Từ điển thuật ngữ Phật học »» Đang xem mục từ: thức uẩn

---

KẾT QUẢ TRA TỪ

Từ điển Phật Quang

• thức uẩn
  
  (識蘊) Phạm: Vijĩàna-skandha. Pàli: Viĩĩaịa-khandha. Cũng gọi Thức ấm, Thức thụ ấm. Chỉ cho sự tụ tậpcủacác thức như thức mắt, thức tai..., 1 trong 5 uẩn. Luận Câu xá quyển 1 (Đại 29, 4 thượng) nói: Mỗi thức đều phân biệt rõ ràng từng cảnh giới trong các giới, rồi thu lấy toàn bộ cảnh giới, cho nên gọi là Thức uẩn. Đây lại có 6 thức thân khác nhau, tức từ Nhãn thức thân đến Ý thức thân. Bởi vì 6 thức như thức mắt..., khi đối trước cảnh, chỉ thu lấy tướng chung để phân biệt, cho nên gom 6 thức này vào nhóm loại mà đặt tên là Thức uẩn. Trong 12 xứ, 6 thức này hợp chung làm 1 Ý xứ, trong 18 giới thì chia 6 thức thành Nhãn thức giới cho đến Ý thức giới và lại lập riêng Ý căn không gián đoạn mà thành 7 tâm giới. Luận Đại thừaa tì đạt ma tạp tập quyển 2 (Đại 31, 701 thượng) nói: Thế nào là kiến lập Thức uẩn? Nghĩa là Tâm, Ý, Thức khác nhau. Trong đó, thức A lại da thứ 8 là Tâm, thức Mạt na thứ 7 là Ý và 6 thức trước là Thức, tức gọi chung 8 thức này là Thức uẩn. Còn luận Du già sư địa quyển 54 thì nêu 5 loại Thức uẩn khác nhau, đó là: 1. An trụ: Đối với 3 cõi, các thức chấp trước trong, ngoài mà an trụ. 2. Tạp nhiễm:Các phàm phu, trong pháp hiện tại do cảnh giới thụ dụng, trong pháp vị lai do môn sinh tử mà bị ô nhiễm. 3. Sở y: Thức nương theo 6 chỗ như mắt... và 6 thân thức mà chuyển. 4. Trụ: Thức nương vào 4 thức trụ mà an trụ. 5. Dị tướng:Thức có các tướng khác nhau như tâm tham, hoặc lìa tâm tham, thiện hoặc bất thiện hoặc vô kí... [X. kinh Tạp a hàm Q.3; kinh Tăng nhất a hàm Q.28; Tập dị môn túc luận Q.1; luận Đại tì bà sa Q.74].

TRA THEO VẦN TRONG CÁC TỪ ĐIỂN

Hướng dẫn: Quý vị có thể nhập nguyên một từ để tìm xem tất cả những từ ngữ bắt đầu bằng từ đó. Ví dụ, nhập quyết để xem Quyết định tâm, Quyết định tạng luận, Quyết định tín v.v...

Mua sách qua Amazon sẽ được gửi đến tận nhà - trên toàn nước Mỹ, Canada, Âu châu và Úc châu.

XEM TRANG GIỚI THIỆU.

---

      

---