trở nên ích lợi, và có thể trao đổi với một vật khác. Giá trị cần dùng. Giá trị trao đổi. Giá trị nghệ thuật. Giá trị tinh thần.
2. Tác dụng, hiệu lực. Hợp đồng có giá trị từ ngày ký.
3. Số đo của một đại lượng hay số được thay thế bằng một ký hiệu. Xác định giá trị của x. Giá trị của hàm số.
nd. Phần giá trị do lao động của công nhân tạo ra vượt quá giá trị sức lao động của họ. Giá trị thặng dư tạo ra lợi nhuận của tư bản.
hd. Bậc trong hệ thống sản xuất và các quyền lợi thụ hưởng của con người trong xã hội. Giai cấp phú hào. Giai cấp vô sản.
hdg. Giải rõ để trả lời cho câu hỏi.
hd. 1. Người có trách nhiệm trông nom và bảo vệ quyền lợi của một vị thành niên.
2. Sự quản lý bảo hộ. Lãnh thổ bị giám hộ: lãnh thổ đặt dưới quyền giám hộ Liên hiệp Quốc. Hội đồng Giám hộ: cơ quan do Liên hiệp Quốc cử để giám hộ một lãnh thổ.
nđg. Lấy lời phải trái mà khuyên can. Can gián.
ht. Đơn giản và tiện lợi.
hIđg. Trao đổi tình cảm giữa hai bên trai gái trong ngày hội truyền thống. Nam nữ hát giao duyên.
IId. Điệu ca Huế, lời ca theo thể thơ bảy chữ, có điệp khúc. Điệu lý giao duyên.
ht. Lanh lợi xảo quyệt.
nđg. Đặt lời nói xấu để làm hại người. Cố gièm người. Gièm nên xấu, khen nên tốt (tng).
nđg. Như Gièm. Những lời gièm pha.
nd.1. Gió và trăng, chỉ cảnh tiêu dao lãng mạn. Đề huề lưng túi gió trăng (Ng. Du).
2. Những quan hệ yêu đương lăng nhăng. Lời gió trăng thô bỉ.
nd.1. Độ cao thấp, mạnh yếu của lời nói, tiếng hát. Giọng ồm ồm. Luyện giọng.
2. Cách phát âm riêng của một địa phương. Bắt chước giọng Nam Bộ. Nói giọng Huế.
3. Cách dùng ngôn ngữ biểu thị tình cảm, thái độ nhất định. Nói giọng dịu dàng âu yếm. Lên giọng kẻ cả.
nd. Lối ăn nói, lời lẽ xảo trá, không thành thật. Giọng lưỡi vu khống.
nt&p. Chỉ âm thanh ngắt thành những tiếng cách quãng đều đều. Trả lời gióng một.
nđg. Đưa lại ích lợi. Tài liệu tham khảo giúp ích cho học tập.
nđg.1. Cầm lại, không buông bỏ ra, không để cho di chuyển hay biến đổi. Giữ cho khỏi rơi. Giữ khách ở lại ăn cơm. Giữ trật tự. Giữ lời hứa. Giữ vững lòng tin.
2. Để ý coi chừng. Giữ nhà. Giữ sổ sách.3. Cầm lấy, đảm trách. Anh giữ mối dây này. Giữ chức giám đốc.
nđg. Giữ gìn ý tứ, thận trọng trong lời nói, cử chỉ.
nđg. Gò ép, không tự nhiên. Gò gẫm lời nói. Bài thơ có nhiều câu gò gẫm.
nđg. Làm nảy sinh nhiều tình cảm, khiến xúc động. Lời thơ gợi cảm. Giọng nói gợi cảm.
hdg. Lợi dụng chức quyền để lấy của. Hà lạm tiền của dân. Hà lạm công quỹ.
nd. Dấu câu gồm một chấm ở trên một chấm ở dưới, thường dùng trước khi liệt kê hay trước lời trích dẫn.
nd. Chỉ lối ăn nói thô bỉ, thiếu văn hóa, thường dùng những lời lẽ để cãi vã, mắng chửi.
nd. Việc buôn bán bằng cách làm trung gian để hưởng lợi mà khỏi bỏ vốn ra. Buôn hàng xách.
ht. Có nhiều may mắn, làm việc gì cũng thuận lợi. Số vận hanh thông.
ht. Mạnh mẽ, sôi nổi. Tiếng hát hào hùng. Lời thơ hào hùng.
nt. Rực rỡ bóng nhoáng bề ngoài. Vẻ hào nhoáng. Lời lẽ hào nhoáng.
nd. Lối hát dân gian ở Nghệ Tĩnh, nhịp điệu dồn dập, lời là thơ năm chữ.
nd. Lối hát tuồng có tính cách vui, hoạt động dồn dập, bi hùng theo nội dung lời thơ cổ.
nd. Điệu hát bội, phổ thơ lục bát hay song thất lục bát lời toàn nôm. Hát Nam chia ra hai lối: Hát Nam Ai với giọng buồn như khi trong nước nguy biến, lúc chia tay; Hát Nam Xuân với giọng nhẹ nhàng, có phần vui, như khi dạo chơi trong vườn, trên đường về nhà của thí sinh vừa thi đỗ.
. Lối hát đông người cả nam lẫn nữ trong những buổi hội, ngày lễ ở vùng Bắc Ninh, hát vừa đối giọng vừa đối lời.
nt. Vui mừng sung sướng. Hân hoan đón tin thắng lợi.
nđg. Ra trước tòa để trả lời về một vụ án.
nđg. Hẹn với nhau. Lời hẹn ước trăm năm.
nIđg. Chịu ảnh hưởng trực tiếp, chịu tác động. Nhà sập nhưng không ai hề gì. Như thế có hề chi?IItr. Nhấn mạnh ý phủ định. Không hề quên lời hứa. Chưa hề lường gạt.
nl. Chỉ quan hệ giữa điều kiện và hệ quả. Hễ hứa thì phải giữ lời. Máu tham hễ thấy hơi đồng thì mê (Ng. Du)
dt. Quái vật bịa ra để dọa trẻ con. Dạy con, con chẳng nghe lời, Con theo ông hểnh đi đời nhà con (cd).
np. Không còn gì để nói nữa. Nói hết lời. Năn nỉ hết lời.
nd. Lời chiêu tập quân sĩ, hiểu dụ dân chúng hoặc kể tội bên nghịch để chống giặc. Nửa đêm truyền hịch, định ngày xuất chinh (Đ. Th. Điểm).
hd. Đoàn thể bảo vệ quyền lợi chung. Hiệp đoàn chủ nhân. Hiệp đoàn sản xuất.
ht. Kính yêu và vâng lời cha mẹ. Người con hiếu thuận.
hId. Lời kêu gọi quan trọng về một việc làm cấp bách cần đông đảo quần chúng thực hiện. Ra hiệu triệu.
IIđg. Phát hiệu triệu. Hiệu triệu nhân dân khởi nghĩa.
nId.x.Hòe.
IIt. Lòe loẹt, rực rỡ bên ngoài nhưng không đẹp, không thật. Áo quần hoa hòe. Lời nói hoa hòe.
hd. Hoa mầu do ruộng đất sinh ra, tiền thu được do ruộng đất. Thuế hoa lợi.
nd. Hoa lợi về nông sản, lương thực và thực phẩm. Hoa màu ngắn ngày.
nđg. Không ăn không thua, không lời không lỗ trong việc mua bán.
nt.1. Nhanh nhẹn, tỏ ra rất có sinh khí. Trên diễn đàn trông anh hoạt hẳn lên.
2. Thanh thoát, lưu loát, nói về nét vẽ lời văn. Nét vẽ hoạt. Lời văn rất hoạt.
ht. Lanh lợi trong cách nói năng, nhanh nhẹn trong cử chỉ. Ăn nói hoạt bát. Một thanh niên hoạt bát.
hd. Kịch không lời, chỉ dùng điệu bộ có thể có âm nhạc phụ họa để diễn tả tình cảm, tư tưởng. Cũng nói Kịch câm.
nđg.1. Theo lời thầy hoặc sách dạy mà mở mang kiến thức. Học nghề. Học văn hóa. Học thầy không tày học bạn.
2. Đọc đi đọc lại, nghiền ngẫm cho nhớ. Học bài. Học thuộc lòng.
3. Bắt chước. Chưa học làm xã đã học ăn bớt (tng).
4. Nói lại cho người khác biết. Chuyện ấy anh không cần phải học lại với ai hết.
nđg.1. Nói với người khác việc mình muốn biết và muốn người ta trả lời mình.
2.Hỏi gạn: hỏi dồn dập. Hỏi lòng: tự hỏi. Hỏi vặn: như Hỏi gạn.
nđg. Hỏi can phạm để lấy lời khai: Hỏi cung bị can.
nIđg. Mong làm được, có được. Cái vòng danh lợi cong cong, Kẻ hòng ra khỏi, người mong chui vào.
IIp. Gần, sắp. Đổi thay nhạn yến đã hòng đầy niên (Ng. Du).
nt.1. Hư, không dùng được nữa. Máy hỏng.
2. Hư đốn, không nghe lời cha mẹ. Cô gái ấy hỏng rồi.
3. Không thành, không đỗ. Việc hỏng. Hỏng thi.
4. Lơ lửng giữa không trung. Treo hỏng trên trời.
ht. Có đi có lại, hai bên cùng có lợi. Điều ước hỗ huệ.
nđg. Lợi dụng cảnh lộn xộn lấy của người. Trong lúc lo dập đám cháy có người hôi của.
hdg. Trả lời tin tức, trả lời thư.
hdg. Trả lời thư.
hdg. Đút lót tiền bạc cho người có quyền hành để được lợi. Của hối lộ. Nạn hối lộ.
nt. Thở một cách mệt nhọc. Hổn hển như lời của nước mây (H. M. Tử). Nói láy:Hổn ha hổn hển.
nt&p. Vì sơ suất mà nói hay làm những điều thiệt cho mình. Trả lời hớ. Không biết tình hình thị trường nên mua hớ.
nt. Rẻ, có lợi trong việc mua bán. Giá hời. Được món hời.
nt.1. Có lợi. Tính toán thiệt hơn.
2. Thắng trong cuộc thi đấu. Ai hơn, ai thua?
nd. Hơn và thua, lợi và bất lợi. Suy tính hơn thiệt.
nđg.1. Gạt, xúc lấy phần trên. Hớt bọt. Hớt bèo.
2. Cắt bớt phần dư. Hớt đọt cây. Hớt tóc.
3. Chận, lấy trước. Hắn hớt mất tiền lời.
4. Cướp lời nói trước. Người ta vừa nói thì hắn đã hớt rồi. Nói hớt.
hd. Lời chỉ dạy của cấp trên, thường là do cấp bộ trưởng trở lên. Huấn thị của bộ trưởng.
hd. Lời phát biểu có tính chất chỉ bảo, dặn dò của cấp trên trong buổi khai mạc một hội nghị của cấp dưới.
ht. Tạo được ấn tượng cái đẹp của sự mạnh mẽ. Lời thơ hùng tráng.
nt. Không thật, làm mê hoặc. Lời đồn huyễn.
hd. Bức thư lấy máu mà viết; thư viết với những lời lẽ rất thống thiết.
hd. Cõi trống không, không có gì tồn tại. Cõi hư vô. Lời kêu gọi rơi vào hư vô.
nđg. Hứa điều không thực tế và sẽ không làm. Lời hứa hão.
nđg.1. Hứa làm điều gì. Hứa hẹn nhiều nhưng chưa làm được bao nhiêu.
2. Báo trước những triển vọng tốt đẹp. Một năm mới hứa hẹn nhiều thắng lợi.
nd. Lời thề về tình duyên, có hiệu lực bên ba kiếp.
hdg. Được phần lợi hay phần phúc. Còn nhiều hưởng thụ về sau (Ng. Du).
hdg. Tỏ sự đồng tình, ủng hộ. Hưởng ứng lời kêu gọi.
ht. Có ích lợi. Người hữu ích cho xã hội.
ht.1. Gợi cảm, hấp dẫn, cuốn hút. Phong cảnh hữu tình.
2. Có tình ý, chứa đựng nhiều tình cảm. Lời nói hữu tình. Ánh mắt hữu tình.
hdg. 1. Quên sinh mệnh, quên quyền lợi mà làm một việc mình cho là hay. Hy sinh tính mệnh. Hy sinh tiền bạc. Tinh thần hy sinh.
2. Chết vì nghĩa vụ, lý tưởng cao đẹp. Tưởng nhớ các chiến sĩ đã hy sinh.
nd. Có lợi, có tác dụng tốt cho cuộc sống. Việc có ích cho xã hội.Loài chim có ích.
ht. Chỉ vì lợi của riêng mình mà không biết đến người khác. Những tính toán ích kỷ.
ht. Chỉ vì lợi ích của riêng mình mà làm hại người khác.
hd. Có ích và có lợi. Làm điều đó vì ích lợi chung của nhân dân trong tỉnh.
ht. Ích nước lợi dân, có ích cho nước, lợi cho dân. Cũng nói Ích nước lợi nhà.
nt.1. Không thốt ra lời. Im lìm không dám nói năng chi (X. Diệu).
2. Yên lặng. Cảnh vật im lìm, chìm trong bóng tối.
nth. Người này lén lút hưởng lợi một cách bất chính mà người kia mang tiếng hay chịu hậu quả xấu.
nd. Những chi tiết nhỏ nhặt nhất. Rành rành kẽ tóc chân tơ, Mấy lời nghe hết đã dư tỏ tường (Ng. Du). Cũng nói Kẽ tóc chân răng.
nđg.1. Ganh tị và tranh đua về địa vị quyền lợi. Kèn cựa về địa vị.
2. Đòi lên xuống từng chút về giá cả trong việc mua bán. Giá đã hạ mà khách hàng còn kèn cựa mãi.
nđg. Kể ra từng khoản. Kê khai lợi tức hằng năm.
nđg. Chung sức đồng lòng cùng làm một việc ích lợi chung. Nhân dân ta đã kề vai sát cánh kháng chiến cứu nước.
hdg. Tính toán để thấy tổng số tiền cần thu, cần phải trả về mua bán v.v... sau một quá trình sản xuất, kinh doanh, để biết lời lỗ.
nđg. Lên tiếng yêu cầu, cổ động. Kêu gọi dân chúng. Hưởng ứng lời kêu gọi.
nđg. Khai không đúng sự thật. Lời khai man của nhân chứng.
nđg. Mở đầu. Vài lời khai mào.
hdg. 1. Thu lấy những nguồn lợi sẵn có trong thiên nhiên. Khai thác lâm sản.
2. Phát hiện và sử dụng những cái có ích còn ẩn giấu hoặc chưa được tận dụng. Khai thác khả năng tạo từ rất phong phú của tiếng Việt.
3. Tra hỏi để tìm biết những bí mật của đối phương. Khai thác một tù binh.
ht. 1. Có khí phách cứng cỏi, không sợ hãi khuất phục đối với các thế lực mà chỉ trọng việc nghĩa. Một nhà nho khảng khái.
2. Có tính chất cao thượng, không vì tư lợi. Sự giúp đỡ khảng khái vô tư.
nđg. Dùng lời lẽ bóng gió để kích bác, trêu tức. Hỏi kháy một câu.
nt. Gắn bó thủy chung. Khăn khắn một lời quân tử nhất ngôn (c.d).
ht. Cần thiết và cấp bách. Lời kêu gọi khẩn thiết.
nđg. 1. Xin. Khất quan trên.
2. Xin hoãn lại. Khất nợ. Chưa trả lời, khất đến mai.
hd. Lời khai miệng của bị can. Lấy khẩu cung.
hd. Khí phách con người toát ra trong lời nói. Văn chương khẩu khí.
hd. Những lời nói năng, cãi vã.
hth. Lời nói đi qua, không có gì làm bằng chứng.
nđg. Dùng lời để tán dương. Khen em bé ngoan. Khen ngôi nhà đẹp.
nđg. Khéo ăn nói, biết lựa lời, có khi không thật, để làm vừa lòng người nghe.
nt. 1. Nói về cơm hoặc cháo cháy có mùi nồng. Cơm sôi cả lửa thì khê (t.ng).
2. Chỉ giọng nói bị rè và lạc hẳn do cổ họng bị khô, vướng. Giọng nói khê quá.
3. Chỉ tiền bạc, vốn liếng bị đọng lại, không sinh lợi được. Tiền khê vốn đọng.
hdg. Khêu gợi sức xúc động mạnh. Lời nói khích động mọi người.
nt. 1. Không được khỏe trong mình. Cảm thấy trong người khó chịu.
2. Cảm thấy bực bội, không thoải mái trước một việc hoặc một cảnh không hợp ý mình. Tôi khó chịu vì lời nói của anh ấy. Thời tiết khó chịu.
nt. Không vâng lời dạy bảo. Thằng bé coi vẻ khó dạy.
nIt. Chỉ cách nói có lối phát âm, cách dùng từ ngữ mình không quen. Giọng nói địa phương của chị ấy khó nghe quá.
IIp. Lời nói khiếm nhã, không gây được thiện cảm. Bạn bè với nhau mà nói khó nghe quá.
nt. Nói cho lớn chuyện ra. Lời khoa đại.
ht. Rộng rãi, thanh thoát, không gò bó. Lời thơ khoáng đạt. Tâm hồn khoáng đạt.
nd. Mánh lới, thủ đoạn. Khóe làm tiền.
nd. Người bị tai nạn, bị thiệt hại. Lời khai của khổ chủ.
hdg. Gây cười bằng lời nói, điệu bộ. Chuyện khôi hài.
nt. Có khả năng suy xét để sử sự có lợi, tránh những việc làm và thái độ không nên có. Mới tí tuổi mà khôn quá.
ntng. Khôn ngoan đến đâu cũng thua lẽ phải, sức khỏe đến mấy cũng chịu lời nói đúng. Có nghĩa: dùng lời lẽ phân bày phải trái hơn dùng sức mạnh.
nt. Khôn, biết chọn cách ứng xử có lợi nhất. Cách xử sự khôn ngoan.
hdg. 1. Tổ chức quân đội và nổi dậy. Lê Lợi khởi binh chống quân Minh.
2. Đem quân đi đánh. Đã đến ngày khởi binh.
ht.1. Quanh co, không thẳng thắn. Lựa lời khúc chiết để giấu quanh.
2. Chỉ cách trình bày rành mạch, gãy gọn. Bài văn trình bày khá khúc chiết.
hdg. 1. Làm cho phấn khởi, tin tưởng mà cố gắng hơn. Giải khuyến khích.
2. Tạo điều kiện thuận lợi để phát triển mạnh hơn. Khuyến khích nghề nuôi ong.
hdg. 1. Khuyến khích nghề nông.
2. Tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp. Hệ thống đê điều khuyến nông.
nd. Kịch chỉ diễn bằng điệu bộ, không dùng lời nói.
nd. Kịch không có kịch bản viết sẵn, các diễn viên dựa vào nội dung đã được xác định mà tự đặt lấy lời khi biểu diễn.
nd. Loại kịch dùng lời hát với các làn điệu nhất định để trình bày nội dung vở kịch. Chèo ở Bắc Bộ và cải lương ở Nam Bộ là những loại kịch hát.
nd. Kịch mà những lời đối thoại của các nhân vật đều viết bằng thơ.
nđg.1. Tìm kế sinh nhai, tìm việc làm để sinh sống.
2. Kiếm lợi lộc, tìm vui thú. Quen mồi lại kiếm ăn miền nguyệt hoa (Nh. Đ. Mai).
nđg. Kiếm lợi một cách không chính đáng. Lợi dụng hàng khan hiếm, đầu cơ, kiếm chác.
hdg. Tổ chức sản xuất, buôn bán để thu lợi. Kinh doanh trong ngành thủy hải sản.
ht. Chống đối nhau kịch liệt. Đó là một người kình địch lợi hại.
ht.1. Có liên hệ đến lợi ích vật chất. Dùng đòn bẫy kinh tế để phát triển sản xuất.
2. Có hiệu quả cao, ít tốn kém. Cách làm ăn không được kinh tế.
nt.1. Tới đúng lúc. Duyên đâu chưa kịp một lời trao tơ (Ng. Du). Đến kịp giờ. Không kịp ăn.
2. Theo ngang hàng. Tay đua này bắt kịp tốp đầu.
hp. Thực chất bên trong. Bên ngoài làm việc từ thiện những kỳ trung là vì tư lợi.
nIđg. 1. Trực tiếp cho biết tên gọi, nghề nghiệp, thuộc tính, bản chất của người, vật, hiện tượng. Người đang hát là Xuân Hoa. Anh này là công nhân. Vàng là kim loại quý.
2. Chỉ quan hệ tương đương về giá trị. Một với một là hai. Im lặng là vàng.
IIl. 1. Cho biết nội dung của điều vừa nói. Cứ tưởng là anh ấy gặp rủi ro. Ai cũng khen là giỏi. Chị ấy nói là đang bận.
2. Chỉ kết quả của điều kiện vừa nêu. Đã nói là làm. Nói động đến là tự ái. Học xong là chạy ra sân bóng.
IIItr. 1. Làm cho lời nói có vẻ tự nhiên hay có vẻ ý kiến chủ quan của người nói. Chẳng khác nhau là mấy. Tôi thấy là chưa vững lắm.
2. Kết hợp với từ lặp lại liền sau để nhấn mạnh về sự khẳng định hay về mức độ. Rét ơi là rét. Trông nó hiền hiền là. Bà là bà bảo thật.
nt. Suồng sã, không đứng đắn trong quan hệ nam nữ (thường nói về nữ đối với nam). Cười nói lả lơi.
nd. Lời lãi.
nđg. Làm bộ cao quý, không cần ai. Làm cao mãi rồi cũng nhận lời.
nđg. Làm ra vẻ lanh lợi.
nđg. Làm ra bộ lãnh đạm, lơ là. Làm lẽ, không chịu trả lời.
nđg. Làm quen và trở thành thân thiết. Tìm cách làm thân để lợi dụng.
nđg. 1. Giết gia súc để lấy thịt ăn. Làm thịt con lợn.
2. Đưa vào cuộc để cùng nhau chia lợi do sự thất bại của người bị đưa vào. Trong sòng bạc hôm qua hắn đã bị làm thịt nhẵn túi.
hdg. Cố tình làm việc không hiệu suất để phản đối hay đấu tranh đòi quyền lợi, hình thức đấu tranh thấp hơn bãi công.
hdg. Nhận những lời chỉ dạy.
nt. Như Linh lợi.
nt. Có vẻ tinh nhanh và tinh nghịch. Trả lời một cách láu lỉnh.
hdg. Chửi mắng, nhục mạ. Lời lăng mạ. Bị lăng mạ chỗ đông người.
hdg. Khinh dể và nhục mạ. Bị lăng nhục bằng lời lẽ thô bạo.
nđg. Mấp máy phát ra những tiếng rời rạc không nên lời. Hắn lắp bắp điều gì không rõ.
nt. Vì tuổi già hay lầm lẫn, hay quên, có những lời nói việc làm không đúng lúc, không đúng chỗ. Chưa già mà đã lẩm cẩm.
hdg. Hấp hối, sắp chết. Lời dặn dò lúc lâm chung.
hd. Ngành kinh tế khai thác nguồn lợi của rừng.
nt. Không còn sáng suốt, có những lời nói hay việc làm ít nhiều ngớ ngẩn. Lẩn thẩn như người mất hồn.
nđg. Môi và răng đánh vào nhau. Lập bập không thành lời.
nđg. Nói mập mờ, không rõ ràng, cố ý để cho hiểu thế nào cũng được. Trả lời lấp lửng.
nđg. Phản lại lời hứa một cách trắng trợn. Ký xong giao kết là lật lọng ngay.
nIđg. 1. Đưa cái của mình hay cái có sẵn ra dùng. Lấy sách ra đọc. Lấy tiền trả cho người ta.
2. Lấy cái thuộc về người khác làm của mình. Lấy trôm. Lấy của công.
3. Dùng phương tiện của mình để tạo ra cái mình cần. Vào rừng lấy củi. Cho vay lấy lãi.Lấy công làm lời.
4. Tự tạo ra cho mình. Lấy giọng. Lấy đà.
5. Xin. Lấy chữ ký. Lấy ý kiến rộng rãi.
6. Chỉnh lại hay tìm biết cho chính xác. Lấy lại giờ theo đài. Lấy nhiệt độ cho bệnh nhân.
7. Đòi giá bán là bao nhiêu. Con gà này bà lấy bao nhiêu?
8. Trích ra. Câu này lấy ở Truyện Kiều.
9. Đi mua. Đi lấy hàng về bán.
10. Kết thành vợ chồng. Lấy người cùng quê. Lấy vợ cho con.
IIp.1. Biểu thị kết quả của hành động. Học lấy lệ. Bắt lấy nó.
2. Biểu thị hành động tự người hành động tạo ra. Ông ấy tự lái lấy xe. Trẻ đã có thể giặt lấy quần áo.
3. Nhấn mạnh về mức độ tối thiểu. Ở lại chơi thêm lấy vài ngày. Túi không còn lấy một đồng.
nt. Điêu ngoa, tráo trở, lật lọng. Lời lẽ con buôn lèo lá.
hd. Khoản tiền ấn định phải nộp cho ngân sách nhà nước khi làm thủ tục giấy tờ hay sử dụng một quyền lợi. Lệ phí thi cử.
nđg.1. Ăn mót, ăn vét. Ăn xong chưa chịu dọn còn ngồi đó liếm láp.
2. Kiếm chác chút ít, một cách hèn hạ, đáng khinh. Lợi dụng cơ hội để liếm láp.
nt. Như Liến (nghĩa mạnh hơn). Trả lời liên liến các câu hỏi.
nđg.1. Tính toán các điều kiện và khả năng để có cách làm tốt nhất. Liệu cách đối phó. Liệu lời mà nói. Liệu mà về cho sớm.
2. Dùng trong câu hỏi xem có khả năng hay không. Anh liệu xem có xong kịp không? Liệu ông ta có đồng ý không?
ht&p.1. Linh lợi. Hoạt bát. Tuổi đã già nhưng cặp mắt vẫn còn linh hoạt.
2. Nhanh nhạy trong việc xử trí, ứng phó phù hợp với tình hình thực tế, không cứng nhắc theo nguyên tắc. Vận dụng linh hoạt các quy định. Linh hoạt trong công việc.
nt. Nhanh nhẹn, sắc sảo. Đôi mắt linh lợi.
hdg. 1. Đi theo một đường tròn quanh quẩn. Loanh quanh trong xóm.
2. Cứ nói xa nói gần mà không đi vào cái chính. Trả lời loanh quanh.
hd. Mạch đất tốt, có lợi cho người sống trên đó theo mê tín.
ht&p. Uy nghiêm và quan trọng. Lời tuyên bố long trọng. Tiếp đón long trọng.
ndg. Lỗ và lời nói chung.
nd. Số lượng nhiều được coi như một tập hợp. Thường nói Một lô một lốc. Một lô lốc những tên lưu manh. Cả lô cả lốc. Đưa ra một lô một lốc những lời lẽ ngụy biện.
nt. Chỉ răng mọc chìa hẳn ra, khi cười hở cả lợi. Răng lộ xỉ. Cũng nói Lòi xỉ.
hd. Ruộng cấp cho quan lại để hưởng hoa lợi, kể như bổng lộc của vua ban.
hdg. Làm quá quyền hạn của mình. Lợi dụng chức vụ để lộng hành.
ht. Lời càn bậy.
np. Chỉ cách nói năng nhiều lời nhưng không cân nhắc. Nói lốp bốp suốt ngày.
nđg. 1. Làm xảy ra do sơ suất. Lỡ gây việc đáng tiếc. Lỡ lời.
2. Để cho điều kiện khách quan thuận lợi qua đi. Lỡ cơ hội. Thất cơ lỡ vận.
3. Chậm, làm hỏng đi. Lỡ chuyến tàu. Làm lỡ việc của người ta.
nd. Lời lãi. Buôn bán vất vả mà lờ lãi chẳng được là bao.
nđg. Nói ra điều không nên nói. Nói xong mới biết mình lỡ lời.
nt.1. Ở lưng chừng cao, không dính vào đâu, không dựa vào đâu. Chiếc dù lơ lửng trên không.
2. Chỉ lời nói không trọn vẹn, không dứt khoát. Nói lơ lửng mấy câu rồi bỏ đi.
nđg. 1. Cầm nắm không chắc. lơi tay là tuột mất.
2. Không nghiêm ngặt một cách chặt chẽ liên tục, có những lúc ngừng nghỉ. lơi việc canh gác. Công việc đồng áng không lúc nào lơi tay lơi chân.
nd.1. Chuỗi tiếng phát ra mang nội dung trọn vẹn nhất định. Xin nói vài lời. Mượn bút thay lời.
2. Nội dung lời nói. Vâng lời cha mẹ. Nhạc và lời của bài hát. Nói lời thì giữ lấy lời.
nd. Lãi. Một vốn bốn lời.
nd.1. Phần thịt bao quanh chân răng. Cười hở lợi.
2. Mép, bờ. Men theo lợi nước. Lợi bát.
nd. Cách ăn nói, lời lẽ khi nói.
hth. Cái lợi không bù được cái hại.
hd. Như Danh lợi.
hdg. Dựa vào điều kiện thuận tiện để làm việc gì hay để mưu lợi riêng. Lợi dụng dòng nước để chạy máy. Lợi dụng chức vụ.
nd. Lời nói ngọt ngào để dụ dỗ, lừa phỉnh.
nd.1. Phần trình bày cách tìm ra đáp số hoặc cách chứng minh kết lụân của một bài toán.
2. Cách giải quyết hợp lý một vấn đề, một công việc. Chưa tìm được lời giải cho vấn đề này.
nId. Mặt lợi và mặt hại. Cân nhắc lợi hại.
IIt. Quan trọng vì có tác dụng lớn, có thể gây tổn thất. Địa hình địa thế rất lợi hại. Đối thủ lợi hại.
nd. Điều có lợi, có ích nói chung. Lợi ích cá nhân gắn liền với lợi ích tập thể. Cần thấy rõ lợi ích của công việc đang làm.
ht. Ăn nói hoạt bát, lanh lợi. Hắn được cái rất lợi khẩu.
hd. Công cụ có hiệu lực để thực hiện một việc. Báo chí là một lợi khí tuyên truyền đắc lực.
nd. Lời do buôn bán làm ăn. Chỉ cốt lấy lại vốn, không có lời lãi gì cả.
nd. Lời nói về nội dung và cách diễn đạt. Lời lẽ cảm động.
nđg. Buông lơi, thả lỏng. lơi lỏng ý chí đấu tranh. Kỷ luật có phần lơi lỏng.
nd. Món lợi. Không cần lợi lộc, danh vị gì.
hd. Khoản thu vượt quá chi trong sản xuất, kinh doanh. Chạy theo lợi nhuận.
nd.1. Những gì người ta nói ra trong một hoàn cảnh giao tiếp cụ thể. Việc làm phải đi đôi với lời nói.
2. Sản phẩm cụ thể của hoạt động ngôn ngữ trong quan hệ đối lập với ngôn ngữ. Lời nói có tính chất cá nhân.
nd. Những lời viết ở đầu sách trình bày trước một số ý kiến liên quan đến nội dung, mục đích tác phẩm.
hd. Như Quyền lợi.
hd. Tiền lời tính theo phần trăm. Lợi suất 3 phân.
hd. Thế có lợi hơn người khác. Phát huy lợi thế có sẵn.
nt. Làm cho tiểu tiện được dễ dàng. Thuốc lợi tiểu.
nd. Lời ghi thêm của tòa soạn ở một bài báo.
hd. Tiền lãi do cho vay hay gửi ngân hàng. Lợi tức hằng năm đủ sống cho cả gia đình.
nd. Lời ngợi khen, đánh giá quý hóa đối với người phát biểu. Lời vàng tiếng ngọc của bạn bè cổ vũ động viên.
nd. Hình thức diễn đạt được viết thành văn. Lời văn bóng bẩy.
nt. Chậm chạp, không lanh lợi. Lù đù như chuột chù phải khói (t.ng).
nId. Lời bàn, lời giảng giải. Làm luận.
IIđg. Bàn, nói về. Luận về người quân tử.
hd. Lời lẽ dùng để lập luận khi chứng minh, khẳng định hay bác bỏ điều gì. Có đầy đủ luận cứ để chứng minh vấn đề đã đặt.
hd. 1. Lời bàn luận về một vấn đề gì.
2. Thuyết, học thuyết.
hdg. 1. Tập trung vào tay mình tất cả đặc quyền. Lũng đoạn ngành dầu khí.
2. Chi phối, thao túng để giành quyền lợi riêng hay gây rối, phá hoại. Trừng trị gian thương lũng đoạn thị trường.
nt. Trong tình trạng không biết nói năng,hành động, xử trí như thế nào. Trả lời lúng túng. Lúng túng như thợ vụng mất kim (t.ng).
nđg. Luồn cúi, quỵ lụy vì danh lợi. Luồn lọt không thiếu cửa nào.
np. Theo dịp, theo sự thể tiện lợi này. Đi chơi, mua sách luôn thể.
nđg. 1. Chọn lấy những cái đúng với yêu cầu. Lựa hạt giống.
2. Chọn cho đúng cách, đúng cái để đạt yêu cầu tốt nhất. Lựa lời khuyên giải. Lựa chiều gió cho thuyền đi.
nth. Chỉ trường hợp một người đang giận mà người khác lại có những lời nói kích động làm cho sự tức giận càng tăng thêm.
nđg. Dánh lừa để mưu lợi. Bị lừa gạt, lấy hết đồ đạc. Lừa gạt dư luận.
nđg. Phỉnh nịnh để đánh lừa. Lừa phỉnh trẻ con. Lừa phỉnh những người hám lợi.
nt. Ở tình trạng nửa vời, không rõ hẳn ra sao. Trả lời lửng lơ. Câu chuyện bỏ lửng lơ. Bay lửng lơ giữa trời.
ht. Hai bên cùng có lợi. Lao tư lưỡng lợi.
ht. Tiện lợi cho cả hai việc. Nhất cử lưỡng tiện.
hd. Lời kỷ niệm viết để lại khi chia tay.
ht. Rất vụ lợi trong quan hệ với mọi người; chỉ biết tư lợi, tiền nong. Con người lý tài.
nd. Lý thuyết chọn hành vi có lợi nhất khi có sự xung đột giữa những lợi ích trái ngược nhau.
nđg. 1. Nói cho người khác biết điều có lợi cho họ. Ngoài rèm thước chẳng mách tin (Đ. Th. Điểm). Mách cho bài thuốc.
2. Báo cho người trên biết lỗi của người dưới. Mách cô giáo. Bị anh đánh, mách mẹ.
nd. Người mai mối. Đợi lịnh song thân em phải vậy, Song em quyết một lời rồi, anh hãy cậy mai dong (Câu hò Nam Bộ).
nđg. 1. Giữ bên mình lúc di chuyển. Mang con đi theo. Mang giấy tờ đầy đủ.
2. Có ở trên người, ở một vị trí nhất định. Mang giày. Đang mang thai.
3. Được gắn cho một tên gọi, một ký hiệu. Thành phố mang tên Bác Hồ. Cầu thủ mang số 3.
4. Nhận lấy để gánh chịu lâu dài. Mang tiếng. Mang lụy vào thân.
5. Có một đặc trưng, một tính chất riêng. Điệu múa mang tính dân tộc.
6. Lấy ra, đưa ra để làm một việc gì. Mang quần áo ra giặt. Mang hết nhiêt tình ra phục vụ.
7. Tạo ra, đưa đến. Đứa con mang lại niềm vui cho cha mẹ. Việc làm mang lại nhiều lợi ích.
nđg. 1. Nghĩ đến, tưởng đến cho mình. Danh lợi không màng. Phải duyên phải lứa cùng nhau, Dẫu là áo vải, cơm rau cũng màng (cd).
2. Để ý tới. Chẳng màng đến việc đời.
np. 1. Mải. Mảng vui quên hết lời em dặn dò (cd).
2. Đang. Mảng còn trò chuyện với nhau, Trông chừng kinh địa đã hầu tới nơi (N. Đ. Chiểu).
nd. 1. Ý tứ khôn khéo, kín đáo. Người khôn nói mánh, người dại đánh đòn (tng).
2. Như Mánh khóe. Dở mọi mánh quảng cáo.
3. Môi giới giữa các bên để kiếm lợi bất chính. Chuyên chạy mánh, buôn nước bọt.
nd. Lối khôn khéo đánh lừa người để mưu lợi cho mình. Mánh khóe nhà nghề. Nhiều mánh khóe làm ăn.
nd. Cách khôn khéo đánh lừa người khác để đạt một mục đích. Dùng mánh lới làm cho phải thú nhận. Mánh lới con buôn.
nđg. Nói dẫn dắt trước khi vào nội dung chính. Lời mào đầu.
hdg. Chỉ trích bằng lời sỉ nhục nặng nề. Nặng lời mạt sát. Lời phê bình mạt sát.
nt. Có cái đẹp nhờ tô vẽ nhiều màu, có tính chất hình thức, khách sáo, không chân thật. Lời nói màu mè. Rất chân chất, không màu mè.
nt. Có hình thức tô vẽ, phô bày cho đẹp, không thật. Những lời nói văn hoa màu mẽ.
nt. Nhanh nhẩu, xởi lởi trong nói năng. Mau miệng trả lời.
nd. 1. Chỉ mối quan hệ gắn bó thân thiết. Gắn bó máu thịt với quê hương.
2. Phần tình cảm sâu sắc nhát. Lời thề nguyền đã thấm sâu vào máu thịt.
nt. Gặp dịp tốt, thuận lợi. Chúc lên đường may mắn.
nl. Biểu thị sự trái ngược giữa điều kiện và sự việc để nhấn mạnh sự việc vẫn xảy ra. Mặc dầu thời tiết không thuận lợi vụ mùa vẫn bội thu.
hI. Không nói ra bằng lời mà hiểu ngầm là như vậy. Không phản đối, tức là mặc nhiên đồng ý.
IIt. Im lặng, không tỏ ra một thái độ nào cả. Chuyện ầm ĩ như thế mà anh ta vẫn mặc nhiên như không.
nđg. Nêu lỗi của người dưới bằng lời nói nặng, to tiếng. Mắng đứa con hư.
nđg Mắng. Những lời mắng mỏ.
ht. Siêng năng, lanh lợi, rất được việc. Người công chức mẫn cán.
ht. Lanh lợi, mau mắn. Tài năng mẫn tiệp.
ht. Thông minh, lanh lợi.
nđg. Đã không thu lợi được, còn mất cả vốn bỏ ra, mất tất cả.
nd. Món lợi thì nhỏ mà số người giành nhau chia phần lại đông.
hd. Khẩu hiệu bí mật để người cùng một tổ chức nhận ra nhau. Trả lời đúng mật khẩu.
nd. Lời lẽ ngọt ngào, quyến rũ hay giả dối nguy hiểm. Cũng nói Ngọt mật chết ruồi.
nđg. Làm người khác không vừa lòng. Nói thật mếch lòng. Lỡ lời làm bạn mếch lòng.
nd. Lời truyền bảo của vua, của bề trên thời phong kiến. Vâng mệnh vua. Thừa mệnh triều đình.
hd. 1. Về luận lý học, lời nói biểu thị một sự phán đoán.
2. Đơn vị cú pháp làm thành một câu đơn hay là một thành phần của câu ghép.
np. Gắng gượng. Miễn cưỡng nhận lời.
nId. 1. Bộ phận dùng để ăn và nói của người; để ăn và kêu của thú vật. Ai uốn câu cho vừa miệng cá (tng). Ăn tráng miệng. Miệng nói tay làm.
2. Chỗ mở, chỗ hở ở trên cùng của vật gì. Miệng cống. Miệng núi. Miệng túi. Vết thương sắp kín miệng.
3. Người ăn. Nhà nuôi bao nhiêu miệng.
IIp. Bằng lời nói. Hạch miệng. Trao dồi miệng. Giao ước miệng.
hd. Bậc vua chúa có tài đức và sáng suốt, trong quan hệ với bề tôi. Lê Lợi được tôn là minh chủ.
hId. Chứng cớ rõ ràng.
IIđg. Chứng minh bằng sự việc cụ thể. Thực tế đã minh chứng lời dự đoán.
ht. Sáng suốt, lanh lợi. Già nhưng đầu óc còn minh mẫn.
nđg. 1. Sờ, tìm ở dưới nước hoặc trong bóng tối. Mò cua bắt ốc. Tối quá phải đi mò.
2. Tìm một cách khó khăn. Mò mãi mà không tìm được lời giải. Mò kim đáy bể.
3. Tìm đến một cách không đàng hoàng. Kẻ gian mò vào nhà.
nđg. Thông đồng với nhau để cùng kiếm lợi. Móc ngoặc với gian thương.
nd. Người lợi dụng chức quyền bòn rút của dân. Bọn quan lại mọt dân.
nd.1. Thức ăn, có thể là con vật, chim bắt để ăn, để nuôi con hay kiến tha về để dành. Hổ rình mồi. Kiến tha mồi. Chim mớm mồi cho con. Rơi xuống biển làm mồi cho cá mập.
2. Thức ăn móc vào lưỡi câu hay cho vào bẫy để nhử bắt. Cá đớp mồi. Chim tham mồi mắc bẫy.
3. Con vật dùng để nhử bắt các con vật cùng loài. Chim mồi.
4. Cái có sức quyến rũ người ta vào vòng bất lợi . Mồi phú quý. Dùng tiền bạc làm mồi lôi kéo.
hd. Toàn bộ những điều kiện tự nhiên và xã hội trong đó một con người hay sinh vật tồn tại và phát triển. Thích nghi với môi trường mới. Lớn lên trong một môi trường thuận lợi.
nđg. To tiếng và lắm lời. Hơi một tí là mồm loa mép giải.
nIs . 1. Số đầu các số đếm. Một vốn bốn lời.
2. Tháng mười một âm lịch. Tháng một.
3. Lần lượt từng đơn vị. Vào từng người một. Bắn hai phát một. Ăn ít một.
4.Toàn khối không chia cắt. Nước Việt Nam là một. Một đời phấn đấu, hy sinh.
IIt.1. Độc nhất. Con một.
2. Dùng cho một người. Giường một.
nđg. Tạo ra hướng mới hay điều kiện thuận lợi cho một quá trình hoạt động. Việc phóng vệ tinh nhân tạo đã mở đường cho việc chinh phục vũ trụ.
nđg. Bắt đầu biểu diễn; khởi đầu nói chung. Đã đến giờ mở màn. Mở màn chiến dịch thủy lợi.
nđg.1. Cho con ăn bằng cách chuyển thức ăn trực tiếp từ miệng mẹ sang miệng con. Mớm cơm cho con. Chim mớm mồi.
2. Gợi cho những ý, những lời để cứ thế mà nói. Mớm lời cho bạn phát biểu.
nđg. Dùng thủ đoạn khéo léo để lấy lời khai theo ý muốn chủ quan của người hỏi cung.
nđg.1. Đưa tiền ra đẻ đổi lấy cái minh cần dùng,kể cả cái lợi không chính đáng. Mua hàng. Mua thức ăn. Mua lòng khách. Bán tiếng mua danh.
2. Bỏ nhiều công sức để rồi thu về cái không hay ngoài ý muốn. Đã mất công lại mua thêm sự bực mình.
nđg. Dùng tiền, hoặc danh lợi để lôi kéo kẻ khác làm theo ý mình. Bọn ấy bị mua chuộc cả rồi.
nd. Chín với một. Một vốn mười lời. Thứ mười.
nđg. Lợi dụng tình thế để mưu lợi.
nd. Công trình thủy lợi cỡ nhỏ để giữ nước và tưới tiêu, nói chung. Hệ thống mương phai miền núi.
hdg. Lo làm sao thực hiện cho được. Mưu cầu danh lợi.
hdg. Tìm điều lợi, cái lợi. Mưu lợi cho bản thân.
nt. Gợi một nỗi buồn sâu đậm day dứt. Lời ca não nùng.
nd. 1. Người làm nghề đi đòi nợ thuê trong xã hội cũ.
2. Người đàn bà đanh đá, thô bỉ lắm lời.
nđg. Thốt lời gay gắt, trách mắng. Nặng lời với em út. Phê bình hơi nặng lời.
nt&p.1. Nặng, khó mang vác vận chuyển. Cỗ máy quá nặng nề.
2. Khó gánh vác, khó thực hiện hay khó chịu đựng. Trách nhiệm nặng nề. Cơn bão tàn phá nặng nề.
3. Có vẻ khó khăn, chậm chạp. Béo quá, đi đứng nặng nề. Chiếc xe nặng nề bò lên dốc.
4. Thiếu hài hòa, uyển chuyển. Cấu trúc ngôi nhà nặng nề. Lối hành văn nặng nề.
5. Gây cảm giác khó chịu, căng thẳng về tinh thần. Không khí buổi họp nặng nề. Lời khiển trách nặng nề.
nđg. Vì, kiêng dè. Nể bạn. Nể lời phải đi.
nd. Thói quen biểu hiện ở thái độ, lới nói, hành vi hằng ngày trong sinh hoạt cũng như trong công việc. Được cái nết chăm làm. Thằng bé tốt nết. Cái nết đánh chết cái đẹp (tng).
nđg. 1. Đổ, nhào xuống đột ngột. Đường trơn, bị ngã. Bị đánh ngã. Chị ngã em nâng (tng).
2. Chết. Những chiến sĩ đã ngã ngoài mặt trận.
3. Không giữ vững được tinh thần ý chí. Bị ngã trước những cám dỗ về danh lợi. Chớ thấy sóng cả mà ngã tay chèo (tng).
4. Xác định rõ ràng dứt khoát. Ngã giá. Bàn cho ngã lẽ.
hd. Câu nói ngắn từ xưa truyền lại, đã thành như lời răn, lời dạy.
np. Chỉ sự gia tăng theo thời gian. Công việc ngày càng thuận lợi.
nt. Dừng lại từng lúc, không thông. Đọc ngắc ngứ. Ngắc ngứ không trả lời được.
nt. Không nhiều lời mà đủ ý. Nói ngắn gọn mấy câu.
nđg. 1. Bẻ, hái. Ngắt cành hoa.
2. Véo, béo. Ngắt vào đùi.
3. Cắt, làm ngưng lại. Ngắt câu chuyện. Ngắt lời.
nđg. Ấp úng, nói không nên lời.
nđg. Tuyệt đối im lặng, không nói một lời. Biết mà đành phải ngậm tăm.
nt. Chưa dứt khoát, nửa muốn làm nửa muốn không. Ngần ngừ mãi rồi mới trả lời.
nIđg. 1. Tiếp nhận âm thanh bằng cơ quan thính giác. Nghe tiếng bước chân ngoài cửa. Không nghe thấy gì cả.
2. Tiếp nhận, thấu hiểu và làm theo. Nghe lời khuyên bảo.
3. Nghe có thể đồng ý và chấp nhận được. Anh nói thế khó nghe lắm. Bài báo viết nghe được.
4. Có cảm giác, cảm thấy. Nghe có mùi hôi.
IItr. Nhé. Anh nhớ nghe. Đi mạnh giỏi, nghe con!
nđg. Vâng lời. Con biết nghe lời cha mẹ.
nt. 1. Bị tắc ở cổ, không nuốt, không nói được. Mắc nghẹn. Vui sướng nghẹn lời.
2. Chỉ cây ngưng phát triển. Lúa nghẹn vì hạn.
nt. Xúc động đến nỗi lời nói bị tắc nghẹn trong cổ. Giọng nghẹn ngào nức nở.
hIđg. Nghi ngờ và thấy cần xem xét, giải đáp. Nêu ra một số điều nghi vấn.
IIt. 1. Chỉ hình thức cần nêu ra một câu hỏi để yêu cầu trả lời. Câu nghi vấn.
2. Dùng để hỏi, theo ngữ pháp. Chỉ định từ nghi vấn dùng với danh từ để hỏi về người vật hay sự kiện; đại từ nghi vấn thay cho danh từ để hỏi.
hdg. Dạy bảo nghiêm khắc (của cha). Lời nghiêm huấn.
hIt. Thản nhiên trước sự việc nghiêm trọng. Thái độ nghiễm nhiên trước cái chết.
IIp. Được lợi lớn một cách đường hoàng, tự nhiên, điều mà không ai ngờ tới. Thừa hưởng gia tài của ông chú, nghiễm nhiên thành tỉ phú.
hd. Tổ chức của những người cùng nghề có mục đích bảo vệ quyền lợi nghề nghiệp. Nghiệp đoàn công nhân. Nghiệp đoàn chủ nhân.
nId. Để mở. Đời thái bình, cửa thường bỏ ngỏ. Thư ngỏ: thư công khai.
IIđg. Bày tỏ tình cảm, ý nghĩ. Ngỏ lời cảm ơn. Ngỏ ý hối tiếc.
nt. Lắm lời, hay nói những điều hỗn láo.
hd. Lời nói ngoa, sai sự thật.
nd. Lời lẽ nói ra. Ngoài miệng ủng hộ nhưng thực tế thì chống đối.
nd. Dấu “ ” để ở hai đầu một lời nói được thuật lại trực tiếp hay một từ ngữ được dùng với ý nghĩa đặc biệt.
nId. 1. Đá quí. Trong như ngọc.
2. Thứ hạt châu ở trong mình loài vật. Ngọc rắn, Ngọc trai.
IIt. Quý giá, đáng trân trọng. Người ngọc: đàn bà đẹp. Lời vàng ngọc.
nt. 1. Có vị ngon.
2. Chỉ lời nói khéo léo, dễ làm xiêu lòng. Dùng lời ngon ngọt để dụ dỗ.
nt. Ngọt thấm vào gây cảm giác thích thú. Nước dừa ngọt lịm. Lời ru ngọt lịm.
nt. Không chịu vâng lời. Đứa trẻ ngỗ nghịch.
nt. Dốt nát, không biết gì. Lời nói ngu dốt.
hd. Lời văn thơ đặt thành chuyện cổ ngụ một ý đạo đức răn đời, thường dùng động vật và đặc tính của chúng để ngụ ý nói về người. Thơ ngụ ngôn.
nđg. Có dáng điệu tỏ ra không bằng lòng, giận dữ, như vung vẩy tay chân, lắc đầu quay ngoắt người đi. Ngúng nguẩy bỏ đi. Ngúng nguẩy mãi, chưa chịu nhận lời.
nd. 1. Nơi bắt đầu của sông suối. Nguồn sông. Uống nước nhớ nguồn.
2. Nơi phát sinh hay nơi cung cấp. Nguồn hàng. Nguồn lợi lớn. Nguồn động viên.
nd. Gốc lợi, chỗ phát sinh ra lợi.
hdg. Biện luận làm cho người khác nghĩ sai lầm. Những lời ngụy biện.
nđg. Nguyện. Giữ trọn lời nguyền.
hd. Duyên do, cái làm sinh ra một sự kiện. Nguyên nhân thắng lợi.
nđg. Thốt những lời độc ác để mong xảy đến tai họa cho người mình căm thù. Tên sát nhân đáng nguyền rủa.
hd. Bản viết, lời nói đúng như của người đã viết ra, nói ra. Đăng nguyên văn. Trích nguyên văn.
hd. Tổng thể những đơn vị đứng trước và sau một đơn vị ngôn ngữ đang xét, qui định ý nghĩa và giá trị cụ thể của đơn vị ấy trong chuỗi lời nói. Căn cứ vào ngữ cảnh mà giải thích nghĩa của một từ.
hd. 1. Tổng hợp nhiều yếu tố tạo thành một đơn vị trong chuỗi lời nói. “Đời sống xã hội”, “anh ấy tốt” là những ngữ đoạn.
2. Tổ hợp làm thành một đơn vị ngữ pháp và bản thân đơn vị này là thành tố của một đơn vị ngữ pháp ở bậc cao hơn. Câu “Tác phẩm này chưa mấy phổ biến” là một đơn vị ngữ pháp gồm ngữ đoạn danh từ “Tác phẩm này” và ngữ đoạn tính từ “chưa mấy phổ biến”.
hd. Bệnh ra máu ở nớu (lợi) răng.
nđg. 1. Bắt chước giọng nói hay điệu bộ để trêu chọc, giễu cợt. Kéo dài giọng để nhại câu nói của bạn.
2. Phỏng theo lời một bài thơ có sẵn, làm bài mới để giễu cợt châm biếm.
nt. Bậy, không căn cứ, sai sự thật. Nói nhảm. Lời đồn nhảm.
nđg. 1. Rơi đột ngột từ trên cao, đầu chúc xuống. Ngã nhào xuống đất.
2. Lao vội theo một hướng nào đó. Máy bay nhào lên bổ xuống. Thấy có lợi thì nhào vô.
np. Chỉ cách nói từng lời ngắn, rời rạc, vì không muốn nói chuyện. Trả lời nhát gừng.
nIđg. 1. Hướng về một mục tiêu, một đối tượng. Nhằm đồn địch mà bắn. Nhằm vào người thật thà để lừa đảo.
2. Chọn đúng và khéo lợi dụng cơ hội. Nhằm lúc sơ hở. Nhằm lúc nhà đi vắng, lẻn vào ăn cắp.
IIt. Đúng, trúng. Đánh nhằm chỗ hiểm.
IIIgi. Biểu thị mục đích của một hành động. Nói thêm nhằm thanh minh.
nđg. 1. Bắt đầu ngủ. Vừa nhắm mắt đã có người gõ cửa.
2. Chết đi. Lời dặn dò trước khi nhắm mắt.
3. Yên lòng mà chết. Chưa lo xong việc này thì chết không nhắm mắt.
4. Làm như không hay biết gì cả. Nhắm mắt làm liều.
hd. Người làm chứng. Lời khai của nhân chứng.
ht. Thuộc về chủ nghĩa nhân đạo cho rằng đạo làm người là phải đặt quyền lợi con người lên trên cả.
hd. Sự hòa hợp giữa con người. Địa lợi không bằng nhân hòa.
nđg. Đồng ý theo lời yêu cầu hay đề nghị. Nhận lời giúp đỡ.
hd&đg. Quá trình con người nhận biết, hiểu biết thế giới khách quan hay kết quả của quá trình đó. Nâng cao nhận thức. Nhận thức sai lầm. Nhận thức rõ khó khăn và thuận lợi.
hd. Yếu tố tạo thành sự vật. Những nhân tố quyết định thắng lợi.
hdg. Nhớ rất rõ, rất kỹ như khắc trong lòng. Nhớ nhập tâm lời dặn dò của người đã khuất.
ht. Vốn một mà lời một vạn, rất phát đạt trong việc buôn bán, đầu tư.
nđg. Banh lớn môi ra. Nhe răng cười. Nhe cả lợi ra.
ntr. 1. Biểu thị ý khẳng định và tranh thủ sự đồng ý của người đối thoại. Vui quá nhỉ. Hai năm rồi, anh nhỉ.
2. Biểu thị ý mỉa mai bằng cách làm như hỏi mà không cần được trả lời. Gớm, thằng này giỏi nhỉ!
3. Biểu thị ý thân mật. Tên em là gì nhỉ?
nđg. Dùng lời lẽ cay đắng vạch cái xấu của người khác ra. Nhiếc là đồ ăn hại.
nđg. Như Nhiếc. Những lời nhiếc móc.
nđg.1. Nhét cho đầy đầu mà không hiểu biết, không ích lợi gì. Lối học nhồi sọ.
2. Làm cho thấm dần, ăn sâu để tin theo mù quáng. Bị nhồi sọ những triết lý phản động.
nđg.1. Giữ lại trong trí nhớ và có khả năng tái hiên lại điều đã lưu giữ mãi về sau. Nhớ kỹ lời mẹ dặn. Uống nước nhớ nguồn (tng). Nhớ lại những ngày gian khổ. Sực nhớ.
2. Nghĩ đến với tình cảm tha thiết muốn được gặp, được thấy. Nhớ nhà. Nhớ quê hương.
nd.x. Lời.
nđg&t. Tự hạ mình để tỏ ra khiêm nhường trong giao tiếp. Lời lẽ nhún nhường.
nIđg. Không thuận, không đồng ý, nhưng lại không dứt khoát từ chối. Bảo nó, nó cứ nhủng nhẳng không chịu làm.
IIp. Chỉ cách nói buông từng lời ngắn, cụt, tỏ vẻ miễn cưỡng. Nhủng nhẳng trả lời: không biết.
nIđg. 1. Mềm, mịn. Bột nhuyễn. Thịt nhuyễn.
2. Rất thành thạo, thành thục. Thuộc nhuyễn bài thơ. Lời hát chưa nhuyễn.
IIđg. Kết hợp nhau một cách chặt chẽ, hài hòa. Nội dung tư tưởng nhuyễn vào hình thức nghệ thuật.
nđg. Im, không nói một tiếng nào. Nín thinh một lúc rồi mới trả lời.
nch&đ. Cái này, cái kia, cái gì đó không muốn nói rõ, nói thẳng ra. Bướm ong lại đặt những lời nọ kia (Ng. Du).
nđg.1. Phát ra thành tiếng thành lời để diễn đạt một nội dung nhất định. Nghĩ sao nói vậy. Nói mãi, nó mới nghe.
2. Sử dụng một ngôn ngữ. Nói tiếng Anh. Nói giọng Nam Bộ.
3. Có ý kiến chê bai. Làm đừng để cho ai nói.
4. Trình bày thơ bằng cách nói theo một giọng điệu nhất định. Nói thơ Lục Vân Tiên. Hát nói.
5. Thể hiện, diễn đạt một nội dung nào đó. Những con số nói lên một phần sự thật.
6. Dạm hỏi, làm lễ hỏi. Gia đình đã đi nói con Út cho thằng Ba.
nđg. Nói xa xôi cho người ta hiểu ý ở ngoài lời nói.
nđg. Nói ra những lời có thể báo trước việc chẳng lành. Đừng có nói gỡ.
nđg. Nói trước điều người khác chưa kịp nói. Đừng nói hớt lời người khác.
nđg. Nói hết lời, nói đủ cách để cố thuyết phục, nài xin.
nđg. Nói bằng lời lẽ mềm mỏng, khéo léo để làm vừa lòng người nghe. Nói khéo cho anh ta đồng ý.
nđg. Nói dịu dàng, khéo léo, để dỗ dành, thuyết phục. Lựa lời nói ngọt.
nđg. Lởi mở đầu khi tỏ lời khen sức khỏe trẻ nhỏ (theo mê tín cho rằng lời khen như thế “chạm vía” và thành điềm gở). Nói trộm vía, cháu bé chóng lớn đấy.
nđg. Nói bằng những lời thô tục. Quen miệng nói tục.
nt. Nổi nóng vì bị đụng chạm tới quyền lợi, danh dự. Vừa nghe phê bình đã nóng gáy lên.
nId. Tiếng Việt viết bằng chữ nôm, phân biệt với tiếng Hán Việt viết bằng chữ nho. Tên nôm. Truyện nôm. Văn nôm.
IIt. Nôm na (nói tắt). Lời lẽ rất nôm.
nt. Chỉ cách nói mộc mạc theo lối người dân thường không biết chữ nho. Lời lẽ nôm na.
nđg. Nuốt gọn cả một lần, không nhai. Sóng như muốn nuốt chửng con thuyền. Nuốt chửng lời hứa.
nđg. Cố tình không làm đúng lời đã hứa. Hứa rồi lại nuốt lời được ngay.
hd.. Quyền lợi về chính trị và xã hội của đàn bà.
nt. Phấn chấn, hào hứng. Tin thắng lợi làm nức lòng mọi người.
nđg. Tỏ sự âu yếm trẻ con bằng lời nói, cử chỉ. Mẹ nựng con. Nói nựng.
nd. 1. Bước đi của ngựa. Ngựa chạy nước kiệu. Phi nước đại.
2. Bước đi của quân cờ. Nước cờ cao. Mách nước.
3. Cách hành động gỡ bí, tạo thuận lợi. Tính hết nước rồi.
4. Thế so sánh, tương quan. Chịu nước lép. Đến nước cùng rồi.Được nước càng làm già.
5. Mức tận cùng. Độc ác hết nước. Đã đến nước này thì còn nói năng gì nữa.
nth. Chỉ trường hợp của người mà những lời khuyên can, dạy bảo đều không tác dụng.
nt. Có tính chất lập lờ, không dứt khoát, hiểu thế nào cũng được. Trả lời nước đôi. Thái đô nước đôi.
hdg. Oán giận tỏ ra bằng lời ta thán. Tệ tham nhũng làm dân oán thán.
nđg. Oán giận tỏ ra bằng lời trách móc. Không oán trách ai, chỉ tự trách mình.
nt. Chải chuốt cho sáng lên. Cặp ngà óng chuốt. Lời văn óng chuốt.
nđg. Làm việc không phải của mình nên không lợi ích gì mà chỉ vất vả phiền phức.
nc. Đặt trước lời gọi tỏ ý nhắn nhủ, than van. Ới chị em ơi! Ới người thương ơi!
nd. Điều làm có lợi ích cho người khác. Mang ơn. Ơn trời biển. Phụ ơn. Làm ơn.
nđg. Chêm vào câu chuyện những lời nói cử chỉ gây cười.
nđg.1. Bắt buộc, không thể không làm. Phải đi ngay mới kịp. Nhiệm vụ phải thi hành.
2. Chịu tác động không hay, không có lợi. Phải đòn oan. Phải phạt vì vi phạm luật giao thông.
3. Gặp, chịu tác động của cảnh, viêc không hay. Phải hôm mưa gió, không đi được. Mua phải hàng giả.
It&p.1. Phù hợp, thích đáng, đúng với đạo lý, lẽ phải. Vừa đôi phải lứa. Bán phải giá. Đối xử không phải với bạn bè. Phải đấy, chúng ta đi chơi đi.
2. Đúng, hợp với sự thật. Anh ta không phải là người xấu.Không phải nó đậu, anh lầm rồi.
3. Để đáp lại lời chào của người dưới (Chào cụ ạ!) - Phải, chào chị.
IIl. Biểu thị quan hệ giả thiết. Phải mẹ nó còn sống thì nó cũng không đến nỗi nào.
np. Biểu thị ý chỉ vất vả chứ chẳng được lợi gì. Trời đang mưa to, phải tội mà đi.
nđg. Lấn vào, mắc phải điều trái đối với ai. Phạm quyền lợi kẻ khác.
hdg. Khai ngược lại lời cung khai trước. Phản cung công khai.
ht. Nghịch lại quyền lợi của dân.
hId. 1. Thái độ đáp lại, chống lại một hoạt động. Phản ứng của nhiều người trước lời tuyên bố đó là nghi ngờ.
2. Hiện tượng sinh lý do cơ thể bị kích thích. Tiêm dưới da để thử phản ứng.
3. Tác dụng hóa học giữa hai chất. Phản ứng hóa học.
IIđg. Có phản ứng đối với một tác động, một sự việc. Nghe nói vậy nhiều người phản ứng. Thuốc tiêm vào phản ứng ngay.
nd. Lời đồn bậy.
hd. Được công nhận có quyền lợi và nghĩa vụ như một cá nhân đối với pháp luật.
hdg.1. Giải thích cho thấy rõ đúng sai, phải trái, lợi hại. Phân giải phải trái cho anh em thấy rõ.
2. Phân ra thành những chất khác, đơn giản hơn. Chất hữu cơ phân giải thành chất vô cơ.
hdg. Tỏ lời chia buồn khi có người chết. Lời phân ưu.
pđg. Mua đi bán lại bất cứ hàng hóa gì để kiếm lời. Đi phe. Bọn con phe.
nd. Tập hợp ngươi hay tổ chức, câu kết với nhau vì những quyền lợi không chính đáng.
np. Khoác lác, lớn lời để đùa vui. Quen nói phét.
hdg. Chê bai, nói xấu. Có tính cách phỉ báng. Lời phỉ báng.
nd.1. Tờ giấy rời có cỡ nhất định ghi những chi tiết liên quan đến sự sắp xếp, phân loại. Phiếu thư viện. Phiếu điều tra xã hội.
2. Tờ giấy ghi nhận một quyền lợi cho người sử dụng. Phiếu nhận tiền. Phiếu đi nghỉ mát.
3. Tờ giấy biểu thị ý kiến trong cuộc bầu cử hay biểu quyết của từng cá nhân. Phiếu bầu cử. Kiểm phiếu. Số phiếu thuận.
nđg. Khéo nịnh để lợi dụng. Chẳng cần phỉnh nịnh ai cả.
hdg. Tính chừng. Phỏng tính lời lãi.
nđg. Soạn phần nhạc hay đặt thêm phần lời từ một bài thơ hay một bản nhạc đã có.
nt. Vui sướng, hả hê quá mức, biểu lộ bằng những lời nói, cử chỉ. Phởn quá, vừa chạy vừa reo hò.
nđg.1. Làm trái với điều ước hẹn, thề nguyền hay phản lại công ơn, sự tin cậy. Phụ lời thề. Phụ công nuôi dưỡng. Phụ lòng tin.
2. Không chung thủy giữa vợ chồng hay bạn tình. Phụ tình. Chồng phụ vợ.
hdg. Bác bỏ sự tồn tại. Phụ từ phủ định. Phủ định lời nói của chính mình.
hId. Thỏa ước phụ thêm.
IIđg. Không giữ lời ước hẹn.
hdg. Trả lời bằng thư từ, công văn.
hd. Lợi ích công cộng mà người dân được hưởng. Nâng cao phúc lợi của nhân dân. Quỹ phúc lợi của xí nghiệp.
nIđg.1. Bật mạnh từ bên trong ra thành tia, thành luồng. Mạch nước ngầm phụt lên. Lửa phụt ra.
2. Bật ra thành lời nói. Tức quá phụt ra tiếng chửi.
IIp. Nhanh và đột ngột. Đèn tắt phụt.
hd. Tổ chức của thợ thủ công cùng nghề liên kết để bảo vệ quyền lợi nghề nghiệp thời phong kiến.
nIđg.1. Di chuyển từ bên này sang bên kia. Qua sông.
2. Đến một nơi nào. Qua nhà bên cạnh. Qua Pháp dự hội nghị.
3. Hướng sang phía khác, chuyển sang đối tượng khác. Nhìn qua cửa sổ. Lật qua trang sau.
4. Sống hết một khoảng thời gian. Qua thời thơ ấu. Qua bước khó khăn. Bệnh khó qua khỏi.
5. Đã trôi đi, thuộc về quá khứ. Một năm qua. Trẻ chưa qua, già chưa tới (tng).
6. Bước vào một thời gian nào đó. Qua năm mới.
7. Chịu tác động trực tiếp của một quá trình. Đã qua kiểm tra. Qua một khóa huấn luyện.
8. Tránh được sự chú ý. Không qua được tai mắt quần chúng.
IIp. Một cách nhanh, không kỹ. Tạt qua hiệu sách. Dặn qua mấy câu rồi đi.
IIIgi. Biểu thị quan hệ về phương tiện, môi giới. Kiểm nghiệm qua thực tế. Qua anh, xin gởi lời hỏi thăm cả văn phòng.
IVtr. Biểu thị ý nhấn mạnh sự phủ định. Không thấy qua một bóng người.Chẳng nói qua một lời nào.
nđg. Nói quá cái đáng nói, nói nặng nề. Anh đã quá lời.
nd.1. Kết quả hoa lợi, tiền bạc về vốn để ra cho vay, nhà cho mướn v.v...
2. Kết quả vật chất thu được của một cuộc đấu tranh trong cải cách ruộng đất.
nd. Quan điểm dựa vào lực lượng quần chúng và hành động vì lợi ích của quần chúng.
nd. Người làm thầy, làm chủ một nước bị ngoại bang chi phối (thường là người ngoại quốc). Nghe lời quan thầy.
nt.1. Như Ngoắt ngoéo.
2. Gian dối, xảo trá. Lời lẽ quắt quéo của con buôn.
nđg. Đã làm ít lần, thấy dễ dàng và có lợi nên muốn làm nữa. Ăn cắp quen mui.
nt. Mộc mạc, thô thiển. Lời nói quê kệch.
nđg.1. Không còn nhớ, không nghĩ đến, không để tâm đến. Quên lời hứa. Làm việc quên mệt.
2. Không nhớ mang theo, không nhớ làm. Bỏ quên ví ở nhà. Quên bỏ bức thư. Ngủ quên.
nđg. Không nghĩ tới sinh mạng, quyền lợi của mình. Quên mình cứu bạn.
nđg. Quở trách bằng những lời nói nặng nề.
nđg. Nói gở bằng những lời khen mà người ta kiêng kỵ. Cô ấy rất mê tín, cố tránh cho con những tiếng quở quang.
nd.1. Tiền của dành riêng cho những khoản chi tiêu nhất định. Quỹ tiền lương. Quỹ phúc lợi của xí nghiệp.
2. Số lượng để tiêu dùng. Quỹ thời gian. 3.Tổ chức làm nơi gửi và chi trả tiền. Quỹ tiết kiệm. Quỹ tín dụng.
nd. Lời chửi rủa người bị cho là tồi tệ quá mức. Quỷ tha ma bắt mầy đi.
hd. Quyền được hưởng một số lợi. Quyền lợi của dân chúng. Quyền lợi quốc gia.
nđg. Ra trước tòa án để trả lời về vụ gì.
nt. Rõ ràng. Lời lẽ rành mạch.
nt.1. Không có chút nước nào. Nó không khóc, mắt ráo hoảnh.
2. Không còn chút tình cảm, xúc động nào cả. Giọng ráo hoảnh. Trả lời ráo hoảnh như không.
nđg. Trách mắng nặng lời. Riềng cho một trận nên thân.
nt. Quá chặt chẽ, khắt khe trong đối xử. Những lời riết róng, không ai chịu được.
nđg. Rủ làm việc xấu. Nghe lời rủ rê.
nđg. Thốt lời độc ác để cầu điều dữ cho ai. Rủa như rủa tà.
nt. Dài dòng, nhiều chỗ thừa. Rườm lời. Nói rườm tai.
nd. Điệu hát chèo thiết tha, ý nhị, lời theo thơ lục bát.
nd. Một điệu dân ca du dương êm đềm, lời bằng thơ lục bát.
hd. Những hình thức tổ chức và đấu tranh để giành thắng lợi trong một cuộc vận động chính trị. Sách lược mềm dẻo.
nt. Có nhiều hoa, nhiều quả sít vào nhau. Cây oằn vì bởi trái sai, Đôi ta xa cách bởi mai kém lời (cd).
nt. Không thật, dối trá. Lời nói sai ngoa.
hdg. Gièm pha. Lời sàm báng.
hdg. Ăn năn, hối hận về tội lỗi của mình. Đọc kinh sám hối. Một lời nói dối sám hối bảy ngày (tng).
nđg. Phụ lời thề thốt với tình nhân để lấy chồng. Lỡ bước sang ngang.
nt. Chỉ lối nói hay viết theo một khuôn mẫu có sẵn, nghe kêu nhưng rỗng. Những lời nói sáo.
nt. Ba hoa những lời văn hoa nhưng rỗng tuếch.
nt. Chỉ hình thức diễn đạt đã được nhiều người dùng, lặp đi lặp lại. Những lời lẽ sáo mòn.
hd. Lời lẽ sáo mòn.
nt. Có quan hệ trực tiếp đến lợi ích bản thân. Quyền lợi sát sườn.
nt. Tỏa ra và xông lên mùi rất khó chịu. Người sặc mùi rượu. Lời lẽ sặc mùi dối trá.
nId. Kim loại màu xám rất ích lợi trong việc chế tạo các thứ cần dùng. Có công mài sắt có ngày nên kim (tng).
IIt. Rất cứng rắn. Con người sắt. Kỷ luật sắc.
nd. Lời dự đoán có tính chất thần bí về sự kiện tương lai quan hệ đến xã hội, dân tộc. Sấm Trạng Trình.
hd. Sách chép những lời sấm.
hd.Lời sấm.
nđg. Tỏ sự tức giận. Bớt lời liệu chớ sân si thiệt đời (Ng. Du).
nt. Đau đớn, làm cho đau đớn, thấm thía. Thất bại sâu cay. Lời châm biếm sâu cay.
nt. Giảm sự tiêu dùng đến mức thấp nhất. Tiêu sẻn từng đồng. Nói sẻn lời. Rất dè sẻn.
nđg.1. Để thoát khỏi, để mất cái mình đã nắm được. Sểnh một tên cướp. Để sểnh món lợi lớn.
2. lơi ra, không trông nom đến. Mới sểnh ra một tí đã hỏng việc.
hIt. Xấu xa, nhục nhã, đáng hổ thẹn. Làm những điều sỉ nhục. Không biết sỉ nhục.
IIđg. Làm cho thấy nhục nhã. Bị sỉ nhục trước đám đông. Những lời sỉ nhục.
hdg. Ton hót, nịnh nọt người có quyền để làm hại người khác, lợi cho mình. Nghe lời siểm nịnh.
hd. Lợi nhuận vượt xa trên mức bình quân mà các tổ chức độc quyền chiếm đoạt.
ht. Vượt xa trên mức bình quân. Lợi nhuận siêu ngạch.
nđg.1. Đẻ ra. Sinh con trai đầu lòng.
2. Tạo ra, làm nảy nở. Sinh hoa kết quả. Vốn sinh lời.
3. Có một trạng thái khác trưỡc và không hay. Trẻ được chiều, sinh hư. Sinh nghi.
ht. Tạo ra lợi. Ngành hoạt động sinh lợi. Không sinh lợi.
pd.1. Choáng, toàn thân suy sụp đột ngột do rối loạn các chức năng sinh lý quan trọng. Chấn thương nặng gây sốc.
2. Tinh thần suy sụp đột ngột do tác động mạnh mẽ của những điều bất lợi cho bản thân. Bị cú sốc nặng quá.
nt. Có tính chất quan trọng quyết định sự sống, sự tồn tại. Những lợi ích sống còn của dân tộc.
hd. Căn cứ. Lời đồn không có sở cứ.
nđg.1. Nhận một chức vụ hay một cương vị trong một tổ chức. Sung làm sứ thần. Sung vào đội bóng đá.
2. Nhập vào của công. Số tiền ấy sung vào quỹ phúc lợi của xí nghiệp.
nt&p.1. Thẳng, trơn tru. Suôn như cây cau. Vuốt tóc cho thật suôn.
2. Trôi chảy, không vấp váp. Nói suôn lời. Công việc suôn chảy.
nt. Thiếu nhã nhặn, lễ độ. Thốt lời suồng sã.
hd.1. Công việc lớn, có ích lợi chung và lâu dài cho xã hội. Sự nghiệp xây dựng đất nước. Thân thế và sự nghiệp của một nhà văn.
2. Hoạt động có tính chất nghiệp vụ riêng biệt. Cơ quan hành chánh sự nghiệp.
nt. Xấu hổ đến không nói nên lời.
hd. Thủ đoạn lợi dụng mê tín để lừa bịp.
hdg. Tỏ lời từ biệt.
hd. Tiền và lợi lộc.
nđg.1. Khen, nói khéo cho người ta thích. Nó tán công lao của thủ trưởng quá mức. Tán mãi nó mới chịu nghe.
2. Nói với nhau những chuyện linh tinh, cốt cho vui. Ngồi tán chuyện.
3. Nói thêm thắt vào. Có một tán thành năm.
4. Nói cho người ta thích, chứ không thật lòng, chỉ cốt lợi dụng. Tán gái. Tán mãi mới vay được tiền.
nđg. Đem lời ngon ngọt mà làm xiêu lòng.
hdg. Như Tán dương. Hết lời tán tụng nịnh hót.
nt&p. Không ích lợi, phù phiếm. Chuyện tào lao. Chỉ hứa tào lao.
hdg. Thường xuyên nghĩ tới và tự nhắc mình để ghi nhớ làm theo. Luôn luôn tâm niệm lời căn dặn của người quá cố.
hd. Thư tỏ bày tâm sự, nói những lời tâm huyết.
nđg. Khóc vì quá bực tức. Tấm tức khóc, không trả lời.Giọng nói vẫn còn tấm tức.
hdg. Nói hết lời.
nt. Tập hợp những người trong xã hội có địa vị kinh tế, xã hội và những lợi ích như nhau. Tầng lớp trí thức. Tầng lớp lao động.
hd.1. Tập hợp những người có chung những quyền lợi kinh tế xã hội hay chính trị. Tập đoàn thống trị. Tập đoàn tư bản tài chính.
2. Tập hợp những người cùng nghề làm ăn chung với nhau. Tập đoàn đánh cá. Tập đoàn sản xuất.
3. Tập hợp nhiều sinh vật cùng loại sống quây quần bên nhau. Tập đoàn san hô. Tập đoàn châu chấu.
nđg. Chỉ hành động lợi dụng cơ hội để kiếm lợi.
nt. May mắn, thuận lợi. Vận thái. Hết bĩ đến thái.
ht&đg. Tham lam một cách dơ bẩn, lợi dụng chức vụ để ăn cắp của công. Tham ô công quỹ.
nđg. Than thở và kể lể. Không một lời than vãn.
nd.1. Dụng cụ để leo bằng tre, gỗ, sắt, gồm hai thanh dài song song nối liền nhau bằng nhiều thanh ngang ngắn, cách đều nhau thành bậc. Bắc thang. Kê thang vào tường. Thang danh lợi.
2. Thanh ngang ở khung giường, chõng hay thuyền nan. Giường tám thang. Thuyền ba thang.
3. Hệ thống gồm những cấp, độ từ thấp đến cao. Thang nhiệt độ. Thang lương.
nt.1. Rất trong, không lẫn một chút gì. Tiếng chuông thanh. Trăng thanh.
2. Có hình dáng, đường nét mảnh mai, dễ trông. Dáng người thanh. Chiếc nón thanh.
3. Lịch sự, không thô tục. Lời ăn tiếng nói thanh. Nam thanh nữ tú.
ht. Có lời nói, hành vi đúng như ý nghĩ, tình cảm của mình, không có gì giả dối. Tin vào lòng thành thật của bạn. Thành thật xin lỗi. Thành thật mà nói, tôi không thích anh ta.
nt.1. Chỉ dáng điệu, đường nét mềm mại, không gò bó. Dáng người thanh thoát. Đường nét chạm trổ thanh thoát.
2. Lưu loát, nhẹ nhàng. Lời thơ thanh thoát. Văn dịch thanh thoát.
3. Thanh thản, nhẹ nhàng, không có gì vướng mắc. Tâm hồn thanh thoát.
nđg. Chỉ kẻ tay sai dễ dàng bỏ chủ cũ theo chủ mới khi thấy có lợi hơn.
hd. Giành được phần thắng trong cuộc đấu tranh hay đạt kết quả tốt trong một hoạt động đòi hỏi nhiều nỗ lực. Vụ mùa thắng lợi. Kết thúc năm học thắng lợi.
nđg.1. Thấm sâu vào tư tưởng, tình cảm. Nỗi buồn thấm thía. Lời phê bình thấm thía.
2. Như Thấm tháp. Thế cũng chưa thấm thía vào đâu.
ht. Có tình cảm yêu mến, gần gũi. Lời chào thân ái. Phê bình một cách thân ái.
hd. Lời bí ẩn để sai khiến quỷ thần theo mê tín. Niệm thần chú.
hd&t. Bạn bè thân thuộc. Các thân hữu. Lời thân hữu.
nt. Không giữ lời hứa. Không đến được đành thất hứa.
hdg. Mất lợi. Thất lợi ngoại giao.
ht. Mất chỗ dựa, mất địa vị thuận lợi. Ngồi thất thế bị ngã. Nhà nho thất thế.
nd.1. Người chuyên xúi giục kiện tụng để kiếm lợi.
2. Người bày mưu kế cho những người khác tranh giành, hơn thua với nhau. Cũng gọi Thầy dùi.
nt. Mắc cỡ, xấu hổ. Thấy trăng mà thẹn những lời non sông (Ng. Du). Thẹn mặt với bạn bè.
nIđg.1. Đi liền với phía sau không rời ra. Lẽo đẽo theo sau.
2. Đi cùng với ai đến nơi nào. Theo mẹ về quê.
3. Làm đúng như ai đã làm, đã nói. Làm theo lời dặn của thầy. Nói theo sách. Theo gương người trước.
4. Tin vào và làm theo lời dạy của một tôn giáo, một tổ chức. Theo đạo Phật. Một lòng theo Cách mạng.
5. Hoạt động liên tục trong một thời gian với một công việc nhất định. Theo lớp chính trị. Theo học ngoại ngữ.
IIgi.1. Lối, hướng di chuyển trong họat động. Chạy ra ngoài theo cửa sau. Chị khóc, em cũng khóc theo.
2. Dựa vào, căn cứ vào. Phân phối theo lao động. Hát theo tiếng đàn. Nói theo tin trên báo.
nđg. Hùa theo để kiếm chút lợi.
nđg. Dùng lời nghiêm trọng mà cam kết việc gì. Lời thề danh dự. Thề yêu nhau trọn đời.
nd. Vị trí tạo nên điều kiện thuận lợi hay bất lợi. Thế núi hiểm trở, tiện cho phòng thủ. Cờ đang thế bí. Thế không ở được, phải ra đi.
hd. Lời thề có núi và biển chứng giám, trước sau như một không thay đổi.
nđg. Thề bằng lời lẽ độc địa để người ta tin.
nđg. Quan tâm đến yêu cầu, nguyện vọng. Thể theo lời yêu cầu của nhiều người.
nd.1. Thời kỳ cơ thể phát triển mạnh, có khả năng sinh sản. Lúa đang thì con gái. Quá lứa lỡ thì.
2. Thời điểm thuận lợi nhất cho hoạt động. Đúng lúc đúng thì. Mưa nắng phải thì.
3. Từng phần nhất định của một động tác. Thì hít vào thì thở ra của động tác tập thở.
4. Thời. Thì quá khứ.
ht.1. Phải và quấy. Chưa rõ thị phi.
2. Lời thiên hạ phê bình phải quấy. Những lời thị phi. Tiếng thị phi.
ht. Đúng, hợp. Câu trả lời thích đáng.
nt.1. Linh ứng, mầu nhiệm. Chẳng thiêng ai gọi là thần (tng).
2. Rất đúng, rất hiệu nghiệm. Lời anh nói thiêng thật.
nt. Bất lợi, mất lợi. Không làm cho người nào phải thiệt.
nd. Có lợi hay phải chịu thiệt. Bàn lẽ thiệt hơn. Tính toán thiệt hơn.
ht. Có quan hệ mật thiết với lợi ích cá nhân của mỗi người. Quyền lợi thiết thân.
nt. Chịu điều không lợi. Phận mồ côi lắm nỗi thiệt thòi.
ht. Sát hợp với yêu cầu, với những vấn đề của thực tế trước mắt. Việc làm thiết thực. Quyền lợi thiết thực. Con người thiết thực.
hdg. Dùng lời lẽ xúc phạm nặng nề để sỉ nhục. Phạm tội thóa mạ nhà chức trách.
nd. Lời nói. Đoạn thoại của nhân vật trong vở kịch.
nt. 1. Có hình dáng không gọn, đường nét thiếu mềm mại. Dáng người thô. Loại vải thô.
2. Thiếu tế nhị, không thanh nhã. Lời diễn đạt còn thô.
3. Chưa qua tinh chế, chỉ gia công sơ sài. Dầu thô. Tơ thô.
ht. Thô kệch, hủ lậu. Lời thô lậu.
nt. Quá thô sơ, quá đơn giản. Lời lẽ thô thiển.
hdg. Tác động tâm lý đến người nào để gây ra trạng thái như ngủ làm cho dễ dàng chịu sự chi phối của mình. Ngồi nghe từng lời như bị thôi miên. Chữa bệnh bằng thôi miên.
np. Dùng để mở đầu một lời hay chấm dứt một sự liệt kê. Thôi thì cũng đành chịu, chứ biết làm sao. Nào cam, chuối, bưởi, mít, thôi thì đủ cả các loại hoa quả.
hIđg. Báo cho mọi người biết bằng lời nói hay văn bản. Thông báo tình hình thực hiện kế hoạch. Thông báo của Sở Tài chánh.
IId. Bản thông báo. Ra thông báo. Gửi thông báo cho các cơ sở.
hdg. Mắng nhiếc tàn tệ. Lời thống mạ.
ht. Khả năng hiểu biết mau, đúng. Cậu bé thông minh. Câu trả lời thông minh.
hIđg. Dịch bằng lời tiếng nước này qua tiếng nước kia. Nhờ anh thông ngôn lại.
IId. Viên thông ngôn.
ht. Đau đớn thiết tha. Lời chia buồn thống thiết.
hdg. Trách móc hết lời. Thản nhiên trước lời thống trách.
nđg. Hít hơi vào và đưa ra. Thở không khí trong lành. Cây thở chủ yếu bằng lá. Thở ra những lời bất mãn.
nd.1. Khoảng thời gian được xác định bởi một đặc điểm. Thời thơ ấu. Thời cổ đại. Thời nay.
2. Khoảng thời gian thuận lợi cho một việc gì. Làm ăn găp thời. Sống chờ thời.
3. Phạm trù ngữ pháp của động từ liên hệ với thời gian trong một số ngôn ngữ. Thời hiện tại. Thời quá khứ.
hdg. Nhận được quyền lợi gì. Thụ đắc quyền sử dụng.
hdg. Tự nhận tội lỗi. Lời thú tội của thủ phạm.
hd. Hoàn cảnh thuận lợi.
ht.1. Diễn biến bình thường, thuận lợi cho việc trồng trọt. Thời tiết thuận hòa. Mưa thuận gió hòa.
2. Như Hòa thuận. Gia đình thuận hòa, êm ấm.
ht. Được dễ dàng, tiện lợi. Điều kiện thuận lợi.
ht. Được tiện lợi. Điều kiện thuận tiện.
dt. Phần tiền phải nộp cho chính phủ trong việc mua bán, kinh doanh v.v... Thuế nhà. Thuế đất. Thuế lợi tức.
nId.1. Chất được chế biến dùng để phòng hay chữa bệnh. Thuốc ho. Thuốc ngủ. Đơn thuốc.
2. Y khoa hay dược khoa. Sinh viên trường thuốc.
3. Chất chế biến có dạng như một loại thuốc để gây một tác dụng nhất định. Thuốc trừ sâu. Thuốc đánh răng. Thuốc nhuộm. Thuốc vẽ.
IIđg. 1. Giết bằng thuốc độc. Kẻ gian thuốc chết chó.
2. Phỉnh nịnh để lợi dụng. Anh đã bị hắn thuốc rồi.
hd. Công trình thủy lợi, như đập nước, âu tàu, nhà máy thủy điện v.v... Công trình thủy công. Kỹ sư thủy công.
hd. Công việc tưới tiêu, chống hạn hán, chống lũ lụt cho ruộng đồng. Công trình thủy lợi.
hd. Cách dùng thủy lợi trong nghề nông.
nđg.1.Đáp lại lời gọi hay hỏi. Gọi mãi không ai thưa.
2. Trình bày với người trên một cách trân trọng, lễ độ. Thưa chuyện với cha mẹ.
3. Từ dùng để mở đầu khi nói với người trên hay trước đám đông. Thưa bác, cháu hiểu rồi. Thưa các vị đại biểu.
ngi. Lợi dụng một dịp thuận tiện. Thừa thắng xông lên. Thừa lúc kh6ng ai để ý, hắn lẻn ra ngoài.
hp. Nhân lúc đang ở thế mạnh, thuận lợi. Thừa thế làm càn.
ht.1. Có giá trị thiết thực, mang lại ích lợi thực tế. Phương pháp thực dụng.
2. Chỉ nhằm vào lợi ích vật chất thiết thực và trước mắt cho mình. Con người thực dụng. Đầu óc thực dụng.
ht. Hưởng lợi; chỉ việc kinh doanh bằng cách đầu tư tiền vốn để thu lợi tức mà không trực tiếp quản lý kinh doanh. Tư bản thực lợi. Tầng lớp thực lợi.
hd. Nghề nghiệp thiết thực, có ích lợi cho dời sống. Trọng thực nghiệp không chuộng hư văn.
pd. Vé, phiếu cấp cho người được hưởng một quyền lợi. Phát tích kê lên máy bay cho khách.
nd. Việc làm ích lợi, có kết quả (thường dùng trong câu phủ định). Lo lắng quá cũng chả được tích sự gì.
nt.1. Dễ dàng, thuận lợi cho công việc. Đun than tiện hơn đun củi. Ở gần thư viện, tiện cho việc nghiên cứu.
2. Hợp lẽ thông thường. Nói ở đây không tiện.
3. Có hoàn cảnh thuận lợi để kết hợp làm một việc gì. Tiện đây xin góp một vài ý kiến.
ht. Tiện lợi cho việc sử dụng. Đường giao thông tiện dụng.
hdg. Đoán trước. Lời tiên đoán đã thành sự thật.
hdg.1. Làm, thực hiện. Tiến hành tổng kết cuối năm. Tiến hành cuộc điều tra.
2. Diễn ra, được thực hiện. Công việc tiến hành thuận lợi.
nt. Tiện, có lợi. Điều kiện tiện lợi để hành động.
nd.1. Âm thanh mà tai nghe được. Tiếng đàn.
2. Âm tiết, thành phần tối thiểu có nghĩa trong lời nói của tiếng Việt. Câu thơ lục bát gồm mười bốn tiếng.
3. Một ngôn ngữ cụ thể. Tiếng Việt. Biết nhiều thứ tiếng.
4. Giọng nói riêng của một người hay cách phát âm của một vùng. Có tiếng ai lạ ở phòng bên. Tiếng người miền Nam.
5. Lời nói của một cá nhân. Có tiếng kêu cứu. Nói giúp cho một tiếng.
6. Lời bàn tán, khen chê. Bưởi ngon có tiếng.
nd. Lời dằn vặt, nói nặng nói nhẹ.
nd. Lời kêu gọi hướng về một số đông. Nghe tiếng gọi của tổ quốc.
nd. Lời nhận định, đánh giá, thường là tốt. Nhà văn có tiếng tăm.
hdg. Nhận. Tiếp nhận lời chỉ trích. Tiếp nhận bệnh nhân từ bệnh viện khác đưa đến.
hdg. Lời chú vắn tắt.
hd. Lời tựa ngắn ở đầu sách.
hd.1. Lời ghi để gợi sự chú ý. Quyển truyện có tiêu đề “Tiểu thuyết tâm lý”.
2. Phần in sẵn bên trên các giấy tờ hành chính hay giao dịch thương mại. Giấy viết thư có tiêu đề ghi rõ địa chỉ.
hd. Lời ngắn gọn nêu lên làm mục tiêu cơ bản trước mắt.
ht. Có quy mô nhỏ. Công trình thủy lợi tiểu quy mô.
nd. Lòng chân thành của người biết trọng lời hứa và tin nhau. Hợp tác với nhau cốt ở chữ tín.
hId. Phần tinh túy, tốt đẹp nhất. Thác là thể phách, còn là tinh anh (Ng. Du).
IIt. Chỉ mắt sáng có vẻ thông minh, lanh lợi. Cặp mắt tinh anh.
nt. Khôn và lanh lợi. Thằng bé sớm tinh khôn. Con chó rất tinh khôn.
nd. Sự phản ánh tư tưởng, tình cảm, nguyện vọng, lợi ích của nhân dân trong tác phẩm văn học, nghệ thuật.
ht. Biểu lộ tình cảm một cách tế nhị, đáng yêu. Nụ cười tình tứ. Lời ca tình tứ.
nt. Hoàn toàn không hiểu nổi, không nghĩ ra. Tịt mít, không trả lời được.
nd.1. Sợi tóc và sợi tơ; chỉ những chi tiết rất nhỏ trong sự việc. Kể hết tóc tơ.
2. Việc kết tóc xe tơ, tình duyên vợ chồng. Trao lời tóc tơ.
3. Tóc của trẻ nhỏ, mềm và mảnh như tơ.
hd. Địa tô và lợi tức mà nông dân thời xưa phải nộp cho địa chủ. Tô tức nặng nề.
hdg. Ghi nhanh theo kịp lời nói bằng hệ thống ký hiệu đơn giản. Ghi tốc ký bài phát biểu. Bản tốc ký.
nt.1. Không sáng sủa. Nhà cửa tối tăm. Cuộc đời tối tăm.
2. Không được thông minh, không trong sáng. Đầu óc tối tăm. Lời lẽ tối tăm, không hiểu được.
hdg. Tiễn đưa người đi xa. Mấy lời tống biệt.
nđg. Tiến công có tính chất chiến lược, để giành thắng lợi quyết định trong chiến tranh.
nIt. 1. Có chất lượng hơn mức bình thường. Vải tốt.
2. Có những biểu hiện đáng quý về tư cách đạo đức. Người bạn tốt. Gương người tốt việc tốt.
3. Vừa ý, không có gì đáng chê. Kết quả tốt. Máy tốt.
4. Thuận lợi, có khả năng mang lại điều hay. Thời tiết tốt. Không khí trong lành, tốt cho sức khỏe.
5. Phát triển mạnh. Lúa tốt ngập bờ.
6. Đẹp. Văn hay chữ tốt.
IIp. Còn được lắm. Chiếc xe trông cọc cạch nhưng còn đi tốt.
nđg. Nghĩ đến và mong muốn có được. Chẳng tơ màng đến danh lợi.
nđg.1. Nói cho người khác điều người ấy hỏi. Hỏi câu nào, trả lời câu ấy.
2. Tỏ thái độ đối phó lại. Trả lời hành vi khiêu khích bằng sự im lặng khinh bỉ.
nđg. Đối phó lại lời nói, hành động xúc phạm mình bằng lời nói, hành động tương tự. Bốp chát trả miếng ngay.
nđg. Tỏ lời không bằng lòng về người thân cận cho là có hành động, thái độ không đúng, không tốt đối với mình hay liên quan đến mình. Trách bạn không giúp mình. Than thân trách phận.
nt.1. Không thuận theo, ngược lại. Trái lời mẹ dặn. Trái ngành trái nghề.
2. Ngược với lẽ phải. Phân rõ phải trái.
3. Không bình thường, ngược với lẽ thường. Nắng trái tiết. Hoa trái mùa.
hd. Phiếu chứng nhận khoản tiền vay tư nhân của nhà nước hay công ty tư bản, người chủ của phiếu hưởng lợi tức hàng năm cho đến khi vốn được hoàn trả theo quy định.
ht&p. Lời lẽ rất dài dòng (như sông dài biển rộng). Bài viết tràng giang đại hải. Nói tràng giang đại hải.
ht. Trang nghiêm và nhã nhặn. Lời văn trang nhã.
hđg. Đấu tranh. Tranh đấu giành quyền lợi.
nđg. Tránh đi để khỏi bị phiền phức. Lựa lời tránh trớ cho qua chuyện.
nđg. Như Trối trăng. Lời trăng trối.
ht&p. Tỏ ý quý trọng. Lời chào trân trọng. Giữ gìn trân trọng.
nđg. Dùng lời nói, cử chỉ làm cho bực tức xấu hổ, để đùa. Trêu cho em khóc. Trêu tức.
nIt. Toàn vẹn cả. Thức gần trọn đêm. Đi trọn một vòng quanh hồ.IIt&p. Đầy đủ. Niềm vui chưa trọn.Giữ trọn lời thề.
np. 1. Trọn vẹn. Đã tu tu trót, qua thì thì thôi (Ng. Du).
2. Đã lỡ làm. Cùng nhau trót đã nặng lời (Ng. Du).
nIđg.1. Di chuyển tự nhiên theo dòng nước. Khúc gỗ trôi trên sông.
2. Di chuyển tự nhiên theo một hướng nhất định.
3. Qua đi, ngoài sự để ý của con người. Ngày tháng trôi đi.
IIp. Xong xuôi một cách thuận lợi. Giao việc gì nó cũng làm trôi hết. Nuốt không trôi khoản tiền đó.
nIt.1. Lưu loát. Văn trôi chảy.
2. Tiến tới một cách êm thắm. Công việc trôi chảy lắm.
IIp. Một cách dễ dàng. Trả lời trôi chảy. Đọc chưa trôi chảy lắm.
nđg. Trối lại. Lời trối trăng của ông cụ.
nt.1. Hoàn toàn không có gì ở trong. Kho tàng trống rỗng.
2. Không có chút nội dung nào có giá trị. Lời văn trống rỗng. Đầu óc trống rỗng.
nđg. Đổi giọng, đổi lời nói, chối lời mình đã nói. Mới đó mà đã trở giọng.
nIt.1. Có bề mặt nhẵn, không gồ ghề, lồi lõm. Mặt bàn trơn tru.
2. Êm thấm, không vướng mắc. Công việc trơn tru.
IIp. Lưu loát không vấp váp. Trả lời rất trơn tru.
nđg.1. Rủa. Trù cho chết.
2. Lợi dụng quyền lực đối xử thô bạo hay bất công với người dưới quyền để trả thù nhỏ nhen. Vì phê bình thẳng thắn mà bị trù.
nđg. Nói điều không may về việc làm của người khác. Tức giận vì những lời trù ẻo.
hdg. Kiếm lợi riêng một cách không chính đáng. Đầu cơ trục lợi.
nIt. 1. Đúng vào một đối tượng. Bắn trúng mục tiêu.
2. Đúng với thực tế. Đoán trúng ý anh ta.
3. Đúng vào dịp, vào thời gian. Về quê trúng vào dịp ngày mùa.
IIđg. 1. Bị tổn thương, tổn thất do bị tác động trực tiếp. Trúng mìn. Trúng gió.
2. Đạt được một danh hiệu, một giải thưởng. Trúng số độc đắc.
3. Gặp may mắn, thuận lợi và thu được kết quả tốt. Vụ mùa này trúng lớn.
hd. Lời nói thẳng. Trung ngôn nghịch nhĩ (tng).
nd.1. Tác phẩm văn học miêu tả tính cách nhân vật và diễn biến của sự kiện qua lời kể của nhà văn. Truyện dài. Truyện lịch sử.
2. Sách giải thích các “kinh” trong Nho học.
nt&p. Ngay cho mình thấy, tức thì. Lợi trước mắt. Trước mắt, vấn đề chưa cần đặt ra.
nId. 1. Cả phía trước và phía sau. Nhìn trước sau chẳng thấy ai.
2. Đầu đuôi câu chuyện. Hỏi chuyện trước sau.
IIp.1. Trước cũng như sau. Trước sau giữ vững lời nguyền.
2. Không trước thì sau. Trước sau cũng phải làm.
hd. Bộ môn ngôn ngữ học nghiên cứu những thuộc tính biểu cảm của các phương tiện ngôn ngữ để làm cho lời văn hay hơn, đẹp hơn.
nt. Thô bỉ. Lời nói tục tằn.
hdg.1. Cùng hô to lên những tiếng chúc tụng vua chúa. Tung hô vạn tuế.
2. Cùng hô to những lời chào mừng và biểu thị sự hoan nghênh nhiệt liệt. Dân chúng hai bên đường tung hô đoàn quân giải phóng.
nđg.1. Di chuyển từ trong ra thành dòng, thành luồng, nhiều và liên tục. Nước suối tuôn ra. Mồ hôi tuôn ròng ròng.
2. Đưa ra, cho ra liên tục. Tuôn ra những lời thô bỉ.
nd.1. Đường về mặt có vị trí xác định, ranh giới rõ ràng. Vạch tuyến. Tuyến dài 20 km trên quốc lộ.
2. Bộ phận của một mạng lưới giao thông, thủy lợi v.v... Tuyến điện thoại. Tuyến đường sắt Hà Nội - Lào Cai.
3. Phần đường dành cho từng loại xe. Tuyến ô tô.
4. Hệ thống bố trí lực lượng vũ trang trên từng khu vực. Tuyến phòng ngự. Trên tuyến đầu của Tổ quốc.
5. Hệ thống bố trí các cơ quan, như y tế. Khám bệnh theo tuyến.
6. Tập hợp sự vật được liên kết theo một đặc điểm chung. Hai tuyến nhân vật trong tác phẩm.
hdg. Đọc trịnh trọng lời thề trước công chúng. Lễ tuyên thệ nhậm chức tổng thống.
nd. Thể thơ thường dùng làm lời cho các khúc nhạc, không hạn định số chữ, số câu, câu ngắn xen kẽ với câu dài, vần ở cuối câu. Cũng gọi Trường đoản cú.
hd. Ruộng để lấy hoa lợi dùng vào việc cúng tế.
ht.1. Không cần ai nhắc nhở, tự biết, tự ý thức được mà làm. Tự giác giữ kỷ luật.
2. Chỉ giai cấp, tầng lớp xã hội có ý thức về quyền lợi của mình, về vai trò vị trí của mình trong xã hội, đấu tranh có tổ chức, có lãnh đạo. Phong trào đấu tranh tự giác.
hd. Lợi ích riêng. Chạy theo tư lợi.
ht. Chỉ tính toán lợi ích cho riêng mình, không nghĩ đến lợi ích chung. Tư tưởng cá nhân, tự tư tự lợi.
hdg.1. Tự giới thiệu tên họ, nghề nghiệp v.v... của mình. Anh ấy tự xưng là Nguyễn Văn A, kỹ sư nông nghiệp.
2. Tự gán cho mình một danh nghĩa. Một tổ chức tự xưng là dân chủ.
3. Tự nhận cho mình một danh hiệu cao quý và tuyên bố cho mọi người biết. Lê Lợi tự xưng Bình Định Vương.
hdg. Ngắm cảnh mà cảm hứng, nảy ra tứ thơ, lời thơ. Tức cảnh một bài thơ.
nt. Xanh tốt do được phát triển trong điều kiện thuận lợi. Mùa màng tươi tốt. Cây cối tươi tốt.
hdg. Lợi dụng kế của đối phương mà lập kế đối phó.
hd. Rượu. Tửu nhập ngôn xuất: rượu vào lời ra.
nt. Lúng túng, tỏ ra không biết hay không muốn cho biết. Nó chỉ trả lời ù ờ cho qua chuyện.
np.1. Mô phỏng tiếng thốt ra từ cổ họng nghe không rõ, khi cổ bị chẹn hay khi quá sợ hãi. Ú ớ nói mê. Sợ quá, líu lưỡi, kêu ú ớ.
2. Nói năng lơ mơ do lúng túng không biết hay làm ra vẻ không biết. Trả lời ú ớ mấy câu.
ht. Súc tích, chứa nhiều. Học vấn uẩn súc. Lời thơ uẩn súc.
nđg.1. Đọc thần chú làm phép. Thầy phù thủy úm.
2. Lợi dụng người không biết để đánh lừa. Bị úm một vố.
nIp. Dùng để trả lời đồng ý. Ừ! Ừ phải.
IIđg. Tỏ sự đồng ý. Anh ấy ừ rồi.
nd. Trả lời đồng ý cho qua chuyện. Hỏi gì cũng chỉ ừ ào.
nđg. Trả lời không rõ ràng. Hắn chỉ ừ hử cho qua chuyện.
hdg. Hiện ra trong mộng theo lời cầu xin.
hdg. Hiệu nghiệm đúng như lời tiên đóan hay cầu xin. Lời sấm đã ứng nghiệm.
hdg. Sáng tác và biểu diễn ngay tại chỗ, không có chuẩn bị trước. Lời ca do nghệ nhân ứng tác.
nđg. Cùng thỏa thuận với nhau sẽ thực hiện. Phụ lời ước.
ht. Ngang ngạnh, không chịu vâng lời. Đứa bé ương ngạnh.
hdg. Dành cho những điều kiện, quyền lợi hơn người khác. Chính sách ưu đãi trí thức.
nđg.1. Va vào nhau. Tiếng bàn ghế va chạm nhau lộc cộc.
2. Có mâu thuẫn trong quan hệ tiếp xúc. Va chạm trong công tác.
3. Động chạm. Quyền lợi bị va chạm.
hd. Mọi việc đều như ý muốn (thường dùng trong lời chúc).
nd. Vàng và ngọc, chỉ cái hết sức quý giá. Những lời vàng ngọc.
nđg.1. Làm chuyển động theo một chiều nào đó của vòng quay. Vặn chìa khóa.
2. Vặn hai đầu của những vật hình sợi hay vật mềm hình thanh dài. Vặn thừng.
3. Làm cho máy móc hoạt động bằng cách vặn một bộ phận. Vặn đèn điện. Vặn đài.
4.Hỏi và yêu cầu phải trả lời ở điều biết là lúng túng. Tìm mọi cách để vặn lại. Hỏi vặn mãi.
hd.1. Văn học. Bàn luận về văn chương.
2. Lời văn, câu văn. Văn chương của Nguyễn Du.
nt. Văn vẻ hoa mỹ. Lời lẽ văn hoa.
. Bài văn thi cử ngay xưa, theo những câu hỏi trong đầu bài mà trả lời.
nt. Văn hoa, hoa mỹ. Lời văn vẻ.
nđg.1. Trâu hay bò dùng sừng quặt ngang để đánh. Bị trâu vằng phải.
2. Cố dùng sức hất mạnh người sang hai bên để thoát. Giữ chặt thế mà vẫn vằng ra được.
3. Phản ứng bằng lời nói gay gắt. Bảo không nghe lại còn vằng lại.
nđg. Văng ra lời tục tĩu. Tính hay văng tục.
hdg. Thi trả lời các câu hỏi của giám khảo. Vào vấn đáp.
nIđg. Tuân theo. Vâng lời cha mẹ.
IIc. Tiếng đáp lại tỏ ý ưng thuận. Con ở nhà nhé!– Vâng.
nđg. Đáp lại lời sai bảo bằng những tiếng lễ phép “vâng”, “dạ”. Chỉ vâng dạ rồi bỏ đấy.
nđg. Tán tỉnh. Buông lời ve vãn.
nt.1. Còn giữ nguyên. Giữ vẹn lời thề.
2. Đầy đủ, không thiếu sót chút nào. Vẹn cả đôi đường.
ngi. 1. Biểu thị nguyên nhân. Vì bận nên không đến được.
2. Biểu thị đối tượng phục vụ. Việc làm vì lợi ích chung. Vì con, mẹ sẵn sàng làm tất cả.
ht. Chỉ vì lợi ích riêng mình. Đầu óc vị lợi.
ht. Vì lợi ích của kẻ khác chứ không phải của mình. Lòng vị tha.
hdg.1. Không giữ lời ước hẹn.
2. Vi phạm thỏa ước.
nd.1. Hành động cụ thể. Lời nói đi đôi với việc làm.
2. Công việc được giao cho và làm được trả công. Đã ra trường mà chưa có việc làm.
nđg. Coi như không có sự ràng buộc với mình. Vỗ nợ. Vỗ tuột lời cam kết.
ht. Không có ích lợi. Một việc làm vô ích.
ht.1. Không có ý nghĩa. Lời nói vô nghĩa. Việc làm vô nghĩa.
2. Không có tình nghĩa. Đồ vô nghĩa, bất nhân.
nIt. Như Vô lễ. Con nhà vô phép.
IIđg. Lời xin lỗi khi làm việc gì mình cảm thấy không lịch sự. Anh ngồi chơi, tôi vô phép ăn nốt bát cơm.
ht. Không ích lợi nhưng cũng không có hại. Lời phê bình vô thưởng vô phạt.
ht. Không được việc gì, không ích lợi gì. Con người vô tích sự.
ht. Không có trách nhiệm. Lời tuyên bố vô trách nhiệm.
ht.1. Không tư vị ai. Tính vô tư.
2. Không vì ích lời riêng. Sự giúp đỡ vô tư.
nđg. Kiếm được món lợi bất ngờ. Đến sau mà lại vớ bở.
nđg. Ham muốn, mưu cầu. Vụ danh lợi.
hdg. Thích lợi riêng, chủ về lợi mà thôi. Đầu óc vụ lợi.
nđg.1. vuốt nhẹ nhiều lần để tỏ tình cảm yêu thương. Người mẹ vuốt ve, âu yếm con.
2. Dùng lời nói, việc làm để lôi kéo, mua chuộc. Hăm dọa không được thì quay sang vuốt ve.
np&t.1. Có khả năng giữ nguyên vị trí không lung lay, không ngã đổ. Bàn kế vững. Em bé đứng chưa vững.
2. Có khả năng chịu đựng những tác động bất lợi mà không suy yếu, không biến đổi. Lập trường vững. Giữ vững trận địa. Tay nghề vững.
nt.1. Bị cản trở trong hoạt động. Trả lời lưu loát, không vướng mắc.
2. Phải băn khoăn, suy nghĩ.
nt.1. Xa và đi lại cách trở. Đến tận vùng xa xôi.
2. Thuộc về cái chưa tới mà cũng không biết bao giờ mới tới. Trước mắt không lo mà chỉ bàn chuyện xa xôi.
3. Không đi thẳng vào vấn đề mà chỉ gợi ý để tự suy ra mà hiểu. Lời nói ý tứ xa xôi.
hdg. Làm rõ sự thật qua thực tế. Xác minh lời khai báo.
hd. Lời nói khôn khéo, giả dối.
nđg.1. Nói nho nhỏ. Xầm xì trò chuyện cả đêm.
2. Bàn tán riêng với nhau. Nhiều lời xầm xì về chuyện ấy.
nđg.1. Chỉ hơi bị nén thoát mạnh qua chỗ hở hẹp. Bóng xì hơi. Xe xì lốp.
2. Phì mạnh hơi qua kẽ răng để tỏ thái độ không bằng lòng hay khinh bỉ. Không trả lời, chỉ xì một tiếng.
3. Hỉ. Xì mũi.
4. Đưa ra hay nói lộ ra do bắt buộc. Nói mãi mới chịu xì ra mấy đồng bạc. Mới dọa một câu đã xì ra hết.
nđg.1. Ngỏ ý để cầu được việc gì. Xin việc. Xin tiền.
2. Tiếng dùng để nói với ý cung kính. Xin đến đúng giờ. Xin quý khách chú ý.
3. Dùng trong lời chào mời, cám ơn v.v... Xin mời ông ngồi. Xin trân trọng cám ơn.
nđg.1. Cho một vật nhỏ và dài luồn qua, xuyên qua chỗ trống, chỗ thủng của một vật khác. Xỏ kim.
2. Tạo thành một lỗ để có thể xỏ. Xỏ lỗ tai. Xỏ mũi trâu.
3. Cho tay, chân vào để mang vào người. Xỏ giày. Xỏ ba lô.
4. Lợi dụng chỗ sơ hở để làm cho người ta xấu hổ hay thiệt hại. Nói xỏ mấy câu. Chơi xỏ.
nđg.1. Xoay qua xoay lại. Cầu thủ xoay trở nhanh.
2. Làm cách này cách khác sao cho có lợi. Có tài xoay trở.
np. Chỉ lối nói xa xả, vẻ xấc láo. Trả lời xon xỏn.
nIt. Rộn rịp, ồn ào. Xôn xao oanh yến, rộn ràng trúc mai (Ng. Du).
IIđg. 1. Rộn lên những lời bàn tán. Dư luận xôn xao.
2. Rung động xao xuyến trong lòng. Lòng xôn xao một niềm vui khó tả.
nd. Lợi lộc kiếm chác được. Không được xơ múi gì.
nđg.1. Ăn, uống, hút (từ dùng trong lời mời). Mời bà xơi cơm.
2. Tiêu diệt trong chiến đấu. Xơi gọn cả tiểu đoàn địch.
3. Phải chịu. Vừa xơi một đòn đau.
nt.1. Cởi mở, rộng rãi. Con người vui tính, xởi lởi.
2. Phấn chấn. Việc làm ăn ngày càng xởi lởi.
np. Lắm lời một cách quá quắt. Mắng xơi xơi vào mặt.
ht. Chạy theo lợi lộc.
hdg. Theo hùa để lấy lòng và cầu lợi. Xu phụ người có quyền thế.
ht. Tùy thời thế, thấy mạnh thì theo để cầu lợi. Người xu thời.
nđg.1. Đưa ra để sử dụng. Xuất vốn. Hàng xuất xưởng.
2. Đưa hàng hóa ra nước ngoài. Hàng xuất sang Pháp.
3. Đưa ra, phát ra. Lời nói xuất tự đáy lòng.
4. Rời bỏ cuộc đời tu hành để trở về cuộc sống bình thường. Đi tu ít lâu rồi xuất.
nđg. Đặt điều xúi giục người này làm hại người khác. Làm bậy vì nghe lời xúc xiểm.
nđg.1. Tác động làm nảy sinh một sự kiện một cách tự nhiên. Trời xui đất khiến chứ nào ai muốn vậy.
2. Dùng lời lẽ tác động khiến người khác làm việc đáng lẽ không nên làm. Đừng có xui dại!
hdg.1. Đánh nhau giữa hai lực lượng đối địch. Giải quyết vụ xung đột ở biên giới hai nước.
2. Va chạm, chống chọi nhau. Xung đột về quyền lợi.
nt. Có đủ phẩm chất, tư cách mà một danh vị, quyền lợi đòi hỏi. Xứng đáng được khen thưởng. Phần thưởng xứng đáng.
nđg. Ở nguyên tại chỗ, không thay đổi thái độ. Cỗ xe cứ ỳ ra, không nhúc nhích. Nó cứ ỳ ra, không chịu trả lời.
np. Biểu thị ý phỏng đoán về điều đã nhận thấy. Ông ta ý chừng giận, không nói một lời.
hd.1. Cách nhìn, cách nghĩ, cách đánh giá riêng của mỗi người về một sự vật, một vấn đề. Trao đổi ý kiến. Xin ý kiến của cấp trên.
2. Lời phát biểu có tính cách nhận xét, phê bình. Phải có ý kiến với anh ta.
hd.1. Nội dung chứa đựng trong một hình thức ngôn ngữ. Câu nói mang nhiều ý nghĩa.
2. Giá trị, tác dụng. Thắng lợi có ý nghĩa lớn.
hth. Ý ở ngoài lời, phải tự suy ra mà hiểu.
hd.1. Những ý muốn tỏ ra. Bài văn ngắn nhưng ý tứ sâu sắc.
2. Sự cẩn thận trong cử chỉ, lời nói. Giữ gìn ý tứ. Ăn nói có ý tứ.
DO NXB LIÊN PHẬT HỘI PHÁT HÀNH
Mua sách qua Amazon sẽ được gửi đến tận nhà - trên toàn nước Mỹ, Canada, Âu châu và Úc châu.
Quý vị đang truy cập từ IP 216.73.216.129 và chưa ghi danh hoặc đăng nhập trên máy tính này. Nếu là thành viên, quý vị chỉ cần đăng nhập một lần duy nhất trên thiết bị truy cập, bằng email và mật khẩu đã chọn.
Chúng tôi khuyến khích việc ghi danh thành viên ,để thuận tiện trong việc chia sẻ thông tin, chia sẻ kinh nghiệm sống giữa các thành viên, đồng thời quý vị cũng sẽ nhận được sự hỗ trợ kỹ thuật từ Ban Quản Trị trong quá trình sử dụng website này.
Việc ghi danh là hoàn toàn miễn phí và tự nguyện.
Ghi danh hoặc đăng nhập