Học vấn của một người là những gì còn lại sau khi đã quên đi những gì được học ở trường lớp. (Education is what remains after one has forgotten what one has learned in school.)Albert Einstein
Việc người khác ca ngợi bạn quá hơn sự thật tự nó không gây hại, nhưng thường sẽ khiến cho bạn tự nghĩ về mình quá hơn sự thật, và đó là khi tai họa bắt đầu.Rộng Mở Tâm Hồn
Thành công không phải điểm cuối cùng, thất bại không phải là kết thúc, chính sự dũng cảm tiếp tục công việc mới là điều quan trọng. (Success is not final, failure is not fatal: it is the courage to continue that counts.)Winston Churchill
Sự vắng mặt của yêu thương chính là điều kiện cần thiết cho sự hình thành của những tính xấu như giận hờn, ganh tỵ, tham lam, ích kỷ...Tủ sách Rộng Mở Tâm Hồn
Người duy nhất mà bạn nên cố gắng vượt qua chính là bản thân bạn của ngày hôm qua. (The only person you should try to be better than is the person you were yesterday.)Khuyết danh
Hãy làm một người biết chăm sóc tốt hạt giống yêu thương trong tâm hồn mình, và những hoa trái của lòng yêu thương sẽ mang lại cho bạn vô vàn niềm vui và hạnh phúc.Tủ sách Rộng Mở Tâm Hồn
Hào phóng đúng nghĩa với tương lai chính là cống hiến tất cả cho hiện tại. (Real generosity toward the future lies in giving all to the present.)Albert Camus
Tôi tìm thấy hy vọng trong những ngày đen tối nhất và hướng về những gì tươi sáng nhất mà không phê phán hiện thực. (I find hope in the darkest of days, and focus in the brightest. I do not judge the universe.)Đức Đạt-lai Lạt-ma XIV
Tôi biết ơn những người đã từ chối giúp đỡ tôi, vì nhờ có họ mà tôi đã tự mình làm được. (I am thankful for all of those who said NO to me. Its because of them I’m doing it myself. )Albert Einstein
Phán đoán chính xác có được từ kinh nghiệm, nhưng kinh nghiệm thường có được từ phán đoán sai lầm. (Good judgment comes from experience, and often experience comes from bad judgment. )Rita Mae Brown
Trang chủ- Danh mục
- Đại từ điển Phật Quang
- Đang xem mục từ: thắng nghĩa
Trang chủ »» Danh mục »» Đại từ điển Phật Quang »» Đang xem mục từ: thắng nghĩa »»
Đại từ điển Phật Quang »» Đang xem mục từ: thắng nghĩa
KẾT QUẢ TRA TỪ
thắng nghĩa:
(勝義) Phạm: Paramàrtha. Pàli: Paramattha. Cũng gọi Đệ nhất nghĩa, Chân thực. Chỉ cho đạo lí chân thực tối thắng vượt lêntrên nghĩa thế tục của thế gian. Tức những hành vi vô tướng, không thể nói năng, vượt ngoài mọi biểu tượng, dứt bặt tranh luận, siêu việt tất cả cảnh giới tầm tư. Cứ theo luận Hiển dương thánh giáo quyển 19 và luận Biện trung biên quyển trung thì Thánh đạo, Niết bàn, Chân như... đều là chân lí siêu việt tập tục thế gian, vì thế gọi là Thắng nghĩa đế (Phạm:Paramartha-satya, Pàli: Paramatthasacca);trái lại, đạo lí thông tục của thế gian thì gọi là Thế tục đế. Ngoài ra, lấy theo nghĩa chân thực hữu, đối lại với sự an lập thi thiết của thế tục mà gọi là Thắng nghĩa, như thắng nghĩa thiện và thế tục thiện, thắng nghĩa căn và phù trần căn, thắng nghĩa pháp và pháp tướng pháp. Trong đó, thiện pháp vô vi thuộc về thắng nghĩa thiện, thiện pháp hữu vi thì thuộc về thế tục thiện, hoặc gọi là Hữu lậu thiện. Bất cứ làm điều gì, hễ nương vào thế tục mà làm thì thuộc thế tục, cho nên tâm hữu lậu chính là tâm thế tục; trí hữu lậu lấy thế tục làm đối tượng là trí thế tục; dùng trí thế tục để đoạn trừ phiền não chính là đạo thế tục. Ngoài ra, Phật giáo thông thường bàn rộng về nghĩa lí của pháp môn, gọi là Pháp tướng pháp; trạch diệt niết bàn chân thực không hư dối, không dời không đổi, gọi là Thắng nghĩa pháp. Cứ theo luận Thành duy thức quyển 8 thì thắng nghĩa và thế tục đều chia làm 3 thứ, vì thế lập 3 thắng nghĩa và 3 thế tục. Phân biệt như sau: 1. Nghĩa thắng nghĩa: Chỉ cho Chân như, là đối tượng của trí tuệ thù thắng. 2. Đắc thắng nghĩa: Chỉ cho Niết bàn chứng được. 3. Hành thắng nghĩa(cũng gọi Chính hành thắng nghĩa): Chỉ cho trí vô lậu hướng tới thắng cảnh tu hành. Trên đây tương đương với Thắng nghĩa đế thứ tư, thứ ba và thứhaitrong 4 Thắng nghĩa đế. Lại phối hợp với 3 tính Duy thức là Biến kế sở chấp tính, Y tha khởi tính và Viên thành thực tính mà lập 3 thế tục như sau:1. Giả thế tục: Chỉ cho thực thể không có tự tính mà chỉ có giả danh, phối với Biến kế sở chấp tính. 2. Hành thế tục: Chỉ cho tất cả pháp hữu vi vô thường dời đổi, phối với Y tha khởi tính. 3. Hiển liễu thế tục: Chỉ cho Viên thành thực tính của Chân như, Chân như là Y tha khởi tính đã đoạn trừ hết sạch phiền não, cũng không còn dính với Biến kế sở chấp tính. Trên đây tương đương với các Thế tục đế thứ nhất, thứ hai, thứ ba, và thứ tư trong 4 Thế tục đế. Ngoài ra, luận Hiển dương thánh giáo quyển 6 lập 3 thế tục như sau: 1. Thế gian tục: Chỉ cho vật không có thực thể, chỉ nương vào giả danh mà lập, như ruộng vườn, nhà cửa... 2. Đạo lí tục: Chỉ cho những cái nương vào uẩn, xứ, giới mà lập. 3. Chứng đắc tục: Chỉ cho đạo nương vào 4 quả Sa môn hướng tới Bồ đề mà lập. Trên đây tương đương với 3 thế tục đế trước trong 4 thế tục đế. [X. phẩm Thắng nghĩa đế tướng trong kinh Giải thâm mật Q.1; luận Đại trí độ Q.31; luận Câu xá Q.1, 13, 22; luận Đại thừa a tì đạt ma tạp tập Q.4]. (xt. Nhị Đế, Đệ Nhất Nghĩa Đế).
(勝義) Phạm: Paramàrtha. Pàli: Paramattha. Cũng gọi Đệ nhất nghĩa, Chân thực. Chỉ cho đạo lí chân thực tối thắng vượt lêntrên nghĩa thế tục của thế gian. Tức những hành vi vô tướng, không thể nói năng, vượt ngoài mọi biểu tượng, dứt bặt tranh luận, siêu việt tất cả cảnh giới tầm tư. Cứ theo luận Hiển dương thánh giáo quyển 19 và luận Biện trung biên quyển trung thì Thánh đạo, Niết bàn, Chân như... đều là chân lí siêu việt tập tục thế gian, vì thế gọi là Thắng nghĩa đế (Phạm:Paramartha-satya, Pàli: Paramatthasacca);trái lại, đạo lí thông tục của thế gian thì gọi là Thế tục đế. Ngoài ra, lấy theo nghĩa chân thực hữu, đối lại với sự an lập thi thiết của thế tục mà gọi là Thắng nghĩa, như thắng nghĩa thiện và thế tục thiện, thắng nghĩa căn và phù trần căn, thắng nghĩa pháp và pháp tướng pháp. Trong đó, thiện pháp vô vi thuộc về thắng nghĩa thiện, thiện pháp hữu vi thì thuộc về thế tục thiện, hoặc gọi là Hữu lậu thiện. Bất cứ làm điều gì, hễ nương vào thế tục mà làm thì thuộc thế tục, cho nên tâm hữu lậu chính là tâm thế tục; trí hữu lậu lấy thế tục làm đối tượng là trí thế tục; dùng trí thế tục để đoạn trừ phiền não chính là đạo thế tục. Ngoài ra, Phật giáo thông thường bàn rộng về nghĩa lí của pháp môn, gọi là Pháp tướng pháp; trạch diệt niết bàn chân thực không hư dối, không dời không đổi, gọi là Thắng nghĩa pháp. Cứ theo luận Thành duy thức quyển 8 thì thắng nghĩa và thế tục đều chia làm 3 thứ, vì thế lập 3 thắng nghĩa và 3 thế tục. Phân biệt như sau: 1. Nghĩa thắng nghĩa: Chỉ cho Chân như, là đối tượng của trí tuệ thù thắng. 2. Đắc thắng nghĩa: Chỉ cho Niết bàn chứng được. 3. Hành thắng nghĩa(cũng gọi Chính hành thắng nghĩa): Chỉ cho trí vô lậu hướng tới thắng cảnh tu hành. Trên đây tương đương với Thắng nghĩa đế thứ tư, thứ ba và thứhaitrong 4 Thắng nghĩa đế. Lại phối hợp với 3 tính Duy thức là Biến kế sở chấp tính, Y tha khởi tính và Viên thành thực tính mà lập 3 thế tục như sau:1. Giả thế tục: Chỉ cho thực thể không có tự tính mà chỉ có giả danh, phối với Biến kế sở chấp tính. 2. Hành thế tục: Chỉ cho tất cả pháp hữu vi vô thường dời đổi, phối với Y tha khởi tính. 3. Hiển liễu thế tục: Chỉ cho Viên thành thực tính của Chân như, Chân như là Y tha khởi tính đã đoạn trừ hết sạch phiền não, cũng không còn dính với Biến kế sở chấp tính. Trên đây tương đương với các Thế tục đế thứ nhất, thứ hai, thứ ba, và thứ tư trong 4 Thế tục đế. Ngoài ra, luận Hiển dương thánh giáo quyển 6 lập 3 thế tục như sau: 1. Thế gian tục: Chỉ cho vật không có thực thể, chỉ nương vào giả danh mà lập, như ruộng vườn, nhà cửa... 2. Đạo lí tục: Chỉ cho những cái nương vào uẩn, xứ, giới mà lập. 3. Chứng đắc tục: Chỉ cho đạo nương vào 4 quả Sa môn hướng tới Bồ đề mà lập. Trên đây tương đương với 3 thế tục đế trước trong 4 thế tục đế. [X. phẩm Thắng nghĩa đế tướng trong kinh Giải thâm mật Q.1; luận Đại trí độ Q.31; luận Câu xá Q.1, 13, 22; luận Đại thừa a tì đạt ma tạp tập Q.4]. (xt. Nhị Đế, Đệ Nhất Nghĩa Đế).
Nếu muốn duyệt qua từng vần trong từ điển,
xin nhập vào ô dưới đây vần tương ứng. Ví dụ: A, B, C...
_______________
MUA THỈNH KINH SÁCH PHẬT HỌC
DO NXB LIÊN PHẬT HỘI PHÁT HÀNH
Kinh Phổ Môn
Sống thiền
Mục lục Đại Tạng Kinh Tiếng Việt
Hoa nhẫn nhục
Mua sách qua Amazon sẽ được gửi đến tận nhà - trên toàn nước Mỹ, Canada, Âu châu và Úc châu.
Quý vị đang truy cập từ IP 216.73.216.10 và chưa ghi danh hoặc đăng nhập trên máy tính này. Nếu là thành viên, quý vị chỉ cần đăng nhập một lần duy nhất trên thiết bị truy cập, bằng email và mật khẩu đã chọn.
Chúng tôi khuyến khích việc ghi danh thành viên ,để thuận tiện trong việc chia sẻ thông tin, chia sẻ kinh nghiệm sống giữa các thành viên, đồng thời quý vị cũng sẽ nhận được sự hỗ trợ kỹ thuật từ Ban Quản Trị trong quá trình sử dụng website này.
Việc ghi danh là hoàn toàn miễn phí và tự nguyện.
Ghi danh hoặc đăng nhập
Thành viên đang online:
Viên Hiếu Thành Huệ Lộc 1959 Bữu Phước Chúc Huy Minh Pháp Tự minh hung thich Diệu Âm Phúc Thành Phan Huy Triều Phạm Thiên Trương Quang Quý Johny Dinhvinh1964 Pascal Bui Vạn Phúc Giác Quý Trần Thị Huyền Chanhniem Forever NGUYỄN TRỌNG TÀI KỲ Dương Ngọc Cường Mr. Device Tri Huynh Thích Nguyên Mạnh Thích Quảng Ba T TH Tam Thien Tam Nguyễn Sĩ Long caokiem hoangquycong Lãn Tử Ton That Nguyen ngtieudao Lê Quốc Việt Du Miên Quang-Tu Vu phamthanh210 An Khang 63 zeus7777 Trương Ngọc Trân Diệu Tiến ... ...
... ...
Viên Hiếu Thành Huệ Lộc 1959 Bữu Phước Chúc Huy Minh Pháp Tự minh hung thich Diệu Âm Phúc Thành Phan Huy Triều Phạm Thiên Trương Quang Quý Johny Dinhvinh1964 Pascal Bui Vạn Phúc Giác Quý Trần Thị Huyền Chanhniem Forever NGUYỄN TRỌNG TÀI KỲ Dương Ngọc Cường Mr. Device Tri Huynh Thích Nguyên Mạnh Thích Quảng Ba T TH Tam Thien Tam Nguyễn Sĩ Long caokiem hoangquycong Lãn Tử Ton That Nguyen ngtieudao Lê Quốc Việt Du Miên Quang-Tu Vu phamthanh210 An Khang 63 zeus7777 Trương Ngọc Trân Diệu Tiến ... ... ... ...