Từ điển thuật ngữ Phật học »» Đang xem mục từ: Ba thế giới

---

KẾT QUẢ TRA TỪ

Từ điển Đạo uyển

• Ba thế giới
  
  S: triloka, traidhātuka; Hán Việt: Tam giới (三 界), Tam hữu (三 有);
  Ba thế giới của Vòng sinh tử, là nơi mà loài Hữu tình tái sinh trong Lục đạo (s: gati), có thể hiểu là Vũ trụ quan của đạo Phật. Ba thế giới bao gồm:
  1. Dục giới (欲 界; s, p: kāmaloka, kāmadhā-tu), có Ái dục về giới tính và những ái dục khác.
  Trong dục giới có những loại Hữu tình sau:
  Ngạ quỷ (餓 鬼; preta)
  Ðịa ngục (地 獄; naraka);
  Loài người (人 世; nāra)
  Súc sinh (畜 生; paśu)
  A-tu-la (阿 修 羅; āsura)
  Sáu cõi Thiên (天; deva):
  Tứ thiên vương (四 天 王; cāturmahārājikade-va);
  Ðao lị (忉 利) hay Tam thập tam thiên (三 十 三 天; s: trāyastriṃśa-deva);
  Dạ-ma (夜 摩; s: yāmadeva) hoặc Tu-dạ-ma thiên (須 夜 摩 天; s: suyāmadeva);
  Ðâu-suất thiên (兜 率 天; s: tuṣita);
  Hoá lạc thiên (化 樂 天; s: nirmāṇarati-deva);
  Tha hoá tự tại thiên (他 化 自 在 天; s: paranirmi-tavaśavarti-deva);
  2. Sắc giới (色 界; s: rūpaloka, rūpadhātu): các vị ở đây thuộc nam tính nhưng đã chấm dứt mọi dục tính, ăn uống, nhưng còn có khoái lạc. Ðây là thế giới của các thiên nhân trong cõi Thiền (s: dhyāna). Hành giả tu tập thiền định có thể tái sinh trong cõi sắc.
  Sắc giới gồm bốn cõi, mỗi cõi lại được chia làm nhiều cõi thiên khác nhau:
  Sơ thiền thiên (初 禪 天) với ba cõi thiên sau:
  Phạm thân thiên (梵 身 天; s: brahmakāyika);
  Phạm phụ thiên (梵 輔 天; s: brahmapurohita);
  Ðại phạm thiên (大 梵 天; s: mahābrahmā).
  Có hệ thống ghi thêm cõi thiên thứ tư của Sơ thiền thiên là Phạm chúng thiên (梵 眾 天; s: brahma-parśadya).
  Nhị thiền thiên (二 禪 天) với ba cõi sau:
  Thiểu quang thiên (少 光 天; parīttābha);
  Vô lượng quang thiên (無 量 光 天; apramāṇā-bha);
  Cực quang tịnh thiên (極 光 淨 天; abhāsvara, cựu dịch là Quang âm thiên; 光 音 天).
  Tam thiền thiên (三 禪 天) bao gồm:
  Thiểu tịnh thiên (少 淨 天; parīttaśubha);
  Vô lượng tịnh thiên (無 量 淨 天; apramāṇaśu-bha);
  Biến tịnh thiên (遍 淨 天; śubhakṛtsna).
  Tứ thiền thiên (四 禪 天) gồm có:
  Vô vân thiên (無 雲 天; anabhraka);
  Phúc sinh thiên (福 生 天; puṇyaprasava);
  Quảng quả thiên (廣 果 天; bṛhatphala);
  Vô tưởng thiên (無 想 天; avṛha);
  Vô phiền thiên (無 煩 天; atapa);
  Vô nhiệt thiên (無 熱 天; sudṛśa);
  Thiện kiến thiên (善 見 天; sudarśana);
  Sắc cứu kính thiên (色 究 竟 天; akaniṣṭha);
  Hoà âm thiên (和 音 天; aghaniṣṭha);
  Ðại tự tại thiên (大 自 在 天; mahāmaheśvara).
  Có sách xếp 2.4.4.- 2.4.9. dưới tên Tịnh phạm thiên (淨 梵 天), không thuộc về Tứ thiền thiên.
  3. Vô sắc giới (無 色 界; arūpaloka, arūpa-dhātu): thế giới này được tạo dựng thuần tuý bằng tâm thức và gồm Bốn xứ (arūpasamā-dhi). Vô sắc giới gồm:
  Không vô biên xứ (空 無 邊 處; ākāśanantyāyata-na);
  Thức vô biên xứ (識 無 邊 處; vijñānanantyāyata-na);
  Vô sở hữu xứ (無 所 有 處; ākiṃcanyāyata-na);
  Phi tưởng phi phi tưởng xứ (非 想 非 非 想 處; naivasaṃjñā-nāsaṃjñāyatana)
  Hành giả tu học Tứ thiền bát định có thể tái sinh vào bốn xứ này.
  

TRA THEO VẦN TRONG CÁC TỪ ĐIỂN

Hướng dẫn: Quý vị có thể nhập nguyên một từ để tìm xem tất cả những từ ngữ bắt đầu bằng từ đó. Ví dụ, nhập quyết để xem Quyết định tâm, Quyết định tạng luận, Quyết định tín v.v...

Mua sách qua Amazon sẽ được gửi đến tận nhà - trên toàn nước Mỹ, Canada, Âu châu và Úc châu.

XEM TRANG GIỚI THIỆU.

---

      

---