Chim Việt Cành Nam            [  Trở Vá»  ]          [ Trang chủ ]           [ Tác giả
 
Mưa rước cá
Cát Hoàng
Äã chá»›m gió chÆ°á»›ng non thổi rong con nÆ°á»›c lá»›n. Äồng ruá»™ng bạt ngàn lúa mùa no đòng lác đác trổ bông bung xuống mặt nÆ°á»›c quanh gốc lúa loang loáng cánh sữa lúa - là món đặc sản của há» hàng nhà cá.

Khi ngá»n chÆ°á»›ng mạnh dần Ä‘i cùng vá»›i những đợt mÆ°a cuối mùa, kích thích bao hàng so Ä‘Å©a trổ bông từng chùm trắng muốt hình trăng khuyết, chính là lúc các lang quân (Ä‘ang tá»± do tìm chả); mệnh phụ (Ä‘ang hoài thai tượng trứng); công tá»­; tiểu thÆ° (Ä‘ang thăm dò tìm hiểu tiến tá»›i hôn nhân) rô - trê - lóc giung giăng giung giẻ say mồi, tích trữ năng lượng chuẩn bị cho mùa Ä‘á»™ng tình - cÆ°á»›i - sinh má»›i.

Bổng nhiên má»™t ngày Bà Tạo giật mình Ä‘oái thÆ°Æ¡ng há» hàng nhà cá. Bà khiến sấm chá»›p vang rá»n kín đất kèm má»™t trận mÆ°a đêm thiệt là bá»± mà bà con nông dân mình quen gá»i là mÆ°a rÆ°á»›c cá.

Gá»i là mÆ°a rÆ°á»›t cá có lẽ do sau trận mÆ°a nầy là "Tổng kết má»™t mùa mÆ°a bão"; hoạ hoằn lắm má»›i có vài cÆ¡n mÆ°a nhá» lẻ tẻ vì ảnh hưởng khí áp. Và phải chăng sấm chá»›p Ä‘á»™ng rá»n nhằm thức tỉnh bản năng sống của loài cá? (Muốn sống phải chuồn nhanh, chậm Ä‘uôi là cầm chắc hổng bị xẻ khô cÅ©ng kho dừa sả).

Trá»i muốn cứu bấy nhiêu thì ngược lại là chừng ấy NgÆ°á»i muốn diệt. Há» chá»n hÆ°á»›ng đào thoát của cá để đào hầm ngăn bắt. Những cái hầm loại nầy thÆ°á»ng rất sâu cá lá»t vào là vô phÆ°Æ¡ng, chỉ còn nÆ°á»›c bó Ä‘uôi chịu trận. Lòng hầm được ngÆ°á»i ta nhận khạp tÆ°Æ¡ng, mái đầm bên dÆ°á»›i. Miệng hầm được đấp đất chà láng (mấy cha có kinh nghiệm còn rà nhá»›t cá cho cá lầm tưởng con Ä‘Æ°á»ng quen, an toàn đã lắm cá qua) và nguỵ trang cây cá» bên trên dẫn dụ cá tá»± chui vào.

Những con cá sẩy được, tìm Ä‘Æ°á»ng ra sông rạch tá»± tìm kiếm hang ổ ẩn cÆ° chá» mùa mÆ°a tá»›i để quay lại đồng ruá»™ng làm má»›i cuá»™c sống bằng mùa cÆ°á»›i - sinh má»›i.

Những thập ká»· 50, 60 thế ká»· 20, quê tôi chiến tranh ách liệt đạn pháo Ä‘au thÆ°Æ¡ng mất mát, nhÆ°ng thú vui săn cá vẫn đủ sức cuốn hút nhiá»u ngÆ°á»i dá»± phần. Vui hÆ¡n nữa là thích dá»± phần của nhau - anh lén bắt cá hầm tôi, tôi lén bắt cá hầm ngÆ°á»i khác, ngÆ°á»i khác lại lén bắt cá hầm của anh. Lòng vòng lẩn quẩn khích bác thế. Song, không ai giận nhau lâu. Cùng thua quạo lắm thì trật quần ị xuống má»™t bãi, lỡ tay xuống bốc nhầm thúi rình chỉ dám chưởi thầm trong bụng (Chứ hổng lẽ chá»­i lá»›n tụi nó biết cÆ°á»i cho thúi mÅ©i).

Nay, nhá»› lại nghÄ© thiệt tiếc thiệt uổng, vì đồng ruá»™ng bây giá»... may mắn lắm má»›i còn. Äồng ruá»™ng còn đã nhiá»…m tràn ứ thuốc trừ sâu cá nào ở nổi. Nhảy vô vuông tôm bị dây thuốc cá; nhảy vô hồ nuôi bị thằng câu vịt; thà nhảy đại vô trại giống... chết còn sÆ°á»›ng hÆ¡n.

Bà nội thương đứa cháu đích tôn lặn lội khắp chợ quê mua được con lóc cửng đuôi dài (nghe đồn cá đuôi dài là cá đồng, tin đại hổng biết đúng không?) mừng muốn nhảy cửng. Bà ngoại chăm chỉ rỉa từng chút từng chút thịt cá chắt mót mớm cho trẻ mà vui... lệ rơm rớm.

NgÆ°á»i viết má»™t hôm vá» Cần ThÆ¡ được bạn chiêu đãi cá trê trắng nấu chua cÆ¡m mẻ bắp chuối, cÅ©ng mừng muốn tá»­ng, khi vá» Bến Tre khoe kể hết má»­ng.

Mấy đêm nằm chỠmưa rước cá chợt nẩy tứ thơ:

Äêm vật vã mÆ°a rÆ°á»›c cá
Ai rÆ°á»›c ta qua vÅ©ng Ä‘á»i?
Nhớ ruộng đồng quá, ăn tạm cá nuôi thịt bở nhạt nhẽo, mà nghĩ còn may mắn, biết đâu sẽ đến một ngày chẳng còn cá đồng nuôi ăn cho đỡ nhớ ruộng đồng, nhớ mưa rước cá!
Cát Hoàng
Bến Tre
  Trở Vá»   ]