Từ điển thuật ngữ Phật học »» Đang xem mục từ: quả

---

KẾT QUẢ TRA TỪ

Phật Quang Đại từ điển

• quả
  
  果
  3320梵語 phala 之意譯。音譯頗羅。原指草木之果實；轉指由「因」所生出之結果。蓋一切有爲法，乃前後相續，故相對於前因，則後生之法，稱爲果。又「擇滅」雖係無爲法，然以由道力所證得之故，亦稱爲果。虛空與非擇滅二者，皆無相對之前因，亦無所謂後生之法，故皆屬於非果法。　有關果之種類，有五果、九果等異說。小乘有部與大乘唯識宗分爲五果：(一)等流果，一切由善因所生之善果，或從惡因所生之惡果，均與因同一性質，稱爲等流果。又作習果、習氣果。(二)異熟果，由善、不善之業因，即由異熟因所生之無記（非善，亦非不善）果，稱爲異熟果。係與因之性質不同而生之果報，故又稱爲報果。於天台宗，將上記之習果與報果合稱爲二果。(三)士用果，指俱有因、相應因所生之果，即由因之力用所成之果，如同由士夫（男子）之力用，而成就之種種事業；亦即由士夫所作之因而生之果，乃同時之因果。(四)增上果，即無有障礙，而又加與助力所生之果；亦即除本身外，其他一切有爲法均稱爲能作因，能作因之果即爲增上果。「能作」係指能夠給予力量而使果發生。以上四果係屬有爲法之範圍，故稱爲有爲果。對此，(五)離繫果，則稱無爲果。離繫，即指離開煩惱之束縛。離繫果，係指擇滅及涅槃而言。如上記所說，擇滅雖係無爲法，本是不生不滅，且離繫果雖亦非由修道之因而生，然道力乃證得擇滅之因（稱爲離繫得），如是，擇滅即是由道力而證得者，故擇滅稱爲離繫果。或亦指果果；所謂果果，係指從修行之果（菩提）所證之涅槃而言。　上記五果之說詳載於大毘婆沙論卷一二一、俱舍論卷六、成唯識論卷八等。又據大毘婆沙論卷一二一載，健馱邏國諸論師立有九果之說，即上記之五果，加上下列四果：(一)安立果，指依住於他法而安立之果，如依住於風輪而有水輪，依住於水輪而有金輪，依住於金輪而有大地，依住於大地而有有情、非情等。(二)加行果，指由修行所得之果，如依不淨觀等加行之力，遂生無漏智。(三)和合果，指由諸因和合而生之果，如眼根與色和合而生眼識，意與法和合而生意識。(四)修習果，指由修習聖道所生之果；又佛陀之十力、四無所畏、十八不共法、自在神力等佛力皆係修行而得之結果，故又稱果力。　此外，於佛教因果論中，迦濕彌羅國之諸論師立有五因五果之說，其所謂之五果，即是將上記安立果以下之四果攝入於五果中之士用果或增上果，此乃排斥健馱邏諸論師所立之九果說。　於佛典中，果有各種含義與用例。例如就相應相報之義而言，由善因可產生善果，由惡因則產生惡果；苦之果報稱爲苦果，樂之果報稱爲樂果。就現在、未來之相對性關係而言，識、名色、六入、觸、受等，屬於現在之五果；與之相對者，生、老死則爲未來之二果。另外，須陀洹、斯陀含、阿那含、阿羅漢等，稱爲四沙門果；獨覺之果，稱爲獨覺果；佛之果，稱爲佛果、妙果、無上果。佛之果德圓滿無缺，稱爲果滿、果極；佛所證得之智慧，稱爲果智；佛果所具之功德，稱爲果德；若以海比喻果德之深廣，稱爲果海；大乘佛教之佛果與小乘佛教之阿羅漢果均爲至高無上之果，稱爲極果。又果之體性，稱爲果體；果之相狀，稱爲果相；果之力用，稱爲果用。此外，佛教教義又常就果與因之相對意義，以相對於因分者，有果分之稱；相對於因地者，有果地之稱等。〔菩薩地持經卷三、品類足論卷六、大乘義章卷三本、成唯識論述記卷八本〕

TRA THEO VẦN TRONG CÁC TỪ ĐIỂN

Hướng dẫn: Quý vị có thể nhập nguyên một từ để tìm xem tất cả những từ ngữ bắt đầu bằng từ đó. Ví dụ, nhập quyết để xem Quyết định tâm, Quyết định tạng luận, Quyết định tín v.v...

Mua sách qua Amazon sẽ được gửi đến tận nhà - trên toàn nước Mỹ, Canada, Âu châu và Úc châu.

XEM TRANG GIỚI THIỆU.

---

      

---