• a:

  nđg. Vơ, gom thành đống. A rơm. A cỏ vào sân. IId. nông cụ dùng cắt rơm, rạ. Cắt rạ dùng a, quét nhà dùng chổi (tng).

• ác bá:

  hd. Địa chủ hay cường hào độc ác với nông dân.

• ấp chiến lược :

  (hay ấp dân sinh) nd. Hình thức tập trung dân nông thôn để kiểm soát của chính quyền Sài Gòn trước 1975.

• ba cùng:

  nt. Cùng ăn, cùng ở và cùng lao động với đồng bào nông dân trong cuộc vận động cải cách ruộng đất ở miền Bắc. Ba cùng với nông dân. Tác phong ba cùng.

• bá hộ:

  hd. 1. Phẩm hàm cấp cho người giàu có thời phong kiến.
  2. Người giàu có ở nông thôn thời trước.

• ba khía:

  nd. Loại cua lớn bằng nắm tay, sống ở nước mặn, dùng làm mắm để ăn. Ba khía là món ăn đậm đà, rất thông dụng ở nông thôn Nam Bộ.

• bà mụ:

  nd.1. Người đàn bà đỡ đẻ ở nông thôn ngày trước.
  2. Nữ thần nặn ra đứa trẻ và chăm nom, che chở cho trẻ theo mê tín.

• bạch đinh:

  hd. Dân thường, không có chức vị quyền hành gì, ở nông thôn thời xưa.

• bài tới:

  nd. Môn bài chơi ở nông thôn Nam Bộ thời trước, người thắng cuộc nói là “tới”.

• bần cố nông :

  hd. nông dân làm mướn nghèo khổ.

• bần nông :

  hd. nông dân nghèo khổ.

• bồ nông :

  nd. Loại chim mình lớn mỏ dài, dưới mỏ có bìu để đựng mồi kiếm được. Chim chích mà ghẹo bồ nông, Đến khi nó mổ, lạy ông xin chừa (cd).

• bợn dạ:

  nt. Buồn nôn.

• bùng bục:

  nt. 1. Mập phì, phì nộn: Thân hình bùng bục.
  2. Dễ bục ra. Áo cũ quá, bở bùng bục.

• buồn :

  nđg. 1. Muốn, không nhịn được. Buồn nôn. Buồn ngủ.
  2. Muốn (dùng với ý phủ định). Chán không buồn làm. Không ai buồn nhắc đến.

• cá thể :

  hd. Vật riêng lẻ (thường nói về sinh vật); người riêng lẻ, không phải tập thể. nông dân cá thể.

• cách mạng:

  hd. Sự thay đổi đột ngột xảy ra trong nước về phương diện chính trị, kinh tế hoặc kỹ nghệ. Thường được hiểu như là một sự thay đổi đột ngột về chính trị trong đó một cuộc bạo động đã thay đổi chế độ cũ bằng một chế độ mới. Cách mạng dân chủ tư sản: cách mạng tư sản trong đó quần chúng nông dân nghèo thành thị, công nhân tham gia và tác động đến xu thế cách mạng bằng yêu sách riêng của mình. Cách mạng dân tộc dân chủ: chống đế quốc và phong kiến giành độc lập dân tộc và dân chủ. Cách mạng giải phóng dân tộc: chống ách thống trị của đế quốc giành độc lập dân tộc.

• cải trang :

  hđg. Thay đổi cách ăn mặc để người khác khó nhận ra. Cải trang thành nông dân quê mùa.

• cạn :

  nIt. 1. Gần hết nước. Thuận vợ thuận chồng, Tát biển đông cũng cạn (t.ng).
  2. Đã hết hay gần hết. Cạn chén. Cạn túi. Cạn vốn.
  3.Không sâu, nông. Trên đồng cạn, dưới đồng sâu (c.d).
  IId. Trên đất, trên bộ. Trên cạn, Mắc cạn. Dắt díu nhau lên cạn mà chơi (Ôn. Nh. Hầu).
  IIIp. Hời hợt, không sâu sắc. Cạn nghĩ.

• cạn lòng :

  nt. nông nổi, không suy nghĩ sâu xa. Cạn lòng chẳng biết nghĩ sâu (Ng. Du).

• canh nông :

  hd. Công việc làm ruộng, trồng tỉa. Ngành canh nông. Kỹ sư canh nông.

• cao xanh :

  nd. Trời: Chớ đem nông nỗi mà nhờ cao xanh (Ng. Du).

• cay :

  nt. 1. Vị nồng như ớt làm nóng tê đầu lưỡi. Ớt nào là ớt chẳng cay, gái nào là gái chẳng hay ghen chồng (c.d).
  2. Tức tối vì đau đớn, thất vọng. Học đã sôi cơm nhưng chửa chín, Thi không ăn ớt thế mà cay (T. T. Xương).

• cày :

  nId. nông cụ có cán tra vào trâu bò cho kéo một đầu, một đầu có lưỡi sắt để xới đất lên. Phải kéo cày thay trâu.
  IIđg. Dùng cày để xới lật đất. Cấy cày vốn nghiệp nông gia... (c.d).

• chật vật:

  nt. Khó nhọc vất vả về sức khỏa cũng như về tiền bạc. Đời sống chật vật của nông dân nghèo.

• chầu :

  nđg. 1. Hiện diện để nghe lệnh vua chúa. Buổi chầu - Sân chầu: nơi các quan vào chầu. Áo chầu: áo mặc khi vào chầu.
  2. Hướng vào, quay về một vật khác. Hình rồng chầu mặt trăng.
  3. Thêm cho người mua một số vật bán lẻ, thường là nông phẩm. Bán một chục cam chầu hai quả.

• chém to kho mặn :

  nđg. Chỉ lối làm việc hay ăn nói đơn giản, thô kệch nhẹ về hình thức nặng về thực chất. Người nông dân quen lối chém to kho mặn.

• chỉ số :

  hd. Dấu, số chỉ về một tình trạng gì. Chỉ số sản xuất nông sản. Chỉ số kinh tế. Chỉ số vàng. Chỉ số vật giá bán lẻ. Chỉ số của một căn thức: số viết trên căn thức để chỉ bậc của một căn số, ví dụ: căn số bậc ba thì chỉ số là 3 viết trên căn thức.

• choèn choèn :

  nt&p. Nhỏ hẹp, nông cạn. Giếng nông choèn choèn. Thị trấn chỉ có mấy phố choèn choèn quanh chợ.

• chòm xóm :

  nd. Khu vực dân cư nhỏ ở nông thôn. Chòm xóm láng giềng.

• chủ nghĩa dân túy :

  nd. Trào lưu chính trị - xã hội ở nước Nga vào nửa sau thế kỷ XIX, cho rằng nước Nga có thể quá độ lên chủ nghĩa xã hội thông qua công xã nông thôn, không qua chủ nghĩa tư bản.

• chục :

  nd.1. Chín với một. Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi (Ng. Du).
  2. Số gộp chung mười đơn vị thêm hai, bốn, sáu... đơn vị trong việc mua bán lẻ một số nông phẩm. Bán xoài một chục mười bốn.

• chuyên canh :

  ht. Chuyên trồng một loại cây nông nghiệp nhất định. Vùng chuyên canh lúa.

• chuyên viên:

  hd. Người chuyên môn về một ngành công tác. Chuyên viên nông nghiệp.

• chứng :

  nd.1. Dấu hiệu chứng tỏ cơ thể đang có bệnh. Chứng buồn nôn. Mùa lạnh nhiều người mắc chứng ho.
  2. Thói xấu. Chứng ba hoa. Tật nào chứng ấy.

• cố nông :

  hd. nông dân không có ruộng đất và công cụ sản xuất, phải làm thuê hay đi ở cho nông dân để sống. Cố nông là lớp vô sản ở nông thôn.

• cồn :

  pd. 1. Rượu nồng độ cao để đốt, để sát trùng. Đèn cồn. Cồn xoa bóp.
  2. Chất dính hòa với nước để dán.

• công điểm :

  hd. Điểm tính công lao động của xã viên hợp tác xã nông nghiệp.

• công nông:

  hd. Công nhân và nông dân.

• công nông binh :

  hd. Công nhân nông dân và quân đội.

• công nông lâm nghiệp:

  hd. Công nghiệp nông nghiệp và lâm nghiệp.

• công nông nghiệp:

  hd. Công nghiệp và nông nghiệp.

• công xã nhân dân :

  hd. Tổ chức liên hiệp nhiều hợp tác xã nông nghiệp ở nông thôn Trung Quốc trước đây.

• cơ giới hóa:

  hdg. Làm thành cơ giới, đổi ra dùng phương tiện máy móc: Cơ giới hóa nông nghiệp.

• cơ lo :

  pd. Khí màu vàng xanh, có mùi hôi nồng, thường dùng để tẩy trắng, sát trùng và làm hóa chất cơ bản trong công nghiệp hóa học.

• cung cấp:

  hdg. 1. Đưa đến cho. nông nghiệp cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp.
  2. Phân phối vật phẩm tiêu dùng theo tiêu chuẩn định lượng. Chế độ cung cấp. Giá cung cấp.

• cùng dân:

  hd. Dân nghèo khổ và bị khinh rẻ nhất ở nông thôn thời trước.

• cường hào:

  hd. Người có quyền thế trong chốn thôn quê, áp bức nông dân.

• cướp đoạt :

  nđg. Chiếm đoạt trắng trợn. Cường hào cướp đoạt ruộng của nông dân.

• dân cày:

  nd Dân sống về nghề cày cấy, nghề nông.

• dân quê :

  nd. Dân lao động ở nông thôn.

• diệc :

  nd. Loại chim ăn cá, cổ cao cẳng dài có nơi gọi là Vạc. Cái cò, cái diệc, cái nông. Sao mày giẫm lúa nhà ông hỡi cò (c.d). Diệc lửa: thứ diệc lông đỏ lửa. Diệc mốc: thứ diệc lông màu mốc mốc.

• dõng:

  nd. 1. Bù nhìn làm đích để bắn. Bắn dõng.
  2. Hạng dân tráng trong làng: Có trát về làng bắt dõng đi làm công ích.
  3. Dân nông thôn bị sung vào lính canh phòng thời Pháp thuộc. Lính dõng.

• đa canh :

  ht. Chỉ đất đai có thể trồng nhiều loại cây trên cùng một diện tích. Vùng nông nghiệp đa canh.

• đái :

  nIđg. Thải ra ngoài cơ thể chất nước do thận lọc từ máu. IId. Nước đái (nói tắt). Mùi cứt đái nồng nặc.

• đại nông nghiệp:

  hd. nông nghiệp làm trên một diện tích lớn rộng.

• đăng:

  nđg. 1. In lên báo chí. Đăng một loạt bài về đời sống nông thôn.
  2. Ghi tên đi lính. Đã mãn hạn lại đăng nữa.

• đề cương:

  hd. Bản ghi chủ yếu nội dung. Đề cương phát triển nông nghiệp. Đề cương của tác phẩm.

• đĩ :

  nId. 1. Phụ nữ làm nghề mại dâm.
  2. Cách gọi đứa con gái còn bé ở nông thôn. Thằng cu, Cái đĩ, Bố đĩ. Mẹ đĩ.
  IIt. Lẳng lơ. Đôi mắt trông rất đĩ.

• điện khí hóa:

  hdg. Làm cho điện được dùng rộng rãi trong sản xuất và đời sống. Điện khí hóa nông thôn.

• đình đám:

  nd. Các cuộc hội hè ở nông thôn.

• đồng quê:

  nd. Đồng ruộng ở nông thôn, nông thôn. Cảnh đẹp đồng quê.

• đượm :

  nt.1. Dễ cháy. Lá khô rất đượm.
  2. Nồng nàn, đằm thắm. Duyên càng đượm, lửa càng nồng (Ng. Du).
  3. Pha lẫn kín đáo. Nụ cười đượm buồn.

• đượm đà:

  nt. Nồng nàn mà sâu sắc. Tình bạn đượm đà. Câu chuyện đượm đà phong vị dân gian.

• đường hướng:

  nd. Đường lối và phương hướng. Đường hướng phát triển nông nghiệp.

• gạo trắng nước trong:

  nth. Chỉ điều kiện sinh hoạt vật chất dễ dàng ở nông thôn. Vùng gạo trắng nước trong.

• hạ điền:

  hd. Lễ cúng Thần nông (thời trước) nhằm ngày đầu mùa làm ruộng.

• hái :

  nd. nông cụ gồm một lưỡi thép gắn vào thanh gỗ hay tre có móc dài để gặt lúa.

• hào trưởng:

  hd. Người có quyền lực lớn nhất trong một địa phương ở nông thôn thời phong kiến.

• hát lượn:

  nd. Điệu hát trữ tình đối đáp giữa nam và nữ ở nông thôn.

• háu :

  nđg. Thích đến mức độ nôn nóng đòi hỏi có ngay. Đứa bé háu ăn. Ngựa non háu đá (tng).

• hắc:

  nIđg. Xông mùi nồng. Hơi rượu hắc vào mũi.
  IIt. Nồng, hăng. Mùi tiêu hắc quá.

• hăng:

  nt.1. Nồng. Nước mắm hăng.
  2. Quyết liệt, dữ dội. Càng nói càng hăng.

• hăng hăng:

  nt. Hơi hăng, hơi nồng. Mùi tỏi hăng hăng.

• hậu đãi:

  hdg. Tiếp đãi nồng hậu.

• hậu thân:

  hd. Thân xuất hiện sau khi chết, theo thuyết luân hồi; hình thức tổ chức tiếp nối một hình thức có trước. Làng là hậu thân của công xã nông thôn.

• hiệp hội:

  hd. Tổ chức quần chúng gồm nhiều tổ chức nhỏ hơn. Hiệp hội nông dân. Hiệp hội bảo hiểm.

• hĩm :

  nd.1. Con gái còn bé theo cách gọi của nông dân miền Bắc. Cái hĩm đầu lòng.
  2. Từ để gọi thân mật người nông dân có con gái đầu lòng còn bé. Chị hĩm có nhà không?

• hoa màu (hoa mầu):

  nd. Hoa lợi về nông sản, lương thực và thực phẩm. Hoa màu ngắn ngày.

• hòm gian:

  nd. Hòm lớn có chân, dài gần bằng gian nhà (các gia đình ở nông thôn Bắc Bộ trước đây thường dùng).

• hợp tác hóa:

  hdg. Làm cho việc sản xuất từ cá thể trở thành tập thể. Hợp tác hóa nông nghiệp.

• hợp tác xã:

  hd. Cơ sở sản xuất, kinh doanh thuộc chế độ sở hữu tập thể, do các thành viên tự tổ chức và trực tiếp quản lý. Hợp tác xã nông nghiệp. Hợp tác xã mua bán.

• hương lửa:

  nd. Hương và lửa; tình nghĩa nồng nàn của vợ chồng. Phải duyên hương lửa cùng nhau (Ô. Nh. Hầu).

• khán giả:

  hd. Người xem biểu diễn. Khán giả cổ vũ nồng nhiệt.

• kháng :

  nt. Chỉ các thức ăn muối có mùi nồng, sắp hỏng. Dưa kháng lắm.

• khay:

  nt. 1. Có cảm giác nồng cay và hơi rát cổ họng. Rượu mạnh khay cả cổ.

• khắp chợ cùng quê:

  np. Mọi nơi, từ thành thị đến nông thôn.

• khê :

  nt. 1. Nói về cơm hoặc cháo cháy có mùi nồng. Cơm sôi cả lửa thì khê (t.ng).
  2. Chỉ giọng nói bị rè và lạc hẳn do cổ họng bị khô, vướng. Giọng nói khê quá.
  3. Chỉ tiền bạc, vốn liếng bị đọng lại, không sinh lợi được. Tiền khê vốn đọng.

• khí tượng nông nghiệp:

  nd. Khoa học nghiên cứu về ảnh hưởng của thời tiết đối với cây trồng, gia súc để phục vụ nông nghiệp.

• khối:

  nd. 1. Lượng khá lớn chất rắn hay chất lỏng ở dạng đông đặc. Nước đóng thành khối băng.
  2. Tập hợp thống nhất nhiều cá thể cùng loại. Khối liên minh công nông. Khối đại đoàn kết dân tộc.
  3. Số lượng nhiều đến không đếm xuể mà chỉ coi như một tổng thể. Cả khối người xuống đường. Việc còn khối.
  4. Phần không gian giới hạn bởi một mặt bằng khép kín. Khối trụ. Khối chóp.
  5. Từ dùng để ghép sau một danh từ chỉ đơn vị độ dài để tạo thành tên đơn vị đo thể tích. Mét khối.

• khu trù mật:

  nd. Khu tập trung đông dân do chính quyền Sài Gòn trước 1975 lập ra ở nông thôn để dễ bề kiểm soát.

• khuyến nông:

  hdg. 1. Khuyến khích nghề nông.
  2. Tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp. Hệ thống đê điều khuyến nông.

• ký họa:

  hd. Tranh vẽ ghi nhanh. Ký họa về nông thôn.

• kỹ sư:

  hd. Người có trình độ kỹ thuật bậc đại học. Kỹ sư canh nông.

• làm ruộng:

  nđg. Làm những việc như cày, cấy v.v... để tạo ra sản phẩm nông nghiệp. Nghề làm ruộng.

• làng :

  nd. 1. Khối dân cư ở nông thôn là đơn vị hành chánh thấp nhất thời phong kiến. Người cùng làng. Phép vua thua lệ làng (t.ng).
  2. Những người cùng một nghề hay cùng làm một việc. Làng báo. Làng văn.

• lão nông:

  hd. Người nông dân già.

• lão nông tri điền:

  hd. Người nông dân già am hiểu đồng ruộng, nhiều kinh nghiệm.

• lất khất:

  nt. nông cạn, không cẩn thận. Tính lất khất.

• lệ nông:

  hd. Nô lệ ở cuối thời đế quốc Lã Mã cổ đại được chủ nô giao ruộng đất để làm riêng và phải nộp tô và sưu dịch nặng nề (tiền thân các nông nô).

• lềnh đềnh:

  nd. Chim bồ nông.

• liềm :

  nd. nông cụ gồm một lưỡi sắc hình vòng cung tra cán ngắn, để cắt lúa, cắt cỏ.

• liên minh:

  hId. Khối liên kết giữa nhiều nước, nhiều lực lượng nhằm phối hợp hành động vì mục đích chung. Liên minh quân sự.
  IIđg. Liên kết với nhau thành một liên minh. Hiệp ước liên minh giữa hai nước. Giai cấp công nhân liên minh chặt chẽ với giai cấp nông dân.

• lính dõng:

  nd. Lính địa phương ở nông thôn thời thuộc địa Pháp.

• lộn mửa:

  nđg. Có cảm giác kinh tởm đến muốn nôn mửa. Mùi tanh khiến lộn mửa.

• lợm:

  nt. Có cảm giác kinh tởm, buồn nôn. Thối phát lợm.

• lợm giọng:

  nt. Có cảm giác buồn nôn. Ốm nghén lợm giọng, không ăn được.

• lực điền:

  hd. Người nông dân khỏe mạnh. Cánh tay chắc nịch như cánh tay của lực điền.

• máy kéo:

  nd. Máy chạy bằng động cơ, để kéo các máy móc trong nông nghiệp.

• mặn :

  nt. 1.Có vị của muối. Nước mặn. Kiêng ăn mặn.
  2. Chỉ thức ăn có vị mặn trên mức bình thường. Canh mặn khó ăn. Đời cha ăn mặn, đời con khát nước.
  3. Chỉ ăn uống có thịt cá, dùng thức ăn có nguồn gốc động vật, trái với ăn chay. Tiệc mặn. Ăn mặn nói ngay còn hơn ăn chay nói dối (tng).
  4. Tha thiết, đậm đà. Nghĩa mặn tình nồng.

• mặn nồng:

  nt. Chỉ tình cảm đậm đà thắm thiết. Ơn nghĩa mặn nồng.

• mấn :

  nd. 1. Khăn tang trùn kín cả đầu.
  2. Váy. Đàn bà một số vùng nông thôn Bắc Bộ mặc mấn.

• mẹ đĩ:

  nd. Tiếng ở nông thôn Bắc Bộ để gọi vợ hay con gái, con dâu đã có con gái đầu lòng.

• mụ :

  nd.1. Người đàn bà có tuổi (có ý khinh): Lầu xanh có mụ Tú Bà (Ng. Du).
  2. Từ người chồng già gọi thân mật vợ già.
  3. Nữ thần, thần nặn ra đứa trẻ và che chở cho nó theo mê tín, bà mụ (nói tắt). Bé cười mụ dạy. Cúng mụ.
  4. Người đàn bà đỡ đẻ ở nông thôn thời trước.

• mụ vườn:

  nd. Bà đỡ đẻ ở nông thôn.

• mùa:

  nd.1. Thời gian trong năm phân chia theo những đặc điểm về thiên văn, về khí hậu. Bốn mùa xuân, hạ, thu, đông.Mùa mưa. Mùa khô. Mùa gió chướng.
  2. Phần của năm phân chia theo những đặc điểm về sản xuất nông nghiệp. Lúa mùa. Mùa khoai. Dưa trái mùa.
  3. Khoảng thời gian trong năm thường tiến hành một loạt chung nào đó. Mùa tựu trường. Mùa thi cử. Mùa cưới.

• mùa màng:

  nd.1. Cây trồng trong vụ sản xuất nông nghiệp. Bảo vệ mùa màng. Sâu rầy phá hoại mùa màng.
  2. Mùa thu hoạch, vụ thu hoạch sản phẩm nông nghiệp. Mùa màng bận rộn. Giúp mùa màng cho gia đình.

• mửa:

  nđg. nôn ra. Ăn gì mửa hết. Làm như mèo mửa (không đến nơi đến chốn, bôi bác).

• náp cày:

  nd. Bộ phận để điều chỉnh độ nông sâu của cày.

• nắc nỏm:

  nđg. nôn nao hồi hộp vì một việc sắp xảy ra nhưng chưa biết cụ thể thế nào. Nắc nỏm chờ kết quả kỳ thi.

• ngả vạ:

  nđg. Bắt người vi phạm phải nộp phạt cho làng, theo tục lệ ở nông thôn thời phong kiến. Làng ngả vạ người chửa hoang.

• ngát :

  nt. 1. Xông nồng hương thơm. Ngát mùi hoa bưởi.
  2. Chỉ màu sắc tươi và dịu mát trải rộng ra. Xanh ngát rừng dừa. Hoàng hôn tím ngát.

• ngạt ngào:

  nt. Xông nồng hương thơm.

• nghiệp:

  nd. 1. Nghề làm ăn sinh sống. Vui nghiệp nhà nông. Nối nghiệp ông cha.
  2. Cơ nghiệp, tài sản. Phen này thì sạt nghiệp.
  3. Sự nghiệp tạo thành. Làm nên nghiệp lớn.

• ngờ :

  nđg. 1. Tưởng, nghĩ. Ai ngờ nó làm thế? Ai ngờ: không ai nghĩ là.
  2. Không tin, không chắc. Chớ đem nông nổi mà ngờ cao xanh (Nh. Đ. Mai).

• nhà nông:

  nd. Người chuyên về nghề nông.

• nhàn hạ:

  ht. Rảnh rang, thong thả. Việc nhà nông không mấy khi nhàn hạ.

• nhom nhem:

  nt.1. Yếu ớt, nông cạn. Lửa cháy nhom nhem. Biết nhom nhem năm ba tiếng Pháp.
  2. Gầy yếu, thiếu sức sống. Người nhom nhem. Gầy nhom nhem.

• nong :

  nd. Đồ đan khít bằng tre, hình tròn, lòng rộng và nông, to hơn nia, dùng để phơi đựng. Nong tằm.

• nôn :

  nđg. Tống ra ngoài bằng đường miệng, không giữ lại được. Ăn bao nhiêu nôn ra hết. Cũng nói Mửa.

• nôn nả:

  nt. Vội vã do nôn nóng. nôn nả muốn về sớm.

• nôn nao:

  nt.1. Có cảm giác như bị chao đảo, chóng mặt, buồn nôn. Người nôn nao, chân tay bủn rủn.
  2. Lòng bồn chồn vì mong đợi hay tưởng nhớ việc gì. Những giờ phút nôn nao chờ đợi.

• nôn nóng:

  nt. Sốt ruột, muốn làm ngay, có ngay. nôn nóng thì dễ hỏng việc.

• nôn ọe:

  nđg.nôn mửa.

• nông :

  nt.1. Không sâu, cạn. Ao nông. Bát nông lòng.
  2. Hời hợt, không sâu sắc. Kiến thức nông. Suy nghĩ còn nông.

• nông:

  nd. Việc làm ruộng, người làm ruộng. Nhất sĩ nhì nông, hết gạo chạy rong, nhất nông nhì sĩ (tng). Nghề nông.

• nồng :

  nt. Nóng ẩm, lặng gió và nhiều mây. Không khí oi nồng.

• nồng :

  nt.1. Có mùi nặng như mùi của vôi tôi. Cơm khê nồng. Chè ủ lâu bị nồng.
  2. Có độ nóng đậm ở mức độ rát cao. Rượu nồng.

• nổng:

  nd. Gò. Nổng cát.

• nống:

  nd. Như Nong. Phơi nống thóc.

• nống :

  nđg.1. Làm cho cao hơn lên bằng cách đưa từ dưới. Nống cột nhà.
  2. Nới rộng ra từ bên trong. Nống cho giày rộng ra.

• nông cạn:

  nt. Quá hời hợt, không sâu sắc. Ý nghĩ nông cạn. Hiểu biết nông cạn.

• nồng cháy:

  nt. Có biểu hiện mãnh liệt của một tình cảm thiết tha. Tình yêu nồng cháy.

• nông choèn:

  nt. Như nông choẹt .

• nông choèn choẹt:

  nt. Như nông choẹt.

• nông choẹt:

  nt. nông đến mức như không có gì. Khúc sông nông choẹt.

• nông cụ:

  hd.. Dụng cụ trong sản xuất nông nghiệp. nông cụ cải tiến.

• nông dân:

  hd.. Dân làm ruộng. Giai cấp nông dân.

• nồng độ:

  hd.. Độ đậm đặc do lượng của chất tan trong dung dịch. Nồng độ muối trong dung dịch khá cao.

• nồng đượm:

  nt. Nồng nàn và sâu đậm. Mỗi tình nồng đượm.

• nông gia:

  hd.. Nhà nông.

• nông giang:

  hd.. Sông đào phục vụ cho nông nghiệp. Nước nông giang.

• nồng hậu:

  ht. Đậm đà, nồng nhiệt. Tiếp đãi nồng hậu.

• nông học:

  dt. Môn học nghiên cứu về sản xuất nông nghiệp. Kỹ sư nông học.

• nông hộ:

  hd.. Hộ nông dân Xã có hơn hai nghìn nông hộ.

• nông hội:

  hd.. Tổ chức quần chúng của nông dân.

• nông lâm:

  hd.. nông nghiệp và lâm nghiệp. Trường nông lâm.

• nông lịch:

  hd.. Lịch thời vụ sản xuất nông nghiệp trong năm ở mỗi vùng, mỗi địa phương.

• nồng nàn:

  nt.1. Đậm mùi một cách dễ chịu. Hương bưởi thơm nồng nàn.
  2. Chỉ giấc ngủ say và sâu. Giấc ngủ nồng nàn.
  3. Chỉ tình cảm thiết tha, sâu đậm. Tình yêu nồng nàn.

• nồng nặc:

  nt. Có mùi khó ngửi với nồng độ cao bốc lên mạnh. Mùi hôi thúi nồng nặc.

• nông nghiệp:

  hd. Nghề nông.

• nông nhàn:

  ht. Rỗi việc đồng áng. Nghề phụ lúc nông nhàn.

• nồng nhiệt:

  ht. Đầy nhiệt tình. Cái bắt tay nồng nhiệt.

• nông nô:

  hd.. Dân nô lệ làm ruộng cho bọn lãnh chúa thời trung cổ. Chế độ nông nô.

• nông nổi:

  nt. Cạn, hời hợt, kém sâu sắc, kém kinh nghiệm. Hành động nông nổi.

• nông nỗi:

  nd. Tình cảnh không như ý muốn. Làm sao mà ra nông nỗi này?

• nồng nỗng:

  nt. Quá lộ liễu, tự nhiên không biết xấu hổ. Lũ trẻ ở truồng nồng nỗng. Cũng nói Dồng dỗng.

• nồng nực:

  nt. Nóng bức và ngột ngạt. Khí trời nồng nực.

• nông phố:

  hd.. Nói chung nghề cày cấy, trồng tỉa. nông phố ngân hàng.

• nông sản:

  hd.. Sản phẩm nông nghiệp.

• nông tang:

  . Nghề làm ruộng và nghề dâu tằm. Việc nông trang.

• nồng thắm:

  nt. Nồng nàn, thắm thiết. Mối tình nồng thắm.

• nông thôn:

  hd.. Nói chung thôn làng, nơi làm ruộng. Đời sống ở nông thôn và thành thị còn chênh lệch nhau khá nhiều.

• nông trang:

  hd.. nông trang tập thể (nói tắt).

• nông trang tập thể:

  nd. Hình thức tổ chức sản xuất nông nghiệp tập thể ở một số nước xã hội chủ nghĩa giống như hợp tác xã cấp cao.

• nông trường:

  hd.. nông trường quốc doanh (nói tắt).

• nông trường quốc doanh:

  nd. Cơ sở sản xuất nông nghiệp thuộc chế độ sở hữu tòan dân, do nhà nước tổ chức và trực tiếp quản lý.

• nông vận:

  hdg. Tuyên truyền vận động nông dân đấu tranh và sản xuất. Công tác nông vận.

• oẹ :

  nđg. nôn, mửa. Vừa ăn xong đã ọe ra hết.

• phai :

  nđg.1. Lợt bớt màu hay hương vị. Phai mùi. Phai màu.
  2. Bớt nồng thắm. Kỷ niệm không thể nào phai.

• phản chiếu:

  hdg.1. Chiếu hắt ánh sáng trở lại. Mặt nước phản chiếu ánh trăng.
  2. Phản ánh. Tác phẩm phản chiếu đời sống của nông dân thời trước.

• phân rác:

  nd. Phân bón chế biến bằng cỏ, rác và các sản phẩm thừa trong nông nghiệp.

• phân vùng:

  nđg. Chia thành nhiều vùng theo đặc điểm tự nhiên và xã hội. Phân vùng kinh tế nông nghiệp.

• phì nộn:

  nt. Béo mập. Thân hình phì nộn.

• phú hào:

  hd. Giàu và thế lực ở nông thôn thời phong kiến. Giai cấp phú hào.

• phù kế:

  hd. Dụng cụ đo tỉ trọng của chất lỏng hay nồng độ của dung dịch.

• phú nông:

  hd. Nhà nông giàu có, có nhiều ruộng đất, cho thuê ruộng đất, mướn nhiều người làm công cày cấy.

• phụ thuộc:

  hdg. Tùy thuộc cái khác, không thể tồn tại, phát triển nếu không dựa vào cái khác. Sống phụ thuộc vào gia đình. nông nghiệp phụ thuộc nhiều vào thiên nhiên.

• phục vụ:

  hdg.1. Làm nghĩa vụ của mình. Phục vụ đồng bào.
  2. Giúp ích trực tiếp cho cái gì hay người nào. Phục vụ nông nghiệp. Phục vụ người bệnh.

• quảng canh:

  hdg. Dựa chủ yếu vào việc mở rộng diện tích trồng trọt để tăng sản lượng nông nghiệp.

• quê :

  nId. 1. Nơi gia đình, dòng họ đã nhiều đời làm ăn, sinh sống. Về thăm quê. Chính quê ở tỉnh ấy.
  2. nông thôn, nơi có đồng ruộng, làng mạc. Dân quê. Ở quê ra tỉnh.IIt. Có tính chất phác, mộc mạc. Cách ăn mặc còn hơi quê.

• rạch :

  nIđg. Dùng vật sắc làm cho đứt thành đường trên bề mặt. Dùng bao rạch bao tải. Chớp rạch bầu trời.
  IId. Đường rảnh nhỏ, nông, xẻ trên mặt ruộng để gieo hạt, trồng cây. Xẻ rạch. Đánh rạch. Cày rạch.

• rạo rực:

  nt.1. Có cảm giác nôn nao, khó chịu. Người rạo rực, buồn nôn.
  2. Xao xuyến trong lòng như có cái gì thôi thúc. Rạo rực một niềm vui khó tả.

• rỗ hoa:

  nt. Có những nốt rỗ thưa và nông. Mặt lấm tấm rỗ hoa. Cũng nói Rỗ hoa mè.

• ruộng cả ao liền:

  nd. Chỉ cơ ngơi của người giàu có ở nông thôn thời xưa.

• ruộng nõ:

  nd. Ruộng nhà lang giao cho từng gia đình nông dân cày cấy không công ở vùng dân tộc Mường thời trước Cách Mạng Tháng Tám.

• rượu:

  nd.1. Chất lỏng, vị cay nồng, thường cất từ chất bột hay trái cây đã ủ men. Rượu nếp. Cất rượu. Say rượu.
  2. Tên gọi chung những hợp chất hữu cơ có tính chất như rượu.

• rượu lậu:

  nd. Rượu trốn thuế thường nấu bằng gạo nếp, nồng độ cao.

• rượu mạnh:

  nd. Rượu nồng độ cao.

• rượu ngang:

  nd. Rượu do tư nhân làm, trốn thuế, có nồng độ cao.

• rượu ngọt:

  nd. Chỉ chung các loại rượu có nồng độ thấp và vị ngọt.

• rượu tăm:

  nd. Rượu có nồng độ cao, ngon, khi rót ra thường sủi tăm.

• sản :

  nIđg. 1. Sinh đẻ, làm ra. Sản dục. Sản xuất.
  2. Đỡ đẻ. Khoa sản. Bác sĩ sản.
  IId. Phần thuế nông nghiệp bằng sản phẩm, từng hộ dân phải nộp. Thu sản. Nộp sản.

• sản xuất:

  hIđg. Tạo ra của cải vật chất. Sản xuất lương thực.
  IId. Hoạt động sản xuất. Sản xuất nông nghiệp.

• sảo:

  nd. Rổ nan to, mắt rất thưa, nông lòng.

• sầu riêng:

  nd. Loại cây ăn quả, quả vỏ gai lớn như quả mít, múi nhiều thịt ngọt nồng và béo.

• sề :

  nd. Thứ rổ lớn nông lòng, mắt thưa. Sề phơi cau. Rổ sề.

• sĩ :

  nd.1. Người trí thức trong thời phong kiến. Kẻ sĩ. Các tầng lớp sĩ, nông, công, thương.
  2. Tên gọi quân cờ hay quân bài đứng hàng thứ hai sau tướng. Bộ ba tướng sĩ tượng.

• sống :

  nđg.1. Tồn tại ở hình thái có trao đổi với môi trường, sinh đẻ, lớn lên và chết. Cây cổ thụ sống hàng trăm năm.
  2. Ở thường xuyên tại một nơi. Sống ở nông thôn. Cá sống dưới nước.
  3. Duy trì sự sống bằng một phương tiện. Sống bằng nghề nông. Kiếm sống.
  4. Sống trong một hoàn cảnh, tình trạng nào. Sống độc thân. Sống những ngày hạnh phúc.
  5. Cư xử, ăn ở với đời. Sống thủy chung. Sống tử tế với mọi người.
  6. Tồn tại với con người. Sự nghiệp sống mãi với non sông, dân tộc.
  IIt.1. Ở trạng thái còn sống. Bắt sống tên giặc. Tế sống.
  2. Sinh động, như trong thực tế đời sống. Vở kịch rất sống. Bức tranh trông rất sống.

• sức kéo:

  nd. Tên gọi chung súc vật dùng để kéo cày, bừa, kéo xe và kéo máy. Vấn đề sức kéo cho nông nghiệp.

• sức mua:

  nd.1. Khả năng mua hàng hóa. Sức mua của nông dân.
  2. Khả năng mua hàng của một đơn vị tiền tệ. Giữ vững sức mua của đồng tiền.

• tản cư:

  hdg. Dời chỗ ở để tránh chiến tranh. Tản cư về nông thôn.

• tanh:

  nt. Hôi thối khó chịu, bắt nôn mửa. Tanh như cá mè. Tanh mùi bùn.

• tảo hôn:

  hdg. Lấy vợ lấy chồng sớm. Tệ tảo hôn hãy còn rơi rớt ở một số vùng nông thôn.

• tắt :

  nt&p.1. Đường ngắn, đi nhanh hơn. Con đường tắt. Đi tắt qua vườn.
  2. Cắt bớt đi cho ngắn, gọn nhanh hơn. Chữ viết tắt. “Công nghiệp nông nghiệp” nói tắt là “công nông nghiệp”.

• tận thu:

  hdg. Thu cho kỳ hết. Tận thu phụ phẩm nông nghiệp để chăn nuôi.

• tập thể hóa:

  hdg. Làm cho sản xuất từ cá thể trở thành tập thể. Tập thể hóa nông nghiệp.

• tếu:

  nIt. Làm vui nhộn, thiếu nghiêm chỉnh. Tếu với nhau cho vui. Anh chàng tếu nhất bọn.
  IIp. nông nổi, thiếu nghiêm chỉnh, không thực tế. Lạc quan tếu.

• thâm canh:

  hdg. Tăng sản lượng nông nghiệp bằng cách đầu tư thêm tư liệu sản xuất và lao động trên đơn vị diện tích không mở rộng.

• thẩm thấu:

  hdg. Thấm qua màng mỏng ngăn cách dung môi với nguyên chất hoặc ngăn cách hai dung môi có nồng độ khác nhau.

• thiển kiến:

  hd. Ý kiến nông cạn, hẹp hòi (thường dùng với ý khiêm tốn để chỉ ý kiến của mình).

• thoái :

  nđg. Hoàn trả lại. Địa chủ phải thoái tô cho nông dân. Cũng nói Thối.

• thu hoạch:

  hIđg.1. Thu về những sản phẩm nông nghiệp. Thu hoạch vụ mùa.
  2. Thu nhận tri thức, kiến thức do học tập, tìm hiểu. Thu hoạch được nhiều trong chuyến đi khảo sát.
  IId. Cái sản phẩm, kết quả thu hoạch được. Trồng cây ăn quả đã tăng thu hoạch. Trao đổi thu hoạch của lớp học chính trị.

• thuần nhất:

  ht. Toàn một thứ, không lẫn lộn. nông dân không phải là một giai cấp thuần nhất.

• thuần phác:

  ht. Thuần hậu, chất phác. Người nông dân thuần phác.

• thủy nông:

  hd. Cách dùng thủy lợi trong nghề nông.

• thượng điền:

  hd. Lễ cúng thần nông sau khi cấy xong, theo phong tục thời xưa.

• tỉ giá:

  hd. Quan hệ so sánh của mức giá các loại hàng hóa khác nhau có liên quan trong sản xuất và tiêu dùng. Tỉ giá trao đổi hàng công nông nghiệp.

• tiểu nông:

  hd.1. Người nông dân làm chủ một ít ruộng đất, tự mình sản xuất lấy.
  2. nông nghiệp sản xuất nhỏ theo lối người tiểu nông. Nền kinh tế tiểu nông.

• tiểu thủy nông:

  hd. Thủy nông nhỏ, gồm việc đào giếng khai mương nhỏ để tiêu tưới cho ruộng. Công trình tiểu thủy nông.

• tình yêu:

  nd.1. Tình cảm nồng nhiệt làm cho gắn bó mật thiết và có trách nhiệm với người, với vật. Tình yêu quê hương.
  2. Tình cảm yêu đương giữa nam nữ. Tình yêu chung thủy.

• tổ đổi công:

  nd. Một số nông dân hợp nhau lại để giúp đỡ lẫn nhau trong lao động sản xuất.

• tô tức:

  hd. Địa tô và lợi tức mà nông dân thời xưa phải nộp cho địa chủ. Tô tức nặng nề.

• tởm lợm:

  nt. Ghê tởm đến buồn nôn. Thấy tởm lợm quá.

• trã :

  nd. Nồi đất rộng miệng, đáy nông. Nấu một trã bánh tét.

• trạc:

  nd. Đồ đan bằng tre rộng miệng, nông lòng, thường dùng khiêng đất, lớn hơn cái ki.

• trách:

  nd. Thứ nồi bằng đất, nông đáy. Trách cá.

• trang trại:

  hd. Trại lớn sản xuất nông nghiệp.

• trạo trực:

  nt.1. Khó chịu trong người, buồn nôn.
  2. Rạo rực. Trạo trực trong lòng, không ngủ được.

• trẹt:

  nt. nông lòng, cạn đáy. Rỗ trẹt. Đĩa trẹt lòng. Mặt trẹt.

• trị giá:

  hdg.1. Đáng giá. Nhà này trị giá bao nhiêu?
  2. Ước giá. Trị giá nông sản.

• trọng nông:

  ht. Coi trọng nông nghiệp. Xã hội trọng nông.

• trồng trọt:

  nđg. Trồng cây cung cấp sản phẩm nông nghiệp. Đẩy mạnh chăn nuôi và trồng trọt.

• trớ :

  nđg. Chỉ trẻ sơ sinh nôn. Thằng bé vừa bú xong đã trớ ra.

• trung nông:

  hd. nông dân hạng trung, có ruộng đất và phương tiện để tự mình lao động.

• tù và:

  nd. Dụng cụ để báo hiệu ở nông thôn thời trước làm bằng sừng trâu, vỏ ốc, dùng để thổi, tiếng vang xa.

• tự phát:

  hdg. Phát sinh ra một cách tự nhiên, không do ý thức tự giác, không có lãnh đạo. Cuộc đấu tranh tự phát của nông dân.

• tự xưng:

  hdg.1. Tự giới thiệu tên họ, nghề nghiệp v.v... của mình. Anh ấy tự xưng là Nguyễn Văn A, kỹ sư nông nghiệp.
  2. Tự gán cho mình một danh nghĩa. Một tổ chức tự xưng là dân chủ.
  3. Tự nhận cho mình một danh hiệu cao quý và tuyên bố cho mọi người biết. Lê Lợi tự xưng Bình Định Vương.

• ụa :

  nđg. nôn mửa. Người chửa hay ụa khan.

• ung dung:

  nIt. Có dáng điệu, cử chỉ bình tĩnh, không nôn nóng, lo lắng. Phong thái ung dung.
  IIp. Dễ chịu, thoải mái. Sống ung dung. Đủ tiền để ăn tiêu ung dung trong một tháng.

• VAC:

  nd. Vườn, ao, chuồng (nói tắt). Mô hình phát triển kinh tế gia đình trong nông nghiệp.

• vằng:

  nd. nông cụ dùng để cắt lúa, giống như lưỡi hái. Lưỡi vằng.

• về:

  nIđg.1. Trở lại chỗ của mình, quê hương mình hay nơi được coi như quê hương mình. Tan học về nhà. Kiều bào về nước. Mua về lắm thứ. Rút tay về.
  2. Đến nơi mình được đón tiếp thân mật. Đại biểu các nơi về dự hội nghị. Ban kịch về biểu diễn ở nông thôn.
  3. Đến đích cuối cùng. Xe ca đã về đến bến.
  4. Trở thành thuộc quyền sở hữu của người nào. Chính quyền về tay nhân dân.
  5. Chết. Cụ đã về trưa hôm qua.
  6. Ở vào một quãng thời gian nhất định. Ba năm về trước. Về già.
  IIgi. 1. Biểu thị phạm vi hay phương hướng. Bàn về nông nghiệp. Nhìn về bên phải.
  2. Biểu thị nguyên nhân. Người đẹp về lụa, lúa tốt về phân (tng).

• vô sản:

  hId. Người lao động không có tư liệu sản xuất, phải làm thuê và bị bóc lột trong chế độ tư bản. Cố nông là những người vô sản ở nông thôn.
  IIt.1. Thuộc giai cấp công nhân. Cách mạng vô sản.
  2. Hoàn toàn không có tài sản gì. Anh ta nghèo lắm, là một người vô sản hoàn toàn.

• vô sản hóa:

  hdg.1. Làm cho người lao động bị đoạt hết tư liệu sản xuất. Chủ nghĩa tư bản làm cho nhiều nông dân bị vô sản hóa.
  2. Làm cho người không thuộc thành phần công nhân có lập trường tư tưởng và tác phong sinh hoạt của giai cấp vô sản qua lao động và sinh hoạt cùng với quần chúng công nhân. Làm việc trong nhà máy, hầm mỏ để được vô sản hóa.

• vụ:

  nd. Thời kỳ trong năm tập trung vào một công việc về lao động sản xuất nông nghiệp. Vụ gặt. Vụ chiêm. Ruộng ba vụ.

• vườn :

  nId. Khu đất chung quanh nhà hoặc khu đất riêng có trồng cây cảnh, rau, hoa quả, v.v... Vườn rau. Vườn hoa. Làm vườn.
  IIt. Làm một nghề ở nông thôn. Thợ vườn. Mụ vườn. Lang vườn.

• xã :

  nd.1. Đơn vị hành chính cơ sở ở nông thôn gồm một số thôn.
  2. Chức vị ở làng xã thời phong kiến, có thể bỏ tiền ra mua, lớn hơn nhiêu.
  3.x.Bà xã, ông xã.

• xuất thân:

  dt. Khởi đầu đời sống riêng từ địa vị nào. Xuất thân từ gia đình nông dân. Nhà văn đã xuất thân từ một kỹ sư.

• xúkhí :

  hd. Hơi hôi thối. Xú khí nồng nặc.

MUA THỈNH KINH SÁCH PHẬT HỌC

DO NXB LIÊN PHẬT HỘI PHÁT HÀNH