Từ điển thuật ngữ Phật học »» Đang xem mục từ: đắc giới xá giới

---

KẾT QUẢ TRA TỪ

Phật Quang Đại từ điển

• đắc giới xá giới
  
  得戒舍戒
  4550即得戒與捨戒之並稱。又作發戒失戒。發得律儀、不律儀及非律儀非不律儀三種之無表色，稱為得戒；反之，捨失所得之戒體則稱為捨戒。無表色，指於身中相續恆轉，有招致樂果及防非止惡，或招致苦果及防善止善之功能的無見無對之色法。　律儀之無表色有三種，即：(一)靜慮律儀，即定共戒，乃得有漏之四根本及四近分靜慮地之心時所得之無表色，屬於色界之戒。(二)無漏律儀，即道共戒，乃得無漏根本近分靜慮地之心時所得之無表色。(三)別解脫律儀，即所謂七眾所持之戒，乃依他人教導之力而得之無表色，屬欲界之戒。又依他人教導者有從僧伽得及從補特伽羅得二種，從僧伽而得者有比丘、比丘尼及正學律儀；從補特伽羅而得者為其餘之五種戒，即勤策、勤策女、近事、近事女，近住等五種律儀。又比丘、比丘尼之得具足戒又分自然得、見諦得、善來得、信佛得、問答得、敬重得、遣使得、邊五得、十眾得、三歸得等十種得戒之緣；對此，四分律、摩訶僧祇律、五分律、毘尼母論等諸典所說各不相同，大乘法苑義林章卷三末一一詳載之。　不律儀，即非律儀之惡戒，得此無表色之原因有二：(一)生於以殺生等為業之家，依初所現行殺等之加行而得。(二)雖非生於不律儀之家，初起意願從事殺等之業以為活命時，即得此無表色之惡戒。　非律儀非不律儀，即處中之善戒惡戒，得此無表色有三因：(一)依因而得，即初施園林而種下諸福田時所得。(二)依受而得，例如自誓未禮佛不先食、常於六齋日施食等。(三)依重行而得，即由殷重之「作意」而行惡行善所發得之無表色。作意，係指內心警覺之精神作用。　捨戒者，亦分律儀、不律儀、非律儀非不律儀三種，且其捨戒之緣，依諸部及大乘之說亦各不相同。據俱舍論卷十五載，三種律儀的捨戒之緣分別為：(一)靜慮律儀依二緣而捨：(1)易地，即由下地生於上地或由上地來生下地時。(2)退失，即由已獲勝定之功德而退失時。(二)無漏律儀依三緣而捨：(1)得果之時，捨先前之向道及果道，故亦捨先前之律義。(2)於練根之位，得利道而捨鈍道，故亦捨諸律儀。(3)以退失果道、勝果道之故。(三)於八種別解脫律儀中，除近住律儀外，比丘、比丘尼等七種律儀皆依四緣而捨，即：(1)以意樂之故。(2)以命終之故。(3)以生為二形之故，即兼具男女二根者。(4)以斷善根之故。近住律儀則有五種捨戒之緣，即於前述之因緣，另加「夜盡」而為五緣。　不律儀之惡戒，依三緣而捨戒，即命終、得戒、生為二形。非律儀非不律儀之處中戒，依受心斷壞（棄前所受）、勢力斷壞（淨信或煩惱之勢力）、作業斷壞（不復作）、事物斷壞（如捨施之事物）、壽命斷壞（所依止轉易）、善根斷壞等六緣而捨其戒。　除上記各類之捨戒外，瑜伽師地論特別論述大乘菩薩之捨戒。瑜伽師地論卷四十舉出二種捨戒之緣：(一)退菩提心，(二)犯重捨。並謂大乘菩薩若起此二緣，轉受餘生，忘失本念，如是則他日雖有機會重受菩薩戒，然已非新受，亦非新得。此外，同論卷七十五另又舉出大乘菩薩四種捨戒之緣。大抵而言，瑜伽師地論認為菩薩戒之捨戒因緣，若非由於退失菩提心或犯上品之重罪而捨戒，即可盡未來際永不退失；此係異於聲聞律儀戒之由於命終而捨戒。然若據菩薩瓔珞本業經卷下大眾受學品之說，則謂菩薩一旦受十無盡戒（即圓頓妙戒）即可永不退失。對瑜伽論與瓔珞經兩說之出入，唐代之新羅學僧義寂於梵網經菩薩戒本疏卷上加以闡論，以「種子之薰習功能」之說會通此一經一論之說法。〔四分律卷五十七、十誦律卷一、卷五十六、五分律卷一、大毘婆沙論卷一二○、俱舍論卷十四、卷十五、大乘義章卷十〕（參閱「戒」2896、「無表色」5097）

TRA THEO VẦN TRONG CÁC TỪ ĐIỂN

Hướng dẫn: Quý vị có thể nhập nguyên một từ để tìm xem tất cả những từ ngữ bắt đầu bằng từ đó. Ví dụ, nhập quyết để xem Quyết định tâm, Quyết định tạng luận, Quyết định tín v.v...

Mua sách qua Amazon sẽ được gửi đến tận nhà - trên toàn nước Mỹ, Canada, Âu châu và Úc châu.

XEM TRANG GIỚI THIỆU.

---

      

---