• a:

  nđg. Vơ, gom thành đống. A rơm. A cỏ vào sân. IId. Nông cụ dùng cắt rơm, rạ. Cắt rạ dùng a, quét nhà dùng chổi (tng).

• ác bá:

  hd. Địa chủ hay cường hào độc ác với nông dân.

• an-bu-min :

  pd. Chất nhầy, tan trong nước, gặp hơi nóng thì đông lại, thường có trong tròng trắng trứng, trong sữa, trong huyết tương.

• ấm :

  nt.1. Hơi nong nóng dễ chịu. Hơi lòng cũng ấm như xuân ấm (H. M. Tử).
  2. Hơi sốt. Ấm đầu.
  3. Làm cho ấm, gây cảm giác dễ chịu. Áo ấm. Màu sắc trong tranh rất ấm.
  4. Ổn thỏa, êm thắm. Sao cho trong ấm ngoài êm, như thuyền có bến như chim có bầy (Cd).
  5. Trầm và êm ái. Giọng ấm.

• ấp chiến lược :

  (hay ấp dân sinh) nd. Hình thức tập trung dân nông thôn để kiểm soát của chính quyền Sài Gòn trước 1975.

• ba cùng:

  nt. Cùng ăn, cùng ở và cùng lao động với đồng bào nông dân trong cuộc vận động cải cách ruộng đất ở miền Bắc. Ba cùng với nông dân. Tác phong ba cùng.

• bá hộ:

  hd. 1. Phẩm hàm cấp cho người giàu có thời phong kiến.
  2. Người giàu có ở nông thôn thời trước.

• ba khía:

  nd. Loại cua lớn bằng nắm tay, sống ở nước mặn, dùng làm mắm để ăn. Ba khía là món ăn đậm đà, rất thông dụng ở nông thôn Nam Bộ.

• bà mụ:

  nd.1. Người đàn bà đỡ đẻ ở nông thôn ngày trước.
  2. Nữ thần nặn ra đứa trẻ và chăm nom, che chở cho trẻ theo mê tín.

• ba-dan:

  pd. Đá màu đen hay xám sẫm, do chất nóng phun trào từ lòng đất.

• ba-zan :

  pd. Đá màu đen hay xám sậm do chất nóng phun ra từ núi lửa.

• bạch đinh:

  hd. Dân thường, không có chức vị quyền hành gì, ở nông thôn thời xưa.

• bài tới:

  nd. Môn bài chơi ở nông thôn Nam Bộ thời trước, người thắng cuộc nói là “tới”.

• bàn ủi:

  nd. Đồ dùng có mặt phẳng bằng kim loại có thể làm nóng lên để ủi (là) quần áo. Bàn ủi điện.

• bần cố nông :

  hd. Nông dân làm mướn nghèo khổ.

• bần nông :

  hd. Nông dân nghèo khổ.

• bình thủy :

  nd. Bình giữ nước nóng hoặc nước đá.

• bốc hỏa:

  nđg. 1. Hơi nóng ở trong người xông lên đầu.
  2. Nổi nóng đột ngột. Tính hay bốc hòa.

• bức:

  nt. Nóng nực:Bức sốt nhưng mình cứ áo bông (T. T. Xương).

• bực bội:

  nt. Khó chịu vì nóng bức hoặc chật hẹp.

• bừng bừng:

  np. Phát ra mạnh. Lửa cháy bừng bừng. Đầu nóng bừng bừng.

• cá thể :

  hd. Vật riêng lẻ (thường nói về sinh vật); người riêng lẻ, không phải tập thể. Nông dân cá thể.

• cách mạng:

  hd. Sự thay đổi đột ngột xảy ra trong nước về phương diện chính trị, kinh tế hoặc kỹ nghệ. Thường được hiểu như là một sự thay đổi đột ngột về chính trị trong đó một cuộc bạo động đã thay đổi chế độ cũ bằng một chế độ mới. Cách mạng dân chủ tư sản: cách mạng tư sản trong đó quần chúng nông dân nghèo thành thị, công nhân tham gia và tác động đến xu thế cách mạng bằng yêu sách riêng của mình. Cách mạng dân tộc dân chủ: chống đế quốc và phong kiến giành độc lập dân tộc và dân chủ. Cách mạng giải phóng dân tộc: chống ách thống trị của đế quốc giành độc lập dân tộc.

• cải trang :

  hđg. Thay đổi cách ăn mặc để người khác khó nhận ra. Cải trang thành nông dân quê mùa.

• cạn lòng :

  nt. Nông nổi, không suy nghĩ sâu xa. Cạn lòng chẳng biết nghĩ sâu (Ng. Du).

• cao xanh :

  nd. Trời: Chớ đem nông nỗi mà nhờ cao xanh (Ng. Du).

• cau cắt:

  nt. Có vẻ sốt ruột, nóng nảy: Người hắn cau cắt không yên.

• cay :

  nt. 1. Vị nồng như ớt làm nóng tê đầu lưỡi. Ớt nào là ớt chẳng cay, gái nào là gái chẳng hay ghen chồng (c.d).
  2. Tức tối vì đau đớn, thất vọng. Học đã sôi cơm nhưng chửa chín, Thi không ăn ớt thế mà cay (T. T. Xương).

• cày :

  nId. Nông cụ có cán tra vào trâu bò cho kéo một đầu, một đầu có lưỡi sắt để xới đất lên. Phải kéo cày thay trâu.
  IIđg. Dùng cày để xới lật đất. Cấy cày vốn nghiệp nông gia... (c.d).

• cháy :

  nđg. 1. Bị thiêu hủy do tác động của lửa. Đống trấu cháy âm ỉ. Lửa cháy rực trời.
  2. Có cảm giác nóng ran lên. Khát cháy cổ. Lo cháy ruột cháy gan.
  3. Trở thành đen sạm do tác động của sức nóng. Da cháy nắng. Mạ bị cháy lá.
  4. Đứt mạch điện do dòng điện mạnh quá mức. Bóng đèn cháy. Cháy cầu chi.

• cháy bỏng:

  nt. Nóng như bị đốt, gây cảm giác như bị phỏng. Những ngày hè cháy bỏng.

• châm cứu:

  hdg. Châm kim và đốt nóng ở các huyệt trên da để trị bệnh theo y học cổ truyền.

• chật :

  nt. 1. Nhỏ hẹp. Chồng còng mà lấy vợ còng, Nằm chiếu thì chật, nằm nong thì vừa (c.d). Áo quần đều chật.
  2. Đầy, đông đầy sát với nhau. Bác đồng chật đất, tinh kỳ đầy sân (Ng. Du). Người đi chật đường chật sá.

• chật vật:

  nt. Khó nhọc vất vả về sức khỏa cũng như về tiền bạc. Đời sống chật vật của nông dân nghèo.

• chầu :

  nđg. 1. Hiện diện để nghe lệnh vua chúa. Buổi chầu - Sân chầu: nơi các quan vào chầu. Áo chầu: áo mặc khi vào chầu.
  2. Hướng vào, quay về một vật khác. Hình rồng chầu mặt trăng.
  3. Thêm cho người mua một số vật bán lẻ, thường là nông phẩm. Bán một chục cam chầu hai quả.

• chém to kho mặn :

  nđg. Chỉ lối làm việc hay ăn nói đơn giản, thô kệch nhẹ về hình thức nặng về thực chất. Người nông dân quen lối chém to kho mặn.

• chì :

  nd. Kim loại nặng màu xám xanh, mềm, dễ nóng chảy, dùng để chế hợp kim đúc ống dẫn nước, chữ in. Nhẹ như bấc, nặng như chì. Mặt bủng da chì.

• chỉ số :

  hd. Dấu, số chỉ về một tình trạng gì. Chỉ số sản xuất nông sản. Chỉ số kinh tế. Chỉ số vàng. Chỉ số vật giá bán lẻ. Chỉ số của một căn thức: số viết trên căn thức để chỉ bậc của một căn số, ví dụ: căn số bậc ba thì chỉ số là 3 viết trên căn thức.

• chĩa :

  nId. Đồ dùng, cán dài, mũi có một hay vài ba răng nhọn để đâm bắt cá. Cây chĩa.
  IIđg. 1. Đâm bằng chĩa. Đi chĩa cá.
  2. Hướng thẳng đầu mũi vào một mục tiêu. Nòng súng chĩa lên trời. Chĩa mũi nhọn đấu tranh vào...

• chiến tranh:

  hd. Sự xung đột vũ trang giữa các nước, các dân tộc, các giai cấp để thực hiện mục đích kinh tế, chính trị nhất định. Chiến tranh xâm lược. Dập tắt lò lửa chiến tranh. Chiến tranh cục bộ: chiến tranh diễn ra trên một khu vực địa lý hạn chế giữa hai nước hay một số nước. Chiến tranh đế quốc: chiến tranh giữa các nước đế quốc để chia lại thị trường và cướp thuộc địa lẫn nhau. Chiến tranh giải phóng: chiến tranh để giải phóng dân tộc khỏi chế độ thực dân. Chiến tranh hạt nhân: chiến tranh sử dụng rộng rãi vũ khí hạt nhân. Chiến tranh lạnh: Tình trạng căng thẳng và thù địch của nước này đối với nước khác. Chiến tranh nhân dân: chiến tranh do toàn dân tiến hành, đấu tranh toàn diện bằng mọi hình thức có lực lượng vũ trang nhân dân làm nòng cốt. Chiến tranh phá hoại: chiến tranh tiến hành bằng các hoạt động phá hoại về các mặt kinh tế, chính trị, tư tưởng, quân sự, nhằm làm cho đối phương suy yếu và sụp đổ. Chiến tranh tâm lý: chỉ chung các hoạt động tuyên truyền nhằm làm giảm ý chí chiến đấu và làm tan rã tổ chức của đối phương. Cũng nói tâm lý chiến. Chiến tranh vi trùng: chiến tranh sử dụng rộng rãi vũ khí vi trùng.

• choèn choèn :

  nt&p. Nhỏ hẹp, nông cạn. Giếng nông choèn choèn. Thị trấn chỉ có mấy phố choèn choèn quanh chợ.

• chòm xóm :

  nd. Khu vực dân cư nhỏ ở nông thôn. Chòm xóm láng giềng.

• chờm bóp:

  nđg. Hơ nóng và xoa bóp cho người bị tê lạnh.

• chủ nghĩa dân túy :

  nd. Trào lưu chính trị - xã hội ở nước Nga vào nửa sau thế kỷ XIX, cho rằng nước Nga có thể quá độ lên chủ nghĩa xã hội thông qua công xã nông thôn, không qua chủ nghĩa tư bản.

• chục :

  nd.1. Chín với một. Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi (Ng. Du).
  2. Số gộp chung mười đơn vị thêm hai, bốn, sáu... đơn vị trong việc mua bán lẻ một số nông phẩm. Bán xoài một chục mười bốn.

• chuyên canh :

  ht. Chuyên trồng một loại cây nông nghiệp nhất định. Vùng chuyên canh lúa.

• chuyên viên:

  hd. Người chuyên môn về một ngành công tác. Chuyên viên nông nghiệp.

• cố nông :

  hd. Nông dân không có ruộng đất và công cụ sản xuất, phải làm thuê hay đi ở cho nông dân để sống. Cố nông là lớp vô sản ở nông thôn.

• cồn :

  pd. 1. Rượu nồng độ cao để đốt, để sát trùng. Đèn cồn. Cồn xoa bóp.
  2. Chất dính hòa với nước để dán.

• công điểm :

  hd. Điểm tính công lao động của xã viên hợp tác xã nông nghiệp.

• công nông:

  hd. Công nhân và nông dân.

• công nông binh :

  hd. Công nhân nông dân và quân đội.

• công nông lâm nghiệp:

  hd. Công nghiệp nông nghiệp và lâm nghiệp.

• công nông nghiệp:

  hd. Công nghiệp và nông nghiệp.

• công xã nhân dân :

  hd. Tổ chức liên hiệp nhiều hợp tác xã nông nghiệp ở nông thôn Trung Quốc trước đây.

• cốt cán :

  hd. Người hay bộ phận làm nòng cốt trong một tổ chức. Lực lượng cốt cán.

• cơ giới hóa:

  hdg. Làm thành cơ giới, đổi ra dùng phương tiện máy móc: Cơ giới hóa nông nghiệp.

• cung cấp:

  hdg. 1. Đưa đến cho. Nông nghiệp cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp.
  2. Phân phối vật phẩm tiêu dùng theo tiêu chuẩn định lượng. Chế độ cung cấp. Giá cung cấp.

• cùng dân:

  hd. Dân nghèo khổ và bị khinh rẻ nhất ở nông thôn thời trước.

• cường hào:

  hd. Người có quyền thế trong chốn thôn quê, áp bức nông dân.

• cướp đoạt :

  nđg. Chiếm đoạt trắng trợn. Cường hào cướp đoạt ruộng của nông dân.

• cứu :

  nđg. Chữa bệnh bằng cách đốt nóng các huyệt trên da, theo y học cổ truyền.

• dân quê :

  nd. Dân lao động ở nông thôn.

• dễ chịu :

  nt. 1. Vừa phải, không khó không dễ, không nóng không lạnh. Khí hậu dễ chịu.
  2. Dễ tính, dễ thương: Tính tình anh ấy rất dễ chịu.
  3. Thong thả, tạo cảm giác êm dịu. Công việc có mòi dễ chịu.

• dõng:

  nd. 1. Bù nhìn làm đích để bắn. Bắn dõng.
  2. Hạng dân tráng trong làng: Có trát về làng bắt dõng đi làm công ích.
  3. Dân nông thôn bị sung vào lính canh phòng thời Pháp thuộc. Lính dõng.

• dung nham:

  hd. Chất nóng chảy ở núi lửa.

• dữ dội:

  np. Nhiều, mạnh quá mức thường. Nóng dữ dội. Lửa cháy dữ dội.

• đa canh :

  ht. Chỉ đất đai có thể trồng nhiều loại cây trên cùng một diện tích. Vùng nông nghiệp đa canh.

• đái :

  nIđg. Thải ra ngoài cơ thể chất nước do thận lọc từ máu. IId. Nước đái (nói tắt). Mùi cứt đái nồng nặc.

• đại cao:

  hd. Pháo cao xạ cỡ lớn, đường kính miệng nòng trên 100 mi-li-mét.

• đại nông nghiệp:

  hd. Nông nghiệp làm trên một diện tích lớn rộng.

• đăng:

  nđg. 1. In lên báo chí. Đăng một loạt bài về đời sống nông thôn.
  2. Ghi tên đi lính. Đã mãn hạn lại đăng nữa.

• đầu ngắm (đầu ruồi). :

  Bộ phận ở đầu nòng súng, để ngắm.

• đẩu tự:

  hd. Lối chữ viết của Trung Hoa ngày xưa, chữ có hình con nòng nọc.

• đèn cù:

  nd. Lồng đèn có hình người, vật buộc trên cái tán trên đầu ngọn đèn, khi đèn cháy hơi nóng bốc lên làm cho các hình quay tròn. Cũng gọi Đèn kéo quân.

• đèn xì:

  nd. Ngọn lửa có độ nóng rất cao, dùng để hàn hay cắt kim loại.

• đề cương:

  hd. Bản ghi chủ yếu nội dung. Đề cương phát triển nông nghiệp. Đề cương của tác phẩm.

• đĩ :

  nId. 1. Phụ nữ làm nghề mại dâm.
  2. Cách gọi đứa con gái còn bé ở nông thôn. Thằng cu, Cái đĩ, Bố đĩ. Mẹ đĩ.
  IIt. Lẳng lơ. Đôi mắt trông rất đĩ.

• địa nhiệt:

  hd. Sức nóng trong lòng đất.

• điểm :

  nId. 1. Phần không gian nhỏ nhất có thể hạn định được. Điểm sáng trong bóng tối. Điểm dân cư.
  2. Phần nhỏ nhất trong toàn bộ một nội dung. Nhấn mạnh những điểm quan trọng.
  3. Đơn vị để đánh giá chất lượng. Bài được điểm 10.
  4. Mức có thể xác định trong một quá trình. Phong trào lên đến điểm cao. Điểm nóng chảy. Điểm bảo hòa.
  IIđg. 1. Làm nổi lên những điểm, những chấm. Tóc điểm bạc.
  2. Kiểm tra lại từng đơn vị để đánh giá. Điểm số người có mặt. Điểm lại tình hình sản xuất.
  3. Đánh thong thả từng tiếng môt. Trống điểm giờ vào học.
  4. Ấn đầu ngón tay vào một chỗ hiểm. Điểm trúng huyệt.

• điện:

  dt. 1. Hình thức năng lượng biến ra nhiều hiện tượng như hút vào hoặc đẩy ra, phát ra ánh sáng hoặc sức nóng v.v... Máy phát điện. Đèn điện.
  2. Dòng điện. Bắt điện. Cúp điện.
  3. Điện báo. Gửi điện mừng.
  4. Điện thoại. Gọi điện.
  IIđg. Đánh điện báo. Tin tức khắp nơi điện về.

• điện giải:

  hdg. Sự phân giải hóa học của một số chất nóng chảy hay hòa tan do tác dụng của dòng điện.

• điện khí hóa:

  hdg. Làm cho điện được dùng rộng rãi trong sản xuất và đời sống. Điện khí hóa nông thôn.

• đình đám:

  nd. Các cuộc hội hè ở nông thôn.

• đối lưu:

  hdg. Hiện tượng một thể nóng truyền ra một dòng nóng khác khi ở trong một thể nước hoặc thể hơi. Dòng đối lưu.

• đồng quê:

  nd. Đồng ruộng ở nông thôn, nông thôn. Cảnh đẹp đồng quê.

• đốt :

  nId. 1. Đoạn, khúc. Mía sâu có đốt, nhà dột có nơi (tng).
  2. Khúc, lóng. Đốt xương sống. Đốt ngón tay.
  3. Đơn vị đếm người. Anh em được mấy đốt?
  IIđg. 1. Chích, châm mũi độc vào da (nói về ong, muỗi, kiến v.v...). Bị ong đốt phù cả mặt.
  2. Làm cho cháy. Anh hùng lỡ vận lên nguồn đốt than (cd). Đốt đèn: thắp đèn. Đốt pháo: làm cho pháo nổ.
  3. Đốt giai đoạn: bỏ, vượt qua nhiều giai đoạn.
  4. Làm cho bối rối, nóng lòng. Lớp cùng thông như đốt buồng gan (Ô. Nh. Hầu).
  5. Dẹp, hạ xuống. Đốt anh ấy đi!

• đũi :

  nd. Giá nhiều tầng, để đặt nong tằm. Đũi tằm này có tám nong.

• đượm :

  nt.1. Dễ cháy. Lá khô rất đượm.
  2. Nồng nàn, đằm thắm. Duyên càng đượm, lửa càng nồng (Ng. Du).
  3. Pha lẫn kín đáo. Nụ cười đượm buồn.

• đượm đà:

  nt. Nồng nàn mà sâu sắc. Tình bạn đượm đà. Câu chuyện đượm đà phong vị dân gian.

• đường đạn:

  nd. Đường đi của đạn từ lúc ra khỏi nòng cho đến điểm rơi.

• đường hướng:

  nd. Đường lối và phương hướng. Đường hướng phát triển nông nghiệp.

• gạo trắng nước trong:

  nth. Chỉ điều kiện sinh hoạt vật chất dễ dàng ở nông thôn. Vùng gạo trắng nước trong.

• giác quan:

  hd. Cơ quan trong thân thể giúp cho mình cảm biết nóng lạnh, đen trắng, v.v... Năm giác quan là thị giác, thính giác, xúc giác, vị giác, khứu giác.

• giải nhiệt:

  hdg. Làm cho hết nóng sốt. Thuốc giải nhiệt.

• gió lào:

  nd. Gió nóng và khô từ Lào thổi sang Bắc và Trung Bộ, khoảng từ tháng năm đến tháng tám.

• giòn tan:

  nt. Như Giòn, ngh1 và
  2.Tiếng cười giòn tan.Bánh đa nóng giòn tan.

• hạ điền:

  hd. Lễ cúng Thần Nông (thời trước) nhằm ngày đầu mùa làm ruộng.

• hái :

  nd. Nông cụ gồm một lưỡi thép gắn vào thanh gỗ hay tre có móc dài để gặt lúa.

• hãm:

  nđg.1. Làm cho giảm bớt hay ngưng vận động. Hãm máy. Hãm cho hoa nở đúng vào Tết.
  2. Hát ca trù khẩn khoản mời khách uống rượu. Ả đào ngâm câu hãm. Hãm mừng tiệc thọ. Hãm mời uống rượu.
  3. Cho nước sôi vào trà hay dược liệu và giữ hơi nóng một lúc để lấy nước cột đặc hay để chiết lấy hoạt chất. Hãm một ấm trà.

• hàn:

  nđg.1. Nối liền với nhau hai bộ phận kim loại bằng sự nóng chảy. Hàn thau, hàn nồi. Hàn điện: hàn bằng điện. Hàn xì: hàn bằng đèn xì.
  2. Làm cho lành. Hàn con đê vỡ. Hàn vết thương lòng.

• hàn thử biểu:

  hd. Ống để đo nóng lạnh, cũng gọi Nhiệt kế.

• háo hức:

  nt. Nóng lòng muốn được ngay. Háo hức đi xem hội.

• háo thắng:

  ht. Nóng lòng muốn ở cửa trên, muốn hơn ngay. Tính háo thắng.

• hào trưởng:

  hd. Người có quyền lực lớn nhất trong một địa phương ở nông thôn thời phong kiến.

• hát lượn:

  nd. Điệu hát trữ tình đối đáp giữa nam và nữ ở nông thôn.

• háu :

  nđg. Thích đến mức độ nôn nóng đòi hỏi có ngay. Đứa bé háu ăn. Ngựa non háu đá (tng).

• hầm:

  nId. Khoảng rộng đào ngầm dưới đất. Hầm cát: hầm để lấy cát. Hầm rượu: hầm để rượu.
  IIđg. Đậy nắp kín mà nấu nhừ. Hầm gà. Thịt hầm: Thịt nấu nhừ.
  IIIt. Nóng và khó thở. Ở trong phòng này hầm lắm.

• hầm hập:

  nđg. Chỉ hơi bốc mạnh và kéo dài. Hơi nóng bốc lên hầm hập.Không khíhầm hậpchuẩn bị bãi công.

• hập :

  nđg. Chỉ hơi nóng bốc mạnh làm khó chịu. Nóng hập như trong lò than.

• hấp lưu:

  hdg. Chỉ sự hấp thụ khí của kim loại rắn hay nóng chảy.

• hậu đãi:

  hdg. Tiếp đãi nồng hậu.

• hậu thân:

  hd. Thân xuất hiện sau khi chết, theo thuyết luân hồi; hình thức tổ chức tiếp nối một hình thức có trước. Làng là hậu thân của công xã nông thôn.

• hiệp hội:

  hd. Tổ chức quần chúng gồm nhiều tổ chức nhỏ hơn. Hiệp hội nông dân. Hiệp hội bảo hiểm.

• hĩm :

  nd.1. Con gái còn bé theo cách gọi của nông dân miền Bắc. Cái hĩm đầu lòng.
  2. Từ để gọi thân mật người nông dân có con gái đầu lòng còn bé. Chị hĩm có nhà không?

• hoa màu (hoa mầu):

  nd. Hoa lợi về nông sản, lương thực và thực phẩm. Hoa màu ngắn ngày.

• hòm gian:

  nd. Hòm lớn có chân, dài gần bằng gian nhà (các gia đình ở nông thôn Bắc Bộ trước đây thường dùng).

• hong hóng:

  nt. Chỉ về nóng lòng mong đợi. Hong hóng nhìn ra ngõ chờ mẹ về.

• hồ quang:

  hd. Dạng phóng điện tự duy trì qua chất khí, dòng phóng điện có cường độ lớn tạo nhiệt độ cao và ánh sáng chói. Nhiệt hồ quang có thể làm nóng chảy mọi chất rắn.

• hồi tâm:

  dt. Trở về với lòng, biết suy nghĩ, thấy được lỗi lầm. Sau cơn nóng nảy, hắn đã hồi tâm.

• hợp tác hóa:

  hdg. Làm cho việc sản xuất từ cá thể trở thành tập thể. Hợp tác hóa nông nghiệp.

• hợp tác xã:

  hd. Cơ sở sản xuất, kinh doanh thuộc chế độ sở hữu tập thể, do các thành viên tự tổ chức và trực tiếp quản lý. Hợp tác xã nông nghiệp. Hợp tác xã mua bán.

• hùng hổ:

  ht. Tỏ ra nóng nảy, dữ tợn và có ý đe doạ. Ra oai hùng hổ.

• hực :

  nđg. Chỉ lửa bốc cao hoặc tỏa hơi nóng mạnh. Lò than hực nóng

• hương lửa:

  nd. Hương và lửa; tình nghĩa nồng nàn của vợ chồng. Phải duyên hương lửa cùng nhau (Ô. Nh. Hầu).

• khán giả:

  hd. Người xem biểu diễn. Khán giả cổ vũ nồng nhiệt.

• khay:

  nt. 1. Có cảm giác nồng cay và hơi rát cổ họng. Rượu mạnh khay cả cổ.

• khắp chợ cùng quê:

  np. Mọi nơi, từ thành thị đến nông thôn.

• khí :

  nd. 1. Thể vật chất không có hình dáng, lan ra đầy vật chứa. Khí ô-xy. Khí hy-drô.
  2. Không khí tự nhiên chung quanh con người. Khí lạnh. Thiếu thoáng khí. Khí trời nóng bức.

• khí chất:

  nd. Bẩm chất của mỗi người. Người khí chất nóng nảy.

• khí tượng nông nghiệp:

  nd. Khoa học nghiên cứu về ảnh hưởng của thời tiết đối với cây trồng, gia súc để phục vụ nông nghiệp.

• khoá nòng:

  nd. Cần lên đạn của một khóa nòng súng.

• khô dầu lá:

  nd. Bệnh làm chót lá bị khô và bạc trắng khi thời tiết quá nóng hay quá lạnh. Phòng tránh bệnh khô dầu lá cho lúa.

• khu trù mật:

  nd. Khu tập trung đông dân do chính quyền Sài Gòn trước 1975 lập ra ở nông thôn để dễ bề kiểm soát.

• khuyến nông:

  hdg. 1. Khuyến khích nghề nông.
  2. Tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp. Hệ thống đê điều khuyến nông.

• kinh phong:

  hd. Bệnh co giật chân tay của trẻ con (sài kinh) hay bệnh vì nóng quá mà co giật chân tay.

• ký họa:

  hd. Tranh vẽ ghi nhanh. Ký họa về nông thôn.

• lạ thường:

  np. Khác thường đến phải ngạc nhiên. Nóng nực lạ thường.

• làm ruộng:

  nđg. Làm những việc như cày, cấy v.v... để tạo ra sản phẩm nông nghiệp. Nghề làm ruộng.

• làng :

  nd. 1. Khối dân cư ở nông thôn là đơn vị hành chánh thấp nhất thời phong kiến. Người cùng làng. Phép vua thua lệ làng (t.ng).
  2. Những người cùng một nghề hay cùng làm một việc. Làng báo. Làng văn.

• lão nông:

  hd. Người nông dân già.

• lão nông tri điền:

  hd. Người nông dân già am hiểu đồng ruộng, nhiều kinh nghiệm.

• lất khất:

  nt. Nông cạn, không cẩn thận. Tính lất khất.

• lệ nông:

  hd. Nô lệ ở cuối thời đế quốc Lã Mã cổ đại được chủ nô giao ruộng đất để làm riêng và phải nộp tô và sưu dịch nặng nề (tiền thân các nông nô).

• lên đạn:

  nđg. Đưa đạn vào nòng súng để lảy cò thì nổ.

• liềm :

  nd. Nông cụ gồm một lưỡi sắc hình vòng cung tra cán ngắn, để cắt lúa, cắt cỏ.

• liên minh:

  hId. Khối liên kết giữa nhiều nước, nhiều lực lượng nhằm phối hợp hành động vì mục đích chung. Liên minh quân sự.
  IIđg. Liên kết với nhau thành một liên minh. Hiệp ước liên minh giữa hai nước. Giai cấp công nhân liên minh chặt chẽ với giai cấp nông dân.

• lính dõng:

  nd. Lính địa phương ở nông thôn thời thuộc địa Pháp.

• lò sưởi:

  nd. Khí cụ đốt nóng để sưởi ấm.

• loi nhoi:

  nđg. Chen chúc nhau nhoi lên. Tằm loi nhoi giữa nong lá.

• lực điền:

  hd. Người nông dân khỏe mạnh. Cánh tay chắc nịch như cánh tay của lực điền.

• lưu hóa:

  hdg. Chế hóa cao su với lưu huỳnh, làm cho cao su chống được sức nóng hoặc lạnh.

• lựu pháo:

  nd. Pháo nòng ngắn, có góc bắn cao, để bắn cầu vồng vào các mục tiêu đối phương.

• mát tính:

  nt. Bình tĩnh, không nóng nảy, cáu gắt khi gặp việc trái ý. Hắn mát tính, không cáu gắt với ai bao giờ.

• máu nóng:

  nd. 1. Tính nóng nảy. Nghe chuyện người có máu nóng không thể ngồi im.
  2. Nhiệt huyết. Bầu máu nóng của tuổi trẻ.

• máy kéo:

  nd. Máy chạy bằng động cơ, để kéo các máy móc trong nông nghiệp.

• mặt trời:

  nd. Thiên thể nóng sáng, là nguồn chiếu sáng và sưởi ấm chủ yếu cho Trái Đất. Mặt trời mọc. Trái Đất quay xung quanh Mặt trời.

• mấn :

  nd. 1. Khăn tang trùn kín cả đầu.
  2. Váy. Đàn bà một số vùng nông thôn Bắc Bộ mặc mấn.

• mẹ đĩ:

  nd. Tiếng ở nông thôn Bắc Bộ để gọi vợ hay con gái, con dâu đã có con gái đầu lòng.

• mỏ hàn:

  nd. Dụng cụ để nung nóng chảy khi hàn

• mụ :

  nd.1. Người đàn bà có tuổi (có ý khinh): Lầu xanh có mụ Tú Bà (Ng. Du).
  2. Từ người chồng già gọi thân mật vợ già.
  3. Nữ thần, thần nặn ra đứa trẻ và che chở cho nó theo mê tín, bà mụ (nói tắt). Bé cười mụ dạy. Cúng mụ.
  4. Người đàn bà đỡ đẻ ở nông thôn thời trước.

• mụ vườn:

  nd. Bà đỡ đẻ ở nông thôn.

• mùa:

  nd.1. Thời gian trong năm phân chia theo những đặc điểm về thiên văn, về khí hậu. Bốn mùa xuân, hạ, thu, đông.Mùa mưa. Mùa khô. Mùa gió chướng.
  2. Phần của năm phân chia theo những đặc điểm về sản xuất nông nghiệp. Lúa mùa. Mùa khoai. Dưa trái mùa.
  3. Khoảng thời gian trong năm thường tiến hành một loạt chung nào đó. Mùa tựu trường. Mùa thi cử. Mùa cưới.

• mùa màng:

  nd.1. Cây trồng trong vụ sản xuất nông nghiệp. Bảo vệ mùa màng. Sâu rầy phá hoại mùa màng.
  2. Mùa thu hoạch, vụ thu hoạch sản phẩm nông nghiệp. Mùa màng bận rộn. Giúp mùa màng cho gia đình.

• náp cày:

  nd. Bộ phận để điều chỉnh độ nông sâu của cày.

• ngả vạ:

  nđg. Bắt người vi phạm phải nộp phạt cho làng, theo tục lệ ở nông thôn thời phong kiến. Làng ngả vạ người chửa hoang.

• ngát :

  nt. 1. Xông nồng hương thơm. Ngát mùi hoa bưởi.
  2. Chỉ màu sắc tươi và dịu mát trải rộng ra. Xanh ngát rừng dừa. Hoàng hôn tím ngát.

• ngạt ngào:

  nt. Xông nồng hương thơm.

• nghếch :

  nđg. Đưa chếch lên cao. Nghếch mắt nhìn. Nghếch mũi đánh hơi. Nòng pháo nghếch lên cao.

• ngốt :

  nt. 1. Nóng bức khó thở. Xe chật, nóng ngốt người.
  2. Muốn lắm đến bừng cả người lên. Thấy của mà ngốt.

• ngờ :

  nđg. 1. Tưởng, nghĩ. Ai ngờ nó làm thế? Ai ngờ: không ai nghĩ là.
  2. Không tin, không chắc. Chớ đem nông nổi mà ngờ cao xanh (Nh. Đ. Mai).

• nguội:

  nId. Không còn nóng nữa. Nước đun sôi để nguội. Cơm nguội. Sự hăng hái nguôi dần.
  IId. Phương pháp chế tạo, sửa chữa các sản phẩm kim loại theo lối thủ công. Thợ nguội. Phân xưởng nguội.

• nhàn hạ:

  ht. Rảnh rang, thong thả. Việc nhà nông không mấy khi nhàn hạ.

• nhiệt:

  nt.1. Có hiện tượng tăng độ nóng.
  2. Nhiệt lượng (nói tắt). Cần mặc ấm để giữ nhiệt.
  3. Ở tạng nóng theo đông y. Thân nhiệt. Máu nhiệt.

• nhiệt độ:

  hd.1. Đại lượng chỉ độ nóng của một vật. Ở nhiệt độ 0oC nước đóng băng.
  2. Nhiệt độ không khí. Hôm nay trời nóng, nhiệt độ thấp nhất 25o.

• nhiệt đới:

  hd. Đới nóng nằm giữa xích đới và cận nhiệt đới. Khí hậu nhiệt đới gió mùa.

• nhiệt luyện:

  hdg. Nung nóng kim loại hay hợp kim đến nhiệt độ xác định, rồi làm nguội với tốc độ thích hợp để làm biến đổi tính chất của chúng.

• nhom nhem:

  nt.1. Yếu ớt, nông cạn. Lửa cháy nhom nhem. Biết nhom nhem năm ba tiếng Pháp.
  2. Gầy yếu, thiếu sức sống. Người nhom nhem. Gầy nhom nhem.

• nia:

  nd. Thứ nong nhỏ, mặt đan sít. Lọt sàng xuống nia (tng).

• nong :

  nd. Đồ đan khít bằng tre, hình tròn, lòng rộng và nông, to hơn nia, dùng để phơi đựng. Nong tằm.

• nong :

  nđg.1. Cho vật cứng vào trong một vật rỗng rồi ép từ trong cho vật này rộng ra. Nong giày.
  2. Luồn cho vào hẳn bên trong. Nong kính vào khung cửa sổ. Nong chân vào giày.

• nóng:

  nt.1. Có nhiệt độ cao, trái với lạnh: Cái nóng nung người, nóng nóng ghê (Ng. Khuyến).
  2. Sốt trong mình. Trẻ con bị nóng.
  3. Có tính mau giận dữ. Tính nóng.
  4. Bồn chồn muốn biết gấp. Nóng biết tin tức.
  5. Gấp, tạm trong một thời gian. Vay nóng.

• nọng:

  nd. Khoanh thịt ở cổ bò, lợn cắt ra. Nọng heo, nọng bò.

• nóng ăn:

  nđg. Vội vã, muốn được hưởng kết quả ngay. Nóng ăn thì hỏng việc.

• nóng bỏng:

  nt.1. Nóng đến mức tưởng như có thể làm phỏng da. Bãi cát nóng bỏng dưới nắng hè.
  2. Có tính chất thời sự cấp thiết. Những vấn đề thời sự nóng bỏng.

• nóng bức:

  nt. Nóng ngột ngạt. Ngày hè nóng bức.

• nóng chảy:

  nt. Chuyển từ rắn sang lỏng do nhiệt độ. Kim loại nóng chảy.

• nòng cốt:

  nd. Bộ phận chủ yếu, làm chỗ dựa vững chắc cho các bộ phận xung quanh. Lực lượng nòng cốt của phong trào.

• nòng cột:

  nd. Như Nòng cốt. Lực lượng nòng cột.

• nóng gáy:

  nt. Nổi nóng vì bị đụng chạm tới quyền lợi, danh dự. Vừa nghe phê bình đã nóng gáy lên.

• nóng hổi:

  nt.1. Hãy còn nóng nguyên. Bát cơm nóng hổi.
  2. Còn nguyên tính thời sự mới mẻ. Tin tức nóng hổi.

• nóng hôi hổi:

  nt. Như Nóng hổi.

• nóng lòng:

  nt. Rất muốn làm ngay việc gì. Nóng lòng trở lại quê hương.

• nóng mắt:

  nt. Nổi nóng vì thấy việc bất bình.

• nóng mặt:

  nt. Nổi nóng vì bị chạm tự ái.

• nong nả:

  nt. Hăm hở và có vẻ nóng vội. Nong nả gia nhập các đoàn thể.

• nóng nảy:

  nt. Dễ nổi nóng, thiếu bình tĩnh. Thái độ nóng nảy làm hỏng việc.

• nóng như Trương Phi:

  nt. Nóng như Trương Phi trong truyện Tam Quốc.

• nong nóng:

  nt.x. Nóng (nghĩa nhẹ hơn).

• nóng nực:

  nt. Như Nóng bức. Đêm hè nóng nực.

• nóng ruột:

  nt. Bồn chồn, lo lắng. Nóng ruột không chờ lâu được.

• nóng sốt:

  nt. Nóng do mới được đun nấu. Thức ăn còn nóng sốt. Tin nóng sốt.

• nóng tiết:

  nt. Tức mình và nổi nóng. Nóng tiết chửi om lên.

• nóng vội:

  nt. Muốn cho xong ngay, được ngay, không chịu được sự đợi chờ. Tư tưởng nóng vội. Vì nóng vội mà làm ẩu.

• nổi nóng:

  nđg. Tức giận không kìm lại được. Chạm tự ái, nổi nóng lên.

• nôn nóng:

  nt. Sốt ruột, muốn làm ngay, có ngay. Nôn nóng thì dễ hỏng việc.

• nông:

  nd. Việc làm ruộng, người làm ruộng. Nhất sĩ nhì nông, hết gạo chạy rong, nhất nông nhì sĩ (tng). Nghề nông.

• nổng:

  nd. Gò. Nổng cát.

• nống:

  nd. Như Nong. Phơi nống thóc.

• nông cạn:

  nt. Quá hời hợt, không sâu sắc. Ý nghĩ nông cạn. Hiểu biết nông cạn.

• nồng cháy:

  nt. Có biểu hiện mãnh liệt của một tình cảm thiết tha. Tình yêu nồng cháy.

• nông choèn:

  nt. Như Nông choẹt .

• nông choèn choẹt:

  nt. Như Nông choẹt.

• nông choẹt:

  nt. Nông đến mức như không có gì. Khúc sông nông choẹt.

• nông cụ:

  hd.. Dụng cụ trong sản xuất nông nghiệp. Nông cụ cải tiến.

• nông dân:

  hd.. Dân làm ruộng. Giai cấp nông dân.

• nồng độ:

  hd.. Độ đậm đặc do lượng của chất tan trong dung dịch. Nồng độ muối trong dung dịch khá cao.

• nồng đượm:

  nt. Nồng nàn và sâu đậm. Mỗi tình nồng đượm.

• nông giang:

  hd.. Sông đào phục vụ cho nông nghiệp. Nước nông giang.

• nồng hậu:

  ht. Đậm đà, nồng nhiệt. Tiếp đãi nồng hậu.

• nông học:

  dt. Môn học nghiên cứu về sản xuất nông nghiệp. Kỹ sư nông học.

• nông hộ:

  hd.. Hộ nông dân Xã có hơn hai nghìn nông hộ.

• nông hội:

  hd.. Tổ chức quần chúng của nông dân.

• nông lâm:

  hd.. Nông nghiệp và lâm nghiệp. Trường nông lâm.

• nông lịch:

  hd.. Lịch thời vụ sản xuất nông nghiệp trong năm ở mỗi vùng, mỗi địa phương.

• nồng nàn:

  nt.1. Đậm mùi một cách dễ chịu. Hương bưởi thơm nồng nàn.
  2. Chỉ giấc ngủ say và sâu. Giấc ngủ nồng nàn.
  3. Chỉ tình cảm thiết tha, sâu đậm. Tình yêu nồng nàn.

• nồng nặc:

  nt. Có mùi khó ngửi với nồng độ cao bốc lên mạnh. Mùi hôi thúi nồng nặc.

• nông nhàn:

  ht. Rỗi việc đồng áng. Nghề phụ lúc nông nhàn.

• nồng nhiệt:

  ht. Đầy nhiệt tình. Cái bắt tay nồng nhiệt.

• nông nô:

  hd.. Dân nô lệ làm ruộng cho bọn lãnh chúa thời trung cổ. Chế độ nông nô.

• nông nổi:

  nt. Cạn, hời hợt, kém sâu sắc, kém kinh nghiệm. Hành động nông nổi.

• nông nỗi:

  nd. Tình cảnh không như ý muốn. Làm sao mà ra nông nỗi này?

• nồng nỗng:

  nt. Quá lộ liễu, tự nhiên không biết xấu hổ. Lũ trẻ ở truồng nồng nỗng. Cũng nói Dồng dỗng.

• nồng nực:

  nt. Nóng bức và ngột ngạt. Khí trời nồng nực.

• nông phố:

  hd.. Nói chung nghề cày cấy, trồng tỉa. Nông phố ngân hàng.

• nông sản:

  hd.. Sản phẩm nông nghiệp.

• nông tang:

  . Nghề làm ruộng và nghề dâu tằm. Việc nông trang.

• nồng thắm:

  nt. Nồng nàn, thắm thiết. Mối tình nồng thắm.

• nông thôn:

  hd.. Nói chung thôn làng, nơi làm ruộng. Đời sống ở nông thôn và thành thị còn chênh lệch nhau khá nhiều.

• nông trang:

  hd.. Nông trang tập thể (nói tắt).

• nông trang tập thể:

  nd. Hình thức tổ chức sản xuất nông nghiệp tập thể ở một số nước xã hội chủ nghĩa giống như hợp tác xã cấp cao.

• nông trường:

  hd.. Nông trường quốc doanh (nói tắt).

• nông trường quốc doanh:

  nd. Cơ sở sản xuất nông nghiệp thuộc chế độ sở hữu tòan dân, do nhà nước tổ chức và trực tiếp quản lý.

• nông vận:

  hdg. Tuyên truyền vận động nông dân đấu tranh và sản xuất. Công tác nông vận.

• núi lửa:

  nd. Núi có lửa phun ra cùng chất nóng chảy, phun thường xuyên hay từng thời kỳ.

• nung:

  nđg.1. Bỏ vào lửa thật nóng. Nung vôi. Nung gạch. Nóng như nung.
  2. Còn đang phát triển ngấm ngầm, chưa biểu hiện ra ngoài. Giai đoạn nung sởi.

• nung nấu:

  nđg.1. Làm cho bị nóng nhiều và lâu, tựa như nung trong lò. Nắng như nung nấu suốt ngày.
  2. Bị thôi thúc, dồn nén ngày càng nhiều trong một mong muốn, một tình cảm. Nỗi buồn ngày đêm nung nấu ruột gan. Nung nấu một hoài bão.

• nực :

  nt. Nóng bức. Trời nực, Mùa nực.

• nực nội:

  nt. Nóng bức đến khó chịu. Những ngày hè nực nội.

• ôn hòa:

  ht.1. Chỉ khí hậu ấm áp, dễ chịu, không nóng quá, cũng không lạnh quá. Khí hậu ôn hòa.
  2. Điềm đạm, không nóng nảy, không quá hăng hái, quyết liệt. Thái độ ôn hòa. Một chính đảng ôn hòa.

• phả :

  nđg.1. Như Phà đg (nhưng nghĩa mạnh hơn). Phả khói thuốc.
  2. Bốc mạnh và tỏa ra thành luồng. Hơi nóng trong lò phả hừng hực.

• phai :

  nđg.1. Lợt bớt màu hay hương vị. Phai mùi. Phai màu.
  2. Bớt nồng thắm. Kỷ niệm không thể nào phai.

• phản chiếu:

  hdg.1. Chiếu hắt ánh sáng trở lại. Mặt nước phản chiếu ánh trăng.
  2. Phản ánh. Tác phẩm phản chiếu đời sống của nông dân thời trước.

• pháo:

  nd.1. Tên gọi chung các loại súng lớn, nặng, có nòng dày. Pháo cao xạ.
  2. Một quân trong cờ tướng, bài tam cúc, bài tứ sắc.

• phân rác:

  nd. Phân bón chế biến bằng cỏ, rác và các sản phẩm thừa trong nông nghiệp.

• phân vùng:

  nđg. Chia thành nhiều vùng theo đặc điểm tự nhiên và xã hội. Phân vùng kinh tế nông nghiệp.

• phích:

  nđg. Bình bằng kim loại hay thủy tinh có tráng thủy ngân, có thể giữ nguyên nhiệt độ nóng hay lạnh bên trong. Phích đá. Phích đựng nước sôi.

• phỏng :

  nt.1. Da phồng rộp lên do bị nóng (bỏng) hay bị cọ xát mạnh. Gánh nặng phỏng cả vai.
  2. Bỏng. Bị phỏng nước sôi.

• phú hào:

  hd. Giàu và thế lực ở nông thôn thời phong kiến. Giai cấp phú hào.

• phù kế:

  hd. Dụng cụ đo tỉ trọng của chất lỏng hay nồng độ của dung dịch.

• phú nông:

  hd. Nhà nông giàu có, có nhiều ruộng đất, cho thuê ruộng đất, mướn nhiều người làm công cày cấy.

• phụ thuộc:

  hdg. Tùy thuộc cái khác, không thể tồn tại, phát triển nếu không dựa vào cái khác. Sống phụ thuộc vào gia đình. Nông nghiệp phụ thuộc nhiều vào thiên nhiên.

• phục vụ:

  hdg.1. Làm nghĩa vụ của mình. Phục vụ đồng bào.
  2. Giúp ích trực tiếp cho cái gì hay người nào. Phục vụ nông nghiệp. Phục vụ người bệnh.

• phún nham:

  hd. Đá nóng chảy do núi lửa phun ra.

• pít tông:

  pd. Nòng thụt, nòng thoi.

• quảng canh:

  hdg. Dựa chủ yếu vào việc mở rộng diện tích trồng trọt để tăng sản lượng nông nghiệp.

• quát lác:

  nđg. Như Quát (nói tổng qúat). Tính nóng nảy hay quát lác.

• quê :

  nId. 1. Nơi gia đình, dòng họ đã nhiều đời làm ăn, sinh sống. Về thăm quê. Chính quê ở tỉnh ấy.
  2. Nông thôn, nơi có đồng ruộng, làng mạc. Dân quê. Ở quê ra tỉnh.IIt. Có tính chất phác, mộc mạc. Cách ăn mặc còn hơi quê.

• ran:

  nđg.1. Nổ ra liên tiếp, vang xa và kéo dài. Pháo nổ ran khắp nơi. Tiếng vỗ tay ran lên.
  2. Có một cảm giác cụ thể đang từ một vùng của cơ thể lan dần dần ra khắp một khu vực. Đau ran cả bụng. Mặt nóng ran. Sướng ran cả người.

• rang:

  nđg. Làm cho chín bằng cách bỏ vào chảo nóng khô mà khuấy qua khuấy lại. Rang bắp. Cà phê chưa rang.

• rát:

  nIt. 1. Có cảm giác khó chịu ở da như khi bị phỏng (bỏng). Mưa rát mặt. Nói rát cổ họng.
  2. Có tác dụng làm cho rát. Nắng rát. Bãi cát nóng rát.
  IIp. Dữ dội và dồn dập. Bắn rát. Nợ đòi rát quá.

• râm ran:

  nt.1. Nhộn và rộn rã. Tiếng cười nói râm ran.
  2. Có một cảm giác đang lan tỏa ra trong cơ thể. Ngứa râm ran như kiến bò. Mặt nóng râm ran lên.

• rộp:

  nt. Chỉ lớp da hay lớp vỏ mỏng bên ngoài phồng lên, thường vì nóng quá. Da bị rộp. Mặt bàn gỗ dán phơi nắng rộp cả.

• ruộng cả ao liền:

  nd. Chỉ cơ ngơi của người giàu có ở nông thôn thời xưa.

• ruộng nõ:

  nd. Ruộng nhà lang giao cho từng gia đình nông dân cày cấy không công ở vùng dân tộc Mường thời trước Cách Mạng Tháng Tám.

• rượu lậu:

  nd. Rượu trốn thuế thường nấu bằng gạo nếp, nồng độ cao.

• rượu mạnh:

  nd. Rượu nồng độ cao.

• rượu ngang:

  nd. Rượu do tư nhân làm, trốn thuế, có nồng độ cao.

• rượu ngọt:

  nd. Chỉ chung các loại rượu có nồng độ thấp và vị ngọt.

• rượu tăm:

  nd. Rượu có nồng độ cao, ngon, khi rót ra thường sủi tăm.

• sản :

  nIđg. 1. Sinh đẻ, làm ra. Sản dục. Sản xuất.
  2. Đỡ đẻ. Khoa sản. Bác sĩ sản.
  IId. Phần thuế nông nghiệp bằng sản phẩm, từng hộ dân phải nộp. Thu sản. Nộp sản.

• sản xuất:

  hIđg. Tạo ra của cải vật chất. Sản xuất lương thực.
  IId. Hoạt động sản xuất. Sản xuất nông nghiệp.

• sảo:

  nd. Rổ nan to, mắt rất thưa, nông lòng.

• sao băng:

  nd. Hiện tượng lóe sáng thành một vệt trên nền trời ban đêm do những vật thể vũ trụ bốc cháy hay nóng sáng lên khi bay vào khí quyển khiến thấy như một ngôi sao rơi.

• sát sạt:

  np.1. Rất sát, như liền nhau. Đứng sát sạt bên cạnh.
  2. Rất sát, không sai chút nào. Tiền nong tính sát sạt.
  3. Không chút nể vì. Nói trắng trợn, sát sạt.

• sảy:

  nd. Mụn nhỏ mọc ngoài da khi trời nóng bức. Nổi sảy.

• sầu riêng:

  nd. Loại cây ăn quả, quả vỏ gai lớn như quả mít, múi nhiều thịt ngọt nồng và béo.

• sấy tóc:

  nđg. Dùng hơi nóng làm cho tóc khô, giữ nếp.

• sề :

  nd. Thứ rổ lớn nông lòng, mắt thưa. Sề phơi cau. Rổ sề.

• sống :

  nđg.1. Tồn tại ở hình thái có trao đổi với môi trường, sinh đẻ, lớn lên và chết. Cây cổ thụ sống hàng trăm năm.
  2. Ở thường xuyên tại một nơi. Sống ở nông thôn. Cá sống dưới nước.
  3. Duy trì sự sống bằng một phương tiện. Sống bằng nghề nông. Kiếm sống.
  4. Sống trong một hoàn cảnh, tình trạng nào. Sống độc thân. Sống những ngày hạnh phúc.
  5. Cư xử, ăn ở với đời. Sống thủy chung. Sống tử tế với mọi người.
  6. Tồn tại với con người. Sự nghiệp sống mãi với non sông, dân tộc.
  IIt.1. Ở trạng thái còn sống. Bắt sống tên giặc. Tế sống.
  2. Sinh động, như trong thực tế đời sống. Vở kịch rất sống. Bức tranh trông rất sống.

• sốt :

  nIt.1. Tăng nhiệt độ cơ thể quá mức bình thường. Hâm hấp sốt. Bị cảm sốt.
  2. Vừa bắc ở bếp xuống. Cơm nóng canh sốt.
  IItr. Nhấn mạnh ý phủ định. Không có gì sốt. Cũng nói Sất.

• sốt ruột:

  nt. Nóng nảy trong lòng, không thể đợi lâu. Hắn sốt ruột muốn đi.

• sờ :

  nđg.1. Đặt và di động nhẹ bàn tay trên bề mặt của vật để nhận biết bằng xúc giác. Sờ xem nóng hay lạnh.
  2. Động đến, bắt tay làm. Không bao giờ sờ đến việc nhà.

• súng:

  nd. Tên gọi chung các vũ khí có nòng hình ống. Một phát súng. Bắn súng.

• súng trường:

  np. Súng trang bị cho cá nhân có nòng tương đối dài, bắn từng phát một, có loại có thể bắn liên thanh.

• sức kéo:

  nd. Tên gọi chung súc vật dùng để kéo cày, bừa, kéo xe và kéo máy. Vấn đề sức kéo cho nông nghiệp.

• sức mua:

  nd.1. Khả năng mua hàng hóa. Sức mua của nông dân.
  2. Khả năng mua hàng của một đơn vị tiền tệ. Giữ vững sức mua của đồng tiền.

• sưởi:

  nđg. Tiếp xúc với hơi nóng cho ấm. Sưởi nắng. Lò sưởi.

• tam bàn:

  hdt. Ba vị hung thần trong người xúi người ta làm bậy; chỉ sự nóng giận cực độ. Nổi tam bành.

• tản cư:

  hdg. Dời chỗ ở để tránh chiến tranh. Tản cư về nông thôn.

• tảo hôn:

  hdg. Lấy vợ lấy chồng sớm. Tệ tảo hôn hãy còn rơi rớt ở một số vùng nông thôn.

• tắt :

  nt&p.1. Đường ngắn, đi nhanh hơn. Con đường tắt. Đi tắt qua vườn.
  2. Cắt bớt đi cho ngắn, gọn nhanh hơn. Chữ viết tắt. “Công nghiệp nông nghiệp” nói tắt là “công nông nghiệp”.

• tận thu:

  hdg. Thu cho kỳ hết. Tận thu phụ phẩm nông nghiệp để chăn nuôi.

• tập thể hóa:

  hdg. Làm cho sản xuất từ cá thể trở thành tập thể. Tập thể hóa nông nghiệp.

• tép :

  nd.1. Sợi nong nước trong múi bưởi, cam, quít v.v... Tép chanh.
  2. Nhánh nhỏ của củ. Tép tỏi. Tép hành.

• tếu:

  nIt. Làm vui nhộn, thiếu nghiêm chỉnh. Tếu với nhau cho vui. Anh chàng tếu nhất bọn.
  IIp. Nông nổi, thiếu nghiêm chỉnh, không thực tế. Lạc quan tếu.

• than bùn:

  nd. Chất đen mềm như than do cây lá mục lâu đời hóa thành, đốt ít nóng và nhiều khói; cũng dùng làm phân.

• thang nhiệt độ Celsius:

  nd. Thang nhiệt độ thông dụng, trong đó điểm chuẩn dưới là điểm nóng chảy của nước đá và điểm chuẩn trên là điểm sôi của nước, một độ bằng 1/100 của khoảng giữa hai điểm chuẩn vừa kể. Nhiệt độ Celsius ký hiệu là oC, ví dụ 20oC.

• thâm canh:

  hdg. Tăng sản lượng nông nghiệp bằng cách đầu tư thêm tư liệu sản xuất và lao động trên đơn vị diện tích không mở rộng.

• thẩm thấu:

  hdg. Thấm qua màng mỏng ngăn cách dung môi với nguyên chất hoặc ngăn cách hai dung môi có nồng độ khác nhau.

• thấy mồ:

  np.(thgt). Như Thấy bà.Nóng nực thấy mồ.

• thế :

  np.1. Biểu thị điều coi như đã biết. Cứ thế mà làm. Thế bao giờ xong?
  2. Biểu thị ý ngạc nhiên về mức độ cao của một tính chất. Ở đây nóng thế! Giỏi thế!

• thiếc:

  nd. Kim loại mềm, màu trắng, dễ dát mỏng, dễ nóng chảy, không gỉ, dùng để mạ, làm giấy gói chống ẩm mốc. Giấy thiếc.

• thiển kiến:

  hd. Ý kiến nông cạn, hẹp hòi (thường dùng với ý khiêm tốn để chỉ ý kiến của mình).

• thoái :

  nđg. Hoàn trả lại. Địa chủ phải thoái tô cho nông dân. Cũng nói Thối.

• thời sự:

  hd. Sự việc xảy ra đương thời. Thời sự bằng tranh. Một vấn đề thời sự nóng hổi.

• thời tiết:

  hd. Trạng thái của khí quyển về nắng mưa, dông gió, nóng lạnh vào một thời gian nhất định. Dự báo thời tiết hằng ngày.

• thu hoạch:

  hIđg.1. Thu về những sản phẩm nông nghiệp. Thu hoạch vụ mùa.
  2. Thu nhận tri thức, kiến thức do học tập, tìm hiểu. Thu hoạch được nhiều trong chuyến đi khảo sát.
  IId. Cái sản phẩm, kết quả thu hoạch được. Trồng cây ăn quả đã tăng thu hoạch. Trao đổi thu hoạch của lớp học chính trị.

• thuần nhất:

  ht. Toàn một thứ, không lẫn lộn. Nông dân không phải là một giai cấp thuần nhất.

• thuần phác:

  ht. Thuần hậu, chất phác. Người nông dân thuần phác.

• thước ngắm:

  nd. Bộ phận ở đầu nòng súng, thường có khe, cùng với đầu ruồi tạo thành đường ngắm.

• thượng điền:

  hd. Lễ cúng thần nông sau khi cấy xong, theo phong tục thời xưa.

• tỉ giá:

  hd. Quan hệ so sánh của mức giá các loại hàng hóa khác nhau có liên quan trong sản xuất và tiêu dùng. Tỉ giá trao đổi hàng công nông nghiệp.

• tiền nong:

  nd. Tiền dùng để chi tiêu, thanh toán nói chung. Tiền nong sòng phẳng. Tiền nong chi tiêu không có kế hoạch.

• tiểu cao:

  hd. Pháo cao xạ cỡ nhỏ, nòng từ 20 đến 60 mi-li-mét.

• tiểu nông:

  hd.1. Người nông dân làm chủ một ít ruộng đất, tự mình sản xuất lấy.
  2. Nông nghiệp sản xuất nhỏ theo lối người tiểu nông. Nền kinh tế tiểu nông.

• tiểu thủy nông:

  hd. Thủy nông nhỏ, gồm việc đào giếng khai mương nhỏ để tiêu tưới cho ruộng. Công trình tiểu thủy nông.

• tính :

  nId.1. Đặc điểm tâm lý riêng của mỗi người biểu hiện ở thái độ, hành vi, cử chỉ. Tính nóng như lửa. Tính rất trẻ con.
  2. Đặc điểm làm nên cái cơ bản của sự vật. Tính dẫn điện của kim loại. Tính giai cấp.
  II. Từ tố 1. Ghép sau một tính từ để tạo tính từ chỉ tính người. Lành tính. Nóng tính. Kỹ tính.
  2. Ghép sau một danh từ Hán Việt để tạo danh từ chỉ tính chất đặc trưng. Nhạc tính. Kịch tính.

• tính khí:

  hd. Tính tình, khí chất riêng của mỗi người. Tính khí nóng nảy.

• tình yêu:

  nd.1. Tình cảm nồng nhiệt làm cho gắn bó mật thiết và có trách nhiệm với người, với vật. Tình yêu quê hương.
  2. Tình cảm yêu đương giữa nam nữ. Tình yêu chung thủy.

• tỏa nhiệt:

  hdg. Tỏa sức nóng ra xung quanh. Phản ứng hóa học có tỏa nhiệt.

• tổ đổi công:

  nd. Một số nông dân hợp nhau lại để giúp đỡ lẫn nhau trong lao động sản xuất.

• tô tức:

  hd. Địa tô và lợi tức mà nông dân thời xưa phải nộp cho địa chủ. Tô tức nặng nề.

• trạc:

  nd. Đồ đan bằng tre rộng miệng, nông lòng, thường dùng khiêng đất, lớn hơn cái ki.

• trách:

  nd. Thứ nồi bằng đất, nông đáy. Trách cá.

• trang trại:

  hd. Trại lớn sản xuất nông nghiệp.

• trẹt:

  nt. Nông lòng, cạn đáy. Rỗ trẹt. Đĩa trẹt lòng. Mặt trẹt.

• trị giá:

  hdg.1. Đáng giá. Nhà này trị giá bao nhiêu?
  2. Ước giá. Trị giá nông sản.

• trọng nông:

  ht. Coi trọng nông nghiệp. Xã hội trọng nông.

• trồng trọt:

  nđg. Trồng cây cung cấp sản phẩm nông nghiệp. Đẩy mạnh chăn nuôi và trồng trọt.

• trung cao:

  hd. Pháo cao xạ cỡ vừa, nòng 100 mi-li-mét.

• trung nông:

  hd. Nông dân hạng trung, có ruộng đất và phương tiện để tự mình lao động.

• truyền:

  nđg.1. Trao lại, chuyển qua. Cha truyền con nối. Truyền nghề.
  2. Đưa dẫn từ nơi này đến nơi khác. Nhiệt truyền từ vật nóng sang vật lạnh.
  3. Lan rộng hay làm lan rộng cho nhiều người biết. Truyền tin.
  4. Đưa vào cơ thể người. Truyền máu cho bệnh nhân. Muỗi tuyền vi trùng sốt rét.
  5. Ra lệnh. Quan phủ truyền lý trưởng vào hầu.

• tù và:

  nd. Dụng cụ để báo hiệu ở nông thôn thời trước làm bằng sừng trâu, vỏ ốc, dùng để thổi, tiếng vang xa.

• tự phát:

  hdg. Phát sinh ra một cách tự nhiên, không do ý thức tự giác, không có lãnh đạo. Cuộc đấu tranh tự phát của nông dân.

• tự xưng:

  hdg.1. Tự giới thiệu tên họ, nghề nghiệp v.v... của mình. Anh ấy tự xưng là Nguyễn Văn A, kỹ sư nông nghiệp.
  2. Tự gán cho mình một danh nghĩa. Một tổ chức tự xưng là dân chủ.
  3. Tự nhận cho mình một danh hiệu cao quý và tuyên bố cho mọi người biết. Lê Lợi tự xưng Bình Định Vương.

• ủ :

  nđg.1. Phủ kín, trùm kín để giữ nhiệt độ. Lấy chăn ủ cho con. Ủ liễn cơm. Ủ bếp lò.
  2. Phủ kín tạo nhiệt độ để làm cho lên men. Ủ rượu nếp. Ủ phân xanh.
  3. Nung nóng kim loại hay hợp kim rồi làm cho nguội dần để làm tăng độ dẻo. Ủ thép.

• vạ miệng:

  nd. Tai vạ do nói năng không thận trọng. Đừng nóng nảy mà mắc vạ miệng.

• VAC:

  nd. Vườn, ao, chuồng (nói tắt). Mô hình phát triển kinh tế gia đình trong nông nghiệp.

• vàng rôm:

  nt. Có màu vàng sẫm, pha sắc đỏ, đều và khắp cả. Nong kén vàng rôm.

• vằng:

  nd. Nông cụ dùng để cắt lúa, giống như lưỡi hái. Lưỡi vằng.

• về:

  nIđg.1. Trở lại chỗ của mình, quê hương mình hay nơi được coi như quê hương mình. Tan học về nhà. Kiều bào về nước. Mua về lắm thứ. Rút tay về.
  2. Đến nơi mình được đón tiếp thân mật. Đại biểu các nơi về dự hội nghị. Ban kịch về biểu diễn ở nông thôn.
  3. Đến đích cuối cùng. Xe ca đã về đến bến.
  4. Trở thành thuộc quyền sở hữu của người nào. Chính quyền về tay nhân dân.
  5. Chết. Cụ đã về trưa hôm qua.
  6. Ở vào một quãng thời gian nhất định. Ba năm về trước. Về già.
  IIgi. 1. Biểu thị phạm vi hay phương hướng. Bàn về nông nghiệp. Nhìn về bên phải.
  2. Biểu thị nguyên nhân. Người đẹp về lụa, lúa tốt về phân (tng).

• viêm:

  nt. Bị sưng đỏ, nóng và đau ở một bộ phận. Viêm họng. Viêm khớp cấp tính.

• viêm nhiệt:

  ht. Nóng bức. Mùa viêm nhiệt.

• vô sản:

  hId. Người lao động không có tư liệu sản xuất, phải làm thuê và bị bóc lột trong chế độ tư bản. Cố nông là những người vô sản ở nông thôn.
  IIt.1. Thuộc giai cấp công nhân. Cách mạng vô sản.
  2. Hoàn toàn không có tài sản gì. Anh ta nghèo lắm, là một người vô sản hoàn toàn.

• vô sản hóa:

  hdg.1. Làm cho người lao động bị đoạt hết tư liệu sản xuất. Chủ nghĩa tư bản làm cho nhiều nông dân bị vô sản hóa.
  2. Làm cho người không thuộc thành phần công nhân có lập trường tư tưởng và tác phong sinh hoạt của giai cấp vô sản qua lao động và sinh hoạt cùng với quần chúng công nhân. Làm việc trong nhà máy, hầm mỏ để được vô sản hóa.

• vụ:

  nd. Thời kỳ trong năm tập trung vào một công việc về lao động sản xuất nông nghiệp. Vụ gặt. Vụ chiêm. Ruộng ba vụ.

• vườn :

  nId. Khu đất chung quanh nhà hoặc khu đất riêng có trồng cây cảnh, rau, hoa quả, v.v... Vườn rau. Vườn hoa. Làm vườn.
  IIt. Làm một nghề ở nông thôn. Thợ vườn. Mụ vườn. Lang vườn.

• xã :

  nd.1. Đơn vị hành chính cơ sở ở nông thôn gồm một số thôn.
  2. Chức vị ở làng xã thời phong kiến, có thể bỏ tiền ra mua, lớn hơn nhiêu.
  3.x.Bà xã, ông xã.

• xèo :

  np. Tiếng phát ra như khi cho thanh sắt nung nóng vào nước. Nước nhỏ vào bếp đánh xèo.

• xích đới:

  hd. Đới ở ngay bên đường xích đạo, khí hậu nóng đều, mưa nhiều.

• xót :

  nt.1. Đau rát, nóng rát. Xót mắt.
  2. Thương đến đau lòng. Xót người đi xa. Của đau con xót.
  3. Tiếc lắm. Xót công, tiếc của.

• xót ruột:

  nđg.1. Cảm thấy khô và nóng trong ruột. Đói bụng ăn chua xót ruột.
  2. Đau đớn trong lòng. Nhìn con ốm, xót ruột quá.3. Tiếc lắm. Tiêu pha nhiều, xót cả ruột.

• xuất thân:

  dt. Khởi đầu đời sống riêng từ địa vị nào. Xuất thân từ gia đình nông dân. Nhà văn đã xuất thân từ một kỹ sư.

• xúkhí :

  hd. Hơi hôi thối. Xú khí nồng nặc.

• xương:

  nIt. 1. Bộ phận cứng và chắc làm nòng cốt cho cơ thể người và động vật. Con người bằng xương bằng thịt.
  2. Phần cứng làm sườn trong một số vật. Xương lá. Bộ xương quạt.
  IIt. Gầy, tựa như nhìn thấy xương. Người cao, mặt xương.

MUA THỈNH KINH SÁCH PHẬT HỌC

DO NXB LIÊN PHẬT HỘI PHÁT HÀNH