Từ điển thuật ngữ Phật học »» Đang xem mục từ: pháp xứ sở nhiếp sắc

---

KẾT QUẢ TRA TỪ

Phật Quang Đại từ điển

• pháp xứ sở nhiếp sắc
  
  法處所攝色
  3389又作墮法處色、法處色。乃唯識宗所立十一色法之第十一。指意識所攀緣的法處所攝之色法。唯識宗將一切諸法概分爲色法、心法、心所有法、心不相應行法、無爲法等五大類，稱爲五位，其中之色法，廣義而言，爲所有物質存在之總稱，具有變壞、質礙之性質。色法又可分爲十一類，即眼、耳、鼻、舌、身等五根，色，聲、香、味、觸等五境，及法處所攝色。法處之「處」，爲生長、養育之義，意指能長養吾人之心與心所，且爲心與心所依靠、攀緣者，共分爲十二種，稱爲十二處，亦即上記所說之五根加上第六根意根，五境加上第六境法境。法境即是法處，乃十二處之一，惟「法境」係強調其乃「意根」（主觀作用）之客觀對境，而「法處」則著重說明其與其他之十一處共爲長養心與心所，且爲心與心所依靠、攀緣者。於一切色法中，凡攝屬於法處者，即稱爲法處所攝色。　據大乘阿毘達磨雜集論卷一、法苑義林章卷五末等所載，法處所攝色又可細分爲五種，即：(一)極略色，亦即極微之色法；乃分析色聲香味觸等五境、眼耳鼻舌身等五根或地水火風等四大種，舉凡一切具有質礙性之實色而令至物質的最小單位「極微」。(二)極迥色，又作自礙色；即分析空界色、明、暗等不具質礙性之顯色而令至極微。(三)受所引色，即無表色；乃依身、口發動之善惡二業，而生於身內之無形色法，爲一種不能表現於外之現象，例如由持戒所引起的一種防非止惡之精神作用；由於被視爲是身內地水火風四大所造，故列入色法。(四)遍計所起色，意識緣五根、五境，產生周遍計度、虛妄分別之作用，而在心內所變現之影像色法，例如空中花、水中月、鏡中像等，皆攝於此色法中；此類色法，僅具有影像而並無所依托之自體本質。(五)定自在所生色，又作定所生色、定所引色、勝定果色、定果色、自在所生色；即指由禪定力所變現之色聲香味等境；此類色法係以勝定力於一切色變現自在，故稱定自在所生色。又此類色法通於凡聖所變，然凡聖所變現者有假實之別，若由凡夫之禪定力所變現者，爲假色，不能實用；若由八地以上之聖者，憑威德之勝定力，能變現爲可實用之實在色法，例如變土砂而成金銀魚米，可令有情眾生受用之。　又以大乘唯識之看法而言，上記五色中，前四色均屬假色，惟第五色通於假實，而以聖者所變現者爲實色，此蓋以聖者之威德勝定乃爲一種無漏定，由無漏定所變現之色法即爲實色；然若以小乘如說一切有部等之觀點而言，則如極略色、極迥色，乃至受所引色等，皆爲具有實體之實色。〔大毘婆沙論卷七十四、卷七十五、瑜伽師地論卷三、卷三十七、順正理論卷三十五、成唯識論卷一、成唯識論述記卷三本〕

TRA THEO VẦN TRONG CÁC TỪ ĐIỂN

Hướng dẫn: Quý vị có thể nhập nguyên một từ để tìm xem tất cả những từ ngữ bắt đầu bằng từ đó. Ví dụ, nhập quyết để xem Quyết định tâm, Quyết định tạng luận, Quyết định tín v.v...

Mua sách qua Amazon sẽ được gửi đến tận nhà - trên toàn nước Mỹ, Canada, Âu châu và Úc châu.

XEM TRANG GIỚI THIỆU.

---

      

---