Chỉ có cuộc sống vì người khác mới là đáng sống. (Only a life lived for others is a life worthwhile. )Albert Einstein
Người khôn ngoan chỉ nói khi có điều cần nói, kẻ ngu ngốc thì nói ra vì họ buộc phải nói. (Wise men speak because they have something to say; fools because they have to say something. )Plato
Nếu người có lỗi mà tự biết sai lầm, bỏ dữ làm lành thì tội tự tiêu diệt, như bệnh toát ra mồ hôi, dần dần được thuyên giảm.Kinh Bốn mươi hai chương
Trong sự tu tập nhẫn nhục, kẻ oán thù là người thầy tốt nhất của ta. (In the practice of tolerance, one's enemy is the best teacher.)Đức Đạt-lai Lạt-ma XIV
Hãy lặng lẽ quan sát những tư tưởng và hành xử của bạn. Bạn sâu lắng hơn cái tâm thức đang suy nghĩ, bạn là sự tĩnh lặng sâu lắng hơn những ồn náo của tâm thức ấy. Bạn là tình thương và niềm vui còn chìm khuất dưới những nỗi đau. (Be the silent watcher of your thoughts and behavior. You are beneath the thinkers. You are the stillness beneath the mental noise. You are the love and joy beneath the pain.)Eckhart Tolle
Sự giúp đỡ tốt nhất bạn có thể mang đến cho người khác là nâng đỡ tinh thần của họ. (The best kind of help you can give another person is to uplift their spirit.)Rubyanne
Tôi tìm thấy hy vọng trong những ngày đen tối nhất và hướng về những gì tươi sáng nhất mà không phê phán hiện thực. (I find hope in the darkest of days, and focus in the brightest. I do not judge the universe.)Đức Đạt-lai Lạt-ma XIV
Thương yêu là phương thuốc diệu kỳ có thể giúp mỗi người chúng ta xoa dịu những nỗi đau của chính mình và mọi người quanh ta.Tủ sách Rộng Mở Tâm Hồn
Cách tốt nhất để tìm thấy chính mình là quên mình để phụng sự người khác. (The best way to find yourself is to lose yourself in the service of others. )Mahatma Gandhi
Chúng ta nhất thiết phải làm cho thế giới này trở nên trung thực trước khi có thể dạy dỗ con cháu ta rằng trung thực là đức tính tốt nhất. (We must make the world honest before we can honestly say to our children that honesty is the best policy. )Walter Besant
Trang chủ- Danh mục
- Đại từ điển Phật Quang
- Đang xem mục từ: thắng nghĩa
Trang chủ »» Danh mục »» Đại từ điển Phật Quang »» Đang xem mục từ: thắng nghĩa »»
Đại từ điển Phật Quang »» Đang xem mục từ: thắng nghĩa
KẾT QUẢ TRA TỪ
thắng nghĩa:
(勝義) Phạm: Paramàrtha. Pàli: Paramattha. Cũng gọi Đệ nhất nghĩa, Chân thực. Chỉ cho đạo lí chân thực tối thắng vượt lêntrên nghĩa thế tục của thế gian. Tức những hành vi vô tướng, không thể nói năng, vượt ngoài mọi biểu tượng, dứt bặt tranh luận, siêu việt tất cả cảnh giới tầm tư. Cứ theo luận Hiển dương thánh giáo quyển 19 và luận Biện trung biên quyển trung thì Thánh đạo, Niết bàn, Chân như... đều là chân lí siêu việt tập tục thế gian, vì thế gọi là Thắng nghĩa đế (Phạm:Paramartha-satya, Pàli: Paramatthasacca);trái lại, đạo lí thông tục của thế gian thì gọi là Thế tục đế. Ngoài ra, lấy theo nghĩa chân thực hữu, đối lại với sự an lập thi thiết của thế tục mà gọi là Thắng nghĩa, như thắng nghĩa thiện và thế tục thiện, thắng nghĩa căn và phù trần căn, thắng nghĩa pháp và pháp tướng pháp. Trong đó, thiện pháp vô vi thuộc về thắng nghĩa thiện, thiện pháp hữu vi thì thuộc về thế tục thiện, hoặc gọi là Hữu lậu thiện. Bất cứ làm điều gì, hễ nương vào thế tục mà làm thì thuộc thế tục, cho nên tâm hữu lậu chính là tâm thế tục; trí hữu lậu lấy thế tục làm đối tượng là trí thế tục; dùng trí thế tục để đoạn trừ phiền não chính là đạo thế tục. Ngoài ra, Phật giáo thông thường bàn rộng về nghĩa lí của pháp môn, gọi là Pháp tướng pháp; trạch diệt niết bàn chân thực không hư dối, không dời không đổi, gọi là Thắng nghĩa pháp. Cứ theo luận Thành duy thức quyển 8 thì thắng nghĩa và thế tục đều chia làm 3 thứ, vì thế lập 3 thắng nghĩa và 3 thế tục. Phân biệt như sau: 1. Nghĩa thắng nghĩa: Chỉ cho Chân như, là đối tượng của trí tuệ thù thắng. 2. Đắc thắng nghĩa: Chỉ cho Niết bàn chứng được. 3. Hành thắng nghĩa(cũng gọi Chính hành thắng nghĩa): Chỉ cho trí vô lậu hướng tới thắng cảnh tu hành. Trên đây tương đương với Thắng nghĩa đế thứ tư, thứ ba và thứhaitrong 4 Thắng nghĩa đế. Lại phối hợp với 3 tính Duy thức là Biến kế sở chấp tính, Y tha khởi tính và Viên thành thực tính mà lập 3 thế tục như sau:1. Giả thế tục: Chỉ cho thực thể không có tự tính mà chỉ có giả danh, phối với Biến kế sở chấp tính. 2. Hành thế tục: Chỉ cho tất cả pháp hữu vi vô thường dời đổi, phối với Y tha khởi tính. 3. Hiển liễu thế tục: Chỉ cho Viên thành thực tính của Chân như, Chân như là Y tha khởi tính đã đoạn trừ hết sạch phiền não, cũng không còn dính với Biến kế sở chấp tính. Trên đây tương đương với các Thế tục đế thứ nhất, thứ hai, thứ ba, và thứ tư trong 4 Thế tục đế. Ngoài ra, luận Hiển dương thánh giáo quyển 6 lập 3 thế tục như sau: 1. Thế gian tục: Chỉ cho vật không có thực thể, chỉ nương vào giả danh mà lập, như ruộng vườn, nhà cửa... 2. Đạo lí tục: Chỉ cho những cái nương vào uẩn, xứ, giới mà lập. 3. Chứng đắc tục: Chỉ cho đạo nương vào 4 quả Sa môn hướng tới Bồ đề mà lập. Trên đây tương đương với 3 thế tục đế trước trong 4 thế tục đế. [X. phẩm Thắng nghĩa đế tướng trong kinh Giải thâm mật Q.1; luận Đại trí độ Q.31; luận Câu xá Q.1, 13, 22; luận Đại thừa a tì đạt ma tạp tập Q.4]. (xt. Nhị Đế, Đệ Nhất Nghĩa Đế).
(勝義) Phạm: Paramàrtha. Pàli: Paramattha. Cũng gọi Đệ nhất nghĩa, Chân thực. Chỉ cho đạo lí chân thực tối thắng vượt lêntrên nghĩa thế tục của thế gian. Tức những hành vi vô tướng, không thể nói năng, vượt ngoài mọi biểu tượng, dứt bặt tranh luận, siêu việt tất cả cảnh giới tầm tư. Cứ theo luận Hiển dương thánh giáo quyển 19 và luận Biện trung biên quyển trung thì Thánh đạo, Niết bàn, Chân như... đều là chân lí siêu việt tập tục thế gian, vì thế gọi là Thắng nghĩa đế (Phạm:Paramartha-satya, Pàli: Paramatthasacca);trái lại, đạo lí thông tục của thế gian thì gọi là Thế tục đế. Ngoài ra, lấy theo nghĩa chân thực hữu, đối lại với sự an lập thi thiết của thế tục mà gọi là Thắng nghĩa, như thắng nghĩa thiện và thế tục thiện, thắng nghĩa căn và phù trần căn, thắng nghĩa pháp và pháp tướng pháp. Trong đó, thiện pháp vô vi thuộc về thắng nghĩa thiện, thiện pháp hữu vi thì thuộc về thế tục thiện, hoặc gọi là Hữu lậu thiện. Bất cứ làm điều gì, hễ nương vào thế tục mà làm thì thuộc thế tục, cho nên tâm hữu lậu chính là tâm thế tục; trí hữu lậu lấy thế tục làm đối tượng là trí thế tục; dùng trí thế tục để đoạn trừ phiền não chính là đạo thế tục. Ngoài ra, Phật giáo thông thường bàn rộng về nghĩa lí của pháp môn, gọi là Pháp tướng pháp; trạch diệt niết bàn chân thực không hư dối, không dời không đổi, gọi là Thắng nghĩa pháp. Cứ theo luận Thành duy thức quyển 8 thì thắng nghĩa và thế tục đều chia làm 3 thứ, vì thế lập 3 thắng nghĩa và 3 thế tục. Phân biệt như sau: 1. Nghĩa thắng nghĩa: Chỉ cho Chân như, là đối tượng của trí tuệ thù thắng. 2. Đắc thắng nghĩa: Chỉ cho Niết bàn chứng được. 3. Hành thắng nghĩa(cũng gọi Chính hành thắng nghĩa): Chỉ cho trí vô lậu hướng tới thắng cảnh tu hành. Trên đây tương đương với Thắng nghĩa đế thứ tư, thứ ba và thứhaitrong 4 Thắng nghĩa đế. Lại phối hợp với 3 tính Duy thức là Biến kế sở chấp tính, Y tha khởi tính và Viên thành thực tính mà lập 3 thế tục như sau:1. Giả thế tục: Chỉ cho thực thể không có tự tính mà chỉ có giả danh, phối với Biến kế sở chấp tính. 2. Hành thế tục: Chỉ cho tất cả pháp hữu vi vô thường dời đổi, phối với Y tha khởi tính. 3. Hiển liễu thế tục: Chỉ cho Viên thành thực tính của Chân như, Chân như là Y tha khởi tính đã đoạn trừ hết sạch phiền não, cũng không còn dính với Biến kế sở chấp tính. Trên đây tương đương với các Thế tục đế thứ nhất, thứ hai, thứ ba, và thứ tư trong 4 Thế tục đế. Ngoài ra, luận Hiển dương thánh giáo quyển 6 lập 3 thế tục như sau: 1. Thế gian tục: Chỉ cho vật không có thực thể, chỉ nương vào giả danh mà lập, như ruộng vườn, nhà cửa... 2. Đạo lí tục: Chỉ cho những cái nương vào uẩn, xứ, giới mà lập. 3. Chứng đắc tục: Chỉ cho đạo nương vào 4 quả Sa môn hướng tới Bồ đề mà lập. Trên đây tương đương với 3 thế tục đế trước trong 4 thế tục đế. [X. phẩm Thắng nghĩa đế tướng trong kinh Giải thâm mật Q.1; luận Đại trí độ Q.31; luận Câu xá Q.1, 13, 22; luận Đại thừa a tì đạt ma tạp tập Q.4]. (xt. Nhị Đế, Đệ Nhất Nghĩa Đế).
Nếu muốn duyệt qua từng vần trong từ điển,
xin nhập vào ô dưới đây vần tương ứng. Ví dụ: A, B, C...
_______________
MUA THỈNH KINH SÁCH PHẬT HỌC
DO NXB LIÊN PHẬT HỘI PHÁT HÀNH
Ba điểm tinh yếu trên đường tu tập
Những tâm tình cô đơn
Truyện tích Vu Lan Phật Giáo
Kinh Đại Thừa Vô Lượng Nghĩa
Mua sách qua Amazon sẽ được gửi đến tận nhà - trên toàn nước Mỹ, Canada, Âu châu và Úc châu.
Quý vị đang truy cập từ IP 216.73.216.136 và chưa ghi danh hoặc đăng nhập trên máy tính này. Nếu là thành viên, quý vị chỉ cần đăng nhập một lần duy nhất trên thiết bị truy cập, bằng email và mật khẩu đã chọn.
Chúng tôi khuyến khích việc ghi danh thành viên ,để thuận tiện trong việc chia sẻ thông tin, chia sẻ kinh nghiệm sống giữa các thành viên, đồng thời quý vị cũng sẽ nhận được sự hỗ trợ kỹ thuật từ Ban Quản Trị trong quá trình sử dụng website này.
Việc ghi danh là hoàn toàn miễn phí và tự nguyện.
Ghi danh hoặc đăng nhập
Thành viên đang online:
Viên Hiếu Thành Huệ Lộc 1959 Bữu Phước Chúc Huy Minh Pháp Tự minh hung thich Diệu Âm Phúc Thành Phan Huy Triều Phạm Thiên Trương Quang Quý Johny Dinhvinh1964 Pascal Bui Vạn Phúc Giác Quý Trần Thị Huyền Chanhniem Forever NGUYỄN TRỌNG TÀI KỲ Dương Ngọc Cường Mr. Device Tri Huynh Thích Nguyên Mạnh Thích Quảng Ba T TH Tam Thien Tam Nguyễn Sĩ Long caokiem hoangquycong Lãn Tử Ton That Nguyen ngtieudao Lê Quốc Việt Du Miên Quang-Tu Vu phamthanh210 An Khang 63 zeus7777 Trương Ngọc Trân Diệu Tiến ... ...
... ...
Viên Hiếu Thành Huệ Lộc 1959 Bữu Phước Chúc Huy Minh Pháp Tự minh hung thich Diệu Âm Phúc Thành Phan Huy Triều Phạm Thiên Trương Quang Quý Johny Dinhvinh1964 Pascal Bui Vạn Phúc Giác Quý Trần Thị Huyền Chanhniem Forever NGUYỄN TRỌNG TÀI KỲ Dương Ngọc Cường Mr. Device Tri Huynh Thích Nguyên Mạnh Thích Quảng Ba T TH Tam Thien Tam Nguyễn Sĩ Long caokiem hoangquycong Lãn Tử Ton That Nguyen ngtieudao Lê Quốc Việt Du Miên Quang-Tu Vu phamthanh210 An Khang 63 zeus7777 Trương Ngọc Trân Diệu Tiến ... ... ... ...