Từ điển thuật ngữ Phật học »» Đang xem mục từ: Thông Giác Thuỷ Nguyệt

---

KẾT QUẢ TRA TỪ

Từ điển Đạo uyển

• Thông Giác Thuỷ Nguyệt
  
  通覺水月; 1637-1704
  Thiền sư Việt Nam, thuộc tông Tào Ðộng truyền sang miền Bắc, pháp hệ thứ 36. Sư nối pháp Thiền sư Nhất Cú Tri Giáo và truyền lại cho đệ tử là Chân Dung Tông Diễn.
  Sư họ Ðặng, quê ở Thanh Triều, huyện Ngự Thiên, phủ Tiên Hưng. Sư trước học Nho giáo nhưng không hài lòng. Năm 20 tuổi, Sư xuất gia cầu đạo, vân du khắp nơi nhưng không tìm được nơi khế hợp. Sau, Sư quyết chí sang Trung Quốc tu học.
  Chuyến du học này gặp đầy trở ngại, một trong hai đệ tử đi theo lâm bệnh, mất giữa đường và khi đến núi Phụng Hoàng, Sư phải ở ngoài chờ ba tháng mới vào được cổng chùa yết kiến Thiền sư Nhất Cú Tri Giáo.
  Nhất Cú gặp Sư hỏi: »Trước khi cha mẹ sinh, trong ấy thế nào là Bản lai diện mục của ngươi?« Sư thưa: »Mặt trời sáng giữa hư không.« Nhất Cú bảo: »Ba mươi gậy, một gậy không tha«, và cho phép Sư nhập chúng.
  Sáu năm trôi qua, một hôm, Nhất Cú gọi Sư vào Phương trượng hỏi: »Ðã Kiến tính chưa?« Sư lễ bái và trình kệ:
  Viên minh thường tại thái hư trung
  Cương bị mê vân vọng khởi long
  Nhất đắc phong xuy vân tứ tán
  Hằng sa thế giới chiếu quang thông.
  *Sáng tròn thường ở giữa hư không
  Bởi bị mây mê vọng khởi lồng
  Một phen gió thổi mây tứ tán
  Thế giới hà sa sáng chiếu thông.
  Nhất Cú đưa tay điểm vào đầu Sư, ban hiệu là Thông Giác Ðạo Nam Thiền sư và nói kệ sau để truyền tông Tào Ðộng tại Việt Nam:
  Tịnh trí thông tông, từ tính hải khoan
  Giác đạo sinh quang, chính tâm mật hạnh
  Nhân đức vi lương, huệ đăng phổ chiếu
  Hoằng pháp vĩnh trường.
  Nhất Cú căn dặn: »Ngươi về nên tinh tiến làm Phật sự, giảng thuyết đề cao chính pháp, không nên chần chờ để tâm theo vọng trần, trái lời Phật, Tổ dặn dò. Ngươi thành tâm đi muôn dặm đến đây nay ta cho một bài kệ để gắng tiến:
  Quế nham suy phức tục truyền đăng
  Thu nhập trường không quế bích đằng
  Trì nhĩ viên lai khai bảo kính
  Từ dư quy khứ thị kim thằng
  Thuỵ thâm Phượng lĩnh thiên trùng tuyết
  Cáp thụ An Nam nhất cá tăng
  Dạ bán cẩm hà sơn hậu khởi
  Hạo tòng thiên tế thức tăng hằng.
  *Rừng quế gương xưa đền nối sáng
  Thu về đâu đấy ngát mùi hương
  Vì người xa đến treo gương báu
  Từ biệt ta về chỉ đạo Thiền
  Ai vào núi Phụng nghìn trùng tuyết
  Dường có An Nam một vị tăng
  Nửa đêm áo gấm ra sau núi
  Như ở chân trời thấy mặt trăng«.
  Từ biệt thầy, Sư cùng với đệ tử trở về Việt Nam. Về đến Việt Nam, Sư đi khắp các thắng cảnh như Yên Tử, Quỳnh Lâm và sau, Sư dừng chân tại Ðông Sơn ở huyện Ðông Triều, trụ tại chùa Hạ Long. Dân chúng xa gần nghe danh Sư đều đến xin quy y, tăng chúng đua nhau đến tham học.
  Sắp tịch, Sư gọi Tông Diễn đến nói kệ:
  Thuỷ xuất đoan do tẩy thế trần
  Trần thanh thuỷ phục nhập nguyên chân
  Dữ quân nhất bát cam lộ thuỷ
  Bái tác ân ba độ vạn dân.
  *Nước cốt tuôn ra rửa bụi trần
  Sạch rồi nước lại trở về chân
  Cho ngươi bát nước cam lộ quý
  Ân tưới chan hoà độ vạn dân.
  Sau, Sư nói kệ truyền pháp:
  山織錦水畫圖。玉泉涌出白酡酥
  岸上黃花鶯弄語。波中碧水鰈群呼
  月白堂堂魚父醉。日紅耿耿繭婆晡
  Sơn chức cẩm thuỷ hoạ đồ
  Ngọc tuyền dũng xuất bạch đà tô
  Ngạn thượng hoàng hoa oanh lộng ngữ
  Ba trung bích thuỷ điệp quần hô
  Nguyệt bạch đường đường ngư phủ tuý
  Nhật hồng cảnh cảnh kiển bà bô.
  *Núi dệt gấm, nước vẽ hình
  Suối ngọc chảy, tuôn rượi đà tô
  Bờ cúc nở hoa hoàng oanh hót
  Nước trong sóng biếc cá điệp nhào
  Trăng sáng rỡ ràng ông chài ngủ
  Trời soi rừng rực kén nằm nhơ.
  Nói kệ xong, Sư bảo: »Nay ta lên chơi trên núi Nhẫm Dương. Nếu bảy ngày không trở về, các ngươi tìm thấy chỗ nào có mùi thơm là ta ở đấy.« Chúng bùi ngùi mà không dám theo. Sau đúng bảy ngày, chúng cùng nhau đi tìm thì nghe gió thổi mùi hương ngào ngạt, thấy Sư ngồi kết già trên một tảng đá trong hang. Bấy giờ là ngày 6 tháng 3 năm Giáp Thìn, niên hiệu Chính Hoà thứ 20 đời vua Lê Hi Tông.
  

TRA THEO VẦN TRONG CÁC TỪ ĐIỂN

Hướng dẫn: Quý vị có thể nhập nguyên một từ để tìm xem tất cả những từ ngữ bắt đầu bằng từ đó. Ví dụ, nhập quyết để xem Quyết định tâm, Quyết định tạng luận, Quyết định tín v.v...

Mua sách qua Amazon sẽ được gửi đến tận nhà - trên toàn nước Mỹ, Canada, Âu châu và Úc châu.

XEM TRANG GIỚI THIỆU.

---

      

---